به گزارش فارس، در گزارشی که به قلم «دیوید ماکوفسکی» مدیر پروژه «روند صلح خاورمیانه» اندیشکده سیاست خاور نزدیک واشنگتن در پایگاه اینترنتی این اندیشکده منتشر شد، با اشاره به رقابتهای انتخاباتی آتی رژیم صهیونیستی و وضعیت «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر این رژیم در این انتخابات آمده است: در حالی که روز به روز بیشتر معلوم میشود جناح برتر احتمالی در دولت بعدی اسرائیل کدام جناح خواهد بود، واشنگتن باید معنایی این امر را برای سیاست آمریکا بررسی کند.
* احتمال پیروزی ائتلاف نتانیاهو در انتخابات ژانویه
با وجود تقابل نظامی اخیر با غزه و رای اخیر سازمان ملل متحد برای ارتقاء وضعیت رسمی تشکیلات خودگردان فلسطین در این سازمان و اعلامیه جنجال برانگیز اسرائیل برای ادامه شهرکسازی در کرانه باختری رود اردن، فضای کلی انتخابات مجلس اسرائیل پیش از برگزاری آن که قرار است در 22 ژانویه برگزار شود، تغییری نداشته است. از قرار معلوم، ائتلاف نتانیاهو این بار نیز با اختلافی فاحش در انتخابات پیروز خواهد شد و این امر در نحوه موضعگیری جناحهای سیاسی و وزرای کلیدی مشهود است.
* نتانیاهو خود را تنها حافظ اسرائیل جلوه داده است
چرا نتانیاهو پیشتاز است؟
شعار انتخاباتی نتانیاهو – مبنی بر این که او بهترین گزینه برای حفاظت از اسرائیل در برابر تهدیدات منطقهای است – از نظر بسیاری از رایدهندگان شعاری قوی است بخصوص در زمانی که آنها اعتقاد دارند ابتکار عملهایی که از سوی اسرائیل صورت خواهد گرفت در شکل دادن به منطقهای که در آشفتگی گرفتار است، مؤثر خواهد بود.
آنها به خوبی از تحولات سوریه، از غوغای مصر، اعلامیه اخیر خالد مشعل، رهبر جنبش فلسطینی حماس مبنی بر این که هرگز اسرائیل را به رسمیت نخواهد شناخت و وجب به وجب سرزمینهای فلسطینی را آزاد خواهد کرد، آگاه هستند. آنها همچنین حرفهایی را به یاد میآورند که محمود عباس، رئیس تشکلات خودگردان اخیراً در سازمان ملل متحد مطرح کرد و اسرائیل را به «پاکسازی قومی» متهم کرد و از خاطرشان نرفته که عباس از سپتامبر 2010 تاکنون با نتانیاهو دیدار نداشت است.
* نتانیاهو از ترس از دست دادن آراء حرفی از اقدام نظامی علیه برنامه هستهای ایران نمیزند
همه این رویکردهایی که در جهان عرب جاری است، دیدگاه سیاه نتانیاهو درباره مسیری که منطقه طی میکند، تقویت کرده است و معاونانش اینگونه عنوان میکنند در طرف مقابل کسی نیست که اهل صلح باشد (این در حال است که محمود عباس بعد از این که بخاطر سکوتش درباره اظهارات خالد مشعل مورد انتقاد شدید اسرائیل قرار گرفت، بطور علنی حرفهای مشعل را محکوم کرد.)
به هر حال، نکته جالب دیگر این است که نتانیاهو حتی بطور علنی حرفی از احتمال حمله نظامی به برنامه هستهای ایران به میان نیاورده زیرا به نظر میرسد بسیاری از رایدهندگان اسرائیلی ترجیح میدهند ایالات متحده آمریکا رهبری هر گونه اقدام در این رابطه را برعهده گیرد نه اسرائیل.
