به گزارش خبرگزاری فارس از قم، ماه رمضان با تمام خوبی‌ها و آثار مطلوب جسمی و روحی آغاز شد و مسلمانان بر سفره کرم می‌نشینند و به رسم بندگی ادب به جا می‌آورند برخی بندگان خواب شب را بر خود جایز ندانسته و تا سحرگاهان جسم خاکی خود را با تلاوت آیات وحیانی و مناجات‌های عارفانه صیقل می‌دهند، اما برخی افراد گمانشان بر این است که در راه عاشقی نباید به تغذیه جسم و جان چندان اهمیتی داد، اما غافل از اینکه تداوم این مسئله در بلندمدت ممکن است سلامت آنها را با آسیب جدی روبه‌رو کند.
براساس نظریه‌های پزشکی، عادتهای ناصحیح تغذیه‌ای از هر نوع (پرخوری و سوءتغذیه) مشکلات فراوانی به دنبال دارد که بنده را از به جای آوردن رسم بندگی دور می‌کند و باید به این نکته مهم توجه کرد که تغذیه صحیح در ماه مبارک رمضان که بیش از دو وعده اصلی غذایی نیست می‌تواند تندرستی و نشاط را بیش از پیش به دنبال داشته باشد.
درحالت عادی بیشترین فاصله بین دو وعده غذایی 8 تا 10 ساعت بیشتر نیست، اما اکنون که ماه مبارک رمضان با روزهای بلند تیر و مرداد یعنی دو ماه گرم از فصل تابستان مقارن شده و مدت زمان روزه‌داری به 15 ساعت افزایش یافته است، باید روزهداران برنامه‌ریزی منظم و مدونی برای تغذیه مناسب در این ماه داشته باشند تا بتوانند به شایستگی طاعت بندگی را به جای آورند.
*سحری مفصل‌تر از افطاری تهیه شود
برخی افراد با گمان اینکه اگر در وعده سحری نسبت به خوردن مواد غذایی اقدام نکنند در طول روز گرسنه نخواهند ماند؛ تغذیه سحری را چندان جدی تلقی نمی‌کنند و از مشکلاتی که ممکن است به همین دلیل برای ایشان به وجود بیاید، غافل هستند.
نظر کارشناسان در بحث تغذیه و تجربه پیشینیان نشان داده است که نخوردن مواد غذایی در وعده سحر مشکلات گوناگونی از نظر جسمی روحی برای افراد به وجود می‌آورد.
روزهای بلند تابستان در حالت عادی بستر تعریق فراوان، تشنگی و خستگی مضاعف را به همراه دارد و چون در ماه مبارک رمضان پس از صرف سحری امکان نوشیدن مایعات نیست، باید به این نکته توجه داشت که وعده سحری چه ضرورت و اهمیتی می‌تواند در تندرستی و انرژی روزانه افراد داشته باشد.
بنابراین وعده سحری باید به گونه‌ای تنظیم شود که از وعده افطاری مفصل‌تر بوده و در آن سبزیجات و میوه‌‌ها نیز گنجانده شود تا در این زمان طولانی تا افطار با افت قند و تشنگی کمتری مواجه شویم.
اگر این روزهای گرم ماه مبارک رمضان برای سوار شدن به اتوبوس در ایستگاه اتوبوس منتظر بمانی و یا به وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و تاکسی سوار شوی، از شنیدن سخنان و نقل‌های گوناگون در ارتباط با ماه رمضان، تغذیه، چینش سفره افطار و سحری مسافران که با یکدیگر گفت‌و‌گو می‌کنند بی‌نصیب نخواهی ماند و با یک سفر کوتاه چند دقیقه‌ای نکات فراوانی در این رابطه خواهی شنید.
درحالی که بر اثر گرما طاقتم را از دست داده‌ام سخنان خانمی که در چند قدمی من با تلفن همراه خود در حال صحبت است نظرم را جلب می‌کند. «گرما امانم را از طرفی بریده و از طرف دیگر به دلیل اینکه سحری بیش از یک لقمه نان و پنیر از گلویم پایین نرفت در حال غش کردن هستم و تمام توان انرژی‌ام را از دست داده‌ام».
سخنان این خانم مصداق همان نکاتی بود که کارشناسان تغذیه بر آن تأکید دارند و مصرف مواد غذایی مناسب و صحیح را در سحر ضروری می‌دانند.
*سوءتغذیه در سحر موجب کاهش قند خون میشود
دکتر محمد حضوری، متخصص تغذیه می‌گوید: برخلاف آنچه که مردم گمان می‌کنند وعده سحری بسیار مهم است و باید در این وعده غذایی سبک، کم چرب با درصد پروتئین پایین به همراه سبزیجات و میوه‌های تازه قرار داده شود.
وی، خوردن غذاهای پرحجم و چرب را در این وعده غذایی برای روزهداران نادرست دانست و تصریح می‌کند: اینگونه غذاها تشنگی فراوانی را به دنبال دارد، اما در صورتی که افراد میوه و سبزیجات را در کنار وعدههای غذایی سبک و مقوی مصرف کنند در طول روز احساس تشنگی نخواهند داشت.
