به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان مناره زیار بلندترین بنای قدیمی اصفهان با ارتفاع بالغ بر 50 متر و 160 پله در منطقه شرق اصفهان واقع است و به دوران سلجوقی تعلق دارد.
این مناره بر روی پایه آجری و هشت گوشه در سه طبقه بنا شده است که دو طبقه فوقانی مناره با استفاده از شیوه قطار بندی تزئین شده و در پایه مناره مسجدی وجود داشته که اثری از آن در دست نیست.
این منار سلجوقی یک بنای آجری است که ساق آن تا ارتفاع سه متری هشت ضلعی، بقیه بدنه منار به صورت گرد و بالاترین نقطه منار به صورت یک مکعب است و چنین شکلی فقط در این منار وجود دارد.
قطر بدنه منار در پایین در حدود چهار متر و در بالاترین نقطه حدود یک متر است.
منار دارای سه طبقه است که دو طبقه آن دارای پله و طبقه بالایی بدون پله است و طبقه اول و دوم دارای تاج به دور منار است.
پله‌های منار به صورت مارپیچ با گردش بر خلاف عقربه‌های ساعت بالا رفته و در طول مسیر دریچه‌هایی برای نور و تهویه هوا در بدنه منار تعبیه شده است.
بدنه منار دارای 20 ردیف تزئینات زیبای آجر کاری است و ردیف هشتم دارای کاشی نوشته فیروزه‌ای رنگ مزین به آیات قرآن است، در ردیف دوم رو به قبله مربع بزرگی قرار دارد که محل کتیبه بوده است .
همچنین در ردیف چهارم و طبقه دوم کاشی نوشته وجود داشته که بیشتر آن ریخته است.
طبقه سوم شامل دو ردیف در بدنه گرد منار و یک ردیف کلاهک مکعب شکل که بر روی آن به سمت قبله کلمه « الله » با کاشی فیروزه‌ای نوشته شده است.
دیواره مناره در سه ردیف کتیبه‌هایی با کاشی فیروزه‌ای نقش بسته که ردیف تحتانی آن یکی از زیباترین و سالم‌ترین کتیبه‌های کاشی کاری عصر سلجوقی را به بیننده عرضه می‌کند و حامل آیه 33 از سوره فصلت است.
کتیبه این مناره در قسمت فوقانی آن به خط کوفی برجسته با کاشی فیروزه‌ای بر زمینه آجر ساده شامل آیه 33 سوره فصلت است به شرح زیر است:
" بسم الله الرحمن الرحیم و من احسن قولا ممن دعا الی الله و عمل صالحاً و قال اننی من المسلمین – الله"
در ورودی منار به سمت غرب است و در بالای هر دو تاج دو دریچه به سمت جنوب (قبله) و در بالای تاج دوم سه پنجره به سمت‌های شمال ، شرق و غرب وجود دارد.
ویژگی خاص منار زیار این است که برخلاف دیگر منارها که توسط ساختمان‌ها احاطه شده‌اند، این منار در میان دشت وسیعی قرار دارد و از هر کجای این دشت که بنگری جلوه خاصی دارد.
کل مجموعه بر روی یک بلندی واقع است که از زمین‌های اطراف آن در حدود یک تا دو متر اختلاف ارتفاع دارد.
دورادور منار را زمین‌های کشاورزی احاطه کرده است، منار کمی به سمت قبله انحراف پیدا کرده است.
سال ساخت این مناره در کتیبه‌های موجود ساختمان آن ذکر نشده اما محققان پس از مقایسه این مناره با سایر مناره‌ها از نظر معماری و نوع تزئینات و آرایش ساخت آن را هم‌زمان با ساخت مناره ساربان و بین سال‌های 550 تا 688 هجری می‌داند.
این مناره در حدود 33 کیلومتری اصفهان، یک کیلومتری شرق روستای زیار و در 600 متری ساحل جنوبی بستر زاینده‌رود واقع شده است و روبه‌روی آن در شمال رودخانه، منظره مسجد و مناره برسیان نیز قابل مشاهده است.
انتهای پیام/63008/ق40/ژ1001
