به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در قاهره ، از زمان آغاز انقلاب 25 ژانویه 2011 و فروپاشی نظام دیکتاتوری «حسنی مبارک» کشمکش بین معارضین اخوانی مصر و برخی گروه‌های مدنی مخالف رژیم مبارک با شورای نظامی آغاز شد و مخالفت‌ها تنها در میان هواداران مرسی بود که تا سال 2011 و 2012 و تا زمان به قدرت رسیدن اخوان المسلمین در تاریخ 30 جولای 2012 در صحنه حضور نداشتند و از این زمان به بعد نیز مخالفت با مرسی و گروه وی آغاز و در نهایت نیز به برکناری وی در تاریخ 30 ژوئن سال 2013 منجر شد و بار دیگر جای گروه‌ها با یکدیگر عوض شد و جریان اسلامی باز هم به کرسی مخالفت جایی که پیش از این نیز حدود 60 سال از زمان تاسیس جماعت اخوان المسلمین آن را تجربه کرده بود، تکیه زد اما حزب سلفی النور که به شدت با عزل مرسی موافقت کرده و بنا به دستورات نظام حاکم سعودی که این حزب بازوی سیاسی آن در مصر محسوب می‌شود، در نقشه راه شرکت کرد و راه خود را از جریان اسلامی جدا کرد.
اما با عزل مرسی اوضاع آرام نشد بلکه اوضاع پیچیده‌تر شد و هر روز تظاهرات به صورت روزمره و به خصوص در دانشگاه‌ها ادامه یافت و تظاهرات‌کنندگان آنچه را که کودتای نظامی علیه مشروعیت منتخب می‌نامیدند، محکوم می‌کردند و دستگاه‌های امنیتی نیز با استفاده از همه شیوه‌ها اعم از استفاده از ماشین‌های آب‌پاش، شلیک گاز اشک‌آور، بازداشت و اخراج دانشجویان معترض، این تظاهرات‌ها را سرکوب می‌کردند تا اینکه دولت مصر به نخست‌‌وزیری «حازم الببلاوی» قانون تظاهرات را تصویب کرد و این امر باعث شد که دولت در تنگنای حقیقی نه تنها در برابر گروه‌های معارض جریان اسلامی بلکه تعدادی از گروه‌های مدنی از جمله جنبش 6 آوریل و تعدادی از ائتلاف‌های جوانان انقلابی که مخالفت خود را با این قانون اعلام کردند، قرار گیرد و این گروه‌ها این قانون را سرکوب آزادی‌هایی می‌دانست که انقلاب مصر به خاطر آن آغاز شد و در همین راستا جنبش 6 آوریل نیز به معارضین پیوست اما هدف آن فروپاشی نظام نبود بلکه اصلاح این اتفاقات و تصمیمات اشتباه بود که ممکن است به بازگشت رژیم مبارک و سیطره امنیتی در کشور منجر شود.
مخالفت رسانه‌ای
شیوه‌های مخالفت جریان اسلامی در مصر در حال حاضر با ایام مبارک متفاوت است و بر خلاف گذشته که بیان مخالفت‌ها در رسانه‌ها یک خط قرمز محسوب می‌شد و هیچ کس حق عبور از آن را نداشت اما در شرایط کنونی پس از به قدرت رسیدن اخوان المسلمین به دلیل تماس‌ها و ارتباطات بین المللی زیاد در سال گذشته به خصوص در سایه پیشرفت تکنولوژی اوضاع متفاوت شد و این مسئله در پررنگ‌تر شدن حضور اخوان المسلمین و جریان اسلامی در رسانه‌ها نیز سهیم بود.
پس از آنکه در همه رسانه‌های مصر به روی جریان اسلامی بسته شد، تنها شبکه قطری الجزیره باقی ماند که مهم‌ترین منبع معارضین است و تظاهرات‌ها و محکومیت کودتای نظامی را از دیدگاه معارضین منتشر می‌کند و این شبکه تنها کانال تنفش رهبران اخوان المسلمین مصر است که در دوحه حضور دارند و هر روز در جلوی دوربین این شبکه ظاهر می‌شوند و حوادث مصر و سرکوب آزادی‌ها در این کشور را بازگو می‌کنند و علاوه بر آن تعدادی از خبرگزاری‌های خارجی نیز هستند که مانعی در انعکاس اخبار مربوط به هر دو طرف اعم از معارضین اخوانی و طرف‌های دولتی و مردمی طرفدار عزل مرسی نمی‌بینند.