این متخصص تغذیه اضافه می‌کند: افرادی که سحری نمی‌خورند به بدن خود فشار زیادی وارد می‌کنند که در نهایت علاوه بر اثر سوءتغذیه، احتمال واکنش بدن برای مقابله با گرسنگی بسیار طولانی را به همراه دارد که این خود منجر به احتمال کاهش انرژی مورد نیاز میشود.
حضوری، حذف وعده سحری را موجب پایین آمدن قند خون، کاهش یادگیری، خستگی و بی‌حوصلگی می‌داند و می‌گوید: مصرف سحری در هر شرایطی بسیار ضروری است و باید مواد سازنده بدن و مواد انرژی‌زا به همراه ویتامین و املاح ضروری در این وعده غذایی در حد کافی به بدن برسد.
از وعده سحری که به سلامت گذر کنیم باید وعده افطار را مورد توجه قرار دهیم تا در پایان ماه رمضان نه با اضافه وزن مواجه شویم و نه دچار سوءتغذیه شویم.
با وجود اینکه فلسفه روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان کاهش 30 درصدی کالری و تضمین تندرستی است، اما در برخی اوقات شاهد اضافه وزن و بیماری‌های شایعی مانند «قند و چربی» در پایان ماه رمضان هستیم.
این متخصص تغذیه، چاقی‌های بعد از اتمام ماه رمضان را ناشی از مصرف بی‌رویه غذاهای قندی و چرب می‌داند و ابراز می‌دارد: مصرف مواد غذایی با قند فراوان موجب تجمع انرژی و اضافه وزن میشود و به دلیل اینکه به سرعت وارد خون می‌شوند گرسنگی و تشنگی را به دنبال دارند.
حضوری بر لزوم کم مصرف کردن شیرینی‌های نشاسته‌ای در این ماه توصیه و تأکید می‌کند: مصرف زولبیا و بامیه به دلیل وجود مواد نشاسته‌ای و طبخ آن در روغن با حرارت بالا در هنگام افطار به روزهداران توصیه نمی‌شود و در صورتی که روزهداران خواستند از شیرینی معروف در ماه مبارک رمضان استفاده کنند، توصیه میشود از مصرف بیش از اندازه این شیرینی پرهیز شود.
*آش و شله زرد به عنوان وعده غذایی محسوب نمی‌شود
وی، رنگین کردن سفرههای افطاری را با شله زرد، حلوا و آش مورد توجه قرار می‌دهد و اذعان می‌دارد: آش و سوپ به عنوان وعده غذایی کامل محسوب نمی‌شوند و دارای ارزش غذایی بالایی نیستند، بهتر است در وعده دیگری تا پیش از زمان استراحت مصرف شده و هنگام افطار به خوردن آب جوش، نان و پنیر و خرما بسنده شود.
این متخصص تغذیه، مصرف مواد قندی مانند شله زرد و حلوا را به دلیل جذب سریع مواد قندی آن در خون را هنگام افطار نامناسب می‌داند و می‌گوید: بهتر است ابتدا یک وعده غذای سبک مانند نان و پنیر و یا کره و بادام زمینی مصرف شود و پس از گذشت ساعتی غذای مفصل صرف شود.
حضوری، خوردن مغز دانه‌ها را پس از وعده افطار برای کودکان و نوجوانان در سن رشد مناسب می‌داند و به روزهداران توصیه می‌کند: مصرف کاهو برای رفع تشنگی در برنامه غذایی روزهداران قرار بگیرد.
*نوشابههای گازدار خطری جدی برای سلامتی روزهداران
در سفرههای رنگارنگ افطاری آشامیدنی‌های گوناگونی مانند نوشابههای گازدار، دلستر و آبمیوه‌های غیرطبیعی به چشم می‌خورد که ناخواسته با مصرف برخی از این نوشیدنی‌ها آسیب‌‌های فراوانی بر جسم خود وارد می‌کنیم.
این متخصص تغذیه به برخی عادتهای نادرست در مصرف نوشیدنی در ماه مبارک رمضان اشاره و ابراز می‌کند: برخی عادتهای نادرست موجب شده مصرف شیر و سایر مواد لبنی از وعدههای غذایی حذف شود که این موضوع موجب شده که روزهداران در این ماه با مشکل کمبود کلسیم روبه‌رو شوند.
وی می‌افزاید: در حالی که مصرف شیر و سایر لبنیات از وعدههای افطاری و سحری حذف شده است، مصرف نوشیدنی‌‌های گازدار جای لبنیات را به خود اختصاص داده است که این عامل ایجاد حس خمودگی و نامتعادل شدن قند خون در بدن را به دنبال دارد و این موضوع برای سلامتی انسان خطر دارد.
در صورتی که روزه به شیوه مناسب انجام نشود؛ یعنی رژیم غذایی به گونه‌ای باشد که کالری بیش از حد ممکن وارد بدن شود، به طور حتم به بدن آسیب می‌رسد. بنابراین اگر روزه‌داری به شیوه صحیح انجام شده باشد، می‌تواند با کاهش کالری در بدن، نوع خوب کلسترول یا HDL را در بدن افزایش داده و موجب کاهش کلسترول بد یا LDL شود.
=====================
گزارش: سمانه سادات فقیه سبزواری
=====================
انتهای پیام/78005/ذ40/چ3000
