خبرگزاری فارس: شکی نیست آنچه دست‌ساز آدمی است در مواردی سبب زیان می‌شود، این مسئله در زمینه سوخت‌ها تا اندازه‌ای پیش رفته که سلامتی میلیون‌‌ها انسان را تحت شعاع قرار داده و نیاز به اتخاذ راهکاری برای این مسئله است.
به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، سوخت، انرژی، برق و گاز از دیرباز جزو مهم‌ترین مباحث مطرح شده در کشور بوده‌اند و این سبب شد که از همین منظر مورد اهمیت، ضربه‌های بسیاری به کشور وارد شود.
از زمانی که مصدق با اشتیاقی بی‌وصف به دامان ملی شدن نفت کشور چنگ انداخت، نزدیک به 70 سال می‌گذرد که البته در این راستا تلاش‌های بسیار و مبارزات مردمی گسترده‌ای شکل گرفت تا بالاخره این طلای سیاه سرزمین ایران ملی شد و از زیر سلطه و حمایت بیگانه بیرون آمد.
باید تاکید کرد که این اقدام نه تنها سرنوشت ایران بلکه سرنوشت ملت‌های منطقه و جهان را تحت تأثیر قرار داده و این در حالی است که این اقدام تنها یک تصمیم اقتصادی نبود، بلکه تصمیمی سیاسی، ملی و بزرگ محسوب می‌شد.
این جریانات و اهمیت آن در سال‌های ابتدایی این امر بسیار مورد اهمیت بود و پس از آن به روال عادی برای مردم ایران به دور از همه دغدغه‌های ابتدایی آن تبدیل شد.
این امر ادامه داشت تا سرانجام در سال‌های پایانی قرن بیستم این کالای نایاب در کشورهای ثروتمند دنیا بسیار مورد اهمیت قرار گرفت و تحولات و جریانات مربوط به خود را ایجاد کرد که افزایش ناگهانی و به یکباره قیمت نفت از جمله آنها بود.
*همواره تعیین قیمت نفت تابع جریانات سیاسی بوده است
امروز معادلات و قیمت نفت همواره تابع تصمیمات سیاسی است و هنوز نفت، گاز و انرژی در جهان جایگاه اقتصادی مناسب خود را پیدا نکرده و همواره قیمت نفت تحت فشارهای سیاسی تعیین شده است.
در اینکه باید حق دارندگان نفت اعاده شود و پس از تأمین منابع موردنیاز داخل به کشورهای ضعیف نیز کمک کنیم، جای هیچ شک و شبهه‌ای نیست اما نباید فراموش کنیم نفتی که ارزان خریده می‌شود با تغییر و تجزیه و تحلیل‌ها دوباره به کشور خودمان با قیمت گران‌تری فروخته می‌شود.
در طول 50، 60 سال گذشته و در جریان سرمایه‌گذاری‌ها مشاهده می‌کنیم که در قبال صادرات گسترده نفت، محصولاتی به کشور وارد شده و این در حالی است که رئیس جمهور کشورمان در مردادماه سال جاری در جمع مدیران صنعت نفت کشور نیز تاکید کرد: باور من این است که در صنعت نفت قطعه‌ای نیست که در داخل نتوان آن را ساخت که این بحث به معنای عدم تبادل با دنیا نیست بلکه این مسئله محدود به بحث صنعت نفت است که سیاست‌هایش استعماری و استثماری طراحی شده است.
*مسئولان در پی راهکاری برای حفظ طلای سیاه ایران شدند
در تمام کشور بحث سوخت دارای اهمیت بوده و فراز و نشیب‌های متفاوت و نظرهای کارشناسی ضد و نقیض در این زمینه ایجاد شده که در راستای هدفمندی یارانه‌ها این مسئله قوت گرفت و تبعات بسیاری را برای کشور و بخش‌های مختلف ایجاد کرد.
کمبود منابع و پایان یافتن نفت، گاز و منابع نامحدود از موارد دارای اهمیت بود که سبب توجه مسئولان برای اقدام به طرحی که بتواند نجات‌دهنده اقتصاد برای آیندگان باشد، شد.
تحریم‌ها و هدفمندی یارانه‌ها و بسیاری از مباحث با یکدیگر مخلوط شدند و این در حالی است که در این شرایط موضوع نفت به مبحث دارای اهمیتی تبدیل شد و آمار مربوطه برای فروش بسیار مورد توجه دولت‌مردان سراسر دنیا آنها که صادر کننده و یا واردکننده نفت بودند، قرار گرفت.
در چنین شرایطی و با وجود تحریم‌ها علیه ایران، روند عادی صادرات نفت این کشور ادامه یافته است.
