«یک بام و دو هوا»‌ افزایش جمعیت / آمارها در خراسان چه می‌گویند

به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، هنوز یادمان هست همان دوران شیرین ابتدایی و کتاب اجتماعی که حکایت‌گر خانواده‌ای بود که با دو فرزند خود از کازرون راهی نیشابور شدند و اگر اغراق نکرده باشیم در دهه هفتاد و در کتاب‌های دوران ابتدایی ما جزو نخستین خانواده‌هایی بودند که از دو فرزند حکایت می‌کردند.

همان زمان اگر چپ و راست خیابان را نگاه می‌کردیم یک خانواده چهار نفره را تصویر کرده بود و زیر آن نوشته بود «فرزند کمتر، زندگی بهتر».

صداوسیما هم اگر می‌خواست یک خانواده متشخص با فرهنگ و مبادی آداب را به تصویر بکشد اغلب خانواده‌های یک یا دو فرزند را به نمایش می‌گذاشت و وای به آن که در فیلمی خانواده‌ای چهار فرزند یا بیشتر می‌داشت.

از همان قسمت اول و قبل از آن که بخواهید تمام سریال را دنبال کنید معلوم می‌شد که این خانواده یک مشکل دارد و خلاصه یک جورایی فرزندان این خانواده‌ها گرفتار آسیب‌های اجتماعی می‌شدند و نتیجه اخلاقی آخر فیلم همان «فرزند کمتر، زندگی بهتر» را در ذهن‌ها تداعی می‌کرد.

* خداحافظی با عمه، خاله، عمو و دایی

قرار نیست خرده بگیریم و در این رابطه به دنبال مقصر باشیم اما در این بین آنچه که تامل برانگیز است این است که همه این عوامل دست به دست هم دادند تا خانواده ایرانی شود همان خانواده‌ مصور روی بیلبوردها، همان خانواده‌ای که در فیلم‌ها و کتاب وجود داشت.

اما حالا بعد از دو دهه مسئولان هر از گاهی در میان سخنرانی‌ها و اظهار نظرهایشان از کاهش نرخ جمعیت می‌گویند از اینکه اگر وضع به همین روال کنونی که همان تک فرزندی در خانواده‌ها است پیش رود در آینده نه چندان دور باید فرزندان خانواده‌های ایرانی با خاله‌، عمه، عمو و دایی خداحافظی کنند!

در همین رابطه عبدالرضا عزیزی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگوی خود با فارس حساب و کتابی از وضعیت آماری جمعیت کشور را چاشنی کلام خود می‌کند و می‌گوید: امروز از لحاظ علمی اگر هفت رصد از جمعیت یک کشور بالای 65 سال باشد گفته می‌شود که جمعیت آن کشور به سوی پیری حرکت می‌کند.

وی افزود: در حال حاضر هفت درصد از جمعیت ایران بالای 65 سال بوده و حتی عمده آن‌ها بالای 75 سال هستند که این آمار در سال 1415 به 14 درصد و در سال 1425 به 22 درصد می‌رسد و اگر جمعیت ایران در سال 1425 به این رقم برسد جمعیتی سالخورده را در کشور داریم.

اینکه جمعیت به سمت و سوی پیری می‌رود قبول، اینکه اگر قرار است از پیری جمعیت که قطع و یقین در بازدهی و توانایی کشور برای پویایی و تولید نقش موثر دارد با تجدید نظر در سیاست‌های فرزندآوری پیشگیری کرد قبول، اما این رابطه را نیز باید قبول کنیم که تنها با طرح مسئله نمی‌توان صورت مسئله را پاک کرد و باید در اندیشه راهکاری موثری بود.

* بررسی طرح 51 ماده‌ای برای جان دادن دوباره به جمعیت

قطع و یقین اجرای هر سیاست جمعیتی بدون وضع قوانین لازم امری غیر ممکن است. شاید همین موضوع بود که کرسی‌نشینان بهارستان را به صرافت انداخت تا قوانینی در راستای سیاست فرزندآوری وضع کنند که از جمله این قوانین می‌توان به قانون افزایش مرخصی زایمان از 6 به 9 ماه اشاره داشت.

اینکه چقدر زمان برای بررسی، تصویب و پایان چشم‌انتظاری والدین شاغل برای مصوب شدن این قانون گذشت، بماند. اما موضوعی که بعد از چرخش این طرح در کمیسیون‌های مربوطه و مصوب شدن آن تامل برانگیز است برخورد سلیقه‌ای دستگاه‌ها در اجرای این مصوبه است آن‌گونه که تصور می‌شود هنوز خیلی از دستگاه‌ها یا خوابند یا اطلاع ندارند یا آن مسئولی که قرار بوده اطلاع دهد وقت نداشته تا به زیر مجموعه‌های خود ابلاغ کند و یا...

امیرحسین قاضی‌زاده نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی اجرای این قانون را گامی تشویقی برای افزایش هرم جمعیتی می‌داند و در ادامه تاکید به آن دارد که جدا از اجرای این قانون باید دستگاه‌های فرهنگی پای کار بیایند تا بتوان در این حوزه شاهد اقدامی موثر بود.

وی در ادامه خبر از تدوین و ارائه طرح 51 ماده‌ای در راستای افزایش جمعیت در کمیسیون اجتماعی مجلس داد و گفت: امیدواریم تا پایان سال جاری بررسی این طرح 51 ماده‌ای که می‌تواند نقش اساسی در سیاست فرزندآوری داشته باشد و تمام موارد و ملزومات این امر مد نظر قرار گرفته به تصویب برسد.

