به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس از شرق استان تهران، شهرستان فیروزکوه به دلیل برخورداری از مراتع غنی و پربار از قدیمالایام مقصد ییلاقی بسیاری از عشایر بومی و میهمان از شهرستانهای و استانهای همجوار بوده است.
وجود 900 خانوار عشایری شامل 600 خانوار بومی و 300 خانوار میهمان از عشایر استان سمنان که همه ساله در 147 یورد (خیل) عشایری در فصل ییلاق مستقر میشوند و به تولید انواع و اقسام محصولات لبنی و فرآوردههای گوشتی و پروتئینی مبادرت میورزند، تنها بخشی از ویژگیهای عشایری فیروزکوه است.
عبور سالانه بین 300 تا 500 هزار راس دام از ایلراههای فیروزکوه به سوی مراتع ییلاقی دماوند، لار، طالقان، کرج و قزوین، بر اهمیت این منطقه افزوده است.
بروز برخی مسائل و مشکلات که عموماً به دلیل توجه نکردن به این قشر، نیازهای اساسی و مشکلات مبتلابه آنان و همچنین نبود هماهنگیهای بینبخشی لازم بین دستگاههای متولی در امور عشایر بروز و ظهور یافته، امروز فعالیت اقتصادی و اجتماعی این قشر زحمتکش را با چالشهای اساسی مواجه ساخته است.
* نبود مراتع میانبند؛ معضل تعلیف دامها در زمان کوچ
قربان اسفندیار، رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی عشایری شهرستان فیروزکوه و از عشایر روستای بزرگ لزور، نبود مراتع میانبند را از مهمترین مشکلات فراروی عشایر در منطقه عنوان کرد.
وی خاطرنشان کرد: همه ساله پروانه چرا در مناطق ییلاقی فیروزکوه تا نیمه نخست مهر ماه و در مناطق قشلاقی استان سمنان تا پانزدهمین روز از آذر ماه صادر می‌شود.
رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی عشایری شهرستان فیروزکوه افزود: به دلیل نبود مراتع میانبند و مشکلات تغذیه دامها در زمان کوچ، این امر سرگردانی عشایر را به دنبال دارد.
اسفندیار بیان داشت: در این راستا، معمولاً عشایر به استفاده از مراتع پسچرا یا اجاره برخی مزارع برای تعلیف دامها مبادرت میکنند که هزینههای گزافی را برای آنان به دنبال دارد.
*ایلراهها و ثبت در دفتر روزنامه رسمی قوه قضائیه
به گزارش خبرگزاری فارس از شرق استان تهران، در مجموع 100 هکتار از زمینهای منابع طبیعی شهرستان فیروزکوه به منظور تعریض راههای مواصلاتی، ایجاد فضای سبز در مسیر جادهها و احداث کولاکگیر منطقه گدوک امسال در اختیار وزارت و شهرسازی قرار گرفته است.
به منظور احداث واحدهای راهدارخانه جدید در گردنههای برفگیر بشم و گدوک و راهدارخانه ارجمند نیز در مجموع 300 متر مربع از زمینهای منابع ملی به راه و شهرسازی واگذار شده است.
ایلراههای شهرستان فیروزکوه نیز در دفتر روزنامه رسمی قوه قضائیه به ثبت رسیده است و با این اقدام، از هرگونه تعرض به ایلراهها جلوگیری می‌شود.
به گزارش خبرگزاری فارس از شرق استان تهران، دامهایی که از کویر استان سمنان به مناطق ییلاقی طالقان، کرج، دماوند، قزوین، لار، نور، بلده، پلور و حاشیه هراز کوچ میکنند، باید از ایلراههای شهرستان فیروزکوه عبور کنند.
وجود حدود 400 کیلومتر راه عشایری در سطح شهرستان فیروزکوه نشاندهنده گستردگی و وسعت زیاد شهرستان فیروزکوه است.
* انسداد ایلراهها و مشکلات تردد دامها و عشایر
اکبر قندالی، از عشایر گرمسار که همه ساله ایلراه منطقه امینآباد فیروزکوه را برای حضور در مناطق ییلاقی شهرستان و حرکت به سوی سایر مناطق ییلاقی شهرستانهای همجوار انتخاب میکند، با ابراز گلایهمندی از واگذاری بیرویه منابع ملی توسط اداره منابع طبیعی تصریح کرد: هماینک دو ایلراه اصلی شهرستان واقع در مناطق امینآباد و همچنین حوالی کارخانه سیمان فیروزکوه به بخش خصوصی واگذار شده است.
وی گفت: این امر منجر به مسدود شدن ایلراهها در این مناطق شده و تردد دامها و عشایر میهمان را با مشکل مواجه ساخته است.
قندالی اضافه کرد: هماکنون توسعه و ساخت جادهها و اتوبانها بدون احداث زیرگذرهای مناسب برای احشام در مسیر ایلراهها، مشکلات عشایر را در زمان کوچ دوچندان کرده است.
