به گزارش خبرگزاری فارس از قم، کانون هنر و ادب بسیج دانشجویی دانشگاه قم با دعوت از دانشجویان دانشگاه‌های سراسر استان قم برنامه «هفت» را در تالار مفید این دانشگاه برگزار کرد.
طبق اعلام قبلی قرار بود برنامه نقد و بررسی سینمایی «هفت» با حضور فریدون جیرانی و مسعود فراستی ساعت 9 صبح در تالار شیخ مفید دانشگاه قم برگزار شود ولی در بدو ورود به محوطه دانشگاه هیچ نشانی از حضور این دو هنرمند کشوری و یا برگزاری این برنامه دیده نمی‌شد.
با سرویس دانشگاه که مقابل درب ورودی انتظار دانشجویان را می‌کشید همراه شدم و در میانه راه نظر دانشجویانی که در مینی‌بوس بودند راجع به برگزاری برنامه هفت و یا اینکه علاقه آنان به سینما پرسش کردم ولی کمتر کسی بود که راجع به این برنامه اطلاعات چندانی داشته باشد.
مینی بوس حامل دانشجویان مقابل تالار مفید ایستاد ولی در کمال بهت و ناباوری اینجا نیز کمتر نشانی از برگزاری برنامه «هفت» دیده می‌شد؛ به طرف درب ورودی سالن که رفتم پوستر کوچک با پیش زمینه ارغوانی توجهم را جلب کرد روی پوستر عکس فریدون جیرانی و مسعود فراستی دیده می‌شد که هرکدام در اندیشه‌ای به طرف مخالف یکدیگر می‌نگرند.
سالن شیخ مفید مملو از دانشجویان دختر و پسر بود تا جایی که برخی از دانشجویان به دلیل نبود فضا کافی مقابل درب ورودی ایستاده بودند و برای آغاز این برنامه لحظه شماری می‌کردند.
ساعت حدود 9 و 45 دقیقه صبح هنوز این برنامه تلویزیونی آغاز نشده و همهمه جمعیت داخل سالن بیشتر می‌شود و لحظاتی بعد صدای سرود جمهوری اسلامی از بلندگوهای این سالن طنین انداز شد و همه به احترام سرود ملی قیام کردند.
لحظاتی بعد مجری به جایگاهی که برای اجرای این برنامه در نظر گرفته شده بود رفت و از قاری قرآن برای قرائت آیاتی چند از کلام‌الله مجید دعوت کرد.
قرائت قرآن چند دقیقه‌ای طول نکشید و مجری بار دیگر به جایگاه خود بازگشت و از بین سه صندلی که برای حضور مهمانان و مجری در نظر گرفته شده بود روی صندلی میانی نشست و از دو کارگردان مطرح و منتقد سینما برای حضور در جایگاه و پاسخ به پرسش‌های دانشجویان دعوت کرد تا در جایگاه حاضر شوند.
حضور این دو هنرمند برجسته با تشویق گسترده و سوت‌های متعدد از گوشه و کنار این تالار همراه بود.
فراستی که دید همهمه، سوت و کف دانشجویان پایانی ندارد با در دست گرفتن میکروفن از دانشجویان خواست که همهمه را کنار بگذارند تا بتوانند برنامه را اجرا کنند.
جیرانی نیز با رو کردن به دانشجویان گفت: از اینکه بین جوانان و دانشجویان قمی به ویژه علاقه‌مندان به سینما قرار گرفته‌ام ابراز خرسندی می‌کنم.
هنوز ابراز احساسات توأم با هیجانات دانشجویان تمام نشده بود و همچنان مشغول تشویق کردن بودند که این بار فراستی با لحنی جدی‌تر رو به دانشجویان کرد و گفت: چهار دقیقه «دست دسی» کنید تا از سر شما بیفتد.
فراستی به مجری رو کرد و گفت: من اهل زور گفتن نیستم و بیشتر علاقه دارم دانشجویان پرسش‌هایی که در ذهن خود دارند را مطرح کنند و ما پاسخ پرسش‌ها را بدهیم.
این منتقد سینما ادامه داد: چیدمان دکور اینجا هم بویی از سینمای دینی نمی‌دهد، نصب عکس‌ها در این محل دور از سلیقه است.
