به گزارش خبرگزاری فارس، «خط لوله صلح» نام خط لوله گاز صادراتی ایران به هند و پاکستان است که بر اساس تفاهم‌های انجام شده، ایران متعهد می‌شود تا مدت 25 سال، گاز خود را با قیمت توافقی به هند و پاکستان بفروشد.
طرح خط لوله انتقال گاز صادراتی ایران به هند و پاکستان در سال 1990 مطرح شد، اما گفت‌وگوها بر سر این طرح از 10 سال پیش آغاز شد.
طول خط لوله ایران به هند 2700 کیلومتر است و قرار است گاز صادراتی ایران را از مسیر پاکستان به هند منتقل کند.
پیش بینی شده است که 1100 کیلومتر از این خط لوله در ایران (که احداث شد) و 1000 کیلومتر در پاکستان و 600 کیلومتر در هند احداث شود.
با تکمیل این طرح، روزانه 150 میلیون متر مکعب گاز ایران به هند و پاکستان صادر می‌شود که 90 میلیون متر مکعب آن برای هند و 60 میلیون متر مکعب آن برای پاکستان در نظر گرفته شده است.
هزینه اجرای این طرح در برآوردهای اولیه 4.5 میلیارد دلار اعلام شده بود، اما اکنون کارشناسان هزینه طرح را حدود 7 میلیارد دلار برآورد می‌کنند. این مسیر اقتصادیترین روش تامین انرژی شبه قاره هند است،
علی‌رغم جذابیت‌هایی که این طرح نه تنها از جنبه تامین انرژی برای شبه قاره هند دارد، بلکه به عنوان یک عامل کاهش تنش در روابط بین هند و پاکستان نیز به شمار می‌رود، هندوستان تحت فشارهای آمریکا اعلام کرده که از این طرح کناره‌گیری می‌کند، با این حال اسلام آباد و تهران در صدد هستند تا این پروژه را در خاک پاکستان کامل کنند.
خط لوله صلح به مرز پاکستان رسیده و بر اساس مذاکرات و توافقاتی که بین تهران و اسلام آباد صورت گرفته است قرار شده که تهران برای ساخت ادامه این خط لوله در خاک پاکستان وام در اختیار طرف پاکستانی قرار دهد تا هر چه سریع‌تر این پروژه به اتمام برسد.
هفته گذشته «علی زرداری» رئیس جمهوری پاکستان برای دیداری دوستانه وارد تهران شد. یکی از محورهای اصلی این سفر بحث در خصوص آغاز طرح ساخت خط لوله گاز در خاک پاکستان بود.
این رایزنی‌ها در حالی صورت می‌گیرد که برخی گروه‌ها در پاکستان نگران هستند با تکمیل این پروژه تنش‌های اسلام آباد و دهلی نو در آینده کاهش پیدا کند و روابط دو کشور که 2 رقیب منطقه‌ای به شمار می‌روند رو به گرمی برود.
با این حال و با وجود فشارهای غرب و آمریکا و برخی گروه‌های داخلی، به نظر می‌رسد احداث این خط لوله برای دولت زرداری از اهمیت خاصی به لحاظ در پیش بودن انتخابات پارلمانی کشورش دارد.
با توجه به این که «حزب مردم» برای تداوم حضور خود در قدرت نیاز به کسب رای است آغاز این طرح در دوران کاری زرداری می‌تواند یک امتیاز بالا برای این حزب به شمار بیاید. بر همین اساس و با وجود فشارهای فراوان آمریکا و غرب بر دولت پاکستان برای خودداری از اجرایی شدن این طرح (در رستای جلوگیری از نفوذ ایران در منطقه و منزوی کردن تهران در نظام بین‌الملل در چارچوی تحریم‌های فرا قطعنامه‌ای و یکجانبه خود)، زرداری تلاش خود را برای آغاز این طرح به کار بسته است تا منافع دراز مدت کشورش را تامین کند.
از سوی دیگر احداث این خط لوله و ادامه آن به هند می‌تواند علاوه بر سود حاصل از فروش گاز به این 2 کشور برای ایران در نفوذ و جایگاه اقتصادی تهران در شبه قاره نیز تاثیر بسزایی داشته باشد.
