به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، عزاداری شهادت حضرت اباعبدالله (ع) یکی از مراسمها و شعائر دینی ما شیعیان بوده و دارای یک بار معنایی، فکری و فرهنگی گستردهای است.
ممکن است برخی از این سنتها مبنای دینی و دستور دینی نداشته باشد اما به دلیل نماد شدن آن برای شیعیان در صورت عدم تضاد با آموزههای دینی و عدم وهن اندیشه ناب تشیع، مورد تأکید علمای شیعه از ابتدا تا کنون قرار گیرد.
سنت علم به دوشگیری و یا حمل آن نیز از جمله این موارد است که به نظر میآید فتوایی مبنی بر تحریم حمل علم در بین علمای شیعه نبوده است.
«علم» در دستههای محرم عزاداری از دورانهای گذشته تا به امروز وجود داشته است و در هر شهر و محلهای از علم برای عزاداری به ویژه در عزاداری سالار شهیدان امام حسین (ع) استفاده میکنند.
علم در عزاداری حسینی از ابزارهایی است که در هیئتها و دستههای مذهبی از آن استفاده شده و نشانه گروههای عزادار محسوب میشود.
علم، سمبلی برای تداعی کردن واقعه کربلا طراحی شده است و نشانههایی مانند دست بریده یا شاخههای نخل، ابزارآلات جنگ نظیر سپر و شمشیر و یا تزیین یک چوب بلند با پارچههای سبز و قرمز و نصب ابزار آلات جنگی و ... از علمهای اصیل محسوب میشود.
*تقدس دادن به «علم» توجه اذهان را از اصل فلسفه عاشورا کاهش میدهد
تقدس دادن به علمها ممکن است نوعی اشتغال فکری برای عزاداران محسوب شود و توجه اذهان را از اصل فلسفه قیام سید الشهدا (ع) کاهش دهد و ممکن است بهانههایی به دست دشمنان قسم خورده مکتب تشیع مانند وهابیون و دیگر فرق ضاله دهد بنابراین بهتر است از این گونه امور پرهیز شود.
درباره آسیب بودن «علم» و علامت اختلاف نظرهایی مشاهده میشود که به نظر میرسد این اختلافات به مفهوم و تعریف علم و علامت بر میگردد.
علیاکبر دهخدا در کتاب خود علم و علامت را چنین تعریف میکند: «علم یعنی پرچم، رعیت، نشان لشکر، بیرق، آنچه به سر نیزه بندند، درفش و در اصطلاح عزاداری حسینی نام علم و علامت خاصی است که هر هیئت و دسته ویژه خود دارد و آن را از دستههای دیگر متمایز میکند».
*تاریخچه علمگردانی
در کتابها آمده است که آیین علمگردانی به دورههای پیش از حکومت صفویه باز میگردد و نشانهای برای حضور یک قبیله یا خاندان در جنگ بوده است اما دولت صفویه مانند دیگر آیینهای این دوره علامتسازی را مرسوم کرد و هنرمندان اصفهانی آن را به اوج خود رساندند.
رسم علمگردانی در دوره قاجار شکل تازهای گرفت و علامتها هر روز به همت هنرمندان ایرانی سنگینتر و نشانههای بیشتری به آن افزوده شد.
در دوره ناصری علمهای مشهور وجود داشت که مربوط به دارالخلافه بود و دوستعلی خان معیرالممالک در یادداشتهایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین شاه از «علم زنبورکخانه» نام میبرد که پیشاپیش دسته سلطنتی حرکت میکرد.
انتهای پیام/2300/ی40/پ3003