به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در پیشاور، شهر پیشاور واقع در 25 کیلومتری شرق «گردنه خیبر» نزدیک به مرز افغانستان، از شهرهای چند فرهنگی با تاریخی دیرینه در پاکستان است،
مورخین معتقدند پیشاور یکی از قدیمیترین شهرهای آسیا است.
پیشاور از گذشتههای دور تحت تسلط حاکمان قندهار و ایران بود و هر کس که قصد لشکرکشی به آسیا را داشت باید از این شهر عبور میکرد.
پیشاور، شهر شجاعان
«اکبر اعظم» پادشاه قدرتمند سلسله پادشاهی مغول هندوستان این شهر را به زبان سانسکریت «پرش پورتها» ( شهر شجاعان) نام نهاد.
اما چند فرهنگیترین محل این شهر خیابان درازی است با نام فارسی «بازار قصه خوانی» که زمانی محل تجمع بازرگانان و سربازان و پیشهوران مشتاق شنیدن قصههای رزمی و حماسی و عاشقانهها بوده است.
در گذشته قصهخوانهای حرفهای در کاروانسراها و قهوه خانههای این بازار از شاهنامه و حماسه هندی «ماهابهاراتا» داستانهای شورانگیزی را روایت میکردند.
در همین جا اخبار و شایعات شهر و کشور نیز رد و بدل میشد.
این بازار بزرگ از کانونهای بازرگانی مهم در جاده ابریشم و همچنین از تقاطعهای اصلی فرهنگ شبه قاره هند و آسیای میانه بود.
اکنون در بازار قصهخوانی از قصهخوانها و قصهخوانی تنها نامی باقی مانده است و بس. ساکنان این بازار عمدتا بازرگانان و مشتریان پاکستانی و هندی و پشتون و مهاجران از افغانستان هستند که قهوه خانهها، کبابیها و دکههای قدیمی خشکبار و غرفههای مدرن پوشاک و لوازم خانگی را پر کردهاند.
اکنون بازار قصهخوانی جای مناسبی برای داد و ستد زیورآلات زرین و سیمین، برنجی و مسی، صنایع دستی و سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی است.
ساختمان سه طبقه نمایندگی وزارت تجارت افغانستان که دستور احداثش را «نادر شاه»، پادشاه پیشین افغانستان در سال 1312 هجری خورشیدی داده بود، از جمله یادگارهای تاریخی بازار قصهخوانی پیشاور است.
همچنین کتیبهای به زبانهای فارسی، اردو و انگلیسی که در کنار 2 منار یادگار در این بازار وجود دارد، از معدود نشانههای قتلعام خونین طرفداران جنبش ضداستعماری به دست ارتش انگلیس در این بازار در سال 1930 است.
پس از این کشتار، دیوان عالی هند آن را بهشدت محکوم کرد که همین موضوع باعث شد تا «جرج ششم» پادشاه انگلیس سیاستهایش در قبال هندوستان را بازنگری کند.
بازار قصهخوانی، روایتگر قصه رستم و سهراب
البته بازار قصه خوانی تنها محل خرید و فروش پوشاک و خوراک نیست. این بازار از دیرباز به عنوان یکی از مراکز طبع و نشر کتاب و روزنامه هم معروف بوده است.
در دورهای که افغانستان به کمبود شدید کتاب و نشریات دچار بود و تنها چاپخانه فعال «مطبعه دولتی افغانستان» بود، کتابهایی چون قرآن، الفبای عربی (قاعده بغدادی)، مجموعه وظایف، گلستان و بوستان سعدی، دیوان حافظ و صدها عنوان کتاب دیگر به زبانهای پشتو و فارسی و اردو از همین بازار به افغانستان صادر می شدند.
اکنون هم هنرمندان محلی نوارهای شنیداری و دیداری شان را از طریق بازار قصه خوانی به سایر نقاط و شهرها می فرستند.
بازار قصهخوانی از شلوغترین مناطق پیشاور است که محله های زیادی دارد و یکی از این محلات، منطقه شیعهنشین است.
در مراسم عاشورا این منطقه میزبان عزاداران حسینی است زیرا یکی از زیارتگاههای اهل تشیع منطقه موسوم به «امام بارگاه» در پشت بازار قصهخوانی واقع است.
البته این آمیختگی فرهنگی و مذهبی که بر غنای ترکیب بازار قصهخوانی افزوده است، گاه باعث وقوع رویدادهای خونینی می شود که تازهترین آن انفجار یک بمب در برابر مسجد شیعیان در این بازار بود که چندین کشته و زخمی به جا گذاشت. اما این حادثه ها هرگز از تنوع فرهنگی و مذهبی و جوش و خروش بازار قصه خوانی پیشاور نکاسته است.
امروزه بازار قصهخوانی از مراکز انتشار کتاب به زبان فارسی در خارج از ایران و افغانستان است. تمرکز انتشار کتب فارسی بیشتر در بازار قصهخوانی است و بیشتر توسط پشتونهای شیعه صورت میگیرد.
انتهای پیام/.
انتهای پیام/م