ارمان چته، نویسنده و روزنامه نگار سرشناس کشور ترکیه در گفت و گو با خبرگزاری فارس به تشریح تاثیر کودتای نظامی در مصر بر روی ترکیه و دلایل آمدن مصر به این نقطه پرداخت.
چته خاطرنشان کرد که اردوغان، نخست وزیر ترکیه با مشاهده کودتای نظامی در مصر عاقبت خود را در این آیینه می بیند.
آمریکا مخالف مثلث ایران، سوریه و حزب الله است
ارمان چته اظهار داشت: برای درک بهتر واکنش دولت اردوغان به کودتای نظامی در مصر و مسائل منتج از آن باید کمی به عقب بازگردیم. آمریکا به عنوان سرکرده امپریالیسم مدتی است که متوجه شده دیگر موازنه های قبلی در منطقه خاورمیانه قابل استمرار نیست. مشکلاتی نظیر مسئله فلسطین از منظر آمریکا با معضل مدیریت این قبیل مشکلات روبرو شده است. از سوی دیگر تلاش های فراوانی برای ایجاد محور سنی که فلسطین را نیز در بر داشته باشد، در مقابل محور مقاومت در منطقه متشکل از ایران، سوریه و حزب الله لبنان صورت گرفت. قرار بود در این محور ترکیه، قطر، عربستان سعودی، کردستان عراق، حماس و مصر قرار داشته باشند.
ترکیه خود را رهبر منطقه می بیند
این نویسنده ترک در ادامه تصریح کرد: به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 در ترکیه و پی ریزی استراتژی "عثمانی نو" در عرصه سیاست خارجی هم به منزله تلاش برای قانع کردن آمریکا در زمینه این پروژه و هم تقویت پروژه آمریکایی ها بود. به خصوص نمایش "وان مینوت" معروف اردوغان در اجلاس داوس و متعاقب آن حادثه کشتی ماوی مرمره و بحران دیپلماتیک ناشی از این قتل عام به عنوان بخشی از تلاش ترکیه برای به دست گرفتن رهبری منطقه و تحمیل خود به ملت های عرب در تاریخ ثبت شد. اردوغان "حامی فلسطین" قبلا نیز در عراق برای خنثی کردن مقاومت علیه آمریکا به آمریکا خیلی کمک کرد و برای کشیدن حرکت حماس به سوی خود و برقراری رابطه با این گروه اقداماتی جدی صورت داد. مشابه این اقدامات دولت اردوغان چند سال پیش نیز تلاش کرد با ایران روابط صمیمانه ای برقرار کند، اما هم با توجه به اینکه ایران به نیات واقعی اردوغان پی برد و هم با انتقاد آمریکا از وی مبنی بر کند بودن اقدامات اردوغان، این روند عقیم ماند. اردوغان در مورد سوریه بیش از ایران پیشرفت کرده بود. امروز می دانیم که اردوغان حتی بین سوریه و اسرائیل میانجی گری کرد و اسرائیل می خواست تا در قبال اعاده بلندی های جولان سوریه به محور مقاومت پشت کند و انتقال اسلحه به حماس و حزب الله را متوقف سازد.
اخوانی ها قبل از سرنگونی مبارک با وی معامله کردند
چته خاطرنشان کرد: با آغاز "بهار عربی" در سال 2011 بادبان های حزب عدالت و توسعه و آمریکا بار دیگر پر شد. مردم تونس و مصر با دیکتاتورها مخالفت کردند، اما چون جایگزینی برای آنها نداشتند، اخوان المسلمین به عنوان قدرتی سازمان یافته طالب قدرت شد. این در حالی است که اخوان المسلمین قبل از سرنگونی مبارک با وی بر سر میز معامله نشسته بود و به خصوص تا مدت ها در مردم حاضر در میدان تحریر دور ماند. من آن موقع حدس می زدم که این روند با مداخله امپریالیست ها پیش رفته و حرکت ضد امپریالیستی در خاورمیانه به کمک اخوان المسلمین و همینطور حزب عدالت و توسعه ترکیه تغییر جهت داده شده و تهدیدات امپریالیست ها علیه سوریه، حزب الله و ایران افزایش یافته و این کار نه به دست آمریکا، بلکه به دست همدستان "اسلام گرا"ی این کشور در منطقه صورت خواهد گرفت. اما باید گفت که محور سنی در منطقه نه در ترکیه و نه در کل منطقه پایدار نخواهد بود.