* احزاب در انتخابات اسرائیل تعیین کننده نیستند بلکه ائتلافشان تعیین کننده است
مانور نتانیاهو به سمت راستگراها
تجزیه و تحلیل انتخابات اسرائیل به معنی توجه نکردن به احزاب است بلکه توجه به بلوکها و ائتلافهای احزابی است که ممکن است به صورت خوشهای در کنار هم قرار گیرند. از این رو، اگر تازهترین پیشبینی ها درست باشند، احزاب راست میانهرو که شامل بیشتر اعضای کنونی دولت میشوند با اختلاف 68 به 52 اکثریت را در کنیست [پارلمان اسرائیل] که 120 کرسی دارد از آن خود خواهند کرد. این آمار کلی در تحقیقاتی که اوایل اکتبر امسال از سوی شرکت نظرسنجی «دایالاگ» به سفارش روزنامه اسرائیلی هاآرتص انجام شد، به دست آمد. به عبارتی دیگر، در حالی که تحرکاتی در درون بلوکهای رقیب در طول دو ماه گذشته اتفاق افتاده اما هیچ تحرکی بین آنها مشاهده نشده است.
* اقدام نتانیاهو در ادغام حزبش با دیگر احزاب شانس آرای او را تقویت نکرد
نتانیاهو به نوبه خود بر اهمیت اتحاد احزاب تأکید کرد. در اواخر ماه اکتبر بود که او حزب لیکود را با حزب «ییسرائیل بیتنو» [اسرائیل وطن ما است] که یک حزب متشکل از مهاجران روسی به رهبری «آویگیدور لیبرمان» وزیر امور خارجه [مستعفی] اسرائیل است، ادغام کرد. در آن زمان، نتانیاهو انتظار داشت احزاب چپ میانهرو به این ائتلاف بپیوندند و اقدام خود را به حمله پیشدستانه تشبیه کرده بود. این تصمیم گمانهزنیهایی به همراه داشت مبنی بر این که لیبرمان در صورت جانشینی نتانیاهو عهدهدار ائتلاف لیکود-بیتنو شود.
این ادغام کمکی به دورنمای انتخاباتی مشترک این دو حزب نکرد. یعنی پیشبینی میشد که مجموع آرای هر کدام از آنها به 44 کرسی برسد اما اکنون پیشبینی میشود که مشترکاً 39 کرسی جلب کنند. با این حال، ترکیب ایدئولوژیکی این بلوک بیش از دست دادن چند کرسی از سوی آنها مشهود است. تازهترین فهرست لیکود-بیتنو راستگراتر از ترکیبی بود که توانست در انتخابات سال 2009 برتری را از آن خود کند. بنا به گفته مقامات آمریکایی، تنها دو نفر از این لیست از راهکار تشکیل دو دولت فلسطینی و اسرائیلی حمایت میکند که یکی از آنها خود نتانیاهو و دیگری فردی به نام «شما هاکوهن» است که در بیشتر در پشت صحنه سیاسی فعالیت دارد. این که این مخالفت با تشکیل دولت فلسطینی به علت امنیتی صورت میگیرد یا علت مذهبی در نتیجه کلی تغییری ایجاد نمیکند.
* لیکود اعضای تندروتر جذب میکند
در عین حال، سه عضو حزب لیکود که دیدگاههای نسبتاً معتدلی دارند یعنی «دن مریدور»، «مایکل ایتان»، «بنی بگین» حتی در فهرست این حزب نیز ثبت نام نکردهاند. هر سه شخصیت به این معروف هستند که در مورد استفاده از زور جانب احتیاط را رعایت میکنند. اگر چه بگین یک صلح طلب نیست اما خواستار برداشتن پستهای بازرسی در شهرکهای کرانه باختری شده است. او نیز مانند مریدور یکی از نشست هشت نفره است که مجمعی مشورتی است که نتانیاهو بطور منظم با عالیرتبهترین وزرای کابینهاش برگزار میکند. یکی از این نامزدهایی که جایی در فهرست لیکود برای خود فراهم کرده فردی است به نام «موشه فیگلین» که از خواستههای تند وی در کنار دیگر خواستهها، درخواست از شهروندان عرب اسرائیل برای خروج داوطلبانه از اسرائیل است.
