به گزارش فارس، اندیشکده سیاست خاور نزدیک واشنگتن در مطلبی به قلم «سونر چاگاپتای»، نویسنده ترک تبار خود در تحلیل روابط ترکیه و سوریه مینویسد: آنکارا دوست ندارد درگیریهای سوریه از آنچه که هست بیشتر شود اما در عین حال نمیتواند بپذیرد که در همسایگیاش جنگی داخلی در جریان باشد و هر از گاهی از روی اتفاق یا غیر آن گلولهای از مرز عبور کند و به خاکش بخورد.
در هفته گذشته دوباره درگیریها در مرز ترکیه و سوریه و در گذرگاه مرزی باب الحوا در استان هاتای ترکیه بین نیروهای دولتی سوریه و شورشیان بالا گرفت و چند گلوله توپ نیز از مرز گذر کرد و به درون شهر ریحانلی ترکیه افتاد.
در روز دوشنبه نیروهای دولتی سوریه شهر مرزی راسالعین سوریه را گلولهباران کرد که باعث شد دوباره چند گلوله توپ وارد ترکیه شود. به همین خاطر دولت ترکیه جتهای جنگیاش را به حالت آماده باش در آورد.
پس از آنکه برای اولین بار دو ماه پیش گلولههای توپ سوریه وارد ترکیه شد و سبب شد تا دو کشور شش روز به تبادل آتش بپردازند اکنون این مسئله تبدیل به امری روزمره در مرز دو کشور شده است. دوباره ترکها باید شاهد باشند که درگیریهای سوریه به دلیل مرز مشترک 900 کیلومتری دو کشور بر ترکیه تاثیر بگذارد.
علاوه بر خشونت و ناامنی حاصل از درگیریها در طول مرز، خاک ترکیه چندین بار هدف گلوله توپ قرار گرفته است که سوریها همواره اعلام کردهاند اتفاقی بوده است.
ناآرامیهای مرز مشترک ترکیه و سوریه از آنچه به نظر میرسد مهمتر است. دولت دمشق که با فعالیتهای نیروهای ارتش سوریه آزاد در مرز ترکیه روبرو است به طور مرتب شهرها و روستاهای زیر کنترل ارتش آزاد سوریه را بمباران میکند.
نشانهگیری دقیق گلولههای توپ نیز کار چندان سادهای نیست و ارتش سوریه هم در این کار چندان تبحری ندارد. بعلاوه مناطق تحت کنترل ارتش آزاد سوریه فاصله چندانی با مرز ترکیه ندارند و هر چه سوریها تلاش کنند گلولهها وارد ترکیه نشود باز هم احتمال دارد گلولهای به صورت تصادفی وارد ترکیه شود و خسارت به بار آورد یا یکی از شهروندان آن کشور را بکشد.
دقیقا همین اتفاق در سوم اکتبر گذشته رخ داد و یک گلوله توپ به شهر اکچه قلعه ترکیه در آنسوی مرز خورد و پنج نفر را کشت و باعث شد تا ترکیه واکنش نشان دهد و این تبادل آتش از آن روز تا کنون پا بر جا است. با تداوم درگیریها در آنسوی مرز، تنش میان دو کشور نیز هر روز افزایش مییابد.
رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه چندین بار اعلام کرده است نباید ترکیه را آزمایش کرد چرا که ترکیه در دادن پاسخ درنگ نخواهد کرد. همچنین ترکیه از ناتو موشک پاتریوت خواسته است تا از خاکش در برابر حملاتی این چنینی دفاع کند.
تا زمانی که گلولههای سوری وارد خاک ترکیه شود ترکیه نیز مقابله به مثل خواهد کرد. در چنین شرایطی رژیم بشار اسد تنها دو گزینه در پیش رو دارد: اول تداوم جنگ با نیروهای ارتش آزاد سوریه به قیمت افزایش تنش با ترکیه و دوم توقف گلولهباران مناطق تحت کنترل ارتش آزاد در نزدیکی مرز ترکیه برای کاهش تنشها با ترکیه.
البته با انجام این کار در بلند مدت نیروهای سوری در مناطق مرزی ترکیه ضعیف شده و بدین ترتیب ارتش ازاد خلا قدرت حاصله را پر خواهد کرد. این امر الزاما سبب امنیت پایدار نیروهای ارتش آزاد نمیشود اما باعث میشود تا هستههایی از نیروهای ارتش ازاد در داخل خاک سوریه شکل بگیرد که از حمایت ترکیه نیز برخوردارند. به بیان دیگر یک پنیر سوییسی خواهیم داشت که ترکیه هم خود را درونش جا داده است.
اما این راه حل بحران سوریه نیست. باید جامعه جهانی در سوریه دخالت کند تا کشتار مردم عادی در این کشور متوقف شود. در این راستا جامعه جهانی میتواند برای دفاع از مردم نقاطی امن تشکیل دهد و تحریم تسلیحاتی بر حکومت سوریه اعمال کند تا ماشین جنگیاش از کار بیافتد. شاید هزینه دخالت نظامی در سوریه زیاد به نظر برسر اما در واقع هزینه آن زمانی زیاد خواهد بود که مردم سوریه همچنان قتل عام شوند.
هم اکنون سوریه مانند بوسنی هرزگووین در دهه 1990 میلادی شده است یعنی زمانی که جهان برای توقف کشتار مسلمانان در این کشور شبه جزیره بالکان اقدامی نکرد و این جهادیها بودند که وارد درگیری شده و موفق شدند مسلمانان بوسنی را که پیشتر سکولارهای دوآتشه بودند متقاعد کنند که جهان آنها را تنها گذاشته است و به نفع خودشان است که با جهادیها همکاری کنند.
اما در بوسنی جامعه جهانی پیش از آنکه کار از کار بگذرد وارد عمل شد و مانع از افراطگرایی گردید. در سوریه نیز اگر جهان دست نجنباند افراطگرایی رشد میکند و سوریه تبدیل به پناهگاهی برای جهادیها میشود و دیگر آن زمان برگرداندن سوریه به شرایط پیشین کاری بس دشوار خواهد بود. نمونه آن افغانستان است.
آنکارا در شرایط سختی قرار دارد. ترکیه دوست ندارد درگیریهای سوریه از آنچه که هست بیشتر شود اما در عین حال نمیتواند بپذیرد که در همسایگیاش جنگی داخلی در جریان باشد. اما ترکیه به هر سو که تصمیم بگیرد برود به هر حال تبادل آتش میان سوریه و ترکیه استاندارد تازهای را میان دو کشور تعریف کرده است که عبارت است از افزایش «تنش دوجانبه»، مثلا همین تصمیم دو کشور در عدم اجازه به هواپیماهای طرف مقابل برای عبور از حریم هوایی خود که البته خود این کار کمکی است به ترکیه برای پنهان شدن در این پنیر سوییسی.
انتهای پیام/1012x8