به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، سال 2013 میلادی، برای افغانستان با فراز و فرودهای زیادی همراه بود.
در این سال، افغانستان روزهایی پرتنش و جنجالی را در عرصه سیاست خارجی خود سپری کرد اما تردیدی نیست که دولت افغانستان در این عرصه موفقیتهایی را نیز به دست آورد.
گذشته از این مسائل، در سال 2013 بیشتر با هدف یارگیریهای انتخاباتی، چند ائتلاف قدرتمند و مجموعههای سیاسی تشکیل شد.
در کنار این مسئله، لویه جرگه مشورتی به منظور مشورت‌دهی در خصوص پیمان امنیتی کابل-واشنگتن با حضور نمایندگانی از سراسر افغانستان برگزار شد.
توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای
سال 2013 در حقیقت سال نزدیک شدن افغانستان به کشورهای منطقه بود و در این سال دستگاه سیاست خارجی افغانستان تلاشهای گستردهای را به منظور توسعه همکاری‌های منطقه‌ای به کار گرفت.
سفر حامد کرزی و برخی مقامات بلندپایه افغانستان به کشورهای ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان، هند، چین، ترکیه و همچنین سفر مقامات کشورهای ایران، پاکستان، هند، عراق، ترکیه، روسیه و برخی دیگر از کشورهای منطقه به کابل، به خوبی بیانگر توسعه روابط افغانستان با کشورهای منطقه است.
در این سال، رئیسجمهور افغانستان در سفر به پاکستان خواستار همکاری اسلامآباد در روند صلح افغانستان شد.
کرزی همچنین در 2 سفر به تهران در پی توسعه روابط بین کابل-تهران و امضای پیمان همکاری‌های استراتژیک برآمد.
وی در سفر به هند از «دهلینو» کمکهای نظامی درخواست کرد و در سفر به تاجیکستان خواستار افزایش همکاریها در زمینههای مختلف شد و همچنین در سفر ترکمنستان بر ایجاد خط آهن میان ترکمنستان-افغانستان-تاجیکستان تأکید کرد.
برگزاری کنفرانس «روند استانبول» در پایتخت قزاقستان در ماه ژوئن امسال تلاش دیگر در راستای اوجگیری سیاست منطقه‌ای افغانستان شمرده می‌شود.
همچنین برگزاری نخستین کنفرانس «گفتوگوهای افغانستان و آسیای مرکزی» در کابل در اوایل دسامبر با حضور نمایندگانی از 30 کشور جهان به منظور گسترش روابط افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی در کابل از نمونههای بارز جهتگیری افغانستان به سوی کشورهای منطقه است.
شرکت رئیسجمهور افغانستان در نشست کشورهای عضو سازمان همکاری «شانگهای» در«بیشکک» پایتخت قرقیزستان حرکت مهم دیگر در راستای توسعه سیاست خارجی افغانستان با کشورهای منطقه شمرده می‌شود.
دیدارها و مذاکرات گرم مقامات بلندپایه افغان به ویژه رهبران این کشور در حاشیه اجلاس سازمانهای منطقه‌ای در شهریورماه امسال با رهبران کشورهای مختلف منطقه، نوعی چرخش سیاسی افغانستان به سوی کشور منطقه را نشان می‌دهد.
کرزی، در حاشیه برگزاری کنفرانس سازمان همکاری‌های شانگهای با «حسن روحانی»، رئیسجمهوری اسلامی ایران، «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهور روسیه و برخی رهبران کشورهای منطقه دیدار و گفت‌وگو کرد و پیرامون مشکلات افغانستان و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای تأکید ورزید.
البته حدود 3 ماه پیش رئیسجمهور افغانستان به «لندن» رفت و ضمن سخنرانی در برخی از دانشگاههای انگلیس هدف اصلی این سفرش را که برگزاری نشست 3جانبه افغانستان، پاکستان و انگلیس بود، پیگیری کرد.
