به گزارش خبرگزاری فارس از رباط کریم، این کاروانسرا به سبک دو ایوانی است، ورودی کاروانسرا از ایوان غربی بوده و ایوان شرقی به عنوان شاه‌نشین کاربرد داشته است.
این کاروانسرا دارای یک حیاط مرکزی با اتاق‌هایی ایوان‌دار است که دور تا دور این حیاط احداث شده‌اند.
در پشت اتاق‌ها سالن‌های طولانی به عنوان بارانداز تعبیه شده که دسترسی به آنها از طریق ورودی‌هایی که چهار کنج حیاط قرار دارد، میسر است.
مصالح به کار رفته در این بنا سنگ، آجر، ملات گل و گچ بوده و تنها تزئینات کاروانسرا آجرکاری است.
*وجود کتیبه‌های تاریخی از کاروانسرای حاج کمال
مسئول کمیته اطلاع‌رسانی و تبلیغات ستاد هماهنگی خدمات سفر شهرستان رباط کریم در این باره در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رباط کریم با اعلام اینکه این مکان تاریخی بسیار زیباست، گفت: کاروانسرای حاج کمال با داشتن جاذبه‌های ساخت و تزئینات منحصر به فرد تاکنون توانسته گردشگران بسیاری را به خود جلب کند.
تقی سالک اضافه کرد: کاروانسرای حاج کمال رباط کریم دارای دو کتیبه بوده که روی یکی از آنها تاریخ 1240 هـ.ق و نام بانی «آقا کمال» حک شده است.
به گفته وی، ساختمان کاروانسرا حدود 3 هزار و 400 مترمربع است که 2 هزار و 400 مترمربع از آن زیربنا و هزار مترمربع بقیه را صحن کاروانسرا تشکیل میدهد.
سالک ادامه داد: در هر ضلع رو به صحن کاروانسرا، غرفههایی با یک ایوان و یک حجره وجود دارد که شمار آنها در مجموع به 18 غرفه میرسد، هر یک از ایوانها و اتاق‌ها اجاق مخصوص به خود را دارند که از آنها برای پخت و پز غذا نیز استفاده میشود؛ این اتاق‌ها طوری طراحی شده است که زمستانها نیاز به بخاری و تابستانها احتیاج به وسایل خنککننده ندارد.
این اتاق بیشتر به کاروانهایی اختصاص داشت که با خانواده عازم عتبات و عالیات میشدند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به معرفی بخش‌های مختلف بنای کاروانسرا پرداخت و گفت: این بخش‌ها عبارتند از جلوخان ورودی، راهرو، صحن مرکزی، حجرههای اطراف، شاه‌نشین جنوبی و ایوان شمالی که بسیار منحصر به فرد است.
این مسئول وجود پنج اصطبل و ویژگیهای خاصی از جمله بارانداز، محل بستن و مهار کردن چهارپایان، اتاق سکونت چهار وادار و نگهبان، اجاق و نورگیرها را از دیگر بخش‌های مختلف این بنای تاریخی عنوان کرد.
از قسمتی از این کاروانسرا که به سالن اجتماعات معروف است برای نقالی و داستان‌سرایی استفاده میشد.
پشت این سالنها، جایگاه خاصی به نام شاه‌نشین وجود داشت که مخصوص صاحب منصبان بود.
شاه‌نشین ایوانی رفیع داشت و دهلیزهایی در کنار آنها به چشم میخورد؛ دهلیزها محل استراحت و بیتوته خدمه و اهل اندرونی بود.
سالک افزود: در قسمت پشتبام این کاروانسرا، دو برج دیدبانی هست که افرادی برای نگهبانی در این مکان قرار میگرفتند تا بتوانند تمام نواحی رباط کریم را به خوبی ببینند.
مواد ساختمانی مورد استفاده عبارتند از آجر با ملات گل، آهک و گچ؛ پایههای قطور کاروانسرا عامل حفظ این بنا طی سالهای متمادی بوده است.
به گفته وی، این اثر تاریخی زیبا همه روزه به ویژه در ایام سال نو پذیرای شهروندان و مسافران نوروزی است.
سالک تصریح کرد: آثار ارزشمندی چون کاروانسرای حاج کمال از جمله جاذبه‌های فرهنگی و معنوی شهرستان رباط کریم بوده و در حقیقت امانتی در دست نسل امروز است که باید برای حفظ و حراست از آنها تمام توان خود را به کار بندیم.
انتهای پیام/2302/ز40/آ3004