در همین رابطه دکتر «عبد الجواد سعید ربیع» رئیس بخش مطبوعات و رسانه‌های دانشکده ادبیات دانشگاه المنوفیه در اظهاراتی به خبرنگار فارس در قاهره گفت که قدرت رسانه‌ای اخوان المسلمین در توانایی آنها برای بکار بردن اصطلاحات پر سر و صدا نهفته است به عنوان مثال اصطلاح کودتای نظامی یا حکومت نظامی را هزاران نفر از هواداران اخوان المسلمین هر روز در فیس بوک و یا در هر رسانه دیگری و یا حتی در گفت‌‌وگوهای روزمره خود و در میان اعضای خانواده خود استفاده می‌کنند تا حدی که به دلیل استفاده بیش از حد از عبارت کودتا، برخی طرفداران عزل مرسی نیز می‌گویند که کودتا رخ داد اما با اراده مردمی بود و بر این اساس تبلیغات زیاد رسانه‌ای جماعت اخوان المسلمین را مشاهده می‌کنیم.
سعید افزود که استفاده از تکنولوژی مردن در اعتراضات اخوان المسلمین به نظام حکومی باعث بوجود آمدن تغییرات زیادی در واقعیت شد و به عنوان مثال موضوع صدور حکم علیه دختران اسکندریه است که با بهره‌برداری از تصاویر خاص آنها که این دختران در حال تبسم معصومانه را نشان می‌داد، نوعی همدردی مردمی با آنها را به دنبال داشت و آنها همین روش را در مخالفت با نظام بشار اسد رئیس جمهور سوریه نیز اعمال می‌کنند.
فراخوان تظاهرات
جریان اسلامی در مخالفت‌های خود به برگزاری راهپیمایی‌های روزمره با مشارکت تعداد کثیری از جوانان، مردان و زنان و احیانا کودکان اتکا می‌کنند همانطور که در قضیه تحصن در میدان رابعه العدویه و میدان النهضه نیز آن را مشاهده کردیم تا به این ترتیب به دلیل مشارکت کودکان و زنان در میان تظاهرات‌کنندگان، همدردی‌های مردمی را در صورت مداخله نیروهای امنیتی برای پراکنده کردن تظاهرات‌ها جلب کنند و معمولا فراخوان‌های تظاهرات‌ها نیز تحت عناوین مختلف از طریق اینترنت، پیامک تلفنی، رسانه‌های دیداری همانند شبکه الجزیره قطر که به بوق رسانه‌ای برای معارضین مصر علیه نظام این کشور تبدیل شده است، انجام می‌شود.
در همین رابطه «علی اسماعیل» عضو مجلس الشعب سابق و از رهبران جماعت اخوان المسلمین در اظهاراتی به خبرنگار فارس در قاهره گفت که این جماعت و ائتلاف حمایت از مشروعیت در سایه تعامل مردمی با آنها، همچنان قوی و پایدار خواهد ماند به خصوص اینکه فرزندان ملت مصر به دست سران کودتای نظامی قلع و قمع می‌شوند.
وی اشاره کرد که برگزاری تظاهرات مسالمت‌آمیز تنها را تحقق اهداف است و ما از سلاح و خشونت استفاده نکرده‌ایم و همه تظاهرات‌های ما به منظور درخواست بازگشت مشروعیت بوده و ما اخوانی‌ها تنها نیستیم بلکه قشر بزرگی از ملت مصر معتقدند که باید دموکراسی حفظ شود و نخستین رئیس جمهور مدنی منتخب در تاریخ کشور بازگردد.