وی افزود: اینک می بینید که حدس ها در این باره درست از آب درآمده است. مرسی می خواست کاری که اردوغان در ده سال در ترکیه انجام داد را در یک سال انجام دهد و مانند اردوغان قوه قضاییه را در دست خود بگیرد، قانون اساسی را به کمک سلفی ها حاضر کند و باز مانند اردوغان در ترکیه علیرغم پیروزی در انتخابات از حمایت قشر معدودی برخوردار بود. اما پیراهنی که مرسی برای مصر دوخته بود، تنگ آمد. لذا باید گفت انفجار مردمی در مصر علیه مرسی تنها محدود به 30 ژوئن نبود. مداخلات یک سال گذشته مرسی در زندگی مردم باعث بروز نفرتی شدید در بین مردم مصر علیه وی شد و این نفرت در 30 ژوئن منفجر گردید.
استقبال سرد از اردوغان در کشورهای انقلابی منطقه
چته در مورد سودای رهبری منطقه در اندیشه اردوغان نیز گفت: "بهار عربی" در منطقه باعث رشد حزب عدالت و توسعه در ترکیه و اخوان المسلمین در مصر شد، ولی بین بازیگران اصلی در خاورمیانه هم برخی تنش ها را دامن زد. اردوغان در خلال سفر خود به کشورهای انقلابی منطقه انتظار داشت از وی مانند رهبر منطقه استقبال شود، ولی استقبال ها در مصر و تونس خیلی سرد و بی روح بود. از سوی دیگر تاکید اردوغان در مصر بر روی لائیسم با واکنش سرد اخوان المسلمین روبرو شد. از سوی دیگر اسرائیل بعد از آخرین حمله به نوار غزه این بار به جای ترکیه به میانجی گری مصر روی آورد. به عقیده من حتی عذرخواهی اسرائیل از ترکیه به دلیل تحت فشار قرار گرفتن ترکیه در عرصه سیاست خارجی بود. در ضمن باید بگویم در روند سرنگونی مرسی در مصر، عربستان سعودی از طریق سلفی ها مداخله کرد.
اردوغان باید از سرنگونی مرسی عبرت بگیرد
چته در پایان اظهارات خود تاکید کرد: بی پاسخ ماندن سیاست خصمانه اردوغان علیه سوریه و واکنش مردم ترکیه علیه اردوغان بعد از انفجارهای ریحانلی، حرکت های دانشجویی علیه اردوغان، قطع امید علویان ترکیه از اردوغان، حرکت های ضد حزب عدالت و توسعه در ترکیه، باعث شد تا کانون های قدرت درباره ترکیه نیز به فکر چاره جویی باشند. هر چند به نظر نمی رسد اردوغان و حزب وی همین فردا سرنگون شوند، ولی محتملا اردوغان با دیدن سرنوشت مرسی و اخوان المسلمین آخر و عاقبت خود را در این آیینه می بیند. کما اینکه اردوغان آن گونه که از وی انتظار می رفت در مقابل سرنگونی مرسی واکنش خیلی تندی نشان نداد. اظهارات نرم داود اوغلو هم نشانگر همین مطلب است. اردوغان و حزب عدالت و توسعه سکوت آمریکا در مقابل سرنگونی مرسی را به صورت پیامی به خودشان ارزیابی کردند. به عقیده من اردوغان و حزب وی بیش از کودتای نظامی از تغییر شرایط ملی و بین المللی که آنها را به قدرت رساند، نگران هستند.
انتهای پیام/
