"محمد ابو غدیر"، رئیس بخش پژوهش‌های صهیونیستی دانشگاه الازهر و کارشناس جامعه صهیونیستی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در قاهره، تاکید کرد که روابط ایران و مصر تغییر کرده و هیچ‌گاه به شکل دوران زمامداری حسنی مبارک، رئیس جمهوری مخلوع مصر باز نخواهد گشت و این موضوعی است که درباره رابطه مصر و اسرائیل نیز منطبق است، امروز اسرائیل از اوضاع جاری در مصر بسیار نگران و مضطرب است.
وی در ادامه افزود که جهان عربی و اسلام هم اکنون ضعیف‌ترین مناطق جهان بشمار می‌آیند و تنها چیزی که اسرائیل را به این جهان ارتباط می‌دهد، توافقنامه صلح "کمپ دیوید" است و هم اکنون در مصر همه چیز آشفته به نظر می‌رسد و هنوز هیچ چیز در جای خود قرار نگرفته تا بتوان درباره آن تصمیم‌گیری کرد، این درحالی است که در اسرائیل نیز مشکلات شدیدتر و اوضاع وخیم‌تری برقرار است، همانگونه که اوضاع جهان عرب نیز چنین است، اما در برخی موارد ما آنها را نادیده می‌گیریم.
ابوغدیر تأکید کرد: اسرائیل هم اکنون در وضعیت اضطراب و نگرانی بسیاری در قبال حوادث جاری در مصر بسر می‌برد و بالطبع با معرفی دولت جدید مصر و ثابت شدن و استقرار اوضاع در مصر باید در انتظار واکنش اسرائیل بود، درباره دولت مصر هم باید در انتظار عملکرد آن بود و ببینیم اصلاحات و برنامه‌های رئیس جمهوری جدید مصر چگونه به اجرا گذاشته می‌شود و اختلاف نظر بین نظامیان و ریاست جمهوری به کجا می‌انجامد، اما اسرائیل هم اکنون به شدت نگران است و اوضاع جاری در مصر را با وسواس بسیار دنبال می‌کند.
رئیس بخش پژوهش‌های صهیونیستی دانشگاه الازهر همچنین یادآور شد: من تصور نمی‌کنم که مانعی در برقراری رابطه‌ای مسالمت‌آمیز بین دو کشور ایران و مصر وجود داشته باشد، چون ما کمتر از کشورهای عربی دیگر نیستیم که دارای روابطی مستحکم و گسترده با ایران هستند. دوم اینکه از سرگیری رابطه بین دو کشور ایران و مصر به جهان عرب خدمت خواهد کرد و این به نفع جهان عرب خواهد بود، چون ایران کشور قابل احترام و قدرتمندی است که این موضوع به نفع همه است.
****متن کامل این گفت‌وگو به شرح ذیل است****
فارس: در ابتدا بفرمایید صهیونیست‌ها چه نقشی در مصر پیش از انقلاب و در جریان انقلاب ژانویه 2011 داشتند و نمونه‌ای از این دخالت‌ها در امور مصر را یادآورد شوید؟
محمد ابو غدیر: اسرائیل در برابر مصر پیش از انقلاب مواضعی داشت که هم اکنون و پس از انقلاب این مواضع تغییر کردند و اینکه باید توجه داشت، صهیونیست‌های ساکنان سرزمین‌های اشغالی سران صهیونیست خود را بابت اقدامات و سیاست‌هایشان بازخواست میکنند، بنابراین هر کابینه‌ای که در این رژیم روی کار بیاید، برنامه خود را برای چهار سال آینده ارائه می‌دهد، چون می‌داند که بازخواستی در کار است و بالطبع مصر یکی از آن جمله کشورهایی است که در سیاست‌های اسرائیل جایگاه ویژه‌ای دارد.