پس از طرح این مسئله از سوی فراستی فضای سالن مملو از همهمه دانشجویان شد که در این میان فریادی مبنی بر اینکه می‌خواهیم از حضور این دو هنرمند استفاده کنیم ولی نمی‌گذارید توجه همه را به سمت خود جلب کرد.
فراستی به سرعت از جای خود بلند شد و میکروفن را به دست پسر جوان داد و از او خواست که برای عنوان هر مسئله‌ای به جایگاه بیاید و صحبت کند.
پسر دانشجو خود را به جایگاه رساند و تصریح کرد: من چند پرسش دارم که یک به یک آنان را مطرح می‌کنم که شاید خالی از لطف نیست با پاسخ این پرسش‌ها نقد و بررسی سینمای دینی و سینمای روشنفکری آغاز شود.
وی سئوالات خود را این‌گونه مطرح کرد:
آیا سینمای دینی واقعاً بحث مهمی است یا اینکه تصمیم داریم چهره اصلی خودمان را پشت نقابی بپوشانیم؟
برای رسیدن به سینمای دینی باید مشخص کنیم سینمای دینی چیست؟ آیا سینما با دین قابل جمع است؟
آیا سینما قبل از اینکه دینی باشد محتوایی است و اینکه آیا تنوع ژانر در سینمای دینی معنا دارد؟
مجری که تا کنون سکوت کرده بود گفت: ما هم می‌خواستیم همین پرسش‌ها را مطرح کنیم و سپس از فراستی خواست که نسبت به این پرسش‌ها پاسخ دهد.
کارشناس برنامه «هفت» عنوان کرد: سینما پس از پیروزی انقلاب وارد مرحله جدیدی شد و به دلیل مطرح کردن ارزش‌های انقلابی در سینما به عنوان سینمای معنا گرا شناخته شد و سپس عناوین گوناگونی چون ارزشی و یا دینی نیز بر آن گذاشته شد. عناوینی مانند سینمای معناگرا، ارزشی و... که به سینما نسبت داده شده و حاصل کشف برخی مسئولان فرهنگی کشور است و دعواهای متعددی را با خود به دنبال دارد، بر سر ارزش‌ها و سینما نیست این دعواها همه سیاسی است. موضوع فیلم اگر دینی باشد نمی‌تواند به عنوان فیلم دینی شناخته شود ولی ممکن است ضد دین هم باشد پس آنچه مهم است محتوای واقعی فیلم است، ولی با این وجود باز هم نمی‌توان به عنوان فیلم و یا سینمای دینی به این فیلم‌ها نگریست.
وی ادامه داد: اکنون حدود 30 سال است که دم از سینمای دینی و سینمای معناگرا می‌زنیم ولی به اصول فنی که شامل قاب، فرم، نور و رنگ می‌شود حرفی به میان نیاورده‌ایم. شخصی گمان می‌کند فیلم ایرانی می‌سازد و به همین دلیل از رنگ زرد استفاده می‌کند در حالی که این رنگ ونگوک است و این نشان می‌دهد ایشان سینما بلد نیست. فیلم «رنگ خدا » چون عنوان دینی دارد نمی‌توان آن را دینی نامید، بلکه این فیلم لحظاتی معنوی دارد که این لحظات حس خاصی را تداعی می‌کند.
مجری پس از پایان صحبت‌های فراستی از دیگر کارشناس و منتقد برنامه سینمایی «هفت» خواست نسبت به برخی پرسش‌های مطرح شده پاسخ دهد.
جیرانی که تاکنون سکوت کرده بود بیان کرد: سینمای ایران تابع شرایط جامعه تغییر می‌کند و بر اثر دوره‌های گوناگون تغییر پیدا می‌کند. سال 62 تا پایان جنگ بخشی از سینما را به خود اختصاص داده و پس از پایان جنگ تا سال 71 دوران دیگری را پشت سر گذاشت. پس از پایان جنگ خرید همه اقلام به صورت کوپنی انجام می‌شود ولی اکنون فراوانی وجود دارد تا جایی که در خیابان‌های تهران فروش لباس با برندهای معروف بین‌المللی دیده می‌شود که در زمان جنگ و پس از آن چنین چیزی را نداشتیم.
