به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز به نقل از روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی، تراب محمدی اظهار کرد: روستای پلکانی عنصرود با داشتن مسجدی با مساحت 570 متر مربع و فضایی بزرگ‌تر از مسجد روستای کندوان، صاحب بزرگ‌ترین مسجد صخره‌ای کشور است.
وی قدمت این بنا را براساس گفته‌های اهالی روستا به اوایل دوره قاجار منسوب دانست و افزود: اما با وجود نشانه‌هایی همچون محرابی منسوب به دوره ایلخانی و کنده‌کاری‌ها و معماری خاص به کار رفته در بنا، طولانی بودن قدمت این بنا حتی تا بیش از 1500 سال بعید به نظر نمی‌رسد.
محمدی با بیان اینکه ورودی به گونه‌ای تعبیه شده که کاربری ابتدایی مسجد در آن بعید به نظر می‌رسد، تصریح کرد: طبق گمانه‌زنی‌ها و شواهد به نظر می‌رسد مسجد صخره‌ای عنصرود پیش از این، مکانی مقدس و جایی شبیه نیایشگاه بوده که پس از اسلام به عنوان مسجد مورد استفاده قرار گرفته است.
رئیس شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی استان آذربایجان‌شرقی با اشاره به ویژگی‌های این مسجد خاطرنشان کرد: کرانی بودن بنا موجب شده است مسجد با کمترین امکانات گرمایشی و سرمایشی برودت هوا را تغییر داده و در زمستان‌ها گرم و در تابستان‌ها هوایی خنک داشته باشد.
محمدی یادآور شد: مسجد دارای دو ورودی جداگانه برای خانم‌ها و آقایان و نیز مکان‌هایی برای قرار دادن جانماز و مهر و چادر شب بانوان است.
وی با تاکید بر نقش ویژه این مسجد در میان مردم روستا اظهار کرد: مردم عنصرود بسیاری از رسوم و آیین‌های بومی و مذهبی خود را در این مسجد به جا می‌آورند که یکی از شاخص‌ترین آنها تجمع مردم در نخستین روز زمستان در آنجا و شروع ختم قرآن است به طوری که آخرین سوره‌های کلام‌الله را در لحظات تحویل سال نو در این مسجد قرائت می‌کنند.
محمدی تصریح کرد: این مسجد در بین اهالی بسیار مورد احترام بوده و تمام مراسم مذهبی بدون اینکه دعوتی صورت بگیرد و با استقبال بسیار از سوی مردم در آن برگزار می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان با اشاره به مرمت‌های مورد نیاز این مسجد، گفت: خوشبختانه این بنا در وضعیت پایداری به سر برده و با توجه به صخره‌ای بودن، نیاز به مرمت‌هایی نظیر تزئینات ندارد.
محمدی تصریح کرد: در معماری صخره‌ای، اصلی‌ترین مرمت عملیات استحکام‌بخشی است که با توجه به اینکه عوامل تخریبی نظیر رطوبت، فرسایش و نازک شدن تدریجی دیواره‌ها در دوره‌های اخیر روی بنا تاثیرگذار نبوده، مسجد عنصرود نیاز به مرمت چندانی ندارد.
وی خاطرنشان کرد: برخی از اماکن عمومی روستای عنصرود به دلیل آب و هوای سرد منطقه و پله‌ای بودن به صورت صخره‌ای ساخته شده‌اند، که علاوه بر مسجد، حمام روستا نیز از چنین معماری و ظاهری برخوردار است.
محمدی تصریح کرد: ثبت ملی مسجد صخره‌ای روستای عنصرود علاوه بر حفظ و نگهداری این اثر منحصر بفرد، منجر به معرفی و جذب بیش از پیش گردشگران به این روستای زیبا و ویژه خواهد شد.
مسجد صخره‌ای روستای عنصرود یکی از 15 اثر آذربایجان‌شرقی است که در پنجمین همایش ملی شورای سیاست‌گذاری ثبت میراث فرهنگی در استان البرز در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
انتهای پیام/و30/ف4004
