به گزارش خبرگزاری فارس از پلدختر، با اینکه بارها کارشناسان مختلف نسبت به تهدید تالابهای پلدختر بر اثر خشکسالی هشدار داده‌اند ولی تا کنون مسئولان مربوطه این هشدارها را جدی نگرفتهاند و تعداد تالابهای پلدختر از 50 تالاب به 9 تالاب کاهش یافته است و با ادامه روند فوق تا پنج سال آینده بیشتر تالابهای پلدختر خشک میشوند.
تالابهای پلدختر به عنوان یکی از بارزترین زیباییهای خلقت هستند، این زیستگاههای حیاتی و متنوع از جمله نظامهای حیات بخشی هستند که مطلقا جایگزین ندارند.
اما هیچ یک از اکوسیستمهای جهان به اندازه تالابهای پلدختر صدمات ناشی از برخوردهای سطحی و کوته فکری بشر و تمایلات خودخواهانه انسان محوری را تجربه نکردهاند و متأسفانه هنوز روند تخریب این نعمتهای خدادادی که دهها کارکرد متفاوت و موزون را یکجا در خود دارند، متوقف نشده است، نمونه آن هم دستور رئیس حفاظت محیط زیست کشور در زمان تصدی‌گری خود به عنوان استاندار لرستان بود که بزرگترین تالابهای پلدختر را با حفر زهکش خشکاند.
اما همیشه رابطه انسان با تالاب‌ها خصمانه و در جهت تخریب آنها بوده است، به طوری که مهار تالاب‌ها و تبدیل آنها به گسترههای قابل کشت و کار یا حتی تبدیل آنها به اراضی بایر و رها شده از جمله این روابط خصمانه است.
تالابهای پلدختر با وسعت 18144 هکتار تقریبا در شش کیلومتری جنوب غربی پلدختر در منطقه کوهستانی زاگرس واقع شدهاند، ارتفاع متوسط منطقه از سطح دریا حدود 600 متر است.
این منطقه دارای 11 تالاب است و با توجه به قرار داشتن پلدختر در مجاورت استان خوزستان و دارا بودن زمستانهای معتدل، یکی از مناطق زیبای لرستان و محلی مناسب برای استراحت و زمستان گذرانی پرندگان مهاجر و دیگر جانوران وحشی به شمار میآید.
در اواخر پاییز و فصل زمستان پرندگانی چون انواع مرغابی، غاز خاکستری، چنگر، سرسبز، اردک سر سیاه، اردک سرحنایی، انواع آبچلیک، تنجه، آنقوت، اردک نوک پهن، خوتکا، دیدومک و … به این منطقه مهاجرت میکنند.
تالابهای زیبای شهرستان پلدختر که اخیراً خشک و بقیه نیز در آستانه انقراض و نابودی قرار گرفتهاند و برخلاف هشدارهای کارشناسان در طی سالهای گذشته انگار عوامل طبیعی با سوء مدیریتها و بیتفاوتی دستگاه‌های متولی دست به دست هم داده تا کار تالابهای پلدختر را یکسره کند.
کارشناس ارشد آب‌های زیر زمینی در گفتوگو با فارس گفت: بعد از تشکیل تالاب‌ها، منشأ آب آنها نزولات جوی و بارانها بوده که با توجه به وضعیت زمین شناسی و توپوگرافی منطقه، نسبت به اراضی محدوده همجوار خود پست‌تر و بستر آنها نیز از رسوب مارنی نفوذناپذیر سازنده گچساران تشکیل شده، لذا جریانهای زیرسطحی به پیروی از شیب آبی به سمت تالاب‌ها جریان یافته و به صورت زهکش و چشمه به داخل تالاب‌ها تراوش می‌کند.
رضامیرزایی درباره تعداد تالابهای پلدختر افزود: بر اساس آثار و شواهد موجود، تعداد تالابهای پلدختر بیش از 50 تالاب کوچک و بزرگ بوده که از زمان تشکیل تا حدود 100 سال پیش، تحت تأثیر عوامل طبیعی بیشتر آنها خشک و منقرض شده و تنها یازده تالاب که از تغذیه بهتری برخوردار بوده باقی مانده‌اند، طی بیست سال گذشته نیز تحت تأثیر توأم عوامل طبیعی و انسانی تعداد آنها به 9 تالاب کاهش یافته است.
وی در خصوص وضعیت بارندگی‌ها و تأثیر آن بر آب تالاب‌ها گفت: کاهش بارندگی‌ها و تداوم خشکسالیها، آب تالاب‌ها را به شدت تحت تأثیر قرارداده، به طوری که براساس بررسی‌های انجام شده سطح تراز آب تالابهای پلدختر طی سالهای اخیر با شیب شدیدی افت داشته به نحوی که در پایان فروردین ماه سال جاری به تراز بحرانی رسیده است و با وضعیت موجود می‌توان گفت که تالابهای پلدختر در شرف موت هستند.
میرزایی با بیان این مطلب که کاهش آب تالابهای پلدختر در سال آبی 92-91 بی‌سابقه است، اظهار داشت: کاهش آب تالاب‌ها در یک سال اخیر، علاوه بر خشک شدن حدود 50 درصد از بستر و پهنه آبی آنها موجب برهم خوردن محیط اکولوژیکی و زیستی و همچنین به خطر افتادن حیات جانوری پیرامونی آنها می‌شود.
میرزایی افزود: با بررسی روند کاهش آب تالابهای پلدختر در طی سالیان اخیر و همچنین با در نظر گرفتن حجم فعلی آب تالاب‌ها، میزان تغذیه سالانه و مقدار افت تراز سطح آب آنها، می‌توان گفت که اگر اقدام عملی برای تغذیه و جبران کمبود آب تالاب‌ها صورت نگیرد، این تالاب‌ها طی حدود پنج سال آینده، از بین میروند.
این کارشناس در خصوص راهکار نجات تالابهای پلدختر گفت: تنها منابع آبی قابل دسترس در منطقه رودخانه‌های کشکان و سیمره است، لذا می‌توان با مطالعات تأمین و انتقال آب به سه تالاب لفانه یک و دو و تکانه از طریق رودخانه کشکان و چهار تالاب تاف یک و دو و جمجمه و گری کبود از طریق آب رودخانه سیمره و سپس عملیاتی نمودن آن با اجرای ایستگاه پمپاژ، کمبود آب تالاب‌ها را جبران کرد.
گزارش عباس جودکی
انتهای پیام/85009/ع40/ظ1004
