خبرگزاری فارس- گروه فعالیت‌های قرآنی: «اسماعیل سبحانی» استاد پیشکسوت قرآن کریم در سال 1339 در شهرستان دلیجان استان مرکزی به دنیا آمد.
وی از دوران کودکی با تشویق خانواده در جلسات قرآنی شرکت میکرد اما به دلیل وجود خفقان دوران طاغوت، پیشرفت در این عرصه به ویژه در شهرستان‌ها چندان آسان نبود تا اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل سازمان تبلیغات اسلامی و برگزاری اردوهای قرآنی که توسط مرکز قرآنی این سازمان تدارک دیده شده بود برای حرکت در این عرصه مصمم شد.
سبحانی شرکت در اردوهای قرآنی را یکی از مهم‌ترین مشوق‌هایش برای پیشرفت در امور قرآنی عنوان کرد و گفت: کاش اردوهایی که در اوایل دهه 60 برگزار می‌شد ادامه پیدا میکرد چرا که این اردوها تأثیر بسیاری در ایجاد موج قرآنی داشت.
در ادامه گفت‌وگوی فارس با «اسماعیل سبحانی» استاد پیشکسوت قرآن کریم را که در مراسم تکریم چهره قرآنی سال جاری معرفی و تجلیل شد، می‌خوانیم.
گوش دادن به تلاوت «عبدالباسط» انقلابی در وجودم به پا کرد
خودتان را معرفی کنید.
اسماعیل سبحانی متولد سال 1339 در شهرستان دلیجان استان مرکزی هستم که از دوران کودکی به واسطه تشویق والدین به فعالیت‌های قرآنی علاقه‌مند شدم.
اولین باری که به تلاوت قرآن گوش دادید، به یاد دارید؟
کمتر از هشت سال داشتم که تلاوت سوره مبارکه «مریم» با صدای دلنشین استاد «عبدالباسط» را شنیدم. تلاوت این سوره انقلابی در وجودم به پا کرد به طوری که از آن پس همه ذهنم درگیر یادگیری قرائت قرآن به سبک آن قاری مصری بود.
برای پیشرفت در امور قرآنی در جلسات سنتی شرکت کردم
پس از اینکه به فعالیت‌های قرآنی علاقه‌مند شدید برای پیشرفت در این عرصه چه کردید؟
نخستین اقدام من برای پیشرفت در امور قرآنی حضور در جلسات قرآن و گوش دادن به تلاوت‌های اساتید مصری بود؛ به طوری که اواسط دهه 50 در جلسات قرآنی که در محله برگزار می‌شد، شرکت کردم. به دلیل رفتار قرآنی استاد جلسه که روحانی بود به پیشرفت در این عرصه علاقه‌مند شدم تا جایی که حتی دوست داشتم برای یادگیری علوم اسلامی به حوزه علمیه بروم که متأسفانه این امر محقق نشد اما با این وجود برای توسعه برنامه‌های قرآنی تلاش می‌کردم و حتی شبانه‌روز به تلاوت آیات الهی گوش می دادم تا بتوانم در این راه موفق شوم.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت‌های خود را چگونه ادامه دادید؟
بعد از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران برنامه‌های قرآنی به طور غیرقابل وصفی توسعه یافت تا جایی که حتی سازمان تبلیغات اسلامی شکل گرفت و بخش دارالقرآن فعالیت خود را آغاز کرد.
در سال‌های آغازین فعالیت دارالقرآن اردوهایی برگزار شدند که در این اردوها افراد مستعد در زمینه قرائت از نقاط مختلف کشور شناسایی و به تهران اعزام شده بودند.
اردوهای قرآنی دهه 60 محرکی برای پیشرفت در این عرصه بود
این اردوها چه تأثیری در پیشرفت شما در امور قرآنی داشتند؟
اردوهای قرآنی آن دوران در پیشرفتم بسیار مؤثر بود و به عنوان یک محرک در توسعه برنامه‌های قرآنی مرا هدایت کرد.
متولی این اردوها که در اردوگاه شهید باهنر برگزار می‌شدند، آقایان «سید محسن موسوی‌بلده» و «سیدمحسن خدام‌حسینی»، «عباس سلیمی» و مرحوم «اربابی» بودند که با رفتار و منش خود ما را به فعالیت در امور قرآنی تشویق می‌کردند.
کاش برگزاری اردوهای قرآنی متوقف نمی‌شد
این اردوها می‌توانست منشأ برکات بسیاری در جامعه شود اما نمی‌دانم چرا برگزاری این اردوهای قرآنی پس از آن متوقف شد و مسئولان برای احیای آن در دهه 1370 و بعد از آن چاره‌اندیشی نکردند تا اینکه سال گذشته اردوهای استعدادهای درخشان قرآنی با رویکرد همان اردوهای دهه 1360 برگزار شد. درست است که زمان برپایی این اردوها دیر بود اما همین که دوباره اردوهای قرآنی احیا شد جای تقدیر و تشکر دارد و امیدوارم نوجوانان و جوانان امروز قدر این فرصت را بدانند و اینم اردوها نیز به صورت مستمر برگزار شوند.
