به گزارش خبرگزاری فارس از یزد، عبدالعظیم پویا در نشست یزد شناسی با موضوع «یزد، آب، قنات» با اشاره به تمدن قناتی یزد اظهار داشت: گذشتگان ما با همت و خرد جمعی، بدون داشتن ابزاری مدرن، با حفر قنوات و استحصال آب زیرزمینی، عمران و آبادانی را در منطقه پایه‌ریزی کردند و یزد آباد امروز،حاصل این زحمات است.
وی افزود: قنات‌ها رمز و رموز زیادی را در خود دارند و درس‌های زیادی در مورد آداب و رسوم و عقاید گذشتگان را می‌توان از روی آن فهمید که درس پشتکار، همیاری، تعاون، دوراندیشی، انجام کارهای پرهزینه برای استفاده نسل‌های آینده، اعتقاد و تقدس آب و کشاورزی از درس‌هایی است که از حفرکنندگان قنات می‌توان آموخت.
این استاد دانشگاه و محقق و پژوهشگر، با اشاره به ویژگی‌های آب قنات عنوان کرد: آب قنات، آبی متفاوت است و دلیل این تفاوت در فرهنگ و تلاشی است که برای استحصال آن کشیده شده است.
وی استفاده از چنین آبی که با اخلاص و زحمت تهیه می‌شده را باعث برکت و رحمت دانست و گفت: اگر امروز یزدی‌ها منشأ آبادانی و عمران هستند، به خاطر استفاده از آب قنوات بوده که روحیه همت و تلاش و اراده در آنها زنده و جاوید مانده است.
یکی دیگر از محققان و پژوهشگران کشور در این مراسم به بررسی تاریخی قنوات یزد پرداخت و اظهار داشت: چاه‌ها و مجاری زیرزمینی حفر شده در یزد در طول سالیان دراز با حفاری‌های متعدد صورت گرفته و این قنات‌ها به دست کاوشگران زحمت‌کش بی‌نام و نشان این سرزمین با کم‌ترین امکانات و بیشترین خطرات حفر شده‌اند.
چراغی افزود: این امر بیانگر آن است که بزرگترین سرمایه‌‌ای که از آن می‌توان به عنوان گنجینه‌های با ارزش یاد کرد، مفاخر ملی و میراث فرهنگی کشور ماست که حاصل هزاران سال تلاش، تجربه و ممارست انسان‌هاست.
وی ایران را مهد قنات دانست و گفت: بنابر اسناد و مدارک موجود، در دوره هخامنشیان، در فلات مرکزی ایران، با توجه به کمبود آب‌های سطحی، به فکر استفاده از آب‌های زیرزمینی افتادند و بدین ترتیب ایده اولیه حفر قنات مطرح شد.
چراغی، ایران را پرورنده این شیوه دریافت آب دانست و با بررسی سیر تاریخی آن به اثبات این حقیقت پرداخت.
وی، قدمت قنوات یزد را بسیار زیاد دانست و گفت: قنوات یزد عمری برابر با تاریخ کهن ایران دارند.
چراغی ادامه داد: با اینکه چندین هزار سال از اختراع قنات می‌گذرد، با این وجود هنوز هم این روش استفاده از آب، در قسمت مهمی از روستاها و مناطق مسکونی و کشاورزی معمول و متداول است و حتی رکن اصلی کشت و زرع در نواحی خشک است.
وی قنات ده‌آباد یزد را از نخستین قنوات حفر شده در یزد معرفی کرد و حفر آن را به زمان اسکندر نسبت داد و در عین حال افزود: متأسفانه کاوش‌های باستان شناسی در مورد قنوات در ایران انجام نشده که اگر این مهم عملی شود، تاریخ قنوات موجود در یزد، بسیار قدیمی و عمری به گستره تاریخ غنی ایران دارد.
وی به بررسی دیدگاه‌های مورخان و تاریخ‌نویسان در مورد یزد و پیدایش نخستین قنات‌های یزد پرداخت و هدف از حفر قنوات را تاسیس سازمانی ماندگار برای استفاده عادلانه از آب دانست.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی استان یزد نیز در این مراسم اظهار داشت: غنای فرهنگی و تاریخ کهن یزد، گویای همت، تلاش و اراده گذشتگان است و باید در تعاملی گروهی و کوشش جمعی، گنجینه عظیم دانایی‌ها و توانایی‌های پیشینیان را به نسل جدید معرفی کنیم و ارتباط بین نسل‌ها را با استفاده از فرهنگ و تاریخ، به هم گره بزنیم.
محمدرضا ملک ثابت با اشاره به اهمیت موضوع نشست، یزد را مهد فرهنگ و دیار سخت‌کوشان معرفی کرد و افزود: اگر خواسته باشیم برای قنات شناسنامه‌ای در نظر بگیریم، به یقین سرزمین پهناور ایران، مادر این سازه شگفت‌انگیز بوده و یزد نیز زاینده این شیوه استحصال آب و پرورنده فنون مرتبط با آن بوده است.
وی وجود قنات‌های متعدد و همچنان جاری در استان یزد را،گواهی بر این مدعا دانست و گفت: همت و تلاش یزدی‌ها در حفر قنوات، این سرزمین تشنه را سیراب کرد و آثار این اراده و کوشش‌ها همچنان زنده و جاری است.
سومین نشست یزد شناسی با موضوع «یزد، آب، قنات»به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی استان یزد و با همکاری مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های آبی با حضور بیش از 100 نفر از علاقمندان به تاریخ و فرهنگ کهن یزد در مرکز بین‌المللی قنات برگزار شد.
انتهای پیام/خ10/گ1003
