به گزارش خبرگزاری فارس از جنوب استان تهران، زمانی که شهرداری تهران تصمیم به برگزاری جشنواره شکوفا در قالب هفت کانون آن هم در حوزه فن‌آوری اطلاعات گرفت، هیچ کدام از مدیران شهری پیش‌بینی نمی‌کردند که استقبال پایتخت نشینان از این جشنواره بیشتر از انتظارات آنها باشد.
گویا پایتخت نشینان منتظر بودند تا شهرداری تهران جشنواره شکوفا را که در آن اطلاعات الکترونیک شهروندان به ویژه جوانان و نوجوانان را در قالب مسابقاتی به بوته آزمایش می‌گذاشت، بودند. همه شرکت کنندگان این جشنواره هم جوان بودند و هم خلاق و با استعداد. اعلام نتایج تک تک مسابقات کانون‌های هفت‌گانه شکوفا نشان می‌داد جوانان و نوجوانان پایتخت نشین همزمان با ورود تکنولوژی‌های حوزه IT اطلاعات زیادی را در مورد کاربری‌های این تکنولوژی‌ها به دست آورده‌اند.
زمانی که نوبت به جشنواره رباتیک رسید، تخصصی بودن این جشنواره باعث شده بود تا برنامه‌ریزان به این مسئله فکر کنند که شاید این بخش از جشنواره برخلاف کانون‌های جشنواره شکوفا با استقبال عمومی شهروندان روبرو نشود.
اما اعلام فراخوان برگزاری این جشنواره در تمامی مناطق 22گانه شهر تهران و در نهایت انتخاب شهرداری منطقه 20 به عنوان کانون رباتیک پایتخت دوباره همه پیش‌بینی‌ها را نقش بر آب کرد. استقبال قابل توجه کودکان، نوجوانان و جوانان از مسابقات رباتیک شهر تهران و به نمایش گذاشتن جدیدترین دست ساخته‌های دانش‌آموزان در قالب ربات نشان داد که علم رباتیک نیز به مانند سایر علوم مربوط به فن‌آوری اطلاعات در میان نوجوانان و جوانان ریشه دوانده است.
به جرات می‌توان گفت که استقبال بیش از 800 تیم از مسابقات رباتیک مناطق شهر تهران که در شهرری برگزار می‌شود، دور از انتظار مجریان و گروه علمی بود. به همین خاطر بود که معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران تصمیم به ادامه‌دار بودن این جشنواره در سال‌های آینده گرفت.
سال جاری نیز دومین سری از مسابقات رباتیک جشنواره شکوفا در شهرری که به اعتقاد کارشناسان می‌توان به آن قطب رباتیک پایتخت لقب داد برگزار می‌شود. آخرین اطلاعات مجریان این مسابقات نشان از ثبت نام 900 تیم در رده‌های سنی کودکان، نوجوانان و جوانان دارد و گویا قرار است که امسال نیز به مانند سال گذشته شاهد بروز استعدادهای درخشانی در این حوزه باشیم.
این مسابقات در سه گروه سنی دبستان، راهنمایی و دبیرستان برگزار می‌شود که در هر مقطع نوع ربات‌هایی که ساخته می‌شود با گروه‌های دیگر متفاوت است. در این جشنواره میان ربات‌های بچه‌های جنوب و شمال پایتخت فرقی نیست و همه دانش‌آموزان بدون در نظر گرفتن شرایط اقتصادی می‌توانند در مسابقات رباتیک جشنواره شکوفا که توسط شهرداری تهران برگزار می‌شود، شرکت کنند.
تلاش چند ماه برای رقابت رباتیک کارها
برگزاری مسابقات تخصصی به مانند مسابقات رباتیک اجرایی خاص خود را دارد که این اقدامات از ماه‌ها قبل از برگزاری مسابقات انجام می‌شود. اولین قدم ارائه آموزش‌های آموزش‌های استاندارد است که باید به شرکت کنندگان داده شود.
