به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، «حجتالله فغانی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان بر این باور است که برای رشد و توسعه همکاریهای 2 کشور زمینههای مناسبی فراهم شده است.
وی در این راستا سفر 5 ماه پیش رئیس جمهور ایران به تاجیکستان را که منجر به امضای 10 سند همکاری شد، مهم خواند و گفت: امیدوار است با انجام سفر رئیس جمهور تاجیکستان به ایران زمینههای بهتری برای رشد و توسعه مناسبات فراهم شود.
فغانی ایران را یکی از کشورهای مهم حامی اقتصادی تاجیکستان عنوان کرد و نقش تهران در عرصههای مختلف زیربنایی این کشور را مهم ارزیابی کرد.
سفیر ایران تروریسم و افراطیگری را پدیدهای تحت حمایتهای فرامنطقهای دانست و گفت: هدف حامیان جریانهای انحرافی مذهبی مقابله با وحدت اسلامی است.
وی در پاسخ به پرسش فارس مبنی بر وجود و تقویت ایرانهراسی در منطقه، افزود: بیم پیروی ملتها از الگوی ایرانی، برخی از کشورهای خارجی و همچنین منطقه را به تشدید ایرانهراسی وا داشته است که در نهایت به نتیجه نخواهد رسید.
* * *
فارس: شما بیش از 2 ماه است که مسئولیت سفارت ایران در تاجیکستان را بر عهده دارید، ارزیابیتان از وضعیت روابط 2 کشور چیست؟
فغانی: روابط 2 کشور در یک بیان فشرده و خیلی خلاصه همان است که مقام معظم رهبری فرمودند که «ما به هم قوم و خویشیم». بنابراین روابط ما روابط خویشاوندان است.
طی بیش از 2 ماهی که در تاجیکستان هستم محبت و علاقهمندی مردم و مسئولین تاجیک به جمهوری اسلامی ایران را با تمام وجود احساس کردم. چون در بسیاری از موارد فضای تاجیکستان با ایران مشترک میباشد، هیچ موقع این حس را نداشتم که وارد یک کشور خارجی شدم.
طی فرصت کوتاهی که داشتم تقریبا با بسیاری از مسئولان ارشد تاجیک شامل رئیس جمهور، پارلمان، وزرا، مسئولین کمیتهها ملاقات کردم.
خوشبختانه در سال گذشته موفق به برداشتن گام مهمی در روابط 2 کشور شدیم و آن هم سفر رئیس جمهور ایران به تاجیکستان بود که در چارچوب آن 10 سند همکاری امضا شد. در خیلی از حوزهها افقهای جدیدی را برای همکاری باز کردیم.
سال میلادی گذشته و سال جاری هجری شمسی سالی بود که سفرای جدید 2 کشور معرفی شدند و هر 2 کشور اهتمام خود را برای پیشبرد روابط نشان دادند. تهران و دوشنبه عزم و اراده لازم را برای توسعه روابط در عالیترین سطح دارند.
رئیس جمهوری ایران توسط بنده از «امامعلی رحمان» برای سفر به تهران دعوت کردند که امیدوارم سفر وی گام مهم برای توسعه روابط باشد.
فارس: شما به مشترکات تاریخی و فرهنگی 2 کشور اشاره کردید که بدون تردید پشتوانه مهمی برای روابط میباشد. ولی از این واقعیت هم نمیتوان گذشت که طی سالهای اخیر یک مقدار افت جایگاه اقتصادی ایران در تاجیکستان به نظر میرسد و منابع رسمی از کاهش میزان مبادلات تجاری 2 کشور در سال 2014 گزارش میدهند. آیا برای اصلاح وضع برنامههای را مد نظر قرار دادهاید؟
فغانی: من این احساس را ندارم که سطح روابط اقتصادی2 کشور کاسته شده باشد. البته روابط اقتصادی ما میتواند و باید هم به مراتب بهتر از آن چیزی باشد که هماکنون وجود دارد. یکی از اولویتهای دوران سفارت بنده در تاجیکستان جبران عقبافتادگیهای روابط در حوزههای اقتصادی است و بر این موضوع مصمم هستم.
