«سوزن‌دوزی» ممقان‌ ثبت ملی شد

تراب محمدی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در تبریز اظهار کرد: هنر «توخوش»یا سوزن‌دوزی ممقان جزو مهارت‌های رودوزی است که از دیر‌باز در ایران کاربرد داشته که این نوع رودوزی با ویژگی‌های خاص آن به جز در آذربایجان‌شرقی در هیچ منطقه دیگری از کشورمان رایج نیست.
وی تصریح کرد: سوزن‌دوزی ممقان که از سال‌های دور توسط دختران و زنان با ظرافتی خاص در انتخاب رنگ‌ها و طرح اندازی‌ها تاثیر پذیرفته از علائق بومی و شرایط زیست است با مواد اولیه در دسترس و عمدتا در اوقات فراغت انجام می‌شود.
محمدی با اشاره به تاریخچه و قدمت این هنر گفت: با توجه به اینکه این صنعت سنتی جنبه کاربردی داشته و نیز به دلیل استفاده از مواد و مصالح سهل‌الوصول و در دسترس که ‌دوام زیادی نیز نداشته‌اند انتظار وجود نمونه‌هایی با قدمت بیش از چند صد سال امری دور از واقعیت است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان افزود: اما ساختار نقوش که ریشه در نوع معیشت و هماهنگ با جغرافیای زندگی هنرمند ممقانی داشته، که حس و حال آن در نقوش و طرح‌هایی کاملا هماهنگ با کنتراست رنگی بالا قابل مشاهده است شاهدی برای قدمت بالای این هنر به شمار می‌رود.
محمدی خاطرنشان کرد: همچنین جایگاه فولکلوریک این هنر در اذهان عمومی مانند ارائه این آثار از طرف خانواده عروس به داماد به عنوان تحفه، قدمت این هنر را که همچون اعتقادات، باورها، طرح ها و نقش‌های الهام گرفته از طبیعت و نوع معیشت و زندگی است، همپای قدمت نسل‌های گذشته این هنرمندان قرار می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه هنر سوزن‌دوزی در برخی مناطق دیگر ایران نیز انجام می‌شود، گفت: تفاوت هنر سوزن‌دوزی ممقان با سایر مناطق این است که این هنر علاوه بر کاربردی بودن، جنبه تزئینی نیز دارد.
رئیس شورای ثبت آثار فرهنگی و تاریخی استان در فهرست آثار ملی افزود: این هنر بر خلاف غالب سوزن‌دوزی‌های مطرح شده، پر حرکت و با طیف رنگ‌های شاد و متنوع و بهره گرفته از انواع دوخت‌ها و طرح‌ها است.
محمدی یادآور شد: نقش‌های الهام گرفته از طبیعت و جایگاه فولکلوریک این هنر، تولید خانگی و استفاده از امکانات محدود و حتی دورریز همچون کاغذ باطله به عنوان لایه‌کار در خلق آثار هنری چشم نواز، همنشینی رنگ‌های شاد با کنتراست زیاد، القای حس حرکت در ایجاد نقش‌ها و تنوع و هماهنگی نقوش در کار از جمله ارزش‌های شاخص این هنر است.
وی فاصله گرفتن نسل جدید از آداب و رسوم و کمتر شدن علاقه عمومی به سنت‌ها را از آسیب‌های احتمالی این هنر دانست و اظهار امیدواری کرد، با ثبت ملی ممقان‌دوزی، این صنعت به هنری ماندگار و پویا تبدیل می‌شود که خلاقیت و نوآوری در آن تداوم می‌یابد.
انتهای پیام/ش10/چ3000