به گزارش فارس، اندیشکده «مؤسسه بروکینگز» در مقالهای به تمایل شدید اما مخفی اوباما در شکست نتانیاهو در انتخابات نخستوزیری رژیم صهیونیستی اشاره کرد و انتخاب دوباره وی را به منزله برگی دیگر از مشکلات بین دو طرف و اختلافات بین آمریکا و اسرائیل دانست. «ناتان بی ساچز» تحلیلگر سیاست خارجی این اندیشکده و عضو مرکز سیاست خاورمیانهای «سابان»، در این مقاله اولمرت را در بهترین شرایط تصور میکند و باز هم نتیجه میگیرد که وی حتی در صورت شرکت در انتخابات هم بسیار بعید است بتواند از نتانیاهو سبقت بگیرد.
* اوباما امیدوار است در انتخابات آینده رژیم صهیونیستی، نتانیاهو پیروز نشود
یکی از اسرار بسیار محرمانه واشینگتن این است: دولت اوباما ترجیح میدهد بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی در انتخابات ژانویه 2013 پیروز نشود. نتانیاهو نه تنها تندرو بودنش به ضرر واشینگتن است، بلکه با اوباما هم رابطه خوبی ندارد. نتانیاهو در تبلیغات انتخاباتی آمریکا علناً از رامنی حمایت کرده بود.
* اگرچه نتانیاهو از محبوبیت یا احترام بالایی در اسرائیل برخوردار نیست؛ اما دو حزب مخالف با وی هم توان پیروزی در انتخابات را ندارند
شکست نتانیاهو در انتخابات، روی کاغذ غیر ممکن نیست. وی در سرزمینهای اشغالی پرطرفدار هست، اما محبوب نیست؛ به عنوان نخستوزیر مورد اعتماد عدهای هست، اما مورد احترام نیست. برتری وی در آرا به ویژه از زمان انتخابش در سال 2009 تا کنون پایدار بوده، اما اختلاف وی با رقبایش زیاد نبوده است. به نظر میرسد نتیجه معکوس اسرائیل از عملیات نظامی اخیر در غزه موجب شده تا اعتبار نتانیاهو باز هم زیر سؤال برود.
البته اگر هم وی آرای خود را از دست بدهد، این آرا به سمت جناح راست میل میکنند نه وسط؛ بنابراین نتیجه انتخابات همچنان به سود او خواهد بود. یکی از بزرگترین شانسهایی که نتانیاهو دارد این است که جایگزین مناسبی برای وی وجود ندارد. رهبران دو حزب بزرگ دیگر مخالف با وی یا از هیچ محبوبیتی برخوردار نیستند («شائول مفاز» از حزب «کادیما») و یا بیش از حد کمتجربه هستند («شلی یاسیمویچ» از حزب کارگر) و نمیتوانند با نتانیاهو رقابت کنند.
* به نظر تحلیلگران در واشینگتن اولمرت نخستوزیر سابق اسرائیل تنها کسی است که میتواند نتانیاهو را به چالش بکشد
بنابراین تعجبی نیست که همه چشمشان به افراد جدیدی باشد که ممکن است وارد صحنه انتخابات شوند؛ هرچند در صحنه سیاسی اسرائیل معمولاً به جای افراد جدید، مقامات سابق دوباره بازمیگردند. بازگشت ایهود اولمرت نخستوزیر سابق اسرائیل بزرگترین زلزلهای بوده که تا کنون برای انتخابات اسرائیل پیشبینی شده است: همین چهار سال پیش بود که اولمرت به علت اتهام به فساد از صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی خارج شد؛ اکنون وی از اغلب این اتهامها تبرئه شده و منتظر اعلام رأی دادگاه عالی است.
به هر حال، اولمرت تنها کسی است که میتواند نتانیاهو را به چالش بکشد. اما واقعیت این است که شانس وی در شکست دادن نتانیاهو کمتر از آن چیزی است که تحلیلگران در واشینگتن امیدوار آن را دارند. بنابراین اعلام نظر قریبالوقوع وی درباره شرکت یا عدم شرکتش در انتخابات هم تأثیری در نتیجه انتخابات نخواهد داشت.
* دلیل اول برای نامزدی اولمرت، تجربه وی در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی است
اگر اولمرت تصمیم بگیرد در انتخابات شرکت کند، این کار سه دلیل میتواند داشته باشد. اولاً، وی اعتبار و تجربهای دارد که در هیچکدام از رهبران مخالف نتانیاهو دیده نمیشود. اگرچه اعتبار وی به عنوان نخستوزیر به علت انتقادهای عمومی (به ویژه در گزارش «کمیسیون وینوگراد») از رهبریاش در جنگ سال 2006 با لبنان زیر سؤال رفت؛ اما وی همچنان یکی از با تجربهترین افراد در عرصه سیاسی اسرائیل است. او هم مثل نتانیاهو اسرائیل را وارد جنگی علیه غزه کرد، و توانست اسراسر استراتژیک بسیار سری رژیم صهیونیستی را مدیریت کند. اولمرت بر خلاف دیگر رهبران مخالف، اعتبار لازم برای به چالش کشیدن نتانیاهو را دارد. رهبران احزاب دیگر اغلب توسط رسانهها به سیاستمدار تبدیل شدهاند؛ افرادی از قبیل یاسیمویچ یا «یائیر لاپید» از اعضای حزب تازهتأسیس «یش آتید» (به معنای «آیندهای هست»).
