به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، موزه جایی است که زمان در آن می‌ایستد. میراثی معنوی که قابل قیمت‌گذاری نیست. موزه‌ها از معدود مراکز حافظ یادگاران نسل گذشته و در حقیقت فرزندان هنر و تاریخ هستند. هر یک از اشیای داخل موزه در عین بی‌زبانی به هزار زبان سخن می‌گویند، چرا که اسناد معتبری از هنر، فرهنگ و تاریخ را ارائه می‌دهند.
موزه‌ها مکان‌هایی هستند که وقتی وارد آن می‌شوی می‌توانی صدای نفس‌های قرن‌ها و سال‌های دور را زیر گوشت بشنوی. جایی که در آن عقربه‌های شتابان ساعت به عقب بازمی‌گردند تا قدم به سرزمین‌هایی بگذاری که تیک‌تاک عقربه‌های ساعتش دانه‌های شنی بود که دانه‌دانه از دریچه کوچک فرو می‌افتاد تا گذر زمان را به گذشتگانمان یادوآوری کند.
موزه مؤسسه‌ای است دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همه گشوده است. نام آن از لغت فرانسوی "Musee" گرفته شده و به معنای مکانی است که مجموعه بزرگی از آثار باستانی و صنعتی و چیزهای گرانبها را در آن به معرض نمایش می‌گذارند.
کلمه موزه را فرانسویان از لغت یونانی گرفته‌اند. موزه نام تپه‌ای در آتن بوده است که در آن عبادتگاهی و معبدی برای خدایان هنر شعر و موسیقی ساخته شده بود.
پیشینه موزه در ایران با سفرهای ناصرالدین شاه قاجار به اروپا آغاز شد. او پس از مشاهده آثار و نقاشی‌های موجود در موزه‌های اروپا، اقدام به ایجاد محلی مشابه آنچه که در این سفر دیده بود در کاخ گلستان کرد تا اموال و اشیای دربار را در آن جمع‌آوری کند.
نخستین موزه رسمی ایران با نام موزه ملی ایران در سال 1295 به دستور مرتضی قلی‌خان ممتازالملک وزیر معارف وقت با 72 قلم از اشیا که اکثراً قالیچه بود در یکی از تالارهای مدرسه دارالفنون تشکیل شد.
محل این موزه بعد از گذشت 9 سال به دلیل کوچک بودن به دستور رضاخان تغییر کرد و عمارت مسعودیه متعلق به شاهزاده مسعود میرزا از بناهای زیبای دوران قاجار به عنوان محل جدید موزه در نظر گرفته شد.
اکتشافات گسترده اشیاء از گوشه و کنار کشور، و تصویب قانون حفظ آثار ملی در ١٢ آبان ١٣٠٩ که حفظ آثار ملی و نظارت بر آنها را به دولت واگذار می‌کرد، رضاخان پهلوی را بر آن داشت که دستور ساخت موزه‌ای با نام موزه ایران باستان صادر کند.
افزوده شدن تدریجی اشیای موزه، موجب ایجاد موزه‌های عمومی و تخصصی در تهران و استان‌های مختلف کشور شد.
موزه سنندج در مرکز شهر سنندج در خیابان امام خمینی واقع شده از جمله این موزه‌هاست که در مجاورت آن بناهایی چون خانه حبیبی، عمارت آصف، مسجد دارالاحسان و خانه مجتهدی قرار دارد.
این موزه از ابتدای تأسیس دارای 2 بخش باستان‌شناسی و مردم‌شناسی بوده است.
در بخش باستان‌شناسی آن اشیا دوره‌های مختلف از ماقبل تاریخ تا دوره قاجار نگهداری می‌شود که بخشی از این اشیا متعلق به استان کردستان و برخی متعلق به استان‌های همجوار و برخی دیگر متعلق به استان‌های دیگر یا مکشوفه از قاچاقچیان است.
این ساختمان یکی از بناهای تاریخی استان کردستان است که تبدیل به موزه سنندج شده است. این عمارت در اواخر دوره ناصرالدین قاجار بنا شده است.
روش و سبک ساخت آن تحت تاثیر معماری دوره قجر بوده است. زیرزمین این عمارت دارای حوضی است و دارای سقفی گنبدی شکل که به طرز زیبایی آزین شده است. این بنا از سنگ، آجر و چوب با پشت بام شیروانی ساخته شده که زیباترین و جالبترین قسمت ساختمان، پنجره‌های اروسی بزرگ هال است که هفت در دارند و یک شاهکار به شمار می‌آیند.
این عمارت به سفارش «ملا لطف‌الله شیخ‌الاسلام» ساخته شده که پس از فوت آن توسط نوادگان او به دو بخش جداگانه تفکیک شد و به فروش رسید.
