به گزارش خبرگزاری فارس از قم، پس از سه روز مذاکرات فشرده تیم پرونده هستهای ایران با گروه 1+5 نتیجه نهایی و امضا توافقنامه هستهای به دور بعد که تاریخ 20 و 21 نوامبر (29 و 30 آبان) در ژنو برگزار میشود موکول شد که البته کارشکنیهای فرانسه موجب این تأخیر 10 روزه در امضای بیانیه مشترک بین ایران و گروه 1+5 شد.
کارشکنیهای دقیقه 90 فرانسه که به دلیل ناامیدی صهیونیستها از فشارهای وارده به آمریکا بود موجب شادی ملت ایران به دلیل بر یک گام نزدیک شدن به پیروزی در مذاکرات شد و نشان از جهش رو به جلوی در مذاکرات هستهای ژنو داشت.
در تحلیل کنشهای رفتاری مذاکره کنندگان1+5 خبرنگار فارس گفتوگویی با مهدی مطهرنیا کارشناس ارشد مسائل سیاسی داشته است.
فارس: این دور از مذاکرات هستهای ایران را چطور ارزیابی میکنید؟
آنچه در صحنه دیپلماسی ایران دیده میشود برداشتن گامهای بلند و در عین حال مطمئنی برای رسیدن به حل پرونده هستهای در چارچوب منافع ملی تعریف شده ایران در وضعیت ناشی از فشارهای بینالمللی از ابعاد منطقهای و جهانی است لذا باید بر این نکته تاکید داشته باشیم که دیپلماتهای ایرانی در ژنو توانستند اراده حکومتی را در حل و فصل پرونده هستهای به نمایش بگذارند و در عین حال نمایش این اراده قوی در حل و فصل پرونده ایران، زمینه موضع گیریهای صریح و آشکار کنش گران متفاوت در این صحنه را به وجود آورد.
ما شاهد آن بودیم که با تلاش ایران در ژنو کشورهای 1+5 دچار نوعی انشقاق و شکاف معنادار در موضع گیری در ارتباط با پرونده هستهای ایران شدند. پیشنهادات تیم هستهای ایران در حل و فصل پرونده موجود صریحاً انعکاسهایی را در پیامدهای رفتاری کنشگران دیگر به وجود آورد، از جمله رژیم صهیونیستی که حتی قبل از آنکه اطلاعاتی راجع به مذاکرات به بیرون درز کند خویشتن داری خود را از دست داد و نتانیاهو نخست وزیر رژیم غاصب اسرائیل واضح و آشکار بر ضد دستاوردهای احتمالی موضعگیری کرد و علاوه بر آن نیز اعلام کرد که دیگر سران کشورهای منطقه هم چندان از موافقت 1+5 با ایران خشنود نمیشوند.
با این اوصاف میتوان به این نتیجه رسید که آنچه در ژنو گذشت دارای پیامدهای مثبتی در افکار عمومی جهان به ویژه در نخبگان سیاسی بود، چرا که ایران توانسته است با جذب و جلب آرا مثبت حتی از سوی ایالات متحده آمریکا در باب طرح خود، منطق رفتاری خویش را در زمینه حل مسالمت آمیز پرونده هستهای به نمایش بگذارد. اینجا است که نشان داده میشود آنانی که بیش از هر کس در مسیر حل پرونده هستهای ایجاد شکاف میکنند کشورهایی هستند که در این ارتباط منافع خود را در حفظ وضع موجود بین ایران و ایالات متحده آمریکا میدانند.
فارس: موکول شدن مذاکرات هستهای به دور بعد را چطور ارزیابی میکنید؟
باید بپذیریم پرونده هستهای پروندهای است که بالغ بر یک دهه به طور مستقیم به عنوان یکی از مهمترین کارهای بینالمللی در دستور کار نشستهای مختلف 1+5 با ایران و همچنین آژانس بینالمللی انرژی هستهای با ایران بوده است و این توقع که ما بتوانیم آن را در مدت زمان کوتاهی حل و فصل کرده و به نتایج نهایی دست یابیم امری دور از انتظار و خلاف واقعیت است. اما اتفاقاتی که در دو ماه اخیر و دو دهه گذشته در ژنو رخ داده است نشان دهنده حرکتی جدی در حل و فصل پرونده هستهای در مسیر دیپلماتیک آن بوده است.