با توجه به اینکه منطقه 20 تهران به عنوان کانون رباتیک پایتخت انتخاب شد، برای برگزای مسابقات نهایی رباتیک جشنواره شکوفا میان برگزیدگان مناطق 22 گانه شهر تهران از ماه‌ها پیش انجام شد.
در واقع از زمانی که اهداف برگزاری جشنواره شکوفا توسط مدیریت شهری و کمیته علمی برگزاری این جشنواره مشخص شد؛ در قدم بعدی مفاد آموزش‌های علمی این بخش از جشنواره توسط کمیته علمی تهیه و به مربیان، داوران و شرکت کنندگان ارائه داده شد. مسئولان کانون‌های رباتیک محله‌های شهر تهران نیز این مفاد آموزشی را مبنای آموزش‌های خود به کودکان، نوجوانان و جوانان قرار دادند.
قدم بعدی در این بخش در اختیار قراردادن تجهیزات لازم برای آموزش به اعضای کانون‌های رباتیک در تمامی محله‌های شهر تهران بود. تا مربیان رباتیک بتوانند تیم‌های متقاضی برای شرکت در مسابقات نهایی را آماده کنند. قدم بعدی که واحد پشتیبانی و فنی این جشنواره باید انجام می‌داد، آماده سازی تیم‌ها برای انجام مسابقات در سطح محله، منطقه و شهر تهران بود.
طبق زمان‌بندی‌هایی که انجام شده بود، این آماده سازی و مشخص کردن زمان و ساعت مسابقه تیم‌ها نیز در قبل از برگزاری به اطلاع تیم‌های شرکت کننده رسیده بود. به عبارت دیگر تمامی تیم‌های شرکت کننده می‌دانستند چه روزی و در چه ساعتی باید در محل مسابقه حاضر باشند.
برنامه‌ریزی دقیق برای حضور نخبگان جوان
برای اجرای کامل و بدون نقص این مسابقه چهار تیم اجرایی فعالیت می‌کردند. وظیفه اصلی تیم پشتیبانی ساخت غرفه‌ها و آماده‌سازی زمین برای انجام مسابقات و اطلاع رسانی به تیم‌ها برای زمان اجرای مسابقه بود. کمیته علمی نیز که متشکل از اساتید علم رباتیک و اعضای کمیته ربوکاپ ایران بودند وظیفه توجیه کردن مربیان، قرار دادن قوانین در پایگاه اطلاع رسانی جشنواره، ارائه آموزش‌ها، توجیه کردن غیر مستقیم دانش‌آموزانی که در این مسابقات شرکت کرده بودند را برعهده داشتند که برای برگزاری اولین سری از مسابقات رباتیک در این شرایط که کار سختی بود.
البته گروه پشتیبانی در اجرای این برنامه‌ها کمیته علمی را همراهی می‌کند. داوری بین شرکت کنند گان نیز ازجمله کارهای مشترک بین کمیته علمی و بخش اجرایی و پشتیبانی است که در روز برگزاری مسابقه انجام می شود.
اولین جشنواره رباتیک پایتخت یک کلاس درس بود
اولین جشنواره و مسابقه رباتیک پایتخت که در ورزشگاه شهید مدرس در منطقه 20 تهران برگزار شد، بیشتر از آن که فضای مسابقه و رقابت داشته باشد، یک کلاس درس بود. دانش‌آموزان رباتیک کار آمده بودند تا قبل از هر چیز آموزش ببینند و اولین دست ساخته‌های خود را در قالب رقابتی دوستانه به محک داوران بگذارند.
البته در این میان بودند دانش‌آموزانی که سال‌ها در این زمینه فعالیت داشتند و حتی جز تیم‌های رباتیک جوانان در مسابقات ملی و بین‌المللی رتبه و مقام آورده بودند. این افراد می‌توانستند در بخش آزاد آخرین دست ساخته‌های خود را در این زمینه به معرض نمایش بگذارند.