در زیر نگاهی داریم به امتیازات و فرصت‌هایی که احداث این خط لوله برای ایران و پاکستان در پی خواهد داشت:
- راه اندازی خط لوله صلح منجر به برقراری امنیت منطقه‌ای و تقویت پیوندهای تاریخی و فرهنگی کشورهای مسیر خط لوله ( ایران، پاکستان و در آینده هند) می‌شود.
- درآمدی قابل توجه برای ایران از محل فروش گاز به پاکستان ایجاد خواهد شد، با توجه به منابع عظیم گاز ایران که بعضا با برخی از کشورهای منطقه مشترک است ایجاد و استفاده از این خط لوله در جهت بهره برداری بیشتر کشور از منابع مشترک، مفید خواهد بود.
- خط لوله صلح، ایجاد اشتغال در مناطق جنوب شرق ایران را به دنبال خواهد داشت به شکلی که در برقراری ثبات و امنیت برای این بخش از کشور که به جهت هم مرزی با پاکستان و افغانستان از ظرفیت خطرپذیری برخوردار است، کمک خواهد کرد.
- تحقق این خط لوله علاوه بر سودآوری، صادرات گاز ایران را تنوع بخشیده و نه تنها وزنه ایران را در تحولات سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی افزایش می‌دهد بلکه در حوزه بازار انرژی نقش آن را پر رنگ‌تر خواهد کرد.
- با فعالیت این خط لوله، برقراری ارتباط و پیوند دائم اقتصادی با همسایگان به نوعی که آنها امنیت خود را در زمینه‌های گوناگون با امنیت کشورمان در ارتباط ببینند، احتمال همکاری آنها با دشمنان خارجی را کاهش داده و می‌تواند در معادلات و برنامه‌ریزی نیروهای خارج از منطقه تأثیرگذار باشد.
- خط لوله با فراهم کردن مشتریان دائمی گاز، امکان چانه‌زنی بهتر ایران با دیگر خریداران انرژی را فراهم خواهد کرد.
- یکی از مهمترین منافعی که این خط لوله برای ایران در بر دارد، اتصال کشور به یکی از مهمترین حوزه‌های مصرف انرژی به ویژه در آینده است، استفاده و بهره گیری پاکستان از این خط لوله، به جهت کمبود شدید انرژی در آن کشور، می‌تواند در جهت همگرایی بیشتر پاکستان با ایران مفید واقع شود.
- این خط لوله برای ثبات و توسعه منطقه بلوچستان پاکستان اهمیت به سزایی دارد، امری که بر ثبات مناطق شرقی ایران نیز تاثیر گذار خواهد بود.
- با توجه به بحران انرژی در پاکستان تحقق این طرح، منجر به تحرک صنایع این کشور و افزایش قابل توجه اشتغال، بهره‌وری و نهایتا افزایش مزیت‌های اقتصادی آن کشور خواهد شد.
- با توجه به نگرانی‌های زیست محیطی و افزایش قیمت‌های نفت، گسترش استفاده از گاز طبیعی برای پاکستان، اقتصادی‌تر خواهد بود.
- احداث این خط لوله، توسعه اقتصادی جنوب آسیا و نیز برتری آسیا در امور اقتصادی جهان را تسریع خواهد بخشید.
- انتقال گاز ایران به شبه قاره هند به عنوان منبعی مطمئن و با دوام، می‌تواند راهبرد ایجاد صلح و افزایش امنیت در جنوب آسیا و شبه قاره را تقویت کند.
- خط لوله صلح، منجر به همگرایی منطقه‌ای بیشتر در بین کشورهای این منطقه خواهد شد، برقراری این خط لوله (بین ایران، پاکستان و در آینده هند) علاوه بر منافع اقتصادی، کشورها را واجد اتصالات عمیقی می‌سازد که گسستن آن به آسانی میسر نیست، از این رو باید آن را از زاویه فرصت‌های استراتژیکی که در اختیار این سه کشور قرار می‌دهد نیز مورد توجه قرار داد.
- خط لوله می‌تواند وابستگی و همبستگی بین ایران، پاکستان و در آینده هند ایجاد کند و به کاهش دشمنی و تنش میان هند و پاکستان و احتمالاً به حل مناقشات تاریخی آنان با محوریت ایران کمک نماید و در این صورت زمینه‌ساز شکوفایی اقتصادی منطقه و تقویت محور جنوب خواهد شد.
انتهای پیام/ص