فارس: با توجه به اینکه تمام تلاش تیم هستهای ایران حفظ تمام و کمال حقوق ایران در مذاکرات است عملکرد رسانهها چه تأثیری بر روی افکار عمومی میگذارد؟
گمانهزنیهای رسانهای در مورد متن توافقات انجام یافته و پیشنویس توافقات است و باید این گمانهنیها مستند و در چارچوب فهم آنچه در گفتوگوها بیان شده است صورت بگیرد. تیم هستهای ایران زیر نظر رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران و مدیریت شخص رئیس جمهور و عملیات اجرایی آن توسط وزیر امور خارجه صورت میگیرد که منافع ملی و اهداف تعریف شده نظام ایران را در چارچوبهای تعریف شده دنبال کرده و خطوط قرمز را رعایت خواهند کرد.
حال این خطوط قرمز را هر تفکر و یا نگرشی در باب پرونده هستهای چه میداند یک مسئله است و اینکه خطوط قرمز نظام جمهوری اسلامی ایران که از طرف رهبری نظام تعیین و مورد پیگیری قرار میگیرد چیز دیگری است که باید مفصلاً در مورد آن به طور جداگانه بحث کرد. ولی آنچه مسجل است معیار و محک اصلی در تثبیت عملکرد دیپلماتها، رعایت خطوط قرمزی است که از طرف جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی و قابل تائید مراجع قانونی در منطقه بینالمللی مورد توجه قرار گرفته است و این گمانهزنی که تیم هستهای ایران از حقوق هستهایاش صرف نظر کرده و در فضای سازش با غرب در مسیر توافق با غرب حرکت میکند دور از واقعیتهای موجودی است که در صحنه عمل نشان میدهد.
فارس: عملکرد دولت در پرونده هستهای با توجه به وعدههای داده شده چگونه ارزیابی میشود؟
آنچه که دولت در حال انجام آن است تلاش در راستای رسیدن به اهداف ملی با کمترین هزینههای موجود است. برای رسیدن به اهداف، راههای متکثری در پیش روی سیاستمداران قرار میگیرد و سیاستمداران برجسته سیاسیونی هستند که بتوانند در چارچوب اهداف تعیین شده ملی کمترین هزینههای موجود را در این زمینه خرج کرده و از جیب ملتهای خود در آن هزینه کنند. به نظر میرسد دولت یازدهم تلاش دارد با فهم ادبیات سیاسی و ژرفنگری در این زمینه راه کوتاهی را در اجرای اهداف ملی تجربه کرده و در چارچوب این حرکت زمینههای رسیدن به اهداف ملی تعریف شده را فعلیت بخشد.
فارس: احتمال حل پرونده هستهای به صورت برد – برد چقدر است؟
با توجه به گام اخیر حل پرونده هستهای به صورت دیپلماتیک از امکان وقوع بیشتری نسبت به گذشته برخوردار است و این امکان وقوع نسبت به گذشته درصد حتی خارج از انتظاری را پشت سر گذاشته است. به بیانی دیگر کمتر کارشناسی به این نکته میاندیشید که ایران بتواند در حدود دو ماه از گذشتن دولت روحانی و تشکیل تیم جدید هستهای شکافی بین کشورهایی مانند آمریکا و فرانسه در ارتباط با نوع برخورد با ایران با وجود تحرکات خزنده رژیم صهیونیستی بر ضد فعالیتهای ایالات متحده آمریکا را شاهد باشد.
باید این نکته را در نظر بگیریم که اگر چه ممکن است این تصور ایجاد شود و این حرکت رسانهای در جامعه ملی ما شکل بگیرد که اینها یک تقسیم کار بینالمللی میان آمریکا، فرانسه و دیگر کشورهای در ارتباط با ایران بوده است ولی قرائن و سیگنالهای موجود نشان میدهد که این یک امر واقعی است که میان کشورهای 1+5 در ارتباط با ایران اختلاف سلیقههایی وجود دارد.
همین موضوع نشان داد بعضی از کشورهایی که خواهان افزایش سطح روابط و ارتقای همکاریهای بینالمللی جمهوری اسلامی ایران نسبت با ایالات متحده آمریکا بودند هم اکنون بیش از خود آمریکا در مسئله پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران اقدام عملیاتی انجام میدهند و میبینیم که نگرش روسها و بیش از آنها فرانسویها در ارتباط با حل مشکل پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران عوض شده و به گونهای گامهایی بلندتر از آمریکا را در نظر گرفتهاند.
=============
گفتوگو از: فاطمه عزتی
=============
انتهای پیام/2258/ط40