* اظهارات نتانیاهو درباره ادامه شهرکسازی برای جلب نظر احزاب تندرو بود
دستکم در کوتاه مدت، حزب لیکود ممکن است کرسیهایی را به حزب «جوویش هوم» [میهن یهودی] که از احزاب طرفدار شهرک سازی است و خواتسار حمله زمینی به غزه برای ریشه کن کردن حماس است، تسلیم کند. این حزب که ملقمهای از صهیونیستهای مذهبی است توانست در تازهترین نظرسنجیها 11 کرسی به دست آورد. قدرت گرفتن این حزب شاید توضیحی برای این امر باشد که چرا نتانیاهو بعد از این که سازمان ملل در 29 نوامبر امسال رای به ارتقاء وضعیت فلسطین داد، نتانیاهو صحبت از طرحریزی برای شهرکسازی (نه ساخت شهرک) در شمال بیتالمقدس و در منطقهای به مساحت 4.5 مایل مربع که با عنوان طرح «E-1» تعیین شده است. از نقطه نظر اسرائیلیها، این منطقه گروه شهرکهای معال آدومیم را به هم متصل میکند و فلسطینیها از این منطقه به عنوان بخشی حیاتی نگاه میکنند که متصل کننده شمال و جنوب کشور فلسطینی است که قرار است در آینده تشکیل شود.
نتانیاهو با تمرکز بر عبارت طرحریزی برای ساخت به عوض ساخت ممکن است بر این باور باشد که میتواند میان عناصر میانهرو حمایت کسب کرده ضمن این که راستگرایان را از پیوستن به حزب جوویش هوم دور نگه میدارد. با این حال اعلامیه وی درباره طرح E-1 برایس به بهای سنگین دیپلماتیک تمام شد. واشنگتن و اروپا که در طول بحرانی آن با حماس بطور علنی از اسرائیل حمایت می کردند از این اقدام به عنوان گامی حق ناشناس یاد کرده ضمن این که این طرح تأثیرات بیشتری بر ارتباط سرزمینی فلسطینی داشت.
* احزاب چپ تاکنون موفق به اتحاد نشده است
چنددستگی در چپ میانهرو
در مقایسه با ادغامهای حزب نتانیاهو، تلاشهایی که برای متحد کرده احزاب چپ میانهرو صورت گرفته تاکنون بینتیجه مانده است و بطور اساسی به دورنمای کار صدمه وارد کرده است. علاوه بر این، این انتخابات از نظر استانداردهای اسرائیلی منحصر به فرد است چرا که فاقد برنامهای توافقی برای رقابتهای انتخاباتی است. در حالی که نتانیاهو بر تهدیدات منطقهای تمرکز دارد، دو حزب دیگر بر موضوعات متفاوتی تأکید دارند.
اول این که، برنامه کنونی حزب کار برای انتخابات پرداختن به نابرابری در درآمد اسرائیلیها است. این حزب در جداشدن ناگهانی از سیاستها و مواضعی که از سال 1948 تاکنون داشته، دیگر بر مسائل سیاست خارجی و موضوعات نظامی تأکید ندارد. در گذشته، افراد امنیتی مانند «دیوید بن گورین» و «اسحاق رابین» و «شیمون پرز» و «ایهود باراک» بودند که رهبری حزب کار اسرائیل را در دست داشتند. امروزه رئیس این حزب «شلی یاشیموویچ» است که به نظر میرسد جایگاه ویژهای برای حزب خود قائل است تا یک رقیب جدی پیوستن به دولت آتی نتانیاهو را رد نکرده است (هم اکنون پیشبینی میشود که حزب کار 17 کرسی در انتخابات به دست آورد). تاکنون خانم یاشیموویچ تلاش کرده روی جنبشی سرمایهگذاری کند که در تابستان 2001 ظهر کردند زماین که هزاارن اسارئیلی به خیابانها ریختند تا نسبت به هزینه سنگین زندگی در اسرائیل تظاهرات کنند. با این حال، تمرکز عمومی بر موضوعات اجتماعی اقتصادی تا حدودی به خاطر جنگ در غزه و رای سازمان ملل به ارتقای فلسطین سقوط کرده است و حزب کار از اکتبر تاکنون دو کرسی خود را از دست داده است.
