به گزارش خبرگزاری فارس از شهرکرد، طبق بررسی‌های صورت گرفته قدیمی‌ترین آثار سکونت و استقرار بشر اولیه در این استان به هفت هزار سال قبل از میلاد تعلق دارد و آثار ارزنده‌ای در دشت‌های لردگان، خانمیرزا و فلارد در شهرستان لردگان و بلداجی واقع در شهرستان بروجن و نیز در دشت شهرکرد کشف شده است.
عشایر بختیاری یکی از تیره‌های آریایی‌نژاد ایرانی‌الاصل هستند که نیاکانشان برای یافتن چراگاه مناسب و سرزمین مطلوب کوچ بی‌برگشت خود را از نواحی شمال آسیا شروع کردند و در حاشیه شرقی خوزستان فعلی برای همیشه سکنی گزیدند و با احداث خانه‌ها و قلعه‌های مستحکم و با معماری ایرانی و اسلامی زیبا جلوه‌ای به‌یادماندنی در استان ایجاد کردند که هنوز هم بقایای به جا مانده از آن زمان طرفداران بسیاری جذب کرده است.
در حال حاضر در این استان بیش از 150 جاذبه گردشگری شناخته شده تاریخی و مذهبی وجود دارد و بناهای تاریخی نماد استوار تاریخ اقوام بختیاری است که هنوز از گزند باد و باران محفوظ مانده و سالانه خیل عظیمی از گردشگران برای بازدید از این آثار ارزشمند به این استان سفر می‌کنند.
در این گزارش سعی شده برخی از آثار تاریخی به ویژه قلعه‌های به جا مانده در استان معرفی شود که به شرح ذیل است:
قلعه ستوده، بنایی تاریخی با نقوش شاخه انگوری و هندسی
قلعه خدارحم خان در سال یک هزار و 323 هجری قمری در چالشتر به فاصله پنج کیلومتری شهرکرد احداث شده است و اندرونی آن به نام «قلعه ستوده » معروف است.
این قلعه دارای سردری با هشت ستون سنگی حجاری شده با نقوش شاخه انگوری و هندسی است و در دو طرف در چوبی آن نگهبانان سنگی برجسته قرار دارند.
از تزیینات زیبای این بنا ازاره‌های سنگی سردر با نقوش مختلف است که شامل نقوش گیاهی، خوشه انگوری، درختان انتزاعی، فرشتگان بال‌دار و گلدان‌های برجسته است که به صورت حیرت‌آوری تزیین شده است.
اتاق‌های پنج دری اتاق‌های جانبی آن با نقاشی‌های لندی، کتیبه‌های قرآنی صحنه نقاشی یوسف و زلیخا، سر بخاری گچ‌بری، قاب و تخته سقف‌ها تزیین شده است و دو حوض سنگی بیضی شکل در حیاط دو قلعه صفایی دیگر به قلعه بخشیده است.
قلعه ستوده با دالانی به قلعه خدارحم خان مرتبط می‌شود و حمام خصوصی این مجموعه از دو طرف دارای دالان ارتباطی به هر دو ساختمان است.
هم‌اکنون موزه مردم‌شناسی، موزه آثار سنگی و موزه کار و تلاش در این مجموعه قرار دارند و بازدید برای عموم آزاد است.
قلعه دزک نماد برجسته معماری و هنر چهارمحالی‌هاست
قلعه دزک در روستای دزک در فاصله 35 کیلومتری از مرکز استان قرار دارد و توسط لطفعلی خان معروف به امیر افخم ساخته شده است. این قلعه دارای دو طبقه و چهار برج است و ضلع جنوب و شمال هر دو طبقه دارای ایوان‌های ستون‌دار سنگی است.
تزیینات این قلعه شامل نقوش سنگی، گچ‌بری‌های زیبا در اتاق سفره‌خانه، آینه‌کاری، درهای چوبی معرق و مرصع‌کاری شده است و همچنین این بنا دارای یک حوض بزرگ در حیاط مرکزی است.
گفتنی است، در چوبی ورودی آن ضخیم و بزرگ است و با دوکوبه نسبتا سنگین به هشتی که سقف آن با نقوش« سرمه دانی» تزیین شده است گشوده می‌شود و از هشتی دو راهرو با سقف طاق به حیاط منتهی می‌شود و هر دو ساختمان از داخل حیاط دارای راه پله‌های سنگی است که به طبقه فوقانی می‌روند.
قلعه دزک که همچنان سالم و سلامت حفظ شده است به حقیقت یکی از زیباترین و ارزشمند‌ترین قلعه‌های موجود در استان به لحاظ معماری و هنر است.
قلعه سردار اسعد خاطرات سلحشوران بختیاری را حکایت می‌کند
این قلعه توسط علی قلی خان سردار اسعد در شهر جونقان ساخته شده است و دارای سردر و ساختمان اصلی است و حصار و برج‌ها و سایر ساختمان‌های جانبی هنوز سالم است و از بین نرفته‌اند.
این قلعه دارای دو طبقه است. طبقه هم کف شامل دو راهرو میانی و دهلیزهای سه جانب است و طبقه فوقانی دارای جلوخان و دو راه پله سنگی، سر ایوان ستون‌دار سنگی، تالار و اطاق‌های جانبی است که به تالار و ایوان‌ها راه دارند.
سنگ‌های ازاره منقوش،گچ‌بری اطراف تالار و درچوبی و مرصع‌کاری شده از بقایای هنری به کار رفته در این قلعه است که بر اساس مدارک و شواهد قدمت این قلعه بیش از 120 سال است.
این استان قلعه‌های زیادی دارد که از آن جمله می‌توان به قلعه یوسف خان در روستای شمس‌آباد، قلعه بارده که یادگار خوانین چهارلنگ بختیاری است و قلعه صمصام السلطنه در شهر شلمزار که مدت‌ها محل زندگی نجف‌قلی خان بوده و یا قلعه‌های ضرغام‌السلطنه شهر فرادنبه، قلعه دهناش و قلعه سردار جنگ در روستای سورک و همین‌طور قلعه اسفندیارخان اشاره کرد.
کاروانسرای شلیل یادگار عشایر بختیاری
در استان دو کاروانسرای «خان اوی» و کاروانسرای «شلیل» با قدمت دیرینه خود شهرت زیادی دارند و هر کدام به گونه‌ای تاریخ این استان را روایت می‌کنند.
کاروانسرای شلیل که ابتدا در مسیر جاده خوزستان و در نزدیکی پل شلیل و پل مروارید ساخته شده در دوره پهلوی اول مورد بازسازی قرار گرفته است و تا سال‌ها مورد استفاده عشایر بختیاری قرار می‌گرفته است.
کاروانسرای «خان اوی» در گویش محلی به خانه خان معروف است و در فاصله هشت کیلومتری شهر جونقان قرار دارد. این اثر باستانی به عنوان کاروانسرا، راهدارخانه و پاسگاه جاده‌ای مورد استفاده قرار می‌گرفته و تا به امروز از مجموع ساختمان پنج اتاق به صورت سالم باقی مانده است.
================
گزارش از مریم پوراعتمادی
================
انتهای پیام/68006/غ40/چ3000