وی اضافه کرد: وقتی به گذشته با دقت بنگریم متوجه می‌شویم که پس از جنگ و آغاز دوران سازندگی میل مصرف در جوانان و سایر مردم شعله‌ور شد. میل به مصرف در زمان پیش از انقلاب وجود نداشت و همه با یک سادگی خاصی در جامعه زندگی می‌کردند ولی امروز با رشد جوامع پیچیدگی‌هایی دیده می‌شود که همراه با آن سینما نیز تغییر کرد.
این کارگردان سینما اضافه کرد: فیلم بازتاب شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مردم است که اگر با دقت به فیلم‌های دهه 60 و 70 نگاه کنیم می‌توانیم پیچیدگی جامعه امروزی را درک کنیم.
در ادامه این مراسم دختر دانشجو با حجابی کامل به جایگاه آمد و از سخنان جیرانی و فراستی و مجری انتقاد کرد و گفت: این مسئله صحیح نیست که ما پرسشی داشته باشیم و ساعاتی بعد بپرسیم و اینکه آقای جیرانی سینما را تابع شرایط جامعه می‌داند صحیح نیست چرا که شاید ما در جامعه رفتار اشتباهی داشته باشیم و نباید سینما پیرو رفتار ما باشد بلکه باید جلوتر از ما حرکت کند و اینکه آقای فراستی سینمای دینی را درست نمی‌داند جای نقد دارد؛ اگر ما در سینما فقط لحظات معنوی داریم پس چرا ایران در مقابل این همه هجمه دشمنان یکه تاز است؟
پس از مطرح کردن سخنان تند و تیز این دانشجو دیگر دانشجویان با دست زدن او را تا هنگام نشستن تشویق کردند و مجری نیز از جیرانی و فراستی خواست به ترتیب پاسخگو باشند.
جیرانی با آرامش پاسخ داد: جامعه ما پس از اتمام جنگ به تدریج تغییراتی کرده است و شرایط زندگی مردم با پیچیدگی همراه شده است و امروز جامعه ما به سمت جامعه سرمایه‌داری رفته و می‌بینیم که الزامات این جامعه در حال نهادینه شدن است.
ما باید ابتدا متوجه شویم که چگونه باید سینما را تحلیل کنیم سپس به این سمت برویم که بخواهیم نگرش سینما را تغییر دهیم، باید با شعور همراه شویم و از شعار زدگی بپرهیزیم.
فراستی نیز بیان کرد: سینما مدیوم تفکر ندارد بلکه با احساس و دل جلو می‌رود هنر، حس و دل آدمی را طلب می‌کند و کاری با عقل ندارد. سینما اگر بخواهد با عقل کار کند که تأثیرگذار نمی‌شود بلکه با حس و دل مخاطب خود را جذب می‌کند و اشک مخاطب را جاری می‌کند و یا اینکه لبخند را مهمان لبان او می‌کند.
وی افزود: سینما برخلاف نظر این خانم دانشجو ابزار نیست این تفکری است که برخی مسئولان فرهنگی باب کرده‌اند سینما یک راه و بیان خاص است که با آن مخاطب ارتباط برقرار می‌کند. باید بدانیم سینمای دینی ما از سینمای ملی گذر می‌کند و همه عناصر آن به همراه سینما گران باید پرورش یابند.
یکی دیگر از دانشجویان نیز پرسید: چرا ما در حالی که حرف از سینمای دینی و ملی می‌زنیم فیلم مختار می‌سازیم ولی فیلمی در مورد کوروش نمی‌سازیم؟
فراستی پاسخ داد: ساخت فیلم دینی از فیلم ملی جدا است و ساخت فیلم کوروش ربطی به دین ما ندارد ما باید ابتدا نشانه‌های ملی را شناخته و پس از آن به دنبال ساخت فیلم برویم.
در پایان این جلسه نیز بسیاری از دانشجویانی موفق نشده بودند سئوالات خود را مطرح کنند گرداگرد فراستی و حلقه زدند و به بحث و گفت‌وگو با آنها پرداختند.
---------------------------
سمانه سادات فقیه سبزواری
---------------------------
انتهای پیام/ 78005/و40
