این میدان در دوره شاه عباس اول بنا شده و طول آن از شمال به جنوب بالغ بر 500 متر و عرض آن 165 متر محسوب میشود و در اطراف این میدان، مسجد امام(ره)، مسجد شیخ لطفالله، عمارت عالیقاپو و سر در قیصریه قرار گرفته است.
این میدان در دوره شاه عباس اول و جانشینان او، محل برگزاری جشنها، بازی چوگان، رژه قشون و نمایش بوده است.
اما با ساخت برج جهاننما که ساختمانی به ارتفاع 50 متر و در 700 متری میدان نقشجهان قرار گرفته و عملیات احداث آن از سال 1375 از سوی شهرداری وقت اصفهان به مرکز تجاری و فرهنگی در کمیسیون ماده 5 پیشنهاد شد و مورد موافقت قرار گرفت، حاشیه امن میراث ماندگار گذشتگان در میدان نقش جهان به خطر افتاد.
لازم به ذکر است در آن زمان، نقشههای مربوط به ساخته شدن برج جهاننما در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار نگرفت و این برج با وجود مخالفتهای سازمان میراث فرهنگی و نهادهای فرهنگی کشور ساخته شد.
بازرسان یونسکو پس از بازرسی از محل اعلام کردند که خط آسمانی و منظر تاریخی و فرهنگی میدان امام مخدوش شده و دولت ایران موظف است نسبت به تعدیل برج جهاننما اقدام کند.
این گروه در پایان این سفر اعلام کردند که شهر اصفهان نیازمند یک برنامهریزی شهری جامع همراه با کنترل ارتفاع ساختمانها است، گروه مذکور پس از بازدید از میدان نقشجهان و برج جهاننما اظهار داشتند که میدان نقشجهان را نمیتوان منفرد و مجزا از اطراف آن دید و آنچه که در قالب بافت تاریخی اصفهان مانند کمربندی دور تا دور میدان نقشجهان را در بر گرفته موضوعی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
سازمان یونسکو در سال 1380 به دلیل قرارگیری این برج در کنار میدان نخستین بار موضوع قرار دادن میدان نقشجهان را در فهرست میراث در خطر مطرح کرد که این موضوع سبب شد تا ایرانیان نسبت به آن واکنش نشان دهند و با فشار بر مالک این برج و مسئولان شهری خواستار تعدیل بخشهایی از برج جهاننما شدند.
هشتم بهمنماه 84 برای اهالی میراث فرهنگی روزی به یاد ماندنی است، در این روز هماهنگی میان تمام دستگاههای اجرایی شهری سبب شد تا برج جهاننما که در محافل فرهنگی به یکی از خبرسازترین اتفاقات فرهنگی کشور بدل شده بود، تعدیل شود.
البته ابتدا تخریب دو طبقه از این برج صورت گرفت و در نهایت رأی به تخریب چهار طبقه از این برج داده شد، اما کار به اینجا ختم نشد و پس از گذشت ماجراهای مربوط به تعدیل بخشهای اضافه برج، هنوز این پرونده مختومه نشده بود، چرا که کارشناسان سازمان یونسکو سه ماه پیش اعلام کردند که ایران تا پایان دیماه 90 فرصت دارد تا این برج را تعدیل کند در غیر صورت سیاستهای ایران درباره آثار تاریخی و مسائل فرهنگی تحتالشعاع قرار میگیرد.
با فراز و نشیبهای فراوان تخریب قسمتهای بتونی برج جهاننما از امروز آغاز شده است، اما یونسکو تنها تا پایان وقت چهارشنبه 12 بهمنماه 90 به اصفهان مهلت داد تا گزارش قانع کنندهای از تخریب این برج ارائه کند، حال این سؤال مطرح است که این گزارش در موعد مقرر ارسال میشود و میتواند آبروی میراث ایران را حفظ کند؟
یکی از بازرسان میراث فرهنگی در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: در بازرسی که از عملیات تخریب بتنهای باقیمانده ساختمان جهاننما انجام شد و از نزدیک در جریان روند تخریب قرار گرفتم باید گفت، که با این نحوه عملکرد تا یک ماه دیگر نیز کار به اتمام نمیرسد.
وی تصریح کرد: آیا چهار ستون بتنی ارزش آن را دارد که میدان ما در خطر قرار بگیرد.
خبرگزاری فارس و تمام میراث دوستان این آب و خاک امیدوارند که گزارش نهایی و البته قانع کننده تخریب برج جهاننما بر روی میز یونسکو بنشیند و در روزهای آتی خبرهای خوشی از یونسکو در ارتباط با میدان نقشجهان بشنوند.
انتهای پیام/ش10/ط4000