* اولمرت که نسبت به نتانیاهو در دستگاه امنیتی رژیم صهیونیستی از اعتماد بیشتری برخوردار است؛ در برخورد با مسئله هستهای ایران هم رویکرد بهتری خواهد داشت
اولمرت میتواند از تجربه سیاست خارجیاش برای دست گذاشتن بر نقاط ضعف انتخاباتی نتانیاهو استفاده کند. اولمرت در زمان نخستوزیریاش رابطه نزدیکی با آمریکا داشت؛ چیزی که کمبودش در دوره نتانیاهو احساس میشود؛ به خصوص با انتخاب دوباره اوباما. اولمرت در برخورد با برنامه هستهای ایران میتواند از اعتماد و حمایت بسیاری از افراد در ساختار امنیتی رژیم صهیونیستی بهره ببرد؛ بر خلاف شرایط کنونی که میتوان آن را شورش چندین تن از رؤسای سابق دستگاه امنیتی اسرائیل علیه نتانیاهو توصیف کرد.
* اولمرت بر خلاف نتانیاهو، دیدگاه روشنی برای حل اختلاف رژیم صهیونیستی با فلسطین دارد
اولمرت بر خلاف نتانیاهو، دیدگاه روشنی نسبت به تلاش برای حل اختلاف بین اسرائیل و فلسطین دارد و در گذشته هم مذاکرات خوبی با محمود عباس داشته است. اگرچه افکار عمومی در سرزمینهای اشغالی امیدی به برقراری صلح در آینده نزدیک ندارد؛ اما از لحاظ تئوری، از راهحل اولمرت در تشکیل دو کشور مستقل حمایت میکند.
* اولمرت تنها کسی است که ممکن است پس از انتخابات بتواند با حزب نتانیاهو هم همکاری داشته باشد
همه اینها درست است؛ اما اگر اولمرت نتواند اکثریت کرسیها را در پارلمان اسرائیل به دست بیاورد، هیچکدام فایدهای ندارد. دومین دلیل اولمرت برای نامزد شدن میتواند این باشد که اولمرت تنها کسی است که میتواند پس از انتخابات، با اعضای حزب جناح راستی یا مذهبی نتانیاهو اتحاد تشکیل دهد. اگرچه این دلیل نمیتواند دلیل خیلی محکمی باشد.
* اولمرت با برخی از اعضای حزب حاکم هم رابطه خوبی دارد و میتواند آنها را از نتانیاهو بدزدد
درست است که اولمرت سیاستمدار هوشیاری است و با بسیاری از اعضای کمپین نتانیاهو روابط خوبی دارد. یکی از این افراد «آریه دری» از رهبران حزب بینهایت محافظهکار «شاس» است که خود بعد از پایان محکومیتش در زندان به جرم رشوه، به عرصه سیاسی بازگشت.
یکی دیگر از این افراد «آویگدور لیبرمن» وزیر خارجه رژیم صیهونیستی است که بیانی آتشی و خطرناک دارد؛ اما در عمل مصلحتگرا است. هم «دری» و هم لیبرمن در گذشته به ائتلاف وسط در اسرائیل پیوستهاند؛ برخی حتی معتقد بودند اولمرت میتواند آنها را از گرد نتانیاهو دور کند.
* کلید پیروزی اولمرت در تشکیل ائتلاف پس از انتخابات، پیروزی وی در انتخابات با اختلاف زیادی نسبت به نتانیاهو است
با این وجود، اگرچه مهارت سیاسی اولمرت وی را از سایر رهبران مخالف نتانیاهو متمایز میکند؛ اما این مهارت به تنهایی نمیتواند پیروزی او را در انتخابات تضمین کند. موانع سیاسی بزرگی بر سر راه اولمرت برای جدا کردن متحدان نتانیاهو از او وجود دارد: مثلاً، «دری» در رهبری حزبش با «الی ییشای» از تندروترین سیاستمداران اسرائیل شریک است؛ در حزب «شاس» هم حرف آخر را «اوادیا یوسف» خاخام 92 ساله یهودی میزند که حامی قدیمی این حزب به شمار میآید.
به علاوه، این حزب به شدت جناح راستی است و مسلماً نتانیاهو را به هر کاندید وسطگرایی ترجیح میدهد. لیبرمن هم اگر به دست خودش باشد، به سمت دولتی وسطگرا نخواهد رفت؛ وی با تشکیل اتحاد با نتانیاهو پیش از انتخابات، این را به خوبی نشان داده است.
هم «شاس» و هم لیبرمن، ائتلاف وسطگرا را تنها در صورتی ترجیح میدهند که تشکیل ائتلاف جناح راست به دلیل کمبود اعضا ممکن نباشد. به بیان دیگر، اولمرت برای پیروزی در تشکیل ائتلاف پس از انتخابات، باید ابتدا نتانیاهو را در رأیگیری شکست سختی دهد.
