به گزارش فارس، شبکه المنار با درج مقاله‌ای به قلم ناصر شراره به بررسی دخالت احتمالی عربستان در انفجارهای دوگانه علیه سفارت ایران در بیروت پرداخته که متن آن را می آوریم:
جان کری وزیر خارجه آمریکا به دنبال این بود که شخصاً کمپین خشم آمریکا علیه انفجارهای دوگانه علیه سفارت ایران در بئر حسن را رهبری کند تا پیامهای متعدد خود را به گوش عربستان برساند، چرا که جان کری دست داشتن احتمالی عربستان در این انفجارها را نوعی توهین به خود می دانست و قصد داشت با موضع گیری اش پاسخ این توهین را بدهد. این در حالی است که بر اساس دیدگاه برخی منابع دیپلماتیک، این دو انفجار می تواند نخستین ثمره همکاری تازه آغاز شده ریاض و تل آویو قلمداد شود.
دهن کجی ریاض به درخواست کری
برخی منابع دیپلماتیک غرب در بیروت تأکید کرده اند که جان کری وزیر خارجه آمریکا اصرار داشت شخصاً خشم کشورش از انفجارهای انتحاری سه شنبه گذشته در مقابل سفارت ایران در بیروت را بیان کند. این منابع، اصرار کری را ناشی از این می داند که وی به دو دلیل قصد داشته موضع تند آمریکا علیه عوامل پشت پرده این حمله را اعلام نماید: نخست اینکه رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا یکی از اهداف این حمله را تحت تأثیر قرار دادن تلاشهایش برای به ثمر نشاندن مذاکرات 5+1 با ایران، قلمداد می کند؛ و دوم اینکه جان کری این حمله را – البته در صورت دست داشتن عربستان در آن – پاسخی توهین آمیز از جانب ریاض به درخواست وی محسوب می کند چرا که کری در سفر اخیر خود به عربستان از مقامهای این کشور خواسته بود برای ابراز مخالفت با نقش منطقه ای ایران و مشارکت حزب الله در جنگ داخلی سوریه، تنها و تنها از فشارهای سیاسی بهره ببرند و دست به هیچگونه اقدام امنیتی خصوصاً در لبنان نزنند زیرا واشنگتن علاقمند است تا در سایه یک قطعنامه بین المللی، حداقل ثبات در لبنان برقرار باشد.
مواضع مبهم ریاض در قبال انفجارهای تروریستی لبنان
پس از آنکه واکنش ریاض به حمله انتحاری بئر حسن به تأخیر افتاد برخی منابع دیپلماتیک غربی در بیروت پیش بینی کردند که پس از صدور دو بیانیه در محکومیت این حمله از سوی وزارت خارجه آمریکا و کاخ سفید، عربستان هم این حمله را محکوم کند؛ و این چیزی بود که عملاً – البته با یک تأخیر عمدی – بالاخره اتفاق افتاد. در همین زمینه، منابع مذکور اعلام کرده اند که واکنش عربستان به دو انفجار قبلی در حومه بیروت و حمله اخیر به سفارت ایران، نشان می دهد که عربستان مایل است موضع سیاسی خود را در واکنشهایش بیان کند؛ به عبارت دیگر عربستان مایل است نشان دهد که اهداف مجریان این انفجارها را درک می کند. ریاض در انفجار بئر العبد سکوت اختیار کرد و پس از انفجار رویس نیز بیانیه محکومیت مبهمی صادر کرد و این انفجارها را معلول مشارکت حزب الله در جنگ داخلی سوریه دانست.
ملاحظه می شود که برخی مواضع طرفهای لبنانی در قبال حمله انتحاری اخیر، کجدار و مریض است زیرا از یک سو می خواهند از مواضع آمریکا تبعیت کنند و از سوی دیگر نمی خواهند ریاض را هم خشمگین کنند چرا که عربستان در حال جنگ با ایران است و در این شرایط، جایی برای اتخاذ مواضع میانه روی نیست. در همین زمینه، منابع نزدیک به یک نهاد رسمی لبنان به برخی رسانه ها اعلام کردند که این نهاد قصد دارد با مردم لبنان سخن بگوید اما بی هیچ توجیهی از تصمیم خود صرفنظر کرد.
