به گزارش فارس، کفاح نصر در تحلیلی از وضعیت کنونی مواضع آمریکا و روسیه در قبال سوریه، تاکید کرد که روسیه هر یک از اقدامات یا اظهارات آمریکا علیه سوریه را با گامهای عملی ملموس و گاه قاطعانه پاسخ میدهد.
کفاح نصر در این تحلیل که در جهینه منتشر شد، نوشت: در ابتدا باید به اتفاقات نوامبر گذشته اشاره کرد که شاهد تحولات زیادی با سرعت زیاد بود. در ماه نوامبر آمریکا سیاست خود علیه سوریه را تشدید کرد. آمریکا کشتیهای خود را به نزدیکی آبهای سوریه برد و ناوهای هواپیمابر خود در خلیج را به حرکت در آورد و همزمان ارتش ترکیه هم به قصد دخالت در سوریه مستقر شد اما پاسخ روسیه و چین بسیار دندانشکن بود. رئیس جمهوری چین به نیروهای کشورش اعلام آمادهباش برای جنگ داد و نیروهای روسیه در دریای سیاه و در مرز ترکیه از طرف ارمنستان مستقر شدند.
مسکو بخشی از نیروی دریایی خود را نیز به سوریه فرستاد که در رأس آن ناو هواپیمابر بود. ایران تهدید کرد که تنگه هرمز را خواهد بست و نشانههایی جدی از خود در خلیج فارس نشان داد. علاوه بر این آمادگی نظامی خود سوریه را نیز هم باید در نظر گرفت. اما آمریکا بسرعت چندین قدم عقب نشست. در حقیقت ماه نوامبر ماهی بسیار حساس بود هرچند که اتفاقات ماه دسامبر هم بسیار حساس بود. آمریکا خروج خود از عراق را کامل کرد و نتوانست جز برای کادر دیپلماتیک خود، مصونیت قضایی برای سربازان خود بگیرد. روسیه هم همه کارهای لازم برای اجرای خط لوله انتقال گاز سیل جنوبی را کامل کرد و نقشه قدرتهای جهانی شروع کرد به تغییر کردن تا سال جدید با توازن قوای جدیدی آغاز شود.
لاوروف در تهران؛
در ابتدای سال جدید (2012) روسیه یک زیردریایی اتمی (یوری دولگارکی) ویژه موشکهای قارهپیمای بولاوا را به ناوگان خود اضافه کرد. آزمایشهای موشک بولاوا قبلا انجام شده بود. در آخرین آزمایش دو موشک همزمان از یک زیردریایی شلیک شد که این آزمایش موشکی پیام دردناکی برای غرب بود و از طرفی دیگر توافق امنیتی راهبردی تهران و مسکو نیز صورت گرفت.
روسیه و ایران مرحله جدیدی از همکاری را آغاز کردند. سرگی لاوروف رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه عناوین اصلی سیاست مرحله آتی مسکو را اعلام کرد. سیاستی که نشانههایش در ماههای گذشته خود را نشان داده بود و آن این است که تشدید سیاست آمریکا با چیزی جز تشدید سیاست پاسخ داده نخواهد شد. حتی بیشتر از. بدین معنا که گامهای آمریکا برای جنگ روانی علیه سوریه که دمشق را تهدید به اقدام نظامی خارج از چارچوب سازمان ملل میکند، با اقدامات عملی روسیه روبهرو میشود؛ اقداماتی که در صادرات سلاح روسیه به سوریه تجلی یافت.
در روزهای گذشته آمریکا اظهاراتی سیاسی بیان کرد که درست اندکی قبل از مذاکرات آتی آمریکا و روسیه (در حاشیه نشست سران 20) بیان شد. پاسخ روسیه عملی و ملموس بود نه فقط در حد اظهارات. تجهیز سوریه به سلاحهای جنگی بسیار پیشرفته گام عملی روسیه بود که آن را [سوریه را] محور ثبات در منطقه در نظر گرفت که البته با دیدگاه ایران-روسیه مطابق بود. در نتیجه روسیه از زمانی که موفق شد همه طرحها و قطعنامههای احتمالی شورای امنیت [علیه سوریه] خنثی کند و طرح خود را در قالب طرح کوفی عنان به پیش ببرد، مرحله جدیدی از سیاست خود را آغاز کرد که در تاکید مستقیم مسکو بر حضور ایران نمود یافت و در هر دیدار بینالمللی درباره سوریه بر این امر تاکید کرد و گفت که خارج از طرح کوفی عنان راهکاری وجود ندارد.
مذاکرات روسیه و آمریکا
با نزدیک شدن دیدار ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه با باراک اوباما همتای آمریکایی خود، چند مسئله بررسی خواهد شد.
![]() |
ولادیمیر پوتین و باراک اوباما |
مهمترین محورهای اساسی که پشت درهای بسته بررسی خواهد شد این است:
-موضوع سوریه حل نمیشود مگر تحت سقف طرح کوفی عنان. بنابراین عدم حرکت در مسیر سیاسی به معنای ادامه یافتن اقدامات محرمانه است. در نتیجه [در مقابل] از سوریه حمایت خواهد شد تا کار را یکسره کند و این کار به موفقیت طرح عنان به هر قیمتی منجر خواهد شد همچنانکه حرکت [ارتش] سوریه از ریف حلب، لاذقیه و اللجاه آغاز شده است و همچنین هرچه در رسانهها[ی ضد سوری] تبلیغ و تهدید شود که دخالت خارجی خارج از شورای امنیت در سوریه محتمل است، در مقابل، همانقدر کار [تروریستها] یکسره خواهد شد و در این صورت آبروی هیچ قدرت بینالمللی حفظ نخواهد شد اگر اوضاع را متشنج کند حال میخواهد به هر نتیجهای منجر شود، زیرا سلاح روسیه، پیام قاطع خود را ارسال کرده است.
