به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، استان کردستان که در غرب ایران و در مجاورت مرز عراق قرار گرفته، از شمال با استان آذربایجان غربی و بخشی از زنجان، از شرق با استان همدان و بخش دیگری از استان زنجان، از جنوب با استان کرمانشاه و از سمت غرب با کشور عراق (استان کردنشین سلیمانیه) هممرز است.
استان کردستان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای 10 شهرستان، 23 شهر، 22 بخش، 79 دهستان و یکهزار و 767 آبادی دارای سکنه است.
شهرستانهای سنندج، بانه، بیجار، دیواندره، سروآباد، سقز، قروه، کامیاران، مریوان و دهگلان از شهرهای این استان هستند.
شهرستان سنندج مرکز استان کردستان در فاصله 512 کیلومتری از شهر تهران قرار گرفته است.
* وضعیت طبیعی و اقلیمی کردستان
![]() |
استان کردستان منطقهای کوهستانی با ارتفاع متوسط 2 هزار متر از سطح دریا از مرتفعترین استانها در کشور است.
اختلاف ارتفاع بین بلندترین و پستترین نقاط استان حدود 2 هزار و 400 متر است که کوه شاهو در جنوب غربی آن با ارتفاع 3 هزار و300 متر بلندترین و منطقه آلوت در بانه با ارتفاع حدود 900 متر کمارتفاعترین نقاط استان هستند.
با توجه به میانگین دمای استان، از اوایل اردیبهشت تا اواخر مهرماه بهترین ایام برای سفر گردشگران به این منطقه است.
* سابقه تاریخی کردستان/ نیاکان کردهای امروز بنیانگذار اولین حکومت قدرتمند ایرانی
کردستان قلمرو جغرافیایی گستردهای شامل مناطق کردنشین ایران، ترکیه، عراق، سوریه، ارمنستان و آذربایجان است و استان کردستان بخش کوچکی از این محدوده جغرافیایی است.
آثار باستانی و محوطههای تاریخی متعدد و پراکندهای از دوران قبل از تاریخ تا دوران اسلامی در استان وجود دارد که همگی آنها موید تاریخ باسابقه استان کردستان هستند به ویژه اینکه پایهگذار اولین حکومت قدرتمند و اصیل ایرانی"مادها" نیاکان کردهای امروزی بودند.
بخش مهمی از تاریخ و آثار به جا مانده در کردستان مربوط به زمانی است که خاندان پرقدرت و با نفوذ"اردلان" در دوره صفویه مرکز حکومت خود را در سال 1046هجری قمری یعنی حدود 400 سل پیش به شهر سنندج انتقال دادند و از آن زمان تا به قدرت رسیدن ناصرالدینشاه قاجار این خانواده در محدوده استان حکومت میکردند.
ویژگیهای فرهنگی کردستان
یکی از مهمترین جاذبههای استان کردستان ویژگیهای فرهنگی آن است که این ویژگیها بیشتر در عوامل فرهنگی مانند زبان، لباس، موسیقی، رقص، جشنها و مراسم خاص و صنایع دستی بارزتر از سایر عوامل فرهنگی نمایان شده و هنوز در این استان به صورت پویا در زندگی مردم جاری است.
* زبان
زبان مردم کردستان زبان کردی است که مانند زبان فارسی در مجموعه زبانهای گروه هندو اروپایی قرار میگیرد و به علت وسعت زیاد مناطق کردنشین این زبان دارای لهجههای اصلی و زیرلهجههای زیادی است.
* موسیقی
استان کردستان یکی از غنیترین استانهای کشور از نظر موسیقی است.
موسیقی کردستان را میتوان در 3 بخش تقسیمبندی کرد: 1ـ موسیقی مذهبی که در مراسم مولودی پیامبر (ص) و یا اعیاد مذهبی و مراسم عرفانی با آواز و دف اجرا میشود. 2 ـ موسیقی مناطق شهری که به وسیله موسیقیدانهای حرفهای اجرا میشود.3- موسیقی روستایی و سنتی که بیشتر شامل آوازهایی چون: بیت، لاوک، حیران، سیاوچهمانه و چهپله و ... است.