وی در خصوص اقدامات اخوان المسلمین در دوره آینده نیز اظهار داشت که افراطی‌گری به معنای استفاده از خشونت وجود ندارد و ما هرگز به کودتا اجازه نخواهیم داد که ما را به مسیر خشونت بکشاند زیرا این کار در نهایت به ریختن شدن خون‌های زیادی منجر می‌شود و بر ملت مصر و دولت این کشور تاثیر خواهد گذاشت که البته ما این را نمی‌خواهیم و اینگونه نیست که ما تنها به دنبال تحقق حقوق خود هستین و مصلحت وطن را دوست نداریم.
در همین رابطه دکتر «الحسینی الجیزاوی» عضو هیئت عالی حزب آزادی و عدالت و عضو اتحادیه علمای مسلمان گفت که پس از عزل مرسی بنا به اتهاماتی که همگی نقض آزادی‌هاست، بازداشت شده است و یکی از این اتهامات نیز دعوت وی به برگزاری تظاهرات بوده است با وجود اینکه حق تظاهرات برای همه محفوظ است.
وی اشاره کرده که چند هفته پیش نیز پس از گذشته بیش از 70 روز بازداشت بدون دلیل، آزاد شده است.
الحسینی اظهار داشت: انتخابات ریاست جمهوری سابق که باعث به قدرت رسیدن مرسی شد، سالم‌ترین انتخابات در تاریخ مصر بود اما دولت مصر در برابر هر گونه پیشرفت آن سنگ‌اندازی کرد تا اینکه کودتای نظامی در 3 جولای رخ داد و از آن زمان تا کنون همه اقشار ملت مصر در خیابان‌ها این کودتا را محکوم و بازگشت به استبدادی که در گذشته وجود داشت، رد می‌کنند.
معارضین و دانشگاه‌ها
آغاز سال تحصیلی جدید در اکتبر سال جدید آغازی برای موج جدید تظاهرات و خشونت‌ها بود و حتی هیچ روزی نبوده که در داخل دانشگاه قاهره و عین شمس و الازهر تظاهرات برگزار نشود و حتی بارها از سوی دانشجویان معترض مخالف کودتای نظام به دانشگاه الازهر حمله شده است.
در سایه بالا گرفتن اعتراضات در داخل دانشگاه، دانشجویان دانشگاه عین شمس در دانشکده مهندسی به دلیل کشته شدن یکی از همکلاسی‌های خود به دست نیروهای امنیتی مصر، اعتصاب کردند و اعتصاب 100 درصدی دانشجویان این دانشکده تاثیرات زیادی در اوضاع امنیتی دانشگاه داشت و دولت مجبور شد تصمیم به بازگشت نیروهای امنیتی به دانشگاه و ورود مجدد آنها به دانشگاه‌ها بگیرد و این تصمیم در حالی اتخاذ شد که در دوره ریاست «حسنی مبارک» دادگاه به عدم اجازه ورود نیروهای پلیس به محوطه دانشگاه رأی داده بود.
در همین رابطه «محمود جمال خنیزی» یکی از جوانان اخوان المسلمین در دانشگاه به خبرنگار فارس در قاهره گفت که ما از حق خود در آزادی که در انقلاب 25 ژانویه آن را سر دادیم، دفاع می‌کنیم اما حکومت نظامی به این حق ما راضی نشد و اقدام به کودتای نظامی کرد و در برابر طرح‌های مشروع مرسی ایستاد و سعی کرد به هر شیوه‌ای شده آن را به شکست بکشاند و بحران‌های زیادی را بوجود آورد تا اینکه ملت علیه رئیس جمهور شورش کند اما ما اینجا در داخل دانشگاه هستیم و هیچ فرقی بین ما به عنوان یک اخوانی و یا لیبرال‌ها نیست و همه ما برای یک هدف واحد یعنی احیای انقلاب 25 ژانویه که طی سه سال گذشته به سرقت رفته است، تلاش می‌کنیم و به اعتصاب و تظاهرات روزانه تا زمان تحقق اهداف انقلاب ادامه می‌دهیم.