همانطور که می‌دانید در مسابقات آزاد شرکت کنندگان از هر وسیله‌ای برای ارائه توانمندی‌های خود استفاده می‌کنند. اما هدف اولین مسابقات رباتیک شهر تهران بیشتر ارتقای توان علم رباتیک شرکت کنندگان بود درست مانند مسابقاتی که کمیته ملی روکاپ ایران برگزار می‌کند. در این مسابقات هدف گذاری به صورتی است که به علم رباتیک شرکت کنندگان اضافه شود.
مسابقات رباتیک پایتخت دارای دو بخش آزاد و محدود بود. در بخش محدود هدف برگزار کنندگان این جشنواره این بود که علم رباتیک در میان نوجوانان و جوانان ترویج داده شود.
در مسابقات دانش‌آموزی هم بحث ترویج خیلی مهم‌تر از بالابردن علم رباتیک است به همین خاطر بود که داوری در این جشنواره با مسابقاتی که در حد ملی و بین‌المللی برگزار می‌شود، نیز بسیار متفاوت بود.
به عبارت دیگر در این مسابقات باید کمیته علمی قوانینی را تدوین می‌کردند تا ربات‌هایی که دانش‌آموزان برای شرکت در مسابقه می‌ساختند در یک سطح باشد.
به عبارت دیگر کمیته علمی این جشنواره و برگزار کنندگان ان به این نتیجه رسیده بودند که نباید این حس در میان شرکت کنندگان ایجاد شود که فردی که هزینه بیشتری برای ساخت ربات کرده حتما او در این مسابقه برنده است و در مقابل هم دانش‌آموزی که به دلیل مسائل مالی نتوانسته هزینه زیادی را برای ساخت ربات انجام دهد، در این میدان بازنده خواهد بود.
کودکان، نوجوانان و جوانان مهمان اولین جشنواره رباتیک پایتخت
در سه روز مسابقه تا چشم کار می کرد دانش‌آموزان از دبستان گرفته تا دبیرستان در قالب گروه‌ها و تیم‌های شرکت کننده به همراه مربیان و گاه خانواده‌های خود در اولین سری از مسابقات رباتیک شکوفا شرکت کرده بودند. این تیم‌ها بر مبنای آخرین دستور‌العمل‌های که کمیته اجرایی و علمی در این مسابقات تدوین کرده بودند، انتخاب شده بودند.
این دستور العمل‌ها در سه مقطع دبستان، راهنمایی و دبیرستان به صورت مجزا در نظر گرفته شده بود. به همین خاطر بود که داوران این جشنواره از دانش‌آموزان دبستانی انتظار نداشتند که یک ربات کاملا هوشمند بسازد بلکه این شرکت کنندگان در فضای تجهیزاتی و مکانیکی می‌توانستند در این جشنواره حضور داشته باشند.
اما دانش‌آموزانی که در مقطع راهنمایی بودند به دلیل تبحری که در فضای برنامه نویسی داشتند به طبع می‌توانستند در این حوزه موفق‌تر عمل کنند و قوانین مسابقات این رده سنی هم کمی متفاوت‌تر از دانش‌آموزان دبستانی بود. دانش‌آموزان دبیرستانی هم علاوه بر بحث‌های مکانیک، برنامه نویسی می‌توانستند در حوزه الکترونیک نیز وارد عمل شوند.
استفاده از مربیان کارآزموده و تحصیل کرده در کانون‌های رباتیک
یکی از پیش نیازهایی که اجرای اولین سری از مسابقات رباتیک شهر تهران نیاز داشت بعد از تشکیل کانون‌های رباتیک استفاده از مربیان تحصیل کرده در حوزه IT و علوم مرتبط با علم رباتیک بود. در واقع این مربیان وظیفه آماده کردن تیم‌های شرکت کننده در مسابقات رباتیک منطقه 20 را داشتند.
بعد از انتخاب مربیان قدم بعدی ارائه دوره‌های آموزشی برای آماده‌سازی آنها بود. به همین خاطر در ابتدا آموزش‌هایی در مورد علم رباتیک قوانین این حوزه داده شد. مربیان با مشاوره‌هایی که به دانش‌آموزان می‌دادند آنها را در ساخت ربات‌هایشان کمک می‌کردند.