در دیدار و ملاقاتی که با«نعمتالله امامزاده» سفیر تاجیکستان در ایران داشتم احساس کردم که وی هم موضوعات یادشده را به عنوان اولویتهای فعالیت خویش میشناسند. چرا که بهبود وضع و سطح همکاریهای اقتصادی خواست رهبران 2 کشور است.
بعد از مدتی وقفه خوشبختانه در سال گذشته موفق به برگزاری نشست کمیسیون مشترک اقتصادی2 کشور شدیم. یکی از اولویتها در برنامه اتمام پروژههای ناتمام است. همزمان در عرصههای زیربنایی یک سری از همکاریها را در دستور کار قرار دادیم که یکی از نمونههای آن همکاری در زمینه راهآهن است.
در 8-9 دسامبر جلسه کارشناسان راهآهن 5 کشور منطقه (ایران، افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان و چین) برگزار و یک گروه کاری دائمی برای عملیاتی کردن این پروژه حدود 2 هزار کیلومتری ایجاد شد. قرار است امکانسنجی و مطالعات لازم انجام شده و در جلسه وزارتی که در 2016 در ایران خواهد بود، بحث احداث آن نهایی شود.
همچنین برای همکاریهای راهبردی در حوزه انرژی و ترانزیتی آمادگی داریم. ایران از کشورهای پیشگام در عرصه سرمایهگذاری است. اگر رفع برخی از موانع و مشکلاتی که برای تجار وجود دارد تسریع شود اطمینان دارم که سرمایهگذاریها هم افزایش خواهد داشت.
فارس: لطفا از چند پروژه اقتصادی که برای سالهای نزدیک در برنامه همکاریهای ایران با تاجیکستان قرار دارد، نام ببرید.
فغانی: پروژههای مختلفی را مد نظر داریم که ضمن پاسخ به سوال قبلی به بحث راهآهن اشاره کردم. ایران در زمینه پروژههای نیروگاهی تاجیکستان نیز مشارکت خوبی دارد و همانگونه که میدانید در سال گذشته میلادی روسای جمهور 2 کشور فاز دوم نیروگاه «سنگتوده 2» را افتتاح کردند که تحولات مهمی در روابط بود.
در زمینه صدور خدمات فنی مهندسی نیز از ظرفیتهای خوبی برخورداریم و آماده فعالیت در این حوزه نیز هستیم و امور مربوطه را در حال پیگیری میباشیم. هماکنون یک هیئت از راهآهن جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان حضور دارد که در رابطه با حملو نقل کالا از طریق ریلی با طرفهای تاجیک در حال مذاکره هستند.
ما در کمتر از 2.5 ماه پیش نمایشگاه اختصاصی کالایهای ایرانی را داشتیم که با استقبال خوبی مواجه شد. در حوزههای کشاورزی هم همکاریهای خوبی داریم.
علاوه بر این ما همکاریهای استانی را نیز فعال کردهایم از جمله چندی قبل سفر «عبدالرحمان قادری» استاندار «سغد» به ایران را داشتیم که منجر به توافقات و همکاریهای خوبی شد. اینک استان فارس نیز ابراز تمایل به ارتباط و همکاری با تاجیکستان را دارد.
سال آینده سال «میر سید علی همدانی» است و با توجه به خواهرخواندگی «همدان» و «کولاب»، نسبت به تقویت و گسترش روابط اقتصادی و فرهنگی بین استانهای همدان و ختلان تاجیکستان علاقهمند میباشیم. در این رابطه اخیرا در تهران بودم و به استان همدان نیز سفر و با استاندار محترم در این خصوص گفتوگو کردم.
