عوامل مهم و تاثیرگذار در رویت هلال ماه

محمد سلطان‌الکتابی امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در اصفهان با اشاره به وضعیت رویت‌پذیری هلال ماه‌های گوناگون در سراسر جهان اظهار داشت: کشورهای مختلف از لحاظ رصد هلال ماه‌ به چند دسته تقسیم می‌شوند، بدین شکل که در برخی نقاط رویت هلال نیاز به وسایل اپتیکی دارد، در برخی در صورت ایده‌آل بودن شرایط آب و هوایی با چشم غیرمسلح و ابزارهای اپتیکی ضعیف قابل مشاهده است و در دسته سوم ماه به طور کامل با چشم برهنه مشاهده می‌شود.
وی افزود: بر این اساس در نقشه نجومی که برای رصد هلال ماه تهیه می‌شود این مناطق به ترتیب با رنگ‌های آبی، بنفش و سبز مشخص می‌شوند و این نقشه برای ماه‌های مختلف و کشورهای گوناگون متفاوت است.
این کارشناس نجوم در ادامه بیان داشت: این موضوع به این معناست که ممکن است در ماهی خاص رصد هلال در یک کشور با چشم غیرمسلح آسان باشد اما در ماه بعد در همین کشور برای رویت هلال به ابزار اپتیکی نیاز باشد.
وی سن هلال، فاز هلال و جدایی زاویه‌ای آن را از موارد مهم و تاثیرگذار در رویت موفق هلال با چشم غیرمسلح برشمرد و تصریح کرد: سن ماه با توجه اینکه هنگام غروب خورشید چند ساعت از تولد آن گذشته محاسبه می‌شود.
سلطان‌الکتابی افزود: فاز هلال به درصد روشنایی قرص ماه اطلاق می‌شود و جدایی زاویه‌ای به معنای زاویه ماه نسبت به خورشید است که هر چه ماه از خورشید دورتر باشد رویت آن آسان‌تر می‌شود زیرا نور خورشید در میزان مشاهده هلال ماه اثر می‌گذارد.  
وی به رویت هلال ماه صفر اشاره و تاکید کرد: برای رویت هلال ماه صفر ایران در نقشه نجومی در منطقه بنفش قرار داشت به این معنا که در صورت مساعد بودن شرایط جوی ماه با چشم غیرمسلح و ابزارهای اپتیکی ضعیف قابل مشاهده بود.
این کارشناس نجوم ادامه داد: با توجه به اینکه رصد ماه با چشم غیرمسلح بسیار مهم است برای رصد این هلال گروه‌های مختلفی از اصفهان در نقاطی مانند کوه صفه، خانه نجوم نجف‌آباد، کوه کرکس و سایر مناطق مستقر شده بودند که تنها گروه استقرار یافته در کرکس قادر به مشاهده ماه با چشم غیرمسلح شدند و این موضوع را به گروه رویت هلال کشور اعلام کردند.
وی با اشاره به اینکه فاز هلال ماه صفر کمتر از یک درصد بود تاکید کرد: این موضوع به این معناست که کمتر از یک درصد ماه تا لحظه غروب خورشید آشکار شده بود و این هلال از جمله هلال‌های جوان و جذاب محسوب می‌شد.
سلطان‌الکتابی انتخاب رصدگاه مناسب را از تأثیرگذارترین موارد در رویت هلال دانسته و گفت: کوه کرکس به علت بارش برف هوای بسیار پاکیزه‌ای داشت به گونه‌ای که کوه دماوند که در فاصله 300 کیلومتری آن قرار دارد به راحتی قابل مشاهده بود بنابراین با توجه به اینکه شرایط آب و هوایی در رویت هلال ماه صفر مهم بود مساعد بودن هوا در این منطقه تأثیر زیادی در مشاهده هلال با چشم غیرمسلح داشت.
این کارشناس رصد هلال با اشاره به اینکه رویت هلال ماه ربیع‌الاول بسیار آسان است، اظهار داشت: هلال ماه ربیع‌الثانی بسیار جذاب است و ایران در نقطه آبی نقشه قرار دارد به این معنا که برای رویت هلال به ابزار نجومی نیاز است.
وی به دلایل جذاب بودن این هلال اشاره و تاکید کرد: هر چه هلال نازک‌تر بوده، سن آن کم و جدایی زاویه‌ای آن اندک باشد مشاهده آن هیجان‌انگیزتر می‌شود و هلال ماه صفر به رکورد جهانی هلال جذاب بسیار نزدیک است.
سلطان‌الکتابی افزود: این هلال در شرایط ایده‌آل با چشم غیرمسلح نیز مشاهده می‌شود اما هر چه از شمال‌غربی ایران به جنوب‌غربی آن نزدیک شویم هلال بحرانی‌تر و نازک‌تر شده و رویت آن سخت‌تر است و در برخی نقاط می‌تواند به رکورد جهانی نزدیک شود.
وی با بیان اینکه رکورد جهانی سن هلال 11 ساعت و 40 دقیقه و مربوط به ماه رجب 1423 بوده تصریح کرد: رکورد جهانی جدایی زاویه‌ای 7.3 درجه مربوط به ماه صفر 1427 و رکورد سن هلال نیز 11 ساعت و 40 دقیقه است.  
این کارشناس رصد هلال افزود: هلال ماه ربیع‌الثانی که سوم اسفندماه قابل مشاهده است  15 ساعت و 50 دقیقه سن دارد و جدایی زاویه‌ای آن 8.3 درجه و فاز آن 64 صدم درصد است.
وی تاکید کرد: بنابراین هلال این ماه جوان و کم سن و سال بوده و به رکورد جهانی هلال جذاب بسیار نزدیک است و با توجه به اینکه ارتفاع آن از افق تنها 7.6 درجه در لحظه غروب خورشید است، 20 دقیقه پس از غروب خورشید که هوا تاریک‌تر می‌شود با ابزارهای قوی قابل مشاهده است.
انتهای پیام/خ10/ط4000