تا پیش از انقلاب 25 ژانویه 2011 روابط خوبی بین رژیم حسنی مبارک و تل‌آویو برقرار بود، اما پس از پیروزی انقلاب 25 ژانویه این اوضاع تغییر قابل ملاحظه‌ای کرده است، امروزه قدرت اسلام و اسلامگرایان در مصر با به قدرت رسیدن آنها افزایش یافته است و همین موجب شده تا اسرائیل در برابر مشکلات بسیاری در تعامل خود با اعراب یا مسلمانان داشته باشد، به عبارت دیگر هم اکنون در نحوه تعامل اسرائیل با جهان عرب و اسلام اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد و این اختلاف نظرها بسیار بیشتر از اختلافاتی است که در میان کشورهای عربی و اسلامی مشاهده می‌شود.
فارس: روابطه مصر و اسرائیل در رژیم سابق چگونه بود و میزان تغییرات حاصله در این روابط با روی کار آمدن رئیس جمهوری اسلامگرا در مصر را چگونه ارزیابی میکنید؟
محمد ابو غدیر: روابط مبارک و اسرائیل روابط گسترده و عمیقی بود و هیچ کس نمی‌تواند این امر را انکار کند، اما هم اکنون اوضاع کاملا تغییر کرده است، در این بین آنچه مورد نگرانی است، اینکه کارشناسان و سیاستمدارانی در رژیم صهیونیستی وجود دارند که همواره توصیه‌های خود در عرصه‌ها و موضوعات مختلف را به سران رژیم صهیونیستی ارائه می‌دهند و از این حیث نخست وزیر اسرائیل دارای صدها کارشناس از این دست است و هیچ تصمیمی را جز با رایزنی و مشورت با آنها انجام نمی‌دهد، موضوعی که در مصر هیچ‌گاه شاهد آن نبودیم و همچنان در کشور ما تصمیمات از بالا و بدون رایزنی و مشورت با افراد آگاه گرفته می‌شود و در این بین حتی اگر کارشناسان و صاحبان امر نظر خود را ارائه دهند باز مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
فارس: همزمان با تشکیل دولت جدید در مصر اوضاع کنونی و جاری در سرزمین‌های اشغالی را چگونه ارزیابی میکنید؟
محمد ابوغدیر: اسرائیل هم اکنون در وضعیت اضطراب و نگرانی بسیاری در قبال حوادث جاری در مصر بسر می‌برد و بالطبع با معرفی دولت جدید مصر و ثابت شدن و استقرار اوضاع در مصر باید در انتظار واکنش اسرائیل بود، درباره دولت مصر هم باید در انتظار عملکرد آن بود و ببینیم اصلاحات و برنامه‌های رئیس جمهوری جدید مصر چگونه به اجرا گذاشته می‌شود و اختلاف نظر بین نظامیان و ریاست جمهوری به کجا می‌انجامد، اما اسرائیل هم اکنون به شدت نگران است و اوضاع جاری در مصر را با وسواس بسیار دنبال می‌کند.
فارس: وضعیت جهان عرب را هم اکنون چگونه ارزیابی میکنید؟
محمد ابو غدیر: جهان اسلام و عربی هم اکنون جزو ضعیف‌ترین مناطق جهان است و تنها در این جهان مالزی در شرق و ترکیه در جنوب اروپاست که از وضعیت مناسبی بسرمی‌برند، مابقی جهان عرب و اسلام در وضعیت خوبی بسرنمی‌برد و ما امیدوار هستیم که اعراب و مسلمانان به شکوه گذشته خود بازگردند.
فارس: به نظر شما آیا تنها توافقنامه صلح کمپ دیوید تنها حلقه ارتباط بین مصر و اسرائیل است و به نظر شما اسرائیل در برابر دولت جدید مصر چه واکنشی از خود نشان خواهد داد؟
محمد ابو غدیر: تنها موضوعی که اسرائیل را به مصر ارتباط می‌دهد، توافقنامه صلح است و این التزام و تعهدی بین المللی است که نمی‌توان از آن شانه خالی کرد، اما موارد اختلاف بسیاری درباره این توافقنامه وجود دارد که در زمان زمامداری حسنی مبارک به وجود آمد و خود را به شکل زیر پا گذاشتن بندهای این توافقنامه توسط اسرائیل نمایان ساخت. در واقع اسرائیل خود را برای تمام احتمالات و سناریوها در مصر و به تبع آن برای آینده کمپ دیوید آماده می‌کند، اینکه روی کار آمدن اسلامگرایان در مصر چه شرایطی پیش‌روی اسرائیل قرار خواهد داد، همچنین اینده روابط مصر و ایران به کجا خواهد انجامید و این از جمله مهمترین محورهایی است که با اسرائیل آن را با وسواس بسیار دنبال می‌کند، همچنین رابطه کشورهای عربی با یکدیگر اینها همه موضوعاتی که برای اسرائیل در مصر جدید و با شکل گیری دولت جدید مهم می‌نماید، افزون بر اینکه آنها نیم نگاهی به وضعیت رئیس جمهوری در مصر و اختیارات او در مرحله آینده نیز دارند. افزون بر اینکه اسرائیل به خوبی می‌داند که روابط ایران و مصر دیگر بسان دوران مبارک نخواهد بود.