بنابراین در مجموع برنامههای مختلفی برای توسعه روابط 2 کشور در نظر گرفتهایم.
فارس: با توجه به تحولاتی که طی چند سال اخیر در برخی از کشورهای اسلامی و به خصوص سوریه و عراق صورت گرفته، بحث مبارزه با تروریسم و افراطیگری از اهمیت بالای برخوردار شده است. در سطح نشستهای منطقهای و بینالمللی همواره نگرانیهای در این خصوص ابراز میشود که مسائل امنیتی از جمله محورهای اصلی اجلاس اخیر سران شانگهای در دوشنبه بود. پرسش این است که ایران با آنکه در گذشته با روسیه و تاجیکستان در رابطه به بحران افغانستان همکاریهای خوبی داشته و در دهه 90 میلادی یکی از کشورهای مهم جهت صلح در تاجیکستان بوده است و امروز نیز به عنوان سپری در برابر نفوذ تروریسم به منطقه قرار گرفته است، چرا در مسائل امنیتی با کشورهای آسیای مرکزی و از جمله تاجیکستان همکاریهای قابل توجهی ندارد؟
فغانی: تروریسم یکی از پدیدههای است که ایران از دیرباز هم در بعد داخلی و هم خارجی با آن مواجه بوده است. شما کمتر کشوری را سراغ دارید که به اندازه ایران مسئولین عالیرتبهاش ترور شده باشند. در بعد خارجی هم ما همیشه قربانی تروریسم بودیم.
به نظر من یکی از دلایل ناکامیها در امر مبارزه با تروریسم عدم توجه کافی به ریشههای این مشکل و وجود استانداردهای دوگانه در این رابطه بوده است. خیلی از آنهای که خارج از منطقه و مخصوصا در غرب شعار مبارزه با تروریسم را میدهند در عمل خودشان بزرگترین حامی تروریسم چه از نوع دولتی و چه از نوع غیر دولتی هستند. اگر غیر این بود و صداقتی وجود داشت، مبارزه با تروریسم خیلی زودتر از اینها به نتیجه میرسید.
ما خوشبختانه طی ماههای اخیر و یک سال گذشته شاهد یک نوع افزایش خودآگاهی در منطقه راجع به مقولههای تروریسم، افراطیگری و مشکلاتی از این قبیل هستیم. فکر میکنم انگیزه برای همکاریهای منطقه در حال حاضر بیش از 2 سال گذشته است. به طور مشخص روسیه رویکرد منطقهای خود را خیلی تقویت کرده و چین هم سیاست مشابهی اتخاذ کرده و نسبت به مسائل امنیتی منطقه علاقهمندی بیشتری از خود نشان میدهد.
ما در ابعاد و اشکال مختلف این همکاریها را دنبال کردیم. در رابطه با افغانستان گفتوگوهای مستمری با کشورهای منطقه داشتیم. افغانستان به عنوان یکی از مراکزی دانسته میشد که ناامنی آن سایر کشورهای منطقه را تحت تاثیر قرار میداد و در سال گذشته شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بودیم و اینک دولت وحدت ملی افغانستان نیز در حال شکلگیری است. امیدواریم با پیشرفتهای که در افغانستان به دست خواهد آمد و همکاریهای بیشتری که بین کشورهای منطقه صورت خواهد گرفت، قدمهای بیشتری در این زمینه برداشته خواهد شد.
عمده مطلب در این رابطه افزایش سطح آگاهی منطقهای است که فکر میکنم این اتفاق افتاده و هماکنون منطقه درک روشنتری از این دارد که تروریسم توسط کجا و به چه شکل در حال تقویت شدن است. من احساس میکنم ریشههای برخی از اقدامات تروریستی در منطقه به حمایتهای خارج از منطقه برمیگردد. بنابراین بایستی با تفکراتی که افراطیگری و تروریسم را توسعه میدهند و کسانی که از جریانها حمایتهای مالی به عمل میآورند، مقابله کرد.