شتاب دیپلماسی خارجی افغانستان به سوی کشورهای منطقه، نشان می‌دهد که کابل تمایل و تماسهای خود را با کشورهای منطقه در حالی بیشتر کرد که آمریکا و اروپا اظهارات ناخوشایندی را درخصوص دولت افغانستان مطرح کردند.
البته در این بین تلاشهای دولت افغانستان را برای حفظ روابط با سایر کشورهای فرامنطقه‌ای نیز نباید نادیده گرفته شود.
آمادگیهای انتخاباتی
هرچند قرار است انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای ولایتی افغانستان در سال 2014 برگزار شود، اما تمهیدات آن در نیمه دوم سال 2013 اتخاذ شد.
تنظیم و اعلام جدول زمان برگزاری انتخابات، ثبتنام کاندیداها، آمادگی برای فراهمآوری لوازم انتخابات، تعیین حوزههای رأی‌دهی و سرانجام تأمین امنیت انتخابات از مسائلی بود که در سال 2013 اتفاق افتاد.
در این انتخابات برای رسیدن به کرسی ریاستجمهوری 11 تن نامزد شده‌اند و قرار است در 16 فروردینماه 1393 انتخابات ریاستجمهوری شوراهای ولایتی افغانستان برگزار شود.
از سوی دیگر، تصویب قوانین انتخاباتی و تغییر در رهبری کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان از رویدادهای مهم و جنجالبرانگیز سیاسی سال 2013 در افغانستان است.
بسیاری از کارشناسان، انتخابات پیش‌رو را سرنوشتسازترین انتخابات برای افغانستان میدانند.
فصل تشکیل ائتلافها و یارگیریهای انتخاباتی
سال 2013 که از آن به عنوان دروازه ورود به انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای ولایتی افغانستان نیز می‌توان یاد کرد، فصل تشکیل ائتلافها و یارگیریهای انتخاباتی بود.
در این سال، چند ائتلاف سیاسی ظهور کرد و برخی دیگر از ائتلافها از صحنه حذف شده و یا از جبهههای سیاسی تازه‌تشکیل سربرآوردند.
«جبهه اعتماد ملی»، «ائتلاف انتخاباتی»، «جریان سیاسی موج تحول»، «مجمع تفاهم ملی»، «اتحاد مردم مشرقی» «جریان توانمندسازی مردم افغانستان» و چندین حزب و نهاد دیگر در سال 2013 بیشتر به منظور همسویی در انتخابات ریاستجمهوری افغانستان شکل گرفتهاند.
در همین حال، برخی جریانهای پرقدرت دیگر نیز همانند «جبهه ملی» افغانستان از همپاشیدند و رهبران آن در میان سایر جریانها پخش شدند.
با آغاز زمان ثبتنام انتخابات ریاستجمهوری، چند مهره درشت از ائتلاف خود جدا شده و به کاروان برخی دیگر پیوستند.
از جبهه ملی، «محمد محقق» به تیم «عبدالله عبدالله» پیوست و «احمدضیا مسعود»، به معاونت «زلمی رسول» و «عبدالرشید دوستم» به معاونت «اشرفغنی احمدزی» رسیدند.
از حزب «جمعیت اسلامی»، «محمد اسماعیل‌خان» به کاروان «عبدالرب رسول سیاف» و «احمدضیا مسعود»، به کاروان «زلمی رسول» پیوستند و «عبدالله عبدالله» خود، نامزد مستقل شد.
از «جبهه اعتماد ملی»، «سیدحسین عالمی بلخی» به معاونت «گلآقا شیرزی» و «محمدنور اکبری» به معاونت «قیوم کرزی» رسیدند و «محمدعارف شاهجهان»، از معاونان این جبهه به تیم زلمی رسول پیوست
جنگ نرم افغانستان با آمریکا
جنگ نرم میان کابل و واشنگتن از نحوه گشایش دفتر طالبان در ماه ژوئن سال 2013 در «دوحه»، پایتخت «قطر» آغاز شد و تا جنجال در مورد امضای پیمان امنیتی ادامه یافت.