از سوی دیگر باید بر این نکته توجه داشت که پالایش نفت خام سنگین در پالایشگاه‌های کشور یکی از مزیت‌های صنعت پالایش است که با تصفیه نفت خام سنگین در پالایشگاه‌های کشور، خوراک نامرغوب به پالایشگاه‌ها تحویل داده می‌شود اما در مقابل با اجرای طرح‌های توسعه‌ای در پالایشگاه‌ها، فرآورده‌هایی با کیفیت دریافت می‌کنیم و به این ترتیب هم فرآیند صادرات و هم فرآیند پالایش نفت خام در کشور با ارزش افزوده بیشتری همراه می‌شود.
مسعود میرکاظمی وزیر سابق نفت نیز در مراسم افتتاح دو پروژه خط لوله انتقال فرآورده و نفت خام در کشور گفت: بر اساس برنامه پنجم توسعه، موظف هستیم در حوزه تولید نفت و گاز 150 میلیارد دلار، در حوزه صنعت پالایش حداقل 20 میلیارد دلار، در حوزه گاز 15 تا 20 میلیارد دلار و همچنین در حوزه پتروشیمی حداقل 20 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کنیم.
به دنبال اجرایی شدن طرح سهمیه‌بندی بنزین در کشور، واردات بنزین به کشور کاهش یافت و برآورد می‌شود امسال روند کاهشی مصرف بنزین در کشور روی کاهش واردات این فرآورده نیز تأثیرگذار باشد که این مسئله می‌تواند شرایط مطلوبی را ایجاد کند.
تدابیر بزرگ دولت در اصلاح الگوی بی‌رویه مصرف بنزین از سیاست سهمیه‌بندی از سال 86 و به دنبال آن اصلاح قیمت‌ها بر اساس راهبرد قیمتی ـ مقداری و در عین حال وارد کردن مجتمع‌های پتروشیمی به چرخه تولید بنزین که شوک بزرگی برای غرب بود و به موازات آن افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های تولید بنزین در حال حاضر موجب شده انتظار آمریکایی‌ها برای بهره بردن از کارت بنزین در جدال هسته‌ای با ایران ناکارآمد شود.
*تعلل مدیران دولتی در اجرای طرح صرفه‌جویی سوخت قابل تأمل است
اکنون می‌توان این سوال را از مدیران دولتی در سال‌های قبل پرسید که چرا در اتخاذ تصمیم و پیگیری اجرای طرحی که منجر به صرفه‌جویی میلیاردها دلار ارز از کشور می‌شده، تعلل ورزیده‌اند.
اقدام اخیر دولت در افزایش ضربتی تولید بنزین که با هدف مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه صادرات بنزین به ایران صورت گرفت، اگر چه عملی کوتاه مدت محسوب می‌شود، اما با توجه به متوقف کردن واردات بنزین، نکات نهفته‌ای در بر دارد.
البته این نکته را نیز فراموش نکنیم که اگر از دهه 70 که مصرف بنزین در کشور اوج گرفت، دولت‌های وقت به فکر توسعه ظرفیت پالایشگاهی کشور می‌افتادند، وضعیت بنزین کشور به شرایطی نمی‌رسید که گزینه تحریم صادرات بنزین به ایران همواره روی میز دولت‌های غربی به‌عنوان یکی از گزینه‌های اعمال فشار بر ایران مدنظر قرار گیرد.
البته باز هم نباید فراموش کنیم که در سال‌های اخیر بر عدم مصرف بنزین و استفاده بهینه تاکید شده و در مواردی نیز تأثیرگذار بود و سبب کاهش مصرف بنزین و جلوگیری از واردات بی‌رویه شد و به تازگی نیز اجرای هدفمندی یارانه‌ها سبب کاهش مصرف مردم شده است.
و البته باز هم باید یادآور شد که همه این تلاش‌‌‌ها و اقدامات دولت باید منوط به یک برنامه‌ریزی اصولی و اساسی باشد تا فراز و نشیب‌های جزئی و تغییر مدیریت‌ها نحوه روند و فعالیت سال‌ها تلاش و برنامه‌ریزی مسئولان کنونی را خدشه‌دار نکرده و سبب ادامه روند کنونی به منظور کاهش در استفاده از منابع سوختی و همچنین جلوگیری از قاچاق‌های مکرر و بی‌رویه‌ای که با وجود هدفمندی یارانه‌ها هنوز از استان‌های مرزی کشور در حال انجام است، شود.
سخن آخر اینکه در زمینه سوخت نباید از گازهای مورد استفاده به ویژه در خودروها تحت عنوان سی ان جی غافل شد چرا که این نوع سوخت برای محیط اثرات نامطلوبی دارد و زیان‌های بسیاری را نیز ایجاد کرده که انتظار داریم تمام اما و اگرهای ایجاد شده در مورد این زیان‌های ناشی از سوخت و همچنین خطراتی که تهدید کننده جان انسان‌ها است، پاسخ داده شود.