فارس: شما به بحث افزایش سطح آگاهیهای منطقهای در خصوص افراطیگری و تروریسم اشاره کردید. این نکته بسیار مهم است ولی همزمان نمیتوان در برابر چنین واقعیتی نیز چشم پوشید که در فضای آسیای مرکزی شامل تاجیکستان بحث ایرانهراسی در اشکال و ابعاد مختلفی دنبال میشود. در این راستا از فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به طور گسترده بهرهبرداری صورت میگیرد که شرایط را پیچیدهتر از گذشته میکند و بخشی از افکار عمومی را تحت تاثیر قرار میدهد. آیا برای مقابله با این چالش و مدیریت فرآیند، سفارت برنامهای در دست اجرا دارد؟
فغانی: بله، ایرانهراسی با منشاء خارجی در سطح منطقه وجود دارد و به موازات رشد و توسعه جمهوری اسلامی بیشتر میشود. این طبیعی است. مرحوم «محمدتقی جعفری» میگفت کسی به قطار ایستاده سنگ نمیزند ولی وقتی حرکت کرد به آن سنگ میزنند. قطار جمهوری اسلامی ایران همواره در حرکت بوده و این حرکت بیش از پیش شتاب پیدا کرده است. به این دلیل مخالفین پیشرفت ایران و بهبود روابطش با همسایگان و کشورهای منطقه از این وضعیت ناراحتند و طبیعی است که برای مقابله با آن پروژه ایرانهراسی را دنبال میکنند.
یکی دیگر از مواردی که در سطح جهانی برخی از جریانات از آن ناراحت هستند، شکلگیری وحدت اسلامی است. مسلمانها بیشترین ظرفیتهای منطقه را اعم از ظرفیتهای منابع کانی و معدنی و چه ظرفیتهای ترانزیتی، جمعیتی و همه مولفههای قدرت را دارند.
مسلمانها یک چیز کم دارند که آن هم وحدت است. جمهوری اسلامی ایران منادی وحدت شیعه و سنی است. جمهوری اسلامی ایران یک کشور شیعه است ولی شما اگر به سوابق رفتاری آن نگاه کنید بیشترین حمایت را از ملتها و نهضتهای سنی در منطقه را داشته است. شما سیاستهای جمهوری اسلامی ایران را در فلسطین نگاه کنید. حمایت ما از حماس حمایت از شیعه نیست. در بوسنی وقتی مسلمانها مشکل داشتند جمهوری اسلامی ایران حمایت کرد.
جمهوری اسلامی ایران به وحدت امت اسلامی فکر میکند و معتقد است که چنانچه این وحدت شکل بگیرد، جهان اسلام یک قدرت فائقه در کل دنیا خواهد بود. برخی از کشورهای منطقه تابلوی اسلام را در دست دارند اما فاقد محتوای اسلامی میباشند و حکومت این کشورها که دیکتاتوری اداره میشود، از الگوی مردمسالاری که جمهوری اسلامی ایران ارائه داده است، میترسند. در نتیجه پروژه ایرانهراسی را راه انداختند.
من در تاجیکستان سیاستی را که از طرف دولت با هدف ایرانهراسی دنبال شود، احساس نکردم بلکه روابط ما با دولت این کشور دوستانه و برادرانه میباشد. برخی گروههای سلفی در اینجا و جایهای دیگر دنبال دامن زدن به اختلاف شیعه و سنی هستند و طبیعتا پروژه ایرانهراسی را به عنوان تضعیف کشوری که پرچمدار وحدت شیعه و سنی است، دنبال میکنند. ولی اینها نه در بین دولت تاجیکستان و نه در بین مردم این کشور جایگاهی ندارند و گذشت زمان هم نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران همیشه در کنار ملتهای منطقه بوده است و بالعکس ملتهای منطقه هم همواره از جمهوری اسلامی ایران حمایت کردهاند.
انتهای پیام/