به گزارش خبرگزاری فارس از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن زمانی پیش از ظهر امروز در نشست تخصصی مقایسه تطبیقی سلفیه و وهابیت که در پژوهشکده حج و زیارت برگزار شد با اشاره به ارزشی که برخی غیرسلفیون برای واژه «سلفیت» قائل هستند اظهار کرد: این امر سبب می‌شود در برخورد با این عبارت نیازمند تأملاتی باشیم هرچند سلفیون با وهابیون دارای نقاط اشتراک هستند.
وی افزود: در بحث سلفیت مباحث گوناگونی همچون تاریخ اندیشه سلفی و سیر تحول آن قابل بررسی است.
معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه با بیان اینکه شناخت مناطق جغرافیایی رویش سلفی‌گری هم موضوع مهمی است گفت: مصر، عربستان و شبه قاره هند بستر به وجود آمدن سه نوع سلفی‌گری هستند که هر یک با دو نوع دیگر دارای مشترکات و تفاوت‌هایی است.
وی ادامه داد: اهل سنت ایران بیشتر از مکتب دیو بندی تأثیر گرفته‌اند بنابراین شناخت ریشه‌های سلفی‌گری در شبه قاره یا مناطق دیگر نشان دهنده دلایل موضوع گیری‌های مولوی‌های اهل سنت ایران خواهد بود.
زمانی با اشاره به ضرورت ریشه‌یابی و علل پیدایش اندیشه‌های سلفی‌گری بیان داشت: در طول تاریخ نوعی از قداست درباره صحابه شکل گرفت و دلیل آن نیز برداشت‌هایی است که بنیان‌گذاران سلفی‌گری از برخی آیات و روایات داشته‌اند هرچند روان‌شناسی دینی نشان می‌دهد احتیاط افراطی و محافظه‌کاری نسبت به عدم برون رفت از اصالت‌های دین و گرفتار نشدن به بدعت‌ها و خرافات ضد دینی هم اهمیت فراوانی در به وجود آمدن اندیشه سلفیت دارد.
معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه غرب‌زدگی و روشنفکر مابی التقاطی را از جمله عوامل تقویت‌کننده اندیشه سلفیت دانست و افزود: درمان دردهای سلفی‌گری از طریق شناخت ریشه‌ها و درمان آن‌ها محقق می‌شود.
وی بر ضرورت مبارزه با خرافاتی که برخی شیعیان به آن‌ها قائل هستند تاکید و ابراز کرد: می‌توان گزارش این مبارزات را به بزرگان اهل سنت ارائه کرد و پس از آن از طریق مباحثه عقلانی جمود میان اهل سنت را از میان برد.
زمانی ادامه داد: اهل سنت به شش گروه تقسیم می‌شوند و شامل معتدل و اهل تقریب، متدین و بی طرف، متعصبان، سلفیون، معارضانی که در نبرد با تشیع بوده و وهابیون هستند.
رایزن سابق فرهنگی ایران در مصر با بیان اینکه بررسی درجات و مراتب سلفی‌گری دارای اهمیت زیادی است گفت: سلفیون دارای درجاتی هستند که نخستین مرتبه آن اصول‌گرایی و اعتقاد به بازگشت به اسلام اصیل دوران حیات پیامبر(ص) و صحابه و نیز پرهیز از بدعت‌ها، التقاط و روشنفکر مآبی است.
وی ابراز کرد: آنچه موجب جذابیت‌های مکتب سلفی‌گری در جهان اسلام شده بازگشت به اسلام ناب محمدی(ص) بوده و پیروان سلفیت فریب این مفهوم را می‌خورند.
زمانی با بیان اینکه دومین مرتبه سلفی‌گری اهمیت ویژه پیروان این مکتب‌ها برای صحابه به عنوان گزارشگران، شاهدان و مفسران آیات وحی است گفت: سلفیون تفاوت زیادی میان شاهدان نزول وحی یعنی صحابه با سایر افراد قائل هستند و ارج و منزلت بیشتری نیز برای دیدگاه دینی این افراد در نظر می‌گیرند.
معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه بیان داشت: اعتقاد به عدالت همه صحابه و حجت بودن احادیث روایت شده توسط آنان سومین عقیده و مرتبه سلفی‌گری به شمار می‌رود.
وی با اشاره به نظر اهل سنت در خصوص عقاید شیعیان اظهار کرد: سنی‌ها گمان می‌کنند شیعه به جز چند نفر انگشت شمار از صحابه سایر آنان را مرتد، منافق یا مردود می‌دانند در حالیکه ما عقیده داریم صحابه مانند سایر طبقات مسلمانان هستند و گروه‌های مختلفی در میان آن‌ها به وجود آمده است.
زمانی گفت: صحابه از نظر علم و مراتب ایمان تفاوت‌های زیادی با یکدیگر داشته‌اند؛ گروهی از آن‌ها در صف شهدای رکاب پیامبر(ص) هستند و در مجموع عقیده شیعه بر این نیست که قبول نکردن امامت از سوی برخی از صحابه موجب انکار بقیه فضائل آن‌ها شود.
معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه چهارمین عقیده سلفیون را حجت دانستن همه آراء صحابه در امور دینی و عبادی دانست و خاطرنشان کرد: نظر سلفیون این است که این حجیت بر فتاوای همه مجتهدان جهان اسلام نیز برتری دارد و در واقع نقش حدیث نبوی دارد زیرا برداشت مستقیم صحابی از گفتار پیامبر(ص) است؛ دلیل رد شیعه بر این عقیده این است که نمی‌توان سخن صحابه را حدیث نبوی قلمداد کرد بلکه نوعی اجتهاد استنباطی از رفتار و سخن نبی محسوب می‌شود.
وی افزود: سلفیون بر این باورند که اکتفا و تبعیت مطلق از فهم صحابی در تفسیر آیات و نیز عدم حریت و اجازه ابراز فهم جدید ضروری است و در نتیجه این تفکر باب اجتهاد را مسدود می‌کنند؛ اهل حدیث و ظاهریه از جمله فرقه‌هایی بودند که در طول تاریخ این اقدام را انجام دادند.
انتهای پیام/78004/غ40