پروژه عراقیزه کردن لبنان کلید خورد
از سوی دیگر قبل از انفجارهای دوگانه علیه سفارت ایران، اطلاعات امنیتی همسانی به دست آمد مبنی بر اینکه سازمان القاعده قصد دارد عملیاتهای تروریستی در خاک لبنان را افزایش دهد. آنچه اطلاعات مذکور را تقویت می کرد این بود که در منطقه معموره، خودرویی حامل حدود 300 کیلوگرم مواد منفجره کشف و ضبط شد و نشان داد که عوامل پشت صحنه این بمب گذاری در صدد تشدید هر چه بیشتر اقدامات خود هستند. همچنین در ماه جاری، یک گروه متشکل از چند لبنانی و سوری نزدیک شهرک حوش الحریمی در بقاع دستگیر شدند که در حال انتقال کمربندهای انفجاری از سوریه به لبنان بودند. در میان این کمربندها نوعی گردن بند مخصوص دردهای گردن پیدا شد که با مواد منفجره پر شده بود؛ استفاده از این نوع کمربندها روش پیشرفته ای است که قبلاً حتی در عراق هم مورد استفاده قرار نگرفته است.
برخی نهادهای امنیتی قبلاً هشدار داده بودند که ورود کمربندهای انفجاری و عناصر انتحاری به لبنان به تنهایی نشان دهنده آغاز مرحله ای تازه از تهدیدات تروریستی است. این نهادها افزودند که در این مرحله تازه نباید فقط به فکر شیوه های برخورد با تروریسم بود بلکه باید ایجاد شرایط سیاسی و منطقه ای مناسب برای توقف حمایت مالی، سیاسی و امنیتی از تروریسم ، در دستور کار قرار گیرد. ارزیابی نهادهای مذکور این بود که بر اساس اطلاعات موجود و با توجه به دستگیری عوامل لبنانی و سوری حامل کمربندهای انفجاری، برخی تصمیم گرفته اند لبنان را نیز عراقیزه کنند. احتمالاً ساعت صفر این پروژه قرار بود در ایام عاشورا آغاز شود اما اقدامات امنیتی گسترده و بی سابقه در جریان مراسم عزای حسینی، مانع از این شد که حوادث دهه اول محرم عراق در لبنان نیز شبیه سازی شود. انفجارهای دوگانه علیه سفارت ایران به عنوان جبران ناکامی مذکور، انجام شد تا حامل این پیام روشن باشد که اگر جلوی نقش منطقه ای ایران گرفته نشود لبنان نیز تبدیل به عراقی دیگر خواهد شد.
عامل پشت صحنه انفجار... ریاض، تل آویو یا هر دو؟
چکیده ارزیابی های دیپلماتیک که در چند ساعت گذشته به بیروت رسیده، حاوی چند نکته است که مهمترینش این است که انفجارهای اخیر علیه سفارت ایران، نشان دهنده رویارویی بی سابقه تل آویو یا ریاض با ایران بوده و در واقع نوعی اعلام جنگ به ایران از سوی کشوری است که در این انفجارها دست دارد. بر اساس این ارزیابی ها دو احتمال وجود دارد که عامل این انفجارها را مشخص می کند: یکی اینکه اسرائیل با استفاده از اختلافات عربستان و ایران، دست به این اقدام زده و یا اینکه انفجارهای دوگانه مذکور، نخستین ثمره همکاری تازه آغاز شده میان تل آویو و ریاض در زمینه های امنیتی و سیاسی است، موضوعی که روزنامه های عمده غرب نیز در دو هفته گذشته درباره آن سخن گفته بودند.
بر اساس اطلاعات دیپلماتیک، این همکاری نشان دهنده ارتقای روابط ریاض – تل آویو از مرحله «منافع مشترک» به مرحله «همسویی راهبردی» است که در قالب یک یادداشت تفاهم سرّی، نمود یافته و مهمترین بندهای آن به شرح ذیل است:
- همکاری سیاسی به منظور ناکام گذاشتن مذاکرات میان ایران و آمریکا.
- همکاری اطلاعاتی علیه حزب‌الله.
- اجازه به هواپیماهای جنگی تل‌آویو برای استفاده از حریم هوایی عربستان علیه ایران؛ این مجوز برای جبران لغو تفاهمنامه اسرائیل و مصر در دوران حسنی مبارک صادر شده که طی آن طرف اسرائیلی می‌توانست برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران از حریم هوایی مصر استفاده کند.
انتهای پیام/ر
