به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از روزنامه آمریکایی «لسآنجلستایمز»، نقش فرانسه در منحل کردن توافق بینالمللی در خصوص برنامه هستهای ایران واکنشهای خشمناکی در تهران به همراه داشت اما با تحسین مخالفان ایران روبرو شد و البته حدس و گمانهایی را درباره انگیزه احتمالی فرانسه در چنین اقدامی برانگیخت.
دور ماراتن گفتوگوهای بینالمللی در «ژنو» اوایل روز یکشنبه هفته جاری بعد از آن هیچگونه توافقی حاصل نیاورد که «لوران فابیوس» وزیر امور خارجه فرانسه تصریح کرد که محتوای توافق مقدماتی بسیار برای ایران آسان گرفته شده است. بسیاری از کشورها نگران هستند که ایران به طور مخفیانه به دنبال قابلیت تسلیحات هستهای باشد.
لسآنجلس تایمز ادامه داد، فابیوس قانون غیررسمی گروه دیپلماتیکی 6 کشور را اینگونه از هم پاشید که به صورت آشکارا از توافق مقدماتی با ایران که هدف آن باز کردن راه برای مذاکرات جامع درباره برنامه هستهای ایران بود، انتقاد کرد.
بر اساس این گزارش، وقتی مذاکرات دچار توقف شد، ایران خیلی سریع به دنبال مقصر بود و «حسن روحانی» رئیسجمهور ایران، در مجلس اعلام کرد که تهران از تحریمها و تهدیدات و تحقیر و تبعیضات کشورهای دیگر نمیهراسد و گفت که برای ایران خط قرمزهایی وجود دارد که نباید از آن عبور کرد.
این روزنامه آمریکایی سپس به گزارش خبرگزاری فارس اشاره کرد و نوشت: خبرگزاری نیمه رسمی فارس از نقش مخرب فرانسه و اسرائیل برای عدم توانایی مذاکرهکنندگان برای رسیدن به توافق موقت اشاره کرد به طنز فرانسه را به قورباغهای تشبیه کرده که تیراندازی میکند و با تیراندازی کردن احساس مهم بودن میکند.
در عین حال، سناتور «جان مک کین» سناتور جمهوریخواه آمریکا در یک پیام توییت کرد: فرانسه جرئت داشت که از یک توافق بد هستهای با ایران جلوگیری کند. «زنده باد فرانسه».
لسآنجلس تایمز سپس ادامه داد که توقف در گفتوگوهای ژنو مباحثاتی را در اینباره آغاز کرده است که مداخله فرانسه احتمالاً با انگیزههای منافع تجاری یا ژئوپالتیکی در خاورمیانه همراه بوده است.
«علیرضا نادر» کارشناس خاورمیانه در موسسه «رند» گفت که بر این باور است که انگیزههای گوناگونی میتواند دخیل باشد که شامل شوق فرانسه برای متوقف کردن گسترش سلاحهای هستهای است اما منافعی نیز در فروش سلاح به عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی خلیج فارس است که نگران قدرت منطقهای ایران هستند و این اقدام فرانسه را تحسین میکنند.
وی ادامه داد، فرانسه احتمالاً بر این باور است که منافعی در تقویت موضع خود در منطقه در این شرایط که بسیاری بر این باورند که قدرت آمریکا در منطقه در حال ناپدید شدن است، دارد.
نادر با اشاره به این مورد تصریح کرد: این (اخلال در توافق ایران و 1+5) میتواند راهی برای تقویت روابط آنها به طور کلی باشد.
این کارشناس خاورمیانه تأکید کرد که این ابتکار عمل فرانسه میتواند تلاشهای گروه 6 (آمریکا،انگلیس،فرانسه،روسیه،چین و آلمان) که به دنبال راهحل دیپلماتیک در قبال برنامه هستهای ایران هستند، تضعیف میکند.
بر اساس این گزارش، موضع فرانسه اتحاد این گروه را تضعیف میکند و حکایت ایران را تقویت میکند که بگوید تهران برای توافق تمایل داشت اما اسرائیل، جنگطلبان کنگره آمریکا و هماکنون فرانسه احتمالاً تقابل نظامی را به دیپلماسی ترجیح میدهند.
«فرانسوا هیسبورگ» یکی از مقامات سابق فرانسوی در پاریس که رئیس موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک است، انگیزههای متفاوتی را میبیند.
وی تصریح کرد که فرانسه مدتها است که موضع سختی برای برنامه ایران اتخاذ کرده است و این مسئله به دوران ریاستجمهوری «ژاک شیراک» باز میگردد.
به اعتقاد هیسبورگ، موضع فرانسه احتمالاً بازتابی از این واقعیت است که فرانسه از امضای هرگونه چیزی که ظاهراً توسط آمریکاییها تولید شده باشد، متنفرند.
وی ادامه داد که در سیاست داخلی، ایستادن مقابل آمریکاییها، یک برگ برنده برای دولت فرانسوا اولاند است، حتی اگر موضوع هستهای ایران به طرز ویژهای برای جامعه فرانسه مهم نباشد.
با اینحال هیسبورگ و دیگر ناظران تصریح کردند که مشخص نیست که این اقدام فرانسه تا چه اندازه واقعاً واشنگتن را ناراحت کرده است.
گرچه دولت اوباما به وضوح خواستار توافق با ایران است، اما «جان کری» وزیر خارجه آمریکا بعد از توقف گفتوگوها به فرانسه آسان گرفت و گفت که دولت آمریکا بسیاری از نگرانیهای فرانسه درباره رآکتور آب سنگین ایران و اورانیوم با درصد غنای متوسط این کشور را درک میکند.
برخی از تحلیلگران بر این باورند که بسیاری در واشنگتن از این امر خوشحال میشوند که این اقدام فرانسه موجب شود در دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5 در ژنو که قرار است 20 نوامبر (29 آبانماه) برگزار شود، توافقنامهای با شرایط سختتر برای ایران، آماده شود.
یکی از مقامات غربی که خواست نامش فاش نشود، گفت که فرانسه نقش سنتی خود در این گروه را بازی کرد و اینکه 6 کشور تا پایان شنبه شب تا حد گستردهای در توافق بودند.
کری نیز روز یکشنبه در مصاحبهای ایده اینکه فرانسه توافق با ایران را تضعیف کرده، کم اهمیت جلوه داد و گفت که آمریکا نیز خواستار شفافیت درباره محتوای توافقنامه است و 6 قدرت همچنان متحد هستند.
انتهای پیام/ص