به گزارش خبرنگار منطقهای فارس در دوشنبه، اخیرا «نیکلای باردیوژا» دبیرکل سازمان پیمان امنیت جمعی ضمن بازدید از بیشکک (11-12 مارس) بار دیگر بر اراده قاطع مسکو برای تجهیز ارتش قرقیزستان به میزان یک میلیارد دلار تأکید کرد.
همزمان با این مسئله، برخی از رسانههای منطقهای از ادامه مذاکرات «تاشکند» با واشنگتن در رابطه با اعطای بخشی از تجهیزات نظامی موجود در افغانستان به این کشور خبر دادند.
هرچند نهادهای نظامی و امنیتی آمریکا تهدید امنیتی آسیای مرکزی را نه از ناحیه افغانستان بلکه از داخل کشورهای این منطقه میدانند اما باز هم برخی از این کشورها و بخصوص ازبکستان دریافت کمکهای نظامی آمریکا و ناتو همزمان با خروج ناتو از افغانستان را در راستای آمادگی بیشتر برای مقابله با تروریسم و افراطگرایی مذهبی تلقی میکند.
برخی از تحلیلگران نزدیک به دولتهای منطقه و مخصوصا نمایندگان نهادهای رسمی کشورهای آسیای مرکزی احتمال گرایش به سمت وخامت اوضاع در آسیای مرکزی را پس از سال 2014 به واقعیت نزدیک میدانند.
به اعتقاد برخی از کارشناسان بازدیدهای مکرر مقامات سیاسی و نظامی واشنگتن از کشورهای آسیای مرکزی، به نوعی در راستای تائید نگرانیهای آنان میباشد.
از سوی دیگر، آمادگی روسیه برای تجهیز ارتش قرقیزستان به میزان یک میلیارد دلار به صورت بلاعوض حاکی از آن است که مسکو از توافقات صورتگرفته میان واشنگتن و تاشکند احساس نگرانی میکند.
ضمنا موقعی که باردیوژا دبیرکل سازمان پیمان امنیت جمعی وارد بیشکک شد، «عبدالعزیز کمالاف« وزیر امور خارجه ازبکستان به آمریکا سفر کرد و با مقامات این کشور و از جمله همتای خود «جان کری» دیدار و گفتوگو انجام داد.
در 19- 20 فوریه سال جاری میلادی نیز یک هیئت از کنگره آمریکا به ریاست «دین روراباخیر» مسئول کمیته فرعی اروپا و اوراسیای کنگره آمریکا از تاشکند بازدید و با مقامات عالیرتبه ازبک مذاکراتی انجام داد.
این نماینده کنگره آمریکا ضمن تأکید بر اهمیت روابط کشورش با ازبکستان، همکاریهای نظامی و امنیتی واشنگتن با این کشور را از حوزههای مهم مرحله پیش رو برشمرد.
بر اساس اطلاع خبرگزاری «12news.uz»، دین روراباخیر در پایان ملاقات خود با ریاست مجلس عالی ازبکستان با رسانههای دولتی این کشور صحبت و بر نکاتی اشاره کرد که بازگوکننده نگاه واشنگتن به تداوم همکاری با این کشور میباشد.
وی گفت: مبارزه مشترک با تروریسم که برای بیشتر کشورها تهدید ایجاد کرده است، انتخابی درست میباشد و یکی از اهداف آمریکا و ازبکستان تحکیم صلح و ثبات منطقهای از این طریق میباشد.
در پی سفر این هیئت کنگره آمریکا، «دوید سیدنی» مشاور وزیر دفاع این کشور نیز وارد تاشکند شد و با مسؤلین ازبک در رابطه با خروج نیروهای آمریکایی در سال 2014 از افغانستان با استفاده از مسیر ازبکستان و همچنین تداوم همکاریهای نظامی و امنیتی با تاشکند مذاکراتی انجام داد.
این در حالی است که برخی از نهادهای دفاع حقوق بشر ازبکستان اعتراض خود نسبت به واگذاری تجهیزات نظامی از سوی آمریکا و انگلیس به این کشور را بیان و از آن ابراز نگرانی کردهاند که این تجهیزات همانند حادثه سال 2005 منطقه «اندیجان» میتواند علیه مردم مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
به هر حال، علیرغم اینکه مقامات آسیای مرکزی دریافت کمکهای نظامی از هر کشوری را در راستای تقویت ظرفیتهای دفاعی خود در قبال افزایش تهدیدات تروریستی میدانند، کارشناسان مسائل امنیتی منطقه معتقدند که بحث افغانستان و احتمال تشدید چالشهای سیاسی و امنیتی از این ناحیه، دولتهای آسیای مرکزی را متمایل به همکاریهای نزدیکتر با مهمترین طرفهای خارجی خود کرده است.
نگرانی از احتمال تشدید رقابتهای میان قدرتها و بخصوص روسیه و آمریکا است که دبیرکل سازمان پیمان امنیت جمعی روز دوشنبه (25 مارس) مجددا وارد بیشکک خواهد شد.
بر اساس اعلام دبیرخانه این سازمان، باردیوژا در کنار ملاقاتهای رسمی همچنین در حضور جمعی از استادان و دانشجویان دانشگاه روسی-قرقیزی اسلاویانی سخنرانی و در میزگرد «سازمان پیمان امنیت جمعی و امنیت آسیای مرکزی» شرکت خواهد کرد.
برای حضور در این میزگرد که از سوی دبیرخانه این سازمان و همکاری شورای امنیت و وزارت امور خارجه قرقیزستان صورت خواهد گرفت، از رؤسای مراکز مطالعاتی و کارشناسان کشورهای دعوت به عمل آمده است.
گفته میشود در سال 2013 اینگونه میزگرهاد در همه کشورهای عضو سازمان برگزار شده و مسائل مربوط به چالشهای مرتبط با خروج نیروهای غربی در سال 2014 از افغانستان مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
این در حالی است که نگاه روسیه، آمریکا و ناتو عمدتا در راستای تلاش برای حفظ و تقویت نفوذ و جایگاه در این منطقه است.
انتهای پیام/ص