وی تاکید کرد: به نظر میرسد در این زمینه پیش از هرگونه اقدام، باید با استعلام از امور عشایر هر منطقه و شهرستان و مشخص کردن دقیق مناطق عبور دامها، به احداث زیرگذرهای مناسب از سوی اداره مسکن و شهرسازی مبادرت کرد؛ نکتهای که تاکنون مغفول مانده است.
* درگیری با محیطبانان در برخی مناطق عشایری
حسین کلیچ، از عشایر روستای طرود فیروزکوه از درگیریها و مزاحمتهای گاه و بیگاه برخی محیطبانان اداره حفاظت محیط زیست شهرستان گلایه کرد و گفت: چند صباحی است ماموران این نهاد به بهانههای مختلف از جمله قرار داشتن مراتع ییلاقی در مناطق شکار ممنوع یا حفاظت شده، مزاحمتهایی را برای عشایر در مناطق ارجمند، کاوه ده و برخی دیگر از مناطق قشلاقی به وجود میآورند.
وی ادامه داد: حملهور شدن به سوی دامها با موتورسیکلت، بیرون راندن عشایر از مراتع و . . .، از جمله این مزاحمتهاست که در چند مورد به طرح دعوی و ارائه شکایت به دادگاه نیز منجر شده است.
حسین چهارپاشلو، یکی دیگر از عشایر روستای طرود با تایید این مطلب تصریح کرد: در سنوات اخیر این موارد و آزار و اذیت محیطبانان به خصوص در فصل بهار به اوج خود رسیده است که خواستار تعیین تکلیف قانونی و قضایی موضوع هستیم.
* کمبود اعتبارات دولتی و ضعف در خدماترسانی به عشایر
عینالله اسفندیار، مدیر امور عشایر شهرستان فیروزکوه در این رابطه به خبرنگار فارس گفت: متاسفانه آمارها حکایت از کاهش روزافزون تعداد دامهای عشایر در منطقه دارد.
وی گفت: افزایش هزینههای تولید، عدم صرفه اقتصادی و مسائلی که دولت به عنوان متولی اصلی به خصوص در بحث واگذاریها از جمله در توسعه شهرها، آزادراهها، ساخت منازل مسکونی مهر، صدور پروانه چرای مراتع و . . . در آن دخیل بوده است، به معضلات فعالان این عرصه سنتی تولیدی افزوده است.
اسفندیار تصریح کرد: در شهرستان فیروزکوه به عنوان یک منطقه ییلاقی که در فصول گرم سال پذیرای عشایر بومی و میهمان است، اعتبارات تخصیصی به عشایر بسیار کم است؛ به طوری که خدماترسانی مناسبی را نمیتوان برای این قشر فراهم ساخت.
مدیر امور عشایر شهرستان فیروزکوه اظهار داشت: مجموع اعتبارات تخصص یافته به امور عشایر شهرستان در سال گذشته، فقط 800 میلیون ریال بوده است که مصروف مواردی همچون توزیع سوخت فسیلی، نگهداری ایلراهها، تامین آب شرب، آبرسانی سیار به عشایر، احداث یک باب حمام خورشیدی و احداث سه فقره چراغ روشنایی معابر خورشیدی برای آنان شده است.
اسفندیار افزود: مبلغ این اعتبارات در سال 90 نیز 800 میلیون ریال بوده است که با توجه به خیل انبوه عشایر منطقه نمیتوان خدماترسانی و سرویسدهی مناسبی را به آنان ارائه داد.
گزارش فارس حاکی است؛ ایلهای سنگسری، سرخهای، افتری، مؤمنآبادی، اوصانلو و الیکایی مهمترین ایلات منطقه فیروزکوه هستند که قشلاق عشایر بومی، شهرستان سمنان است و در فصل زمستان به آنجا کوچ میکنند.
به گزارش خبرگزاری فارس از شرق استان تهران، شهرستان فیروزکوه در منتهیالیه شمالشرقی استان تهران واقع شده است و این شهرستان از شمال و شرق به استان مازندران، از جنوب و جنوب شرقی به استان سمنان و از غرب به شهرستان دماوند محدود می‌شود.
فیروزکوه در مسیر شاهراههای ایران قرار گرفته و جزو شهرهای بین راههای ترانزیتی محسوب می‌شود و از مسائل قابل توجه در این منطقه، صعبالعبور بودن آن است.
فیروزکوه در بین سه گردنه معروف و برفگیر کشور قرار دارد؛ از طرف تهران، گردنه امینآباد و از طرف سمنان به گردنه بشم منتهی می‌شود؛ اما خطرناکترین و پرحادثهترین گردنه منطقه، گردنه گدوک است که به ناحیه شمال کشور ختم می‌شود.
انتهای پیام/2568/ت40/ف4004