از سوی دیگر دکتر «محمود کبیش» رئیس دانشکده حقوق دانشگاه قاهره به خبرنگار فارس در قاهره گفت که خشونت‌های اخوان المسلمین در داخل دانشگاه امری مردود است و باید به هر شیوه ممکن از جمله شیوه‌های امنیتی و جنایی با آن مقابله شود زیرا حریم دانشگاه مقدس است به خصوص اینکه دانشگاه مکان علم آموزی است نه تظاهرات.
کبیش اظهار داشت که تظاهرات حق همه است اما در داخل دانشگاه و مسجد جایز نیست و باید قوانینی برای ساماندهی به این آزادی وجود داشته باشد زیرا آزادی بدون قوانین به یک هرج و مرج منجر می‌شود و این امری است که هیچ کشوری آن را محترم نمی‌شمارد.
معارضین و سینا
منطقه سینا به عنوان منطقه مهم مصر که در طول سال‌های گذشته مورد کم‌‌توجهی واقع شده است اکنون شاهد مشکلات عدیده‌ای به دلیل تروریسمی است که پس از عزل محمد مرسی بوجود آمده است و این مسئله تا کنون به کشته و زخمی شدن ده‌ها سرباز و افسر منجر شده است اما اخوان المسلمین تا کنون هر گونه ارتباط با این وقایع و یا حوادثی که در سینا رخ می‌دهد، رد می‌کنند در حالی که «محمد البلتاجی» از رهبران بازداشتی اخوان جمله معروفی را بر زبان آورد و آن اینکه « اتفاقات سینا زمانی متوقف می‌شود که عبد الفتاح السیسی پایان کودتا و بازگشت مشروعیت را اعلام نماید».
در همین راستا سرلشگر «جمال مظلوم» کارشناس امنیتی و راهبردی به خبرنگار فارس در قاهره گفت که نیروهای مسلح مصر پیشرفت محسوسی را در منطقه سینا محقق کرده و پیروزی‌های زیادی را علیه گروه‌های تروریستی کسب کرده است؛ در آنجا گروه‌های هستند که روابط و همکاری با گروه اخوان المسلمین و رهبران آن در خارج از مصر که با تشکیلات القاعده مرتبط هستند، دارند.
مظلوم افزود که آنچه در سینا رخ می‌دهد، هدف از آن آشفته کردن صحنه سیاسی مصر است تا اینکه نوعی خلأ امنیتی و هرج و مرج در خیابان‌ها بوجود آید و شهروند مصری نیز از اینکه مرسی عزل شده است، احساس پشیمانی نماید به خصوص اینکه احساس امنیت یکی از مهم‌ترین تمایلات شهروندان مصری و یکی از عوامل مهمی که به صبر مردم در برابر رژیم مبارک در طول 30 سال انجامید، همین احساس امنیت داخلی و خارجی بود.
سرلشگر «فؤاد علام» رئیس اسبق دستگاه تحقیقات امنیت دولت نیز در اظهاراتی به خبرنگار فارس در قاهره تاکید کرد: درگیری‌ها در سینا با گروه‌های تکفیری یک جنگ است که برای پاکسازی سینا از این گروه‌ها لازم است و ما مطمئن هستیم که نیروهای مسلح مصر توانایی پاکسازی سینا از همه کانون‌های جنایتکاران و تکفیری‌ها در سینا را دارند اما مسئله فقط مسئله زمان و حفاظت از جان بی‌گناهان است زیرا تروریست‌ها در مکان‌هایی که تعداد زیادی از مردم در آن حضور دارند، مخفی می‌شود و به همین دلیل اجرای عملیات‌ها برای حفاظت از جان مردم سینا، زمان زیادی طول می‌کشد.
وی افزود که نیاز به وقوع یک نهضت فراگیر و تدوین طرح اقتصادی روشن وجود دارد تا خواسته‌های شهروندان مصری محقق شود زیرا این طرح تنها وسیله‌ای است که تاثیر زیادی برای شکست دادن جماعت اخوان السملین که سعی در ایجاد فتنه در مصر برای بازگشت مجدد به قدرت را دارد، در برخواهد داشت.