بخش اندرونی به تملک خانواده «حبیبی» و بخش بیرونی به تملک عبدالحمیدخان سنندجی (سالار سعید) درآمد که از این رو امروز هر بخش از آن بنای یکپارچه با نام مالکان جدید شناخته می‌شود.
سالار سعید بخش بیرونی عمارت را در سال 1136 به اداره فرهنگ واگذار کرد و تا سال 1351 این بخش در اختیار اداره فرهنگ بود و برای مواردی چون دانش‌سرا، کتابخانه و خانه پیشاهنگان مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در همین سال از طرف وزارت فرهنگ و هنر وقت برای تاسیس موزه تملک شد و پس از مرمت و آماده‌سازی در مهرماه 1354 با نام «موزه سنندج» افتتاح شد.
بخش اندرونی آن نیز تا سال 1371 در مالکیت خانواده حبیبی بود و در این سال به تملک میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان در آمد.
سالن اصلی یکی از اتاق‌های جنب سالن و راهرو خروجی به نمایش این اشیا اختصاص یافته است. مهم‌ترین اشیا آن مربوط به مکشوفه‌های تپه زیویه یعنی مهم‌ترین تپه تاریخی استان کردستان است که شامل چند قطعه زیورآلات زنانه، اشیا سفالی، انواع ظروف سفالی به رنگ‌های خاکستری، قرمز و نخودی، اشیا مفرغی شامل ظروف، انواع تبر، سنجاق‌های تدفینی، سوزن‌های دوخت و حلقه‌ها، اشیایی از جنس استخوان و عاج، شامل قطعات تصاویری از شکار و نبرد نقش‌های اسطوره‌ای، گل‌های رزت، نقوش هندسی و سرپیکان و اشیا سنگی: شامل سردوک‌ها، حلقه‌ها و مهره‌ها می‌شود.
قسمت دیگری از اشیای مربوط به بخش دوران تاریخی است که شامل خمره‌های سفالی که اصطلاحاً به خمره‌های تدفینی مشهورند می‌شود، این خمره‌ها به علت حجم بزرگشان در فضای باز موزه نگهداری می‌شوند و تعدادی از آنها که کوچک‌تر هستند در فضای داخلی موزه قرار داده شده‌اند.
آخرین اشیای موجود در این قسمت از حفاری‌های غار کرفتو به دست آمده و بعضاً قابل مقایسه با اشیای زیویه هستند.
در سالن سفال که قسمت دوم این بخش را به خود اختصاص داده است، اشیای زیبایی از هنر سفالگری هنرمندان دوره اسلامی نگهداری می‌شود.
تنگ، کاسه، قدح، بشقاب و مجسمه و ریتون که به طرز استادانه‌ای ساخته شده و با لعاب و نقوش و خطوط تزئین یافته‌اند از جمله آثار موجود در این بخش است.
تنها بخش بسیار کمی از این اشیا متعلق به کردستان است و بیشتر آنها مربوط به نقاط دیگر کشور و مخصوصاً ری، کاشان و نیشابور هستند.
در قسمت اشیای فلزی انواع کاسه و بادیه تنگ، سینی، سنگابه، دیگچه و انواع پیه سوز نگهداری می‌شود.
بخش نمایش موقت از دیگر بخش‌های موزه سنندج است که در واقع زیرزمین ساختمان یا همان حوض‌خانه است و اکنون به نمایش هنری خارجی اختصاص یافته و از اشیای مهم این بخش می‌توان به مجسمه‌های برنزی و ظروف شیشه‌ای اشاره کرد.
اشیای این بخش برحسب برنامه‌های موزه تعویض می‌شوند. علاوه بر بخش‌های عنوان شده و اشیای آن، تعدادی سنگ نوشته که عبارتند از کتیبه‌ها و سنگ قبرها در فضای باز نگهداری می‌شوند.
آرمان وطن‌دوست از افزایش ساعت کاری موزه‌های استان به منظور رفاه حال گردشگران و بازدیدکنندگان خبر داد و گفت: بازدید از موزه‌ها و اماکن تاریخی استان همه روزه از ساعت 9 صبح تا 9 شب، برای علاقه‌مندان و گردشگران امکانپذیر است.
وی در پایان به رشد چند برابری بازدید از موزه‌های استان در چند سال اخیر اشاره و تصریح کرد: موزه سالارسعید یکی از جاذبه‌های تاریخی استان است که همه ساله پذیرای جمع زیادی از بازدیدکنندگان و علاقمندان است.
خبرگزاری فارس ضمن معرفی آثار تاریخی و گردشگری استان کردستان، از هموطنان گرامی در اقصی نقاط کشور دعوت می‌کند با بازدید از این اماکن، با گوشه‌ای از فرهنگ، آداب و رسوم مردم این استان فرهنگی آشنا شوند.
=============
گزارش از شیرین مرادی
=============
انتهای پیام/79002/ر40/ژ1001