* رقص کردی "هه لپهرکی"
رقص کردی که در میان مردم کردستان به آن"ههلپهرکی" میگویند با زیبایی خاص آئینه تمامنما از زندگی گذشته این مردم است که به صورت زنده در زمان حال در وجود آنان در حرکت و جریان است.
شهرهای سنندج و مریوان دارای تنوع بیشتری در رقص هستند.
* لباس کردی
لباس کردی از زیباترین نوع پوشاک ایرانی است که این زیبایی در پوشاک زنان منطقه از تجلی بیشتری برخوردار است. هر چند لباس کردی در نگاه اول یکسان به نظر میرسد اما هر منطقه و ناحیه لباس خاص خود را دارد.
* جشنها و مراسم خاص
جشن نوروز مهمترین جشن مرسوم میان مردم کردستان است عید فطر و عید قربان نیز به عنوان اعیاد مذهبی دارای اهمیت خاصی هستند، همچنین میلاد پیامبر اکرم(ص) و جشن معراج پیامبر و شب "برات" نیز جایگاه ویژهای در میان مردم استان دارد.
یکی از مراسم مهم استان مراسمی با عنوان (عروسی پیرشالیار) است که در روستای اورامان تخت و در هفته دوم بهمنماه برگزار میشود و مراسمی نیز اواسط اردیبهشت در محل آرامگاه پیرشالیار با عنوان مراسم "کومسای" برگزار میشود.
* صنایع دستی
مهمترین صنایع دستی استان عبارتند از : قالی و گلیم، محصولات نازککاری، جولایی، کلاش، ابزار و آلات موسیقی
قالی و گلیم
استفاده از رنگ گیاهی، خامه طبیعی، ترکیب نقش و اصالت طرح، موجب برتری کیفیت قالی و گلیم استان کردستان شده است.
شهرهای سنندج و بیجار مهمترین مراکز تولید قالی و گلیم هستند.
محصولات نازککاری
![]() |
کردستان مهمترین استان کشور از لحاظ تولید محصولات نازککاری است.
هنر نازککاری ترکیب قطعات بسیار کوچک از انواع چوب است که با ظرافت خاصی در کنار هم قرار گرفته و موجب ایجاد آثاری مانند تختهنرد، قلمدان، شطرنج میشود علاوه بر نازککاری، اروسیسازی، منبت و معرق سنندج نیز از شهرت و اعتبار خاصی برخوردار است.
* جولایی
کارگاههای تولید پارچه لباس کردی مردانه و محصولاتی مانند موج یا رختخواب پیچ و جانماز حاصل کار جولاها است که به صوررت سنتی تهیه و به بازار عرضه میشود.
* کلاش
![]() |
در مناطق کردنشین نوعی گیوه به نام"کلاش" تولید میشود، رویهی این کفش از نرخ پنبهای بافته شده و زیرهی آن از پارچه فشرده شده است به همین دلیل کلاش کفشی سبک، نرم، قابل انعطاف و متناسب با محیط کوهستانی است.
* ابزار و آلات موسیقی
استان کردستان یکی از مناطق مهم ساز و عرضه آلات موسیقی مانند دف، دیوان، تار، سهتار، ویولن، قانون و سنتور است.
زرگری سنتی، سفالگری، مصنوعات چرمی و خراطی سایر صنایع دستی کردستان است.
* شیرینی و سوغات
مهمترین شیرینی که خاص شهر سنندج است شیرینی کنجدی است نوعی شیرینی به نام"کماج" و نوعی حلوای سوهانی از شیرینیهای محلی شهرستان بیجار محسوب میشود.
انتهای پیام/غ10/پ3003