* حتی برخی از رأیدهندگان به نتانیاهو هم ممکن است به فردی میانهروتر مثل اولمرت رو بیاورند
سومین دلیلی که نامزدی اولمرت را توجیه میکند این است که وی ممکن است بتواند آرای اعضای میانهروی حزب راست را هم به دست بیاورد. چرا این احتمال منطقی است؟ با توجه به تغییر موضع نتانیاهو به سمت جناح راست با تشکیل ائتلاف با لیبرمن و همچنین لیست به شدت راستگرایی که این هفته توسط حزب وی یعنی «لیکود» آماده شد، به نظر میرسد فضای خوبی برای رقابت بر سر حزب وسط به وجود آمده است.
اگر تعداد کافی از رأیدهندگان حزب راست تشخیص دهند که «لیکود» بیش از حد به سمت راست متمایل شده است، آنگاه ممکن است فردی میانهروتر مثل اولمرت را ترجیح دهند.
* تنها سناریوی شکست نتانیاهو در انتخابات در صورتی شکل میگیرد که اولمرت بتواند ائتلافی وسطگرا را در پارلمان تشکیل دهد
اگر اولمرت بتواند تعداد کافی از رأیدهندگان حزب راست را به سمت وسط جذب کند و کرسیهای حزب نتانیاهو را در پارلمان به کمتر از 60 عدد (از بین 120 کرسی) برساند، همه چیز درباره تشکیل ائتلاف بعد از انتخابات متحول میشود. با این حال، نظرسنجیها خیلی از چنین نتیجهای حمایت نمیکنند.
به نظر میرسد حزب راستگرا حدود 65 کرسی را در کمپین خود تصاحب کرده باشد و نظرسنجیها درباره احتمال حضور اولمرت در انتخابات هم این نتایج را خیلی تغییر نداد. به هر شکل، تنها راه ممکن برای شکست نتانیاهو در انتخابات تشکیل ائتلافی وسطگرا به رهبری اولمرت است.
* حتی اگر اولمرت در انتخابات هم پیروز شود، باز هم مشکلات قضایی، راه او را برای تصاحب سمت نخستوزیری میبندد
به علاوه، حتی اگر اولمرت اعلام کند که قرار است در انتخابات شرکت کند، مشکلات قضایی وی ممکن است دوباره سد راهش شوند. دادگاه پیگرد قانونی اسرائیل اعلام کرده که وی تنها از بخشی از اتهاماتش تبرئه خواهد شد. دادگاه هنوز درباره یکی از پروندههای فساد وی رأی صادر نکرده و در صورت تلاش او برای تصاحب پست نخستوزیری حتی در صورت پیروزی در انتخابات، احتمالاً چالشهای قضایی علیه وی شدت بیشتری خواهد گرفت.
ضمناً بسیاری از رأیدهندگان وسطگرای متمایل به جناح چپ، درگیریهای قضایی اولمرت را به ضرر جناح خود خواهند دانست؛ قاضی دادگاه حتی در اعلام تبرئه اولمرت از بخشی از اتهاماتش هم از زبان تندی در توصیف اقدامات وی استفاده کرد. یاسیمویچ پیشتر هم بر همین اساس از اولمرت انتقاد کرده و گفته است که هر کس از بازگشت اولمرت به سیاست اسرائیل حمایت کند، «از تخریب حکومت سیاسی [در اسرائیل] حمایت کرده است.»
* صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی مثل چرخ و فلک میماند و ممکن است اولمرت از جایگاه کنونی دوباره به رأس حکومت این رژیم برگردد
به عبارت دیگر، نتانیاهو علیرغم اختلافنظرها در وسط، به نظر بسیاری افراد همچنان بهترین گزینه برای نسختوزیری اسرائیل در این دوره است. هرچند اولمرت هم با وجود همه این موانع، هنوز تمایل زیادی به بازگشت به صحنه سیاسی دارد. اولمرت به خوبی میداند که آریل شارون هم در سمت وزرات دفاع مورد انتقاد شدید واقع شد، اما توانست دوباره به رأس حکومت رژیم صهیونیستی باز گردد.
شارون خود قاعده اصلی عرصه سیاسی اسرائیل را اینگونه توصیف میکند: صحنه سیاسی اسرائیل مثل چرخ و فلک میماند؛ شما هم گاهی در بالا هستید و گاهی در پایین؛ نکته اینجا است که نباید از این چرخ و فلک پیاده شوید. نباید فراموش کنیم که اولمرت هم در شرایطی کاملاً غیر عادی به نخستوزیری انتخاب شد؛ این سمت پس از سکته شدید شارون در واقع به گردن اولمرت افتاد.
اگر اولمرت تصمیم بگیرد دوباره به صحنه سیاسی بازگردد، شاهد رقابتی شدید و احتمالاً تماشایی در صحنه انتخابات اسرائیل خواهیم بود. با این حال، افرادی که در واشینگتن منتظر شکست نتانیاهو هستند؛ احتمالاً نا امید خواهند شد.
نتهای پیام/112x14