جای سوزن انداختن نبود
در روز مسابقه همه آمده بودند از پیر و جوان. جوان‌ها در مسابقه شرکت کرده بودند و پیرها نیز فرزندانشان را همراهی کرده بودند. گاهی اوقات نگرانی پدر و مادرها و البته مربیان برای موفقیت تیم‌های شرکت کننده آنقدر زیاد بود که تصور می‌کردید آنها در مسابقه شرکت کرده‌اند.
یکی از ویژگی‌های محل برگزاری مسابقات رباتیک جشنواره شکوفا دسترسی آن به وسایل حمل و نقل عمومی مانند مترو، اتوبوسرانی و پایانه تاکسیرانی بود در نتیجه تیم‌های برای حضور در این مسابقات مشکلی در رفت و آمدهای خود نداشتند.
آمارها نشان می‌داد که 850 تیم از شهر تهران وارد شهرری شده بودند تا با یکدیگر رقابت کنند. مجریان برگزار کننده این جشنواره اعتقاد داشتند که این میزان استقبال آن هم از اولین دور مسابقات رباتیک دانش‌آموزی پایتخت بی‌نظیر است.
استقبال در حدی بود که کمیته علمی این جشنواره تعداد تیم‌های شرکت کننده در این مسابقات را در حد مسابقات مطرح ملی در سطح دانش‌آموزی می‌دیدند و این نشان دهنده علاقمندی دانش‌آموزان به مباحث علمی به ویژه علم رباتیک بود.
مسابقات رباتیک سال 1391 در یک نگاه
اولین دوره مسابقات رباتیک شهر تهران (شکوفا) در اسفند 91 در منطقه 20 برگزار شد. در این مسابقات 850 تیم از محلات 374 گانه شهر تهران به رقابت پرداختند. این مسابقات در 10 لیگ (پارک نوری – هاکی – مبارز - رالی – خدمتکار - جاده صاف کن - نور خور- آتشنشان- ربات حل ترافیک- نمایشگاهی یا خلاقیت) با شور وهیجان خاصی برگزار شد.
در پایان به نفرات برتر در فرهنگسرای ولاء جوایزی ارزنده اهداء شد. تیم‌های شرکت کننده صرف نظر از برد و باخت تیم‌ها، به یک نسبت خود را در یک محیط پویا وعلمی حس کردند و تاثیرات مثبت از آن دریافت کردند.
این دوره از مسابقات به گونه‌ای برگزار شد که برای شهروندان تهرانی یکی از بهترین خاطرات دوران تحصیل شکل گرفت واین روز در ذهن آنها حک شد. در بخش نور خودرو فرناز وحیدی، عاطفه پاک نیت و یکتا سرکمری از محله زعفرانیه منطقه یک، در بخش حل ترافیک شهری حسین درآبادی، رحمان بابایی و علی نظری از محله کارون شمالی منطقه 10، در بخش جاده صاف کن پگاه پاشاپور از محله منیریه منطقه 11، در بخش رالی مقطع ابتدایی محسن آقاپور از محله منیریه منطقه 11، در بخش پارک نوری ریحانه زمانی، نگار محبیان، امیر شایان امجدی از محله سرآسیاب دولاب منطقه 14، در بخش ربات خدمتکار سروش صباغی، محمدبانی مهجور،اکبر نوده و سروش صیفی از محله جابری منطقه 14، در بخش هاکی امیر حسین همیشه بهار، محمد علی دستجردی و شایان احمدی از محله سرآسیبا دولاب منطقه 14، در بخش ربات آتش نشان محمد محسن گوهری از محله علامه حلی منطقه 16، در بخش رالی مقطع راهنمایی حسین خلج رحیمی از محله یافت آباد منطقه 17 و در بخش ربات مبارز نیز محمد دلنوازی و فرید سنبلی از محله حکیمه منطقه 14 حائز رتبه شدند.
انتهای پیام/2462/س40