برای شرکت در جلسات قرآن از دلیجان به تهران می‌آمدم
پس از شرکت در اردوها با هم دوره‌ای‌های خود ارتباط هم داشتید؟
بله. پس از اتمام اردوها حداقل ماهی دوبار از دلیجان به تهران می‌آمدم تا در جلسات قرآن استاد «موسوی‌بلده» که در خیایان ایران تهران برگزار می‌شد، شرکت کنم. در این جلسات آقایان محمدرضا پورزرگری، حسین کرمی و بسیاری از اساتید کنونی قرآن کریم نیز حضور داشتند.
بعد از کسب توانمندی در عرصه قرائت قرآن کلاس آموزشی هم تشکیل دادید؟
بله. من در زمانی که در حال یادگیری قرآن بودم اقدام به برگزاری کلاس روخوانی و روان‌خوانی کردم.
پس از آن نیز همراه با «سعید طوسی» و «احمد ابوالقاسمی» با انتشار اعلامیه، جوانان به ویژه دانش‌آموزان را به شرکت در جلسات قرآنی دعوت می‌کردیم.
توجه به اخلاق قرآنی در کلاس‌ها/ آموزش قرآن با روش‌های نوین
شیوه تدریس شما در کلاس قرآن چگونه است؟
محور اصلی تدریس در کلاس‌هایی که برگزار می‌کردم توجه به سبک زندگی قرآنی بود. من در تدریس علوم قرائت قرآن به سبک زندگی قرآنی هم توجه می‌کنم چرا که برای اثرگذاری در جامعه باید حافظ و قاری قرآنی تربیت کرد که رفتاری قرآنی نیز داشته باشد.
البته مهم‌ترین اصل در جلسات، تدریس آسان علوم قرآنی و توجه به پویایی و نشاط است به همین جهت سعی می‌کنم در جلسات قرآن در کنار ایجاد فضایی بانشاط از روش‌های نوین آموزشی استفاده کنم.
در همین راستا هم در جشنواره شیوه‌های نوین آموزشی که توسط سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد، شیوه‌ای ارائه دادم که مقام سوم را آورد.
از سبک تلاوت کدام یک از اساتید قرآن تقلید می‌کنید؟
بیشتر از سبک تلاوت استاد «عبدالباسط» استفاده می‌کنم. البته به تلاوت‌های اساتیدی همچون «مصطفی اسماعیل»، «محمد شحات‌انور» و «شعیشع» نیز علاقه بسیاری دارم.
نظرتان درباره تلاوت اساتید قرآن کشورمان چیست؟
سطح تلاوت قاریان کنونی در کشورمان بسیار بالا است به طوری که تلاوت اساتیدی همچون «احمد ابوالقاسمی» و «کریم منصوری» تأثیر خاصی بر روی شنوندگان دارد و بسیاری از قاریان مصری باید از آنها الگو بگیرند.
اندیشه‌های امام خمینی(ره) مرا تشویق به فعالیت در عرصه تفسیر کرد
شما در امر تفسیر نیز فعالیت دارید؛ چگونه وارد این عرصه شدید؟
مهم‌ترین مشوق من برای فعالیت در عرصه تفسیر مطالعه کتاب‌های استاد شهید «مطهری» و اندیشه‌های امام خمینی(ره) بود.
سال 1364 بود که در در رشته الهیات دانشگاه اراک قبول شدم. در دانشگاه از محضر اساتیدی همچون «محمدجعفر امالی»، «علی شریف» و «آشتیانی» بهره بردم و با تشویق آنها به سمت مطالعه و یادگیری تفسیر قرآن کریم پرداختم.
در ابتدا به مطالعه تفسیر قرآن شهید مطهری پرداختم سپس تفسیر بخش‌هایی از کتاب المیزان را خواندم. برای پیشرفت در این عرصه هم سعی کردم وقتی تفسیر را می‌خوانم به زبان ساده نکاتی را که متوجه شدم، یادداشت کنم.
شما از محضر استاد مطهری هم استفاده کردید؟
استاد مطهری به دلیل اینکه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تحت تعقیب بود کمتر به برگزاری جلسات می‌پرداخت اما شاگردان ایشان همواره در جلسات مختلف برای توسعه فرهنگ قرآنی و پیروزی انقلاب اسلامی تلاش می‌کردند به طوری که من نیز از محضر شاگردان استاد مطهری بهره جستم و با درک اندیشه‌های ایشان به یادگیری تفسیر قرآن پرداختم.
از راهنمایی‌های آقای قرائتی در تفسیر قرآن بهره جستم
یادگیری تفسیر قرآن برایتان سخت نبود؟
قرارگرفتن در این راه با سختی‌هایی همراه بود اما من خوشبختانه با راهنمایی گرفتن از اساتید این عرصه به ویژه حجت‌الاسلام قرائتی توانستم مشکلات را پشت سر بگذارم.
به یاد دارم در روزهای اول که به صورت جدی وارد این عرصه شدم پیوسته با آقای قرائتی تماس می‌گرفتم و ایشان نیز مرا برای ادامه این راه تشویق میکرد.
