به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد؛ موضوع جدیدی نیست، آب را می‌گوییم چرا که بارها از رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها و مطبوعات به آن پرداخته شده تا اطلاعاتی از وضعیت آب کشور و شهری که در آن ساکن هستیم در اختیار ما قرار گیرد.
شاید هم به گفته معروف اهالی رسانه پرداختن به وضعیت آب و ضرورت صرفه‌جویی در این حوزه سوژه‌ای نخ‌نما و کلیشه‌ای باشد اما با همه این اوصاف باز هم یک پایمان در صرفه‌جویی و رعایت الگوی مصرف لنگ می‌زند و تنها صرفه‌جویی در مصرف آب را به تابستان و همان تیترهای داغ رسانه‌ها در ارتباط با بحران ذخایر آبی محدود می‌کنیم و به راحتی آب خوردن، آب هدر می‌دهیم.
اگر بخواهیم نگاهی گذار به وضعیت بارندگی استان در فصل پائیز که تا چند روز دیگر تمام می‌شود داشته باشیم این نکته قابل تامل وجود دارد که خراسان رضوی و مشهد این فصل را بدون بارندگی قابل توجهی پشت سر می‌گذارد.
همین موضوع و بررسی وضعیت بارندگی استان بهانه‌ای شد تا در گفت‌وگویی با احمد قندهاری، مدیر مطالعات پایه منابع آب استان خراسان رضوی نگاهی گذار به وضعیت استان در حوزه بارندگی‌ها و نیز وضعیت آبی دشت مشهد در سال آبی گذشته باشیم.
فارس: روزهای پایانی پائیز را پشت سر می‌گذاریم و بارندگی قابل توجهی در این مدت نداشتیم. به عنوان سئوال نخست، میزان بارندگی استان در این مدت چگونه بوده است؟
قندهاری: از ابتدای مهر ماه که سال آبی جدید شروع می‌شود تاکنون به طور متوسط در استان خراسان رضوی 24 میلی‌متر بارندگی داشته‌ایم که این رقم در قیاس با متوسط آبی سال گذشته از شرایط بهتری برخوردار است چرا که سال گذشته 18 میلی‌متر متوسط بارندگی استان بود.
فارس: با این اوصاف شرایط آبی استان در حالت مطلوب و خارج از خشکسالی است؟
قندهاری: بهتر است کمی بحث را خارج از آمار و ارقام بیان کنم. در حوزه مدیریت آب اگر بخواهیم مدیریت قسمتی از این حوزه را مهم و خطیر برشماریم باید به مدیریت آب در شرق کشور و به ویژه در استان خراسان رضوی و مشهد به دلیل خشکسالی‌های چند سال اخیر اشاره کنیم.
در حال حاضر مدیریت آب در استان ما و مشهد به دلیل همین وضعیت و نیز شرایط جمعیتی از مدیریت پیچیده‌ای در حوزه آبی برخوردار است.
فارس: برگردیم سر همان آمار و ارقام، باتوجه به وسعت و تراکم جمعیتی قابل توجه مشهد در حال حاضر میزان بارندگی دشت مشهد چگونه است؟
قندهاری: متوسط بارندگی دشت مشهد با وسعت 10 هزار کیلومتری 273 میلی‌متر در سال بوده است که این رقم در استان با متوسط 224 میلی‌متر، مناسب‌تر است اما با توجه به تراکم جمعیتی، دشت مشهد به لحاظ بارندگی در جایگاه چهارم استان قرار دارد.
باید به این نکته نیز توجه داشت تمام آب بارندگی‌ها در زمین و به آب‌های زیرزمینی جذب نمی‌شود به گونه‌ای که اگر بخواهیم با آمار و ارقام این موضوع را روشن کنم باید بگویم که 70 درصد بارندگی‌ها تبخیر می‌شود.
فارس: یکی از مشکلات عمده و یا به عبارت ساده چالش مشهد در حوزه تامین آب وجود تعداد قابل توجه چاه‌های آب در دشت مشهد است. در حال حاضر وضعیت و آمار تعداد چاه‌های موجود در دشت مشهد چگونه است؟
قندهاری: در حال حاضر 6 هزار و 800 حلقه چاه در مشهد وجود دارد اما تعداد چاه‌های استان 24 هزار و 800 حلقه چاه است که با یک حساب سرانگشتی باید گفت که یک چهارم چاه‌های استان در دشت مشهد قرار دارد که همین تعداد قابل توجه چاه‌های آب در افزایش میزان برداشت آب از دشت مشهد نقش بسزایی داشته است.
فارس: میزان برداشت آب در دشت مشهد چقدر است؟
قندهاری: میزان برداشت آب از آب‌های زیرزمینی در حوضه آبریز دشت مشهد در سال در حدود یک میلیارد مترمکعب است که این رقم در حدود 17 درصد برداشت آب استان از دشت مشهد است.
فارس: چند سالی است که موضوع افت دشت مشهد و اینکه به مرز بحران رسیده مطرح است، آخرین وضعیت افت دشت مشهد چگونه است؟
قندهاری: در گذشته اگر 50 متر حفاری در دشت مشهد صورت می‌گرفت به آب می‌رسیدم اما در حال حاضر با توجه به خشکسالی‌های چند سال اخیر و نیز برداشت‌هایی که از سطح چاه‌های دشت مشهد شکل گرفت، افت شدیدی در دشت مشهد شاهد هستیم به گونه‌ای که در حال حاضر باید 200 متر حفاری صورت بگیرد تا به آب برسیم و این همان مسئله‌ای است که باید به آن در حوزه مصرف منابع آب توجه شود و تنها به فصل تابستان محدود نشود.
البته اگر بخواهیم در حوزه مصارف آب اشاره کنیم باید به هدر رفت آب با وجود هزینه‌های بسیاری که برای تامین آن می‌شود نیز اشاره کرد.
فارس: هزینه تامین هر مترمکعب آب شرب مشهد در حال حاضر چقدر است؟
قندهاری: از آنجا که این رقم در حوزه فعالیت من نیست بهتر است از مسئولان آب منطقه‌ای سئوال کنید که رقم دقیقی به شما ارائه دهند اما همین نکته را به شما بگویم که هزینه قابل توجه برای تامین هر مترمکعب آب شرب می‌شود.
فارس: از میان بخش‌های تولید و صنعت، خانگی و کشاورزی؛ درصد هدر رفت آب در این بخش‌ها چگونه است؟
قندهاری: در حوزه مصرف در حال حاضر در استان خراسان رضوی کشاورزی 68 درصد مصرف آب استان را به خود اختصاص داده است و بعد از آن مصارف خانگی با 25 درصد قرار دارد و باقی‌مانده این حوزه به مصارف در حوزه صنعت و خدمات است. اما در این بین بیشترین هدر رفت آب نیز در حوزه کشاورزی است به گونه‌ای که 60 درصد آب در این حوزه هدر می‌رود.
انتهای پیام/2202/ق40/چ3000
