آموزش بهداشت روانی حادثه دیدگان و امدادگران در سوانح مغفول است

فرهاد شرف پور در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس، اظهار داشت: زندگی و حیات انسان‌ها از ابتدا تاکنون با مشکلاتی همراه بوده که رویارویی منطقی و مقابله با این مشکلات، هیجانات متناسب را می‌طلبد.

وی گفت: طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی؛ سلامت عبارت است از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی نه فقط فقدان بیماری به طوری که هیچ یک از ابعاد سلامتی بر دیگری ارجحیت ندارد.

شرف پور افزود:‌ تا اواسط دهه 80 میلادی هنوز اطلاعات دقیق و کاملی از آسیب‌ها و اختلالات روانی بعد از وقوع بلایا در دست نبود و مطالعاتی که در این زمینه انجام شده بود، بیشتر بر اساس شاخص‌های خاص و مشاهدات بالینی مثل پذیرش بیماران در بیمارستان‌های روانپزشکی استوار بوده است.

وی ادامه داد: پس از آن در مطالعاتی که بعد از حوادث بزرگی مانند زلزله و سیل انجام شد، نشان داد آسیب دیدگان این بلایا از مشکلات شدید و مزمن روانی در رنج هستند که از شایع ترین مشکلات بازماندگان حوادث می‌توان یادآوری مکرر صحنه‌های حادثه در خواب یا بیداری، احساس ناامیدی و غم، تحریک پذیری و عصبانیت و وحشت به علل مختلف را نام برد.

شرف پور تصریح کرد: در این راستا شایع ترین نیازهای بازماندگان حوادث و سوانح نیز عبارت است از نیاز به دریافت اطلاعات صحیح در مورد حادثه، کمک‌های روحی - روانی در دیدن جنازه توسط بستگان نزدیک برای شناسایی آنها، برگزاری مراسم عزاداری، شرکت کردن در امداد رسانی، عدم اجبار در ترک منطقه و اختیار در انتخاب محل سکونت و دور هم جمع شدن آشنایان و بستگان است.

این کارشناس امداد و نجات ادامه داد: برای تأمین سلامت روانی بازماندگان، توجه به نیازها و انجام اقدامات برای رفع مشکلات آنها ضروری است.

وی گفت: لازم به ذکر است علاوه بر آسیب دیدگان منطقه، امدادگران نیز با استرس‌های شدید ناشی از وقوع بلایا و سوانح مواجه هستند.

این کارشناس امداد و نجات بیان داشت: از مهم‌ترین نیازهای امدادگران می‌توان نیاز به آموزش‌های قبل از وقوع حوادث شامل آموزش نحوه برخورد با مصدومان و تریاژ، کمک‌های اولیه، بهداشت روانی سوانح، تأمین تجهیزات امدادرسانی و هماهنگی‌های لازم درون و برون بخشی در امدادرسانی و درخواست حمایت بیشتر از طرف مسولان ذیربط را عنوان کرد.

شرف‌پور ادامه داد: واکنش روانی در سوانح، فشارهای روانی در آسیب‌دیدگان به بستگان آنان و گروه‌های امداد و نجات تا حدودی قابل پیش‌بینی است و می‌توان با یکسری از موارد آن را کاهش داد.

وی افزود: در جلوگیری و کاهش میزان تنش‌ها و بازگرداندن آرامش، ایجاد انگیزه کار و فعالیت و مشارکت آسیب‌دیدگان پس از سوانح به رفتار سازمان‌های امدادرسان و کیفیت عملیات امداد و نجات نیز مهم است زیرا در واقع تلاش‌ سازمان‌های امدادی در شناخت و درک این تنش‌ها و عوامل تشدید کننده یا کاهش دهنده آنها می‌تواند مشکل این آسیب‌دیدگان را برطرف کند.

این کارشناس امداد و نجات کشور تصریح کرد: برای بهداشت روانی در حوادث و سوانح می‌توان اقدامات لازم را به 5 مرحله تقسیم کرد که از آن جمله می‌‌توان به عکس‌العمل‌های روانی افراد آسیب‌دیده و نحوه برخورد آنان عنوان داشت.

وی افزود: در این راستا در مرحله نخست تماس یا ضربه،(دقایق اولیه پس از وقوع سوانح)، مرحله دوم شامل ساعات اولیه پس از وقوع تا پس از چند روز، مرحله سوم که فراموش کردن غم است و یک هفته تا یک ماه پس از وقوع حادثه است، مرحله چهارم که واجهه با واقعیت است و حدود 2 تا 3 ماه پس از وقوع حادثه طول می‌کشد و در پایان و مرحله پنجم نیز باید به تجدید سازمان که حدود 6 ماه تا یک سال پس از وقوع حادثه در بین آسیب دیدگان دیده می‌شود ملاحظات لازم را انجام داد.
انتهای پیام/ش