* حزب جنبش با ورود لیونی به آن کرسیهایش را از دست داد
حزب دیگر، «هتنوآ» [حزب جنبش] نام دارد که هدایت آن را «زیپی لیونی» وزیر امور خارجه پیشین اسرائیل برعهده دارد و درست پیش از پایان اتمام مهلت ارایه فهرستها که جمعه هفته پیش بود، ارایه شد. این حزب بر رسیدن به تفاهم با فلسطینی ها تمرکز دارد تا اسرائیل هم بتواند به عنوان دولتی یهودی و دموکرات باقی بماند. لیونی ادعایی در این باره ندارد که اعراب در حال نزدیک شدن به آستانه توافق بزرگ هستند بلکه او میگوید که اسرائیل باید تلاش کند که چه کار میتواند درباره فلسطینیها انجام دهد ضمن این که مانع از محکومیتهای درباره شهرکها شود. فهرست او که شامل افقرادی مانند روسای پیشین حزب کار مانند «امرام میتزنا» و «عمیر پرتز» است هماکنون بنا بر نظرسنجیها 9 کرسی در انتخابات خواهد داشت.
مهمترین آزمون برای خانم لیونی که خود یکی از وزرای پیشین حزب لیکود بود این خواهد بود که آیا او می تواند رایدهندگان را از نتانیاهو یا دیگر احزاب چپ میانهرو دور کند. یکی از این دست احزاب توسط «یئیر لپید» ستوننویس و مجری برنامه تلویزیونی است که تمرکز انتخاباتی خود را بر تحصیلات و بهبود وضعیت طبقه متوسط گذاشته است. پیش از این کرسیهای این حزب 10 کرسی بود اما اکنون این کرسیها با ورود لیونی به 6 کرسی رسیده است.
* کادیما تاکنون بزرگترین بازنده میدان رقابتها
بزرگترین بازنده میدان تا حالا حزب کادیما بوده است. بزرگترین ضربه به آن زمانی زده شد که شائول موفاز رهبر آن تصمیم به پیوستن به دولت اتحادی با نتانیاهو گرفت. در ابتدا کادیما قول داده بود که در جذب تندروها رشد ناگهانی ایجد شود اما ظرف دو ماه، حزب متوجه شد که نقاظ مشترکی با نتانیاهو ندارد و از این رو موفاز از این ائتلاف خارج شد. نظرسنجیها نشان میدهند که کادیما تقریباً بعد از انتخابات نیست و نابود خواهد شد و تعداد کرسیهای آن از 28 به دو کرسی خواهد رسید.
* اگر مخالفان از کابینه نتانیاهو حذف شود امکان طرحهایی مانند شهرکسازی تقویت میشود
معنی این گرایشات برای سیاست آمریکا
از نقطه نظر آمریکا، مهمترین نتیجه انتخابات اسرائیل ممکن است تأثیر آن بر وزرای ارشد کابینه نتانیاهو باشد. ایهود باراک که هم صحبت واشنگتن در قبال ایران و موضوعات سیاست خارجی و امنیتی بود کنارهگیری خود را از رقابتهای کنیست اعلام کرد هر چند او امکان این امر را رد نکرده که اگر از سوی نتانیاهو دعوت شود، باز نگردد. ایهود باراک مانند مریدور و بگین بخشی از مجمع هشت نفره مشورتی نتانیاهو هستند و از این رو نقش مهمی در حاکمیت بر بخش مهم از تصمیمات جنجالی نخستوزیر بازی میکنند. اگر هیچ کدام از این اشخاص به دولت راه نیابند، نگرانی واشنگتن را درباره این که امر به دنبال خواهد داشت که آیا اشخاص مخالف نیز در دولت ائتلافی راه خواهند داشت یا خیر. اگر پاسخ منفی باشد این سوال پیش میآید که طرحهای بیشتری مانند E-1 در پیش باشند. هر چه پیش آید، هرگونه ممانعت در این روند سیاسی سیاستگذاران آمریکا را برآن خواهد داشت که قبل از این که دیر شود، بررسی مناسبی از جریان بعد از انتخابات داشته باشند.
انتهای پیام/1512X10