با چه شیوه‌ای به یادگیری تفسیر قرآن پرداختید؟
بعد از اینکه با تلاوت قرآن آشنا شدم و ترجمه آیات الهی را خواندم برای فهم بهتر از معانی لغات به تفسیر هم مراجعه کردم. در ابتدا آیات کاربردی قرآن را استخراج و تفسیر آنها را مطالعه کردم تا بتوانم در کنار یادگیری تفسیر آنها را در زندگی خود پیاده سازم.
از زندگی شخصی خودتان بگویید. چه سالی ازدواج کردید؟
سال 1361 ازدواج کردم. خانواده همسرم 2 شهید و 2 جانباز دارند که دفاع از میهن و توجه به آرمان‌های انقلاب اسلامی در این خانواده همواره برایم قابل تحسین است.
آغاز زندگی مشترک با قرآن/ عروسی ساده‌مان باعث خوشبختی شد
مراسم عروسی شما چگونه بود؟
کاملا ساده و بی‌آلایش برگزار شد. من در مراسم عروسی سوره مبارکه «والعصر» را خواندم و پس از تلاوت آن معنای آیات و تفسیر کوتاهی نیز بیان کردم.
به نظر من اگر جوانان زندگی مشترک خود را با آیات الهی آغاز و در زندگی هم سعی کنند دستورات الهی را به کار گیرند دیگر مشکلی در زندگی نخواهند داشت چرا که خداوند در قرآن راه رسیدن به کمال و سعادت را به انسان نشان می‌دهد.
همسرم همگام با من در تربیت فعالان قرآنی تلاش کرد
همسرتان چقدر در پیشرفت شما نقش داشت؟
همسرم نقش مهمی در پیشرفتم داشت به طوری که اگر او نبود نمی‌توانستم در این عرصه گام بردارم. چند ماه پس از ازدواج به همسرم گفتم که می‌خواهم داوطلبانه به شهرستان سقز استان کردستان بروم تا در آنجا فعالیت‌های قرآنی را پیگیری کنم. ایشان موافقت و پابه‌پای من در تربیت فعالان قرآنی تلاش کرد.
چند فرزند دارید و چگونه آنها را به فعالیت‌های قرآنی تشویق می‌کنید؟
3 دختر دارم. من و همسرم همیشه سعی می‌کنیم به شیوه عملی آنها را تربیت کنیم به همین جهت همواره در تلاشیم دستورات الهی را در زندگی پیاده کنیم تا فرزندانمان نیز رفتاری قرآنی داشته باشند.
درست است ما تا نقطه مطلوب در تربیت قرآنی فاصله داریم اما در حد خود سعی می‌کنیم آنها را با تدبر در قرآن کریم و فعالیت در این عرصه آشنا کنیم که خوشبختانه یکی از دخترانم نیز به دلیل علاقه زیاد به فعالیت‌های قرآنی، در کلاس و جلسات استاد «عباس سلیمی» حضور می‌یابد تا از تجربیات این استاد قرآن کریم بهره‌مند شود.
برگزاری جلسات قرآن مشترک برای دانش‌آموزان شیعه و سنی
شما به سفرهای تبلیغی هم رفته‌اید؟
من دو سال برای تدریس قرآن به امارات رفتم و در مسجد امام حسین(ع) دبی دانش‌آموزان شیعه و سنی را با اهمیت یادگیری قرآن و فنون تلاوت آشنا کردم. در این جلسات حدود 500 دانش‌آموز شرکت می‌کردند که 70 درصد آنها از برادران اهل‌سنت بودند اما در این جلسات تمامی مسلمانان با هم می‌نشستند و قرآن می‌خواندند و حتی نماز جماعت برگزار می‌کردیم که تمامی این‌ها از برکت قرآن است.
درباره علایق خود بگویید. اوقات فراغت را چگونه سپری می‌کنید؟
بهترین تفریح من مطالعه کتاب‌های دینی به ویژه تفسیر قرآن کریم است البته از دیدن برنامه‌های قرآنی نیز لذت می‌‌برم به طوری که اگر درس اساتید قرآن و تفسیر را شبانه‌روز هم ببینم، خسته نمی‌شوم.
انس با قرآن کریم چه تأثیری در زندگی شما داشته و دارد؟
هر چه در زندگی به دست آوردم به برکت قرآن کریم بوده و هر وقت هم مشکلی در زندگی پیدا می‌کنم به دلیل کم توجهی به آموزه‌های الهی است.
به نظر من با توجه به تهاجم فرهنگی و توطئه دشمنان بدون معنویت نمی‌توان زندگی سعادتمندی داشت که این معنویت در قرآن و سیره اهل بیت(ع) نهفته است بر همین اساس باید برای پیروزی بر مشکلات به قرآن پناه برد.
در پایان اگر صحبتی دارید، بفرمایید.
امیدواریم تمامی مسلمانان جهان با درک صحیحی از آیات الهی دستورات قرآن را در متن زندگی خود پیاده کنند تا با رفتاری خداپسندانه سایر مذاهب و ادیان را به دین مبین اسلام دعوت کنند.
انتهای پیام/