اینکه چقدر به گفته این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، این قوانین از جمله قانون مرخصی زایمان اجرا می‌شود موضوعی است که ما را به سراغ یکی از نهادهای بزرگ بیمه‌ای کشور یعنی سازمان تامین اجتماعی خراسان رضوی کشاند تا از کم‌وکیف اجرای این مصوبه برای زنان شاغل تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی استان جویا شویم.

* تامین اجتماعی استان: مرخصی زایمان 6 ماه است نه 9 ماه

وقتی از محمد قوامی، مدیرکل تامین اجتماعی خراسان رضوی در ارتباط با اجرای مرخصی زایمان سوال می‌پرسیم در همان ابتدا و با صراحت کامل عنوان می‌کند که این موضوع هنوز از سوی سازمان تامین اجتماعی به خراسان رضوی ابلاغ نشده است.

‌با پاسخ صریح آقای مدیرکل این نظریه در ذهنمان تداعی شد که شاید ابلاغیه‌ای صادر شده اما به استان ما نرسیده است که مدیرکل تامین اجتماعی استان خراسان رضوی این فرضیه را این گونه پاسخ می‌دهد: «منتظر ابلاغ هستیم اما تاکنون دستورالعملی به ما نرسیده است و اگر قرار بر ابلاغ باشد بدون شک به استان ما نیز ابلاغ می‌شود.

قوامی این موضوع را با یقین و تاکید بیان می‌کند که اگر افزایش مرخصی زایمان از 6 به 9 ماه افزایش یابد آماده اجرای این قانون هستیم!

* اجرای مرخصی زایمان؛ یکی هست یکی نیست

گفته‌های مدیرکل تامین اجتماعی استان خراسان رضوی در حالی بود که قاضی‌زاده عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در ادامه گفت‌وگوی خود با ما تاکید بر اجرای این قانون مرخصی زایمان دارد و در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اجرای این قانون از سوی برخی از سازمان‌ها و نهادهای بیمه‌ای به صورت سلیقه‌ای است و یا اجرایی نشده، با صراحت می‌گوید: قانون، قانون است و وقتی قانونی مصوب می‌شود باید اجرا شود.

ادامه صحبت قاضی‌زاده خطاب به دستگاه‌های نظارتی برای اجرای قوانین است: اینکه عنوان می‌کنید اجرا نمی‌شود را باید سازمان‌های نظارتی بررسی کنند چرا که قانونی که مصوب می‌شود لازم الاجراست و در این رابطه اگر دستگاه‌های نظارتی با سازمانی در اجرایی نکردن قوانین مواجهه شدند باید با آنان  برخورد کنند.

*‌ آمارها از وضعیت استان چه می‌گویند؟

نمی‌شود گزارش را پایان برد و از مبحث شیرین آمار بدون ارائه آن گذشت بر این اساس می‌خواهیم گذری بر آمار و ارقام در رابطه با جمعیت استان و مشهد داشته باشیم.

در این رابطه سراغ مدیر کل ثبت احوال استان رفتیم و چندباری با  آقای مرادی مدیر روابط عمومی ثبت احوال استان خراسان‌ رضوی برای هماهنگی در رابطه با موضوع جمعیت و ارائه آمارها از وضعیت جمعیت استان نیز صحبت کردیم.

با این وجود موفق به صحبت با مدیرکل ثبت احوال استان به منظور کسب اطلاعات از جمعیت استان و قیاس آن با سایر استان‌ها نشدیم و تنها به آماری که مسئول آمار ثبت احوال استان خراسان رضوی که از پنج سال اخیر نرخ جمعیتی استان و مشهد را ارائه داد بسنده کردیم.

کارشناس آمار اداره کل ثبت احوال استان خراسان رضوی ارائه آمار استان را با ثبت واقعه تولد در شش ماهه نخست سال آغاز می‌کند و می‌گوید: در شش ماهه نخست امسال 71 هزار و 209 مورد واقعه تولد در استان خراسان رضوی ثبت شده که در این راستا ‌نسبت جنسی حاصل از ثبت ولادت در شش ماهه سال 92 برابر با 105 است به عبارت ساده به ازای هر 100 واقعه ولادت ثبت شده دختر حدود 105 واقعه ولادت پسر به ثبت رسیده است.

وی آمار نرخ رشد جمعیت استان و مشهد را به شرح جدول زیر بیان می‌کند.

شهرستان مشهد:

*‌‌ کلام آخر

شاه بیت اهمیت و ضرورت توجه مسئولان به موضوع جمعیت، جملات مقام معظم رهبری در جمع کارگران نظام در سوم مرداد سال گذشته است که خطاب به مسئولان بیان داشتند: بررسی‌های علمی و کارشناسی نشان می‌دهد اگر سیاست کنترل جمعیت ادامه پیدا کند، به‌ تدریج دچار پیری و در نهایت کاهش جمعیت خواهیم شد، بنابراین مسئولان باید با جدیت در سیاست کنترل جمعیت تجدید نظر کنند و صاحبان رسانه و تریبون، از جمله روحانیون در جهت فرهنگ‌سازی این موضوع اقدام کنند.

انتهای پیام/2202/ق40/چ3000