- موضوع مذاکرات اعراب و صهیونیستها. واشنگتن ، همان طرفی است که برگزاری کنفرانس صلح در مسکو را در سال 2009 با مشکل روبهرو کرد. و امروز هم واشنگتن است که مانع موفقیت این کنفرانس در ماهها یا سالهای آینده میشود و مشخصا پس از پایان بحران سوریه.
- موضوعات جاری میان مسکو و واشنگتن از سپر موشکی گرفته تا احتکار اینترنت از جانب آمریکاییها و اعتراف آمریکا به فضای ژئوسیاسی روسیه برای موضوعات آفریقا و آسیا و مشخصا موضوع افغانستان که مسکو را نگران کرده است.
- موضوع هستهای ایران و راههای لغو تحریمهای تهران.
- مهمترین موضوع، موضوع اتحادیه اروپا و منطقه یورو است. شاید این موضوع ریشه اختلاف روسیه و آمریکا و ریشه درگیری در عرصههای بینالمللی باشد.
نتیجه مذاکرات آمریکا و روسیه
شاید ناظران و کسانی که تحولات جهانی را بدقت دنبال میکنند، نتوانند برخی از موضوعات ذکر شده را از هم جدا کنند و هر چقدر هم این جدایی صورت بگیرد، باز هم مشاهده میکنند که این موضوعات به هم مرتبط است.
تروریسم اگر سوریه را هدف گرفته یا نیجریه یا الجزایز را در هر حال فرقی نمیکند، چون روسیه را هدف گرفته است و تروریسم عنوان کشمکش با اروپاست.
اما آنچه مهم است، موضوع سوریه است. سوالاتی که در صورتی که مذاکرات آمریکا و روسیه شکست بخورد، خود را مطرح میکند. مثلا اینکه آیا در منطقه جنگ جدیدی آغاز خواهد شد و اینکه اگر مذاکرات موفق شود، آیا بحران سوریه به پایان میرسد؟. شاید این سوالها درست باشد اما اتفاقات منطقه را نمیتوان اینگونه تحلیل کرد. زمانی که میگوییم دیدار پوتین با اوباما، این یعنی اینکه مذاکرات تمام شد و آغاز نشد و رؤسای جمهور حرفهای پایانی خود را درباره آن میزنند. مذاکرات ادامه دارد. کافی است نگاهی به اظهارات خانم کلینتون و آقای لاوروف بیندازیم تا از جریان مطلع شویم.
آمریکاییها تروریستهای سوریه را مجهز به سلاحهای پیشرفته میکنند. مقامات سوریه پرده از مصادره موشکهای کبرا در شهر الحفه در ساحل سوریه برداشتند. روسیه نیز سلاحهای جنگی به سوریه داد که دمشق قادر است در مقابل هر خطر خارجی و حتی شدیدتر از آن خود را حفظ کند. مذاکرات آمریکا جاری است ولی تشدید اوضاع در میدان درگیری را ادامه میدهد و در حقیقت این کار چیزی جز بیشتر کردن مذاکرات صرف نیست.
اما سوال این است. این اوضاع به جنگ ختم میشود یا صلح؟ این مسئله قطعی است که به جنگ ختم نمیشود زیرا آمریکا در توازن قوای کنونی منطقه قادر نیست جنگی را شروع کند. روسیه نیز خاطری آسوده دارد و نیاز ندارد جنگی به راه بیندازد مگر اینکه غافلگیری جدید رخ بدهد. برای همین، گزینه جنگ، مطرح نیست.
حرف آخر
شاید مهمترین نکته در دیدار پوتین و اوباما این باشد: آیا پوتین از پیروزی اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آینده حمایت میکند؟ یا اینکه میگویید رؤسای جمهور آمریکا برای ما فرقی نمیکنند. همانطور که مسکو فرقی میان بوش و اوباما نمیبیند.
فضای گفتوگوها نشان میدهد که پوتین اگر از اوباما برای پیروزی در انتخابات آینده حمایت کند، این مسئله به حساب سوریه نخواهد بود. آمریکاییها هم از القاعده در سوریه سخن نمیگویند مگر اینکه با این کار راهی برای بازگشت به سوریه برای خود باقی بگذارند.
پیشبینی میشود که پوتین حمایت از اوباما را در قبال توقف حمایت از سوریه قبول نکند. در نتیجه اگر اوباما بر متشنج کردن اوضاع سوریه اصرار کند، مسکو آبروی هیچ کس را در عرصه سوریه حفظ نخواهد کرد.
سخنان اخیر لاوروف در تهران نیز عنوان مرحله جدیدی در سیاست روسیه است. اگر اوضاع را متشنج کنند، ارتش سوریه با قاطعیت وارد میدان میشود و کار را یکسره میکند. در مقابل سلاحهایی که غربیها برای تروریستهای سوریه میفرستند و توازن قوا را تغییر نخواهد داد، [روسیه] سلاحهایی ارسال میکند [برای دمشق] که توازن قوا در منطقه را تغییر بدهد.
انتهای پیام/++