فارس: اگر بین ایران و مصر توافقاتی حاصل شود و روابط دو جانبه از سر گرفته شود، در آن صورت میزان تاثیرگذاری بر ایران تا چه اندازه خواهد بود؟
محمد ابو غدیر: اولا و پیش از هر چیز باید بگویم رابطه بین ایران و مصر امر غریب و غیرعادی نیست چون تمام کشورهای عربی و همچنین کشورهای خلیج فارس با ایران ربطه دارند و اگر در این بین مصر با ایران اختلاف نظری دارد، بدانید اختلاف نظر مصر با اسرائیل بسیار بیش از اینهاست. در دنیای امروز قطع ارتباط مطلق اصلا معنا ندارد و همه کشورهای عربی و اسلامی با هم در ارتباط هستند و با یکدیگر رابطه دارند، بنابراین قطع رابطه دو کشور بی‌معنی می‌نماید.
فارس: پس چرا به نظر می‌رسد که از سرگیری رابطه تهران قاهره به یک چالش و معضل تبدیل شده است؟
محمد ابو غدیر : از سرگیری این رابطه وابسته به سیاست‌های متقابل دو کشور است، آنچه که آشکار است اینکه روابط ایران و مصر طی ماه‌های آینده شاهد تغییر و تحولاتی خواهد بود و این امری بسیار طبیعی است، اما موضوعی که در میان مردم مصر نگران‌کننده می‌نماید، این است که با توجه به هرج و مرج و بی‌ثباتی که کشور با آن مواجه است، نیروهایی هستند و در کشور فعالیت میکنند که خواهان خیر و خوبی نه برای مصر و نه برای جهان عرب هستند و با کمال تاسف اگر نگاهی به شبکه‌های خبری ماهواره‌ای بیاندازید متوجه همه چیز خواهید شد، هم اکنون اوضاع و احوال جاری در عرصه عربی به شدت تغییر کرده و جریان امور بسان سابق نیست و این یکی از بازتاب‌های انقلاب‌های عربی است که ما هنوز به ماهیت واقعی آن پی نبرده‌ایم. ر واقع باید بگویم که ملت‌های عربی درباره همه امور با یکدیگر اتفاق نظر دارند و اختلافی بین آنها نیست و همین موجب می‌شود تا نسبت به آینده خوش‌بین باشیم.
فارس: آیا مصر با مشکلاتی مواجه است که نتواند آنها را حل یا برآنها غلبه کند و آیا چنین مشکلاتی در اسرائیل هم وجود دارد؟
محمد ابو غدیر: بی‌تردید در اسرائیل مشکلات شدیدتر و بیشتری نسبت به آنچه که هم اکنون در جهان اسلام و عرب شاهد آن هستیم وجود دارد، اما آنها را نادیده می‌گیریم یا خود را به ندانستن می‌زنیم، وضعیتی که ما هم اکنون در آن بسرمی‌بریم بسیار بهتر از اسرائیل است، در این راستا و برای غلبه بر مشکلات ما باید از منافع شخصی و خصوصی خود بگذریم و منافع ملی را بر هر چیز اولویت دهیم.
فارس: به نظر شما برای دولت جدید مصر در رابطه تهران – قاهره چه نقشی در نظر گرفته شده است؟
محمد ابو غدیر: در سطح مردمی که باید گفت بین ملت مصر و ملت ایران هیچ اختلاف نظری وجود ندارد و مردم مصر خود را دوستدار و دوست مردم ایران می‌دانند، اما در سطح دولت‌ها باید گفت که ما هم اکنون در مرحله انتقالی بسرمی‌بریم، اما انتظار داریم پس از تشکیل دولت جدید مصر درباره از سرگیری رابطه با ایران دو کشور به توافقاتی برسند.
