به گزارش فارس، سومین نشست 3 جانبه افغانستان، پاکستان و انگلیس در حالی شب گذشته به پایان رسید که براساس اعلام دفتر «دیوید کامرون» نخست‌وزیر انگلیس، سران 2 کشور افغانستان و پاکستان بر سر مذاکرات صلح به توافق رسیده‌اند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که در این نشست 3 جانبه «کرزی» و «زرداری» تصمیم گرفته‌اند طی شش ماه آینده مذاکرات صلح را به نتیجه رسانده و کار در این زمینه را قطعی کنند.
همچنین رئیس‌جمهور پاکستان از اعلام آمادگی این کشور مبنی بر مذاکره با طالبان جهت حضور این گروه پای میز مذاکره با دولت افغانستان خبر داده است.
با این حال ذکر چند نکته پیرامون برگزاری این کنفرانس و آینده افغانستان و طالبان باقی می‌ماند که در زیر به طور خلاصه به آن‌ها اشاره می‌شود:
چرایی حضور پاکستان در مذاکرات صلح افغانستان:
دولت افغانستان و بازیگران خارجی حاضر در افغانستان بر این باورند که حرکت طالبان در افغانستان به طور کامل تحت نفوذ و سلطه کشور پاکستان قرار دارد.
این موضوع را نمی‌توان نادیده انگاشت که در گذشته پاکستان مولد حرکت طالبان در افغانستان بوده و در طول دوره جهاد در این کشور همواره این گروه شبه‌نظامی را در برابر گروه‌های مجاهدین در افغانستان تجهیز و تسلیح کرده است.
اما به نظر می‌رسد پس از سال 2006 و قدرت‌گیری مجدد طالبان و بازگشت این گروه به افغانستان آن هم در زمان حضور حداکثری نیروهای خارجی در خاک این کشور، این‌بار شبه‌نظامیان افغان وابستگی خود را نه به طور کامل اما تا حد زیادی به پاکستان کاهش داده‌اند.
اکنون براساس گزارش‌های موجود می‌توان دریافت که سایر بازیگران خارجی البته به جز کشورهای حاضر در خاک افغانستان از فعالیت جدید طالبان در این کشور ناراضی نیستند و این احتمال وجود دارد که طالبان از طریق این کشورها نیز تغذیه مالی و تسلیحاتی شده و نیاز خود به پاکستان را نادیده بگیرد.
البته با تمامی این اوصاف، هنوز طالبان به پاکستان نیاز دارد زیرا این گروه برای جنبش خود نیاز به زمین داشته که این کار به طور قطع در افغانستان برای آن‌ها میسر نمی‌شود و مناطق قبایلی پاکستان می‌تواند پناهگاه امنی برای طالبان باشد همانطور که در گذشته نیز چنین اتفاقی افتاده است.
از سوی دیگر، طالبان و پاکستان در 2 موضوع با یکدیگر هم رأی و هم‌عقیده هستند که یکی مخالفت با ادامه حضور نیروهای خارجی در افغانستان و دیگری مخالفت با دولت کنونی حاکم در این کشور است.
بنابراین، طالبان همواره جهت پیشبرد اهداف دولت و ارتش پاکستان از سوی این کشور حمایت شده و می‌شوند.
از سوی دیگر، برخی کارشناسان بر این باورند که ارتش پاکستان هرگاه حس کرده است که برخی جریانات طالبان از سیطره خود خارج شده و گرایشات غربی پیدا کرده است بلافاصله رهبر آن جریان را دستگیر و آن حرکت را عقیم باقی گذاشته است.
به هر حال طالبان خواستار آزادی این فرماندهان خود هستند هر چند که دیگر این افراد محبوس هیچگاه به بدنه اصلی شورای رهبری طالبان باز نخواهند گشت.
بنابر دلایل گفته شده دیپلماسی آمریکایی – انگلیسی این است که به هر نحو ممکن پاکستان را وارد عرصه مذاکرات صلح افغانستان کرده و با دادن امتیاز به این کشور، «اسلام‌آباد» را در این راه با خود همسو کند.
در واقع خواسته این بازیگران تحت فشار قرار گرفتن طالبان از سوی پاکستان است تا این گروه در سال‌های آخر حضور نیروهای خارجی در افغانستان دست‌ها را بالا برده و سر تعظیم جلوی بازیگران بزرگ به گل مانده در افغانستان فرود آورد.
آسیب‌شناسی عدم حضور نمایندگان طالبان در برخی مذاکرات صلح افغانستان:
شاهد آن هستیم که مذاکرات صلح افغانستان در حالی بین دولت این کشور و سایر دول تأثیرگذار در افغانستان برگزار می‌شود که جای نمایندگان طالبان در این مذاکرات خالیست.
این موضوع را نباید فراموش کرد که یک گروه مهم و اصلی در مذاکرات صلح افغانستان طالبان بوده و اصلا موجودیت این گروه مذاکرات صلح را به وجود آورده است.
به نظر می‌رسد تصمیم‌گیری در رابطه با آینده صلح در افغانستان بدون جلب نظر و حمایت طالبان غیرممکن است.
دفتر نخست‌وزیری انگلیس پس از پایان این نشست 3 جانبه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که تا شش ماه دیگر صلح در افغانستان تأمین می‌شود اما این موضوع که صلح به چه طریق و توسط چه کسانی حاصل می‌شود مشخص نیست.
همانطور که سخن رفت پاکستان در حال حاضر نیز بر روی طالبان تأثیر دارد اما این نکته را نباید فراموش کرد که طالبان بارها اعلام کرده است که وابستگی خود را به این کشور کاهش داده است.
اکنون ساده‌انگارانه است اگر اینگونه فرض کنیم که با تطمیع دولت و ارتش پاکستان می‌توان به راحتی طالبان را به پذیرش شروط بازیگران راضی کرد.
این موضوع در گذشته نیز خود را نشان داده است، همانطور که در کنفرانس «پاریس» علی‌رغم میل آمریکا و دولت افغانستان، نمایندگان طالبان هرگونه مذاکره با دولت افغانستان را رد کرد و مذاکره با آمریکا را نیز منوط به خروج کامل نیروهای این کشور از خاک افغانستان نمود.
به اعتقاد برخی کارشناسان، برقراری صلح پایدار در افغانستان از مسیر طالبان تأمین می‌شود زیرا اگر قرار بود بازیگران خارجی و دول به اصطلاح تأثیرگذار در جامعه جهانی بتوانند امنیت را در افغانستان به ارمغان آورند کار به اینجا نمی‌کشید و طی 11 سال گذشته این امر محقق می‌شد.
با وجود این اوصاف به نظر می‌رسد برگزاری اینگونه کنفرانس‌ها آن هم بدون حضور نمایندگان طالبان و سپس اعلام عمومی این موضوع که تا تاریخ مشخصی صلح در افغانستان برقرار می‌شود چیزی جز یک بازی کودکانه و فریب افکار جامعه جهانی برای پوشش ناکارآمدی بازیگران خارجی به ویژه آمریکا و انگلیس در جنگ افغانستان نیست.
انتهای پیام/م
