به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، 17 اردیبهشت ماه روز اسناد ملی است، روزی که قرار است در آن اهمیت حفظ اسناد به مردم و مسئولان یادآوری شود، اینکه در فلان روز در فلان سال ایران و عثمانی صلح کردند، یا جد بزرگ خانواده فلانی کیست تمام در اسناد معنا پیدا می‌کند.
اسناد مدارکی هستند که به عنوان منابع نخست پژوهشی که در آنها شائبه و شبهه وجود ندارد و واقعیت‌های زندگی در آنها ثبت می‌شود، سند ملی در واقع آن چیزی است که در تعامل مردم و دولت‌ها ایجاد می‌شود و برای همین است که می‌گویند سند ملی، حافظه ملی است.
به مدت 12 سال است که از ثبت این روز به نام روز اسناد ملی می‌گذرد، هر چند سابقه امور مربوط به اسناد و نگهداری آنها در مخازن دولتی و سلطنتی در ایران پیشینه‌ای چند هزاره دارد، اما تاریخچه ایجاد بایگانی‌ها به مفهوم جدید آن، به دوران قاجار و اقدام وزارت امور خارجه برای مرتب کردن بایگانی خود به پیروی از روش بایگانی کشورهای اروپایی در سال 1278شمسی باز می‌گردد.
در سال‌های 1280 تا 1309شمسی هیئتی فرانسوی و بلژیکی که برای اصلاح سیستم گمرکی ایران فعالیت می‌کردند، طرحی را برای اصلاح نظام بایگانی کشور ارائه دادند و آن را به مرحله اجرا گذاشتند، به دنبال آن برای نخستین بار در اردیبهشت ماه 1309شمسی هیئت وزیران مصوبه‌ای را در مورد جمع‌آوری اسناد و ایجاد «مرکز اسناد دولتی» به تصویب رسانید که به سبب آن مقرر شد، تمام قراردادها، امتیازات و اسناد ایجاد هر گونه موسسه دولتی یا سهام مربوط به دولت قباله‌ها، خالصجات، و غیره به استثنای عهدنامه‌های سیاسی در اتاقی که وزارت مالیه در قصر گلستان به عنوان مرکز اسناد دولتی قرار داده به ترتیب مقرر ضبط و حفظ شود.
مطالعات منسجم نخستین برای تاسیس آرشیو ملی ایران و تعیین تکلیف حجم انبوه اسناد راکد دستگاه‌های دولتی و وابسته به دولت از سال 1342 آغاز شد، و در نتیجه طرح ایجاد «مرکز بایگانی راکد» در اواسط سال 1343 تهیه شد، اما با عدم تأمین اعتبار، اجرای طرح مذکور مسکوت ماند اما مطالعات مربوط به تأسیس آرشیو ملی ادامه داشت، تا اینکه ضرورت انجام امور مربوط به جمع‌آوری، حفظ و نگهداری اسناد ملی، امحای اوراق زائد و ارائه به محققان را در یک سازمان واحد مسلم ساخت و از این پس واژه «اسناد ملی» به جای «آرشیو ملی» در مکاتبات به کار برده شد.
در مدت چندین سال طرح‌های مختلفی به مجلس تحویل داده شد تا اینکه پس از تصویب مجلس سنا سر‌انجام در جلسه مورخ هفدهم اردیبهشت 1349 مجلس شورای ملی قانون تأسیس سازمان اسناد ملی ایران به تصویب نهایی رسید و برای اجرا به دولت ابلاغ شد.
در سال 1381 نیز با مصوبه شورای عالی اداری، سازمان اسناد ملی ایران با کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ادغام و «سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران» ایجاد شد و از آن پس سازمان اسناد ملی با نام «معاونت اسناد ملی»، وظایف تخصصی و مأموریت‌های محوله به آرشیو ملی ایران را عهده دارد.
*از سال 75 استان اصفهان صاحب سازمان اسناد ملی شد
مدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی اصفهان با اشاره به اینکه پس از تصمیم‌گیری سازمان اسناد ملی در سال 1371 به مدیریت‌های منطقه‌ای شد، گفت: در ابتدای کار مدیریت‌های منطقه‌ای غرب و شمال غرب و جنوب شرق کشور تأسیس و پس از آن در استان اصفهان بر اساس مصوبه سازمان امور اداری و استخدامی کشور عهده‌دار جمع‌آوری اسناد ملی و امحای اوراق زائد دستگاه‌های دولتی و وابسته به دولت در استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، یزد، مرکزی، فارس شد.
وی اظهار داشت: در سال 75 سازمان اسناد ملی استان اصفهان با حضور رئیس جمهور وقت آیت الله رفسنجانی افتتاح شد.
رضا شکیبایی با اشاره به اینکه استان فارس از همان ابتدا به دلیل دوری مسافت مستقل شد، بیان داشت: اکنون سازمان اسناد و کتابخانه ملی اصفهان عهده‌دار جمع‌آوری اسناد از استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و مرکزی است.
وی ادامه داد: این سازمان هدف جمع آوری، حفظ و نگهداری اسناد دولتی و غیر دولتی، آثار مکتوب (چاپی و خطی ) و غیر مکتوب در ایران و یا متعلق به ایرانیان خارج از کشور را دارد.
مدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی اصفهان با بیان اینکه ساختمان فعلی این سازمان در خیابان استانداری است، تصریح کرد: این سازمان شامل بخش‌های مدیریت اسناد و کتابخانه ملی اصفهان شامل ارزشیابی اسناد، نمایه‌سازی و طبقه بندی اسناد، اطلاع‌رسانی اسناد، مرمت اسناد، نمایشگاه، آرشیو شفاهی، کتابخانه، بخش فیپا، شابکا و شاپا است.
انتهای پیام/خ10