از سوی دیگر «یسری تعیلب» عضو مجلس شورای سابق و از رهبران جماعت اخوان المسلمین در مصاحبه با خبرنگار فارس در قاهره هر گونه ارتباط جماعت اخوان المسلمین با حوادث سینا را رد و تاکید کرد که منظور دکتر بلتاجی در گذشته این بوده است که خشم مردمی در سینا به دلیل عزل مرسی وجود دارد زیرا وی تحقق خواسته‌های مردم سینا را آغاز کرده بود اما رسانه‌های مصری این سخن بلتاجی را اینگونه جلوه دادند که اخوان المسلمین با تشکیلات القاعده و گروه‌های تروریستی در سینا ارتباط دارد تا به این ترتیب اخوان المسلمین را بدنام کنند.
معارضین و روابط بین الملل
عزل مرسی در تاریخ 3 جولای 2013 برای جامعه جهانی یک امر عادی نبود بلکه تغییرات خطرناکی را در روابط بین الملل پس از عزل مرسی بوجود آورد و این باعث ایجاد دودستگی بین طرفداران و معارضین عزل مرسی و حتی بین بی‌طرفان این قضیه شد.
اخوان المسلمین نقش زیادی در پایداری آمریکا ایفا کرد و باعث شد که آمریکا تا مدت‌ها عزل مرسی و پراکنده کردن تحصن هواداران مرسی در رابعه العدویه را به رسمیت نشناسد تا اینکه به تدریج موضع خود را تعدیل کرده و همچنان درباره تعدادی از تصمیمات مصر که آخرین آن اتهام مرسی به جاسوسی بود، ملاحظه‌کاری کرده و با این اتهام مرسی مخالفت کند و حتی آمریکا بخش زیادی از کمک‌های نظامی به مصر را تعلیق کرد و تا کنون به بهانه اینکه آمریکا منتظر اجرای نقشه راه مصر است، این کمک‌ها را به مصر تحویل نداده است.
پس از اظهارات پی در پی اردوغان نخست وزیر ترکیه، روابط مصر و ترکیه نیز به تیرگی گرائید و به دلیل دخالت‌های اردوغان در امور داخلی مصر، قاهره تصمیم به اخراج سفیر ترکیه و کاهش سطح روابط دیپلماتیک بین دو کشور گرفت در حالی که ترکیه همچنان به تشکیلات بین المللی اخوان المسلمین جای داده و کنفرانس‌های بین المللی برگزار و اوضاع مصر را برگزار می‌کند.
این در حالی است که روابط مصر با تعدادی از کشورهای عربی و غیر عربی از جمله عربستان، امارات و کویت بهبود یافت و با ارائه کمک‌های مالی به مصر، نقش تاریخی را در رابطه با رونق اقتصادی مصر ایفا کردند که باعث ثبوت پوند مصر در مقابل دلار در شرایط دشوار این کشور شد.
ازسرگیری روابط بین مصر و روسیه ضربه کوبنده به روابط مصر با آمریکا بود که منافع آمریکا در منطقه به خصوص در خلیج فارس را تهدید می‌کند و این مسئله بویژه در سایه موضع مصر در مخالفت با تروریسم در سوریه پررنگ‌تر می‌شود به خصوص اینکه جماعت اخوان المسلمین، ترکیه و قطر تمایل به فروپاشی دولت سوریه دارند.
اخوان المسلمین با برگزاری کنفرانس‌هایی در لندن، ترکیه، مالزی و پاکستان سعی دارد چهره قبیح نظام مصر را نمایان سازد و کشورهای جهان را به عدم به رسمیت شناختن نظام حاکم در مصر فرا بخواند و اعلام کند که ملت مصر پشت مرسی ایستاده و بازگشت وی به قدرت به ایجاد ثبات در کشور و تحقق منافع دیگر کشورها منجر می‌شود.
از سوی دیگر «حسین هریدی» معاون وزیر خارجه اسبق مصر به خبرنگار فارس در قاهره گفت که روابط بین المللی نیازمند ترمیم است و «نبیل فهمی» وزیر خارجه کنونی مصر این کار را انجام می‌دهد و ترسیم نقشه بین المللی روابط بار دیگر صورت می‌گیرد و پل تعامل و اعتماد با کشورهای جدیدی که در دوره گذشته از ما دور بوده‌اند امثال روسیه، چین، ایران، هند و دیگر کشورهایی که توازن قدرت در منطقه ایجاد می‌کنند، افتتاح می‌شود.