وی همچنین درباره احتمال حمله نظامی به ایران گفت، از آنجا که اواخر سال جاری میلادی شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و نخست وزیری در اسرائیل هستیم به نظر نمی‌رسد، حمله‌ای نظامی به ایران صورت گیرد، بلکه برعکس پیش‌بینی می‌شود که شاهد ادامه مذاکرات دو جانبه ایران و غرب برسر پرونده هسته‌ای ایران باشیم، اما در این بین اگر حمله‌ای نیز صورت گیرد، بی‌تردید واکنش ایران سخت و محکم خواهد بود و منطقه وارد جنگ خواهد شد، اما من چنین حمله‌ای را بعید می‌دانم چون این حمله به سود آمریکا و نه سود اسرائیل است.
فارس: پس از انتخابات نیز احتمال چنین حمله‌ای را نمی‌دهید؟
محمد ابو غدیر: تصور نمی‌کنم در اسرائیل یا آمریکا رئیس جمهوری یا نخست‌وزیری وجود داشته باشد که ریسک کند و اقدام به حمله نظامی به ایران کند و به این ترتیب آینده خود را در معرض خطر قرار دهد، آنچه هم اکنون روی می‌دهد تنها اعمال فشار بر ایران است تا از برنامه هسته‌ای خود چشم پوشی و صرف نظر کند.
فارس: چه پیامی برای هشام قندیل، نخست وزیر جدید مصر دارید؟
محمد ابو غدیر: آنچه درباره قندیل تحقیق کردیم ما را به نتیجه هدایت کرد که وی وابسته به هیچ حزبی نیست، همچنین گزارش‌ها و مقالاتی که درباره او مطالعه کردم نشان می‌دهد که وی فردی اندیشمند و متفکر است و امیدوارم او در این مرحله سخت مقاومت و ایستادگی کند و سختی‌ها و مشکلاتی را که پیش رو دارد، پشت سر بگذارد.
فارس: چه راه‌هایی را برای حمایت از روابط ایران و مصر و تقویت آن پیشنهاد میکنید؟ تصور میکنید این رابطه چه بازتابی بر هر دو طرف مصری و ایرانی دارد؟
محمد ابو غدیر: پیش از هر چیز باید بگویم که من تصور نمی‌کنم که مانعی در برقراری رابطه‌ای مسالمت‌آمیز بین دو کشور ایران و مصر وجود داشته باشد، چون ما کمتر از کشورهای عربی دیگر نیستیم که دارای روابطی مستحکم و گسترده با ایران هستند. دوم اینکه از سرگیری رابطه بین دو کشور ایران و مصر به جهان عرب خدمت خواهد کرد و این به نفع جهان عرب خواهد بود، چون ایران کشور قابل احترام و قدرتمندی است که این موضوع به نفع همه است، این درحالی است که ایران نیز خواهان برقراری رابطه مسالمت‌آمیز با مصر است، چون می‌داند، از طریق رابطه با مصر می‌تواند با کشورهای قدرتمند اسلامی و عربی دیگر به راحتی ارتباط برقرار کند.
فارس: دوست دارید در آینده در جهان عرب و اسلام چه اتفاقی رخ دهد؟
محمد ابو غدیر: ما خواهان رسیدن به توافق و وحدت عربی – عربی یا عربی – اسلامی یا اسلامی – اسلامی هستیم که هم اکنون در این راه موانعی وجود دارد و این یکی از نقاط ضعف جهان عرب و اسلام در حال حاضر است، این موضوع در سطح رسمی و دولتی است، اما در سطح ملی اوضاع میان ملت‌های عربی باید گفت که اسرائیل به شکلی ویژه از این بعد نگران و مضطرب به نظر می‌رسد، چون می‌داند که ملل عربی درباره برخی امور هیچ اختلاف نظری با یکدیگر ندارند که از جمله آنها مسئله اسرائیل است.
انتهای پیام/ق