به اعتقاد کارشناسان، اکنون این جنگ جریان دارد و گاهی کابل و زمانی هم واشنگتن در این جنگ بر یکدیگر پیشی می‌گیرند اما هنوز مشخص نیست که کدام یک پیروز میدان خواهد بود.
قرار بود، مکان مشخصی برای مذاکره با طالبان در یکی از کشورهای عربی یا «ترکیه» برای طالبان در نظر گرفته شود و سرانجام پس از توافق آمریکا و قطر با افغانستان، این دفتر در «دوحه» پایتخت «قطر» گشایش یافت.
به گفته رهبران دولت افغانستان، بر خلاف توافقات پیشین، این دفتر تحت عنوان «دفتر امارت اسلامی» افتتاح شد که واکنش تند دولت افغانستان را در پی داشت.
افغانستان با توقف مذاکرات پیمان امنیتی کابل-واشنگتن، خواستار تعطیلی فوری این دفتر شد.
پس از این واکنش، آمریکا و قطر این دفتر را با حذف تابلو امارت اسلامی و پایین آوردن پرچم سفید طالبان، غیرفعال کردند و روند صلح افغانستان همچنان در بن‌بست باقی ماند.
لویه جرگه مشورتی
یکی از مهمترین رویدادهای افغانستان در سال 2013 در حوزه مسائل سیاسی برگزاری لویه جرگه مشورتی در ماه اکتبر، به منظور مشورت‌دهی در مورد روی پیمان امنیتی کابل-واشنگتن بود.
در این لویه جرگه افزون بر مقامات بلندپایه افغان، بیش از 2500 نفر از بزرگان سراسر افغانستان و نمایندگان سفارتهای خارجی مقیم کابل شرکت کردند.
هرچند، این لویه جرگه پس از چهار روز بحث و جدل، در مورد امضای پیمان امنیتی با آمریکا با تعیین و تصویب بندهایی برای تغییر متن پیمان به آن رأی مثبت داد، اما سخنرانی حامد کرزی رئیسجمهور افغانستان در مراسم افتتاحیه و اختتامیه لویه جرگه مشورتی جنجالآفرین شد.
در مراسم افتتاحیه لویه جرگه، «بلقیس روشن»، عضو مجلس سنای افغانستان در هنگام سخنرانی کرزی با ایجاد اخلال در سخنان وی، امضای پیمان امنیتی با آمریکا را «وطن فروشی» دانست.
در مراسم اختتامیه لویه جرگه کرزی در سخنرانی خود ضمن تمجید از مشورتهای اعضای لویه جرگه تأکید کرد که باید آمریکا پیش از امضای این پیمان، 3 شرط اصلی افغانستان که شامل برگزاری انتخابات شفاف، آغاز عملی روند صلح با طالبان و پایان بخشیدن حملات نیروهای خارجی به منازل افغان‌هاست را برآورده کند.
کرزی و مقامات دولتی افغانستان پس از اعلام نظر افغانستان در خصوص امضای پیمان امنیتی تأکید کردند: زمانی این پیمان امضا می‌شود که آمریکا امنیت، صلح و برگزاری انتخابات سالم در افغانستان را تضمین کند و یا آمریکا این پیمان را با رئیسجمهور بعدی امضا کند.
در برابر این اظهارنظرها، مقامات آمریکایی با رد خواست کرزی بر امضای بیدرنگ پیمان امنیتی تأکید کردند.
آمریکاییها پس از ناامیدی از اعمال فشار و جنگ روانی به زبان زور و تهدید نیز روی آورده و اعلام کردند در صورتی که این پیمان امضا نشود، واشنگتن نه تنها تمامی نیروهای خود را از افغانستان خارج میکند، بلکه کمکهای خود را نیز به این کشور قطع خواهد کرد.
با این حال، بهرغم تمام فشارهایی که تاکنون بر دولت افغانستان وارد شده، کرزی از خواستههای خود در راستای امضای پیمان امنیتی دست نکشیده است.
انتهای پیام/خ