هریدی درباره تبلیغات اخوان علیه نظام مصر در سطح بین الملل نیز تصریح کرد: به جز ترکیه، هیچ کشوری نیست که نظام مصر را به رسمیت نشناخته باشد و اخراج سفیر ترکیه نیز به دلیل دخالت‌های اردوغان و بنا خواسته مردمی صورت گرفت؛ اخوان المسلمین اعتبار خود را در میان اغلب کشورهای جهان از دست داده است و بر این اساس نمی‌توانند هیچ کار جدیدی انجام دهند و این یک واقعیت است و آنها باید به فعالیت تبلیغات دینی خود بازگردند.
اقتصاد و معارضین
جنبه اقتصادی در هر نظام حکومتی در جهان اصل و اساس است و به همین دلیل معارضین آن را فرصت خوبی برای نابودی نظام حاکم دانستند و در این راستا جریان اسلامی دست به فعالیت‌های چندجانبه زد که از جمله آن عبارت است از:
جنبه نخست: برگزاری تظاهرات‌های فراوان در میادین و خیابان‌های مصر که باعث ایجاد رعب و وحشت در میان گردشگران خارجی شد و در نتیجه تعداد گردشگران در هتل‌ها کاهش یافت و بحران اقتصادی در بخش‌های توریستی بوجود آمد اما دولت با قدرت با این طرح‌ها مقابله کرد و دکتر «هشام زعزوع» با انجام سفرهایی به کشورهای مختلف موفق شد در بیش از 15 کشور جهان نام مصر را از لیست کشورهایی که سفر به آنها ممنوع شده است، حذف نماید و سالانه حدود 10 میلیون گردشگر از این کشورها به مصر سفر می‌کنند.
دومین جنبه فعالیت اقتصادی معارضین، خارج کردن سرمایه‌ها از بانک‌ها و شایعه‌پراکنی مبنی بر ورشکسته شدن دولت بود و همین امر باعث شد که اعضای گروه اخوان المسلمین و دیگر شهروندان از ترس سرمایه‌های خود را از بانک‌ها خارج کردند که طی یک هفته هر روز 2 میلیون دلار خارج می‌شد اما کمک‌های مالی کشورهای حوزه خلیج فارس در برابر این طرح‌ها ایستاد و آن را به شکست کشاند.
اما طرح کنونی اخوان المسلمین خارج کردن سکه‌ها از بازارهای مصری برای آشفته کردن بازار مصر است که تاثیرات منفی بر توانایی‌های دولت در مقابله با بحران‌ها خواهد داشت.
اما خطرناک‌ترین طرح‌های اخوان المسلمین این نیست که تعداد زیادی از شرکت‌های تجاری دارویی که در دست اعضای اخوان است از ارائه برخی داروها به بازارهای مصر خودداری می‌کنند که همین امر باعث می‌شود بازار سیاه ایجاد شده و قیمت‌ها افزایش یابد.
دکتر «شوقی شعبان» صاحب شرکت دارویی النیل فارما در مصاحبه با خبرنگار فارس در قاهره گفت که اقلام زیادی از داروهای مختلف اخیرا در بازارها کمیاب شده است و بیشتر این داروها نیز مختص فشار خون و قند خون است که شهروندان به طور مستمر از آنها استفاده می‌کنند و ما نیز جایگزین این داروها را ارائه می‌کنیم اما هزینه‌های آن واقعا بالاست و با درآمد اندک شهروندان از توان خرید آنها خارج است.
شعبان افزود که ما با دولت در تماس هستیم تا این بحران‌ها را حل و داروهایی با قیمت ارزان در اختیار شهروندان قرار دهند اما هنوز این بحران حل نشده است و ما اکنون با موضوع اختلافات سیاسی مواجه نیستیم بلکه با مشکل حقوق بشر مواجه هستیم زیرا هر شهروندی حق دارد به داروی ارزان قیمت دست یابد.
انتهای پیام/ز
