تمرین مشق "جهاد اقتصادی" در کلاس‌های درس در سال تحصیلی 90

به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا»، 14 فروردین سال 1390 آقای محسنی معلم کلاس سوم راهنمایی مدرسه امام حسن مجتبی (ع)، وقتی وارد کلاس درس شد برخلاف روزهای گذشته که بلافاصله بر روی میزش می‌نشست و از کیف بزرگش لیست حضور و غیاب را بیرون می‌آورد، این بار به محض ورود به سمت کلید برق کلاس رفت و نیمی از مهتابی‌های کلاس را خاموش ‌کرد؛ شاگردان تنها با چهره‌ای متعجب و هزاران علامت سؤال سکوت کردند.

آقای محسنی به سمت پنجره‌های کلاس ‌رفت و با کنار زدن پرده کلاس، نور مضاعفی را وارد کلاس ‌کرد، به طوری که کلاس را بیش از گذشته پرنور می‌کرد.
بعد از آن به سمت تخته سیاه کلاس رفت و با گچ سفیدی روی تخته سیاه نوشت: « فرزندانم سال جهاد اقتصادی مبارک».

آری آقا معلم با این اقدامش که به ظاهر ساده بود، به دانش‌آموزان یاد داد که با کوچک‌ترین حرکت هم می‌توان در این جهاد اقتصادی سهیم بود.


* شما حتّى سر یک کلاس، یک معلم هم که باشید، می‌توانید در این جهاد اقتصادى سهیم باشید


رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام نوروزی خود به مناسبت حلول سال 1390 هجری شمسی با برشمردن فعالیت‎های گسترده مردمی و حکومتی در سال گذشته که به‏ نام "همت و کار مضاعف" نامیده شده بود، سال 1390 را به‎نام سال "جهاد اقتصادی" نامگذاری فرموده و همه دستگاه‏های مسئول و مردم را به حرکت همه‏جانبه در این زمینه فراخواندند. 

در بخشی از سخنان ایشان که فروردین امسال در جمع مردم و کارکنان صنعت نفت عسلویه بیان کردند، آمده است «یک جمله خطاب به همه ملت ایران است، و آن اینکه در این جهاد اقتصادى همه شریکند. در اداره اقتصاد یک ملت، مصرف هم یک رکن عمده است؛ مصرف درست، مصرف خوب، مصرف دور از اسراف و تبذیر و اتلاف مال؛ همین چیزى که همیشه توصیه می‌شود.

ایجاد فرهنگ کار و تلاش للَّه. شما حتّى سر یک کلاس، یک معلم هم که باشید، می‌توانید در این جهاد اقتصادى سهیم باشید؛ این فرهنگ را به این جوان، به این نیروى انسانىِ فردا تعلیم می‌دهید؛ این می‌شود جهاد اقتصادى. در هر بخشى که باشید، می‌توانید در این جهاد سهیم باشید».



*  آغاز نهادینه شدن فرهنگ قناعت از مدارس 

مصطفی عبدالصمد یکی از معلمان دبیرستان صنیعی‌فر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا» در خصوص جهاد اقتصادی می‌گوید: مفهوم جهاد اقتصادی ابتدا باید به عنوان یک فرهنگ در تمام اقشار جامعه به خصوص در مدارس نهادینه شود.

وی ادامه می‌دهد: برای روشن شدن موضوع ابتدا باید نگاهی به مفهوم جهاد داشته باشیم؛ چرا ما به هشت سال دفاع مقدس می‌گوییم «مقدس»؛ برای اینکه این دفاع جنبه شرعی به خود گرفت و رزمندگان برای رضای خدا به مقابله با دشمن‌پرداختند، از این‌رو ما می‌گوییم هشت سال دفاع مقدس.

عبدالصمد اضافه میکند: هر اقدامی که انسان، برای رضای خدا انجام دهد می‌تواند جهاد تلقی شود؛ در زمینه اقتصاد هم می‌توان به شهادت رسید همان‌طور که در روایات آمده است که اگر مردی برای معاش خانواده خود کار کند فعالیت او اجر مجاهد فی‌سبیل‌الله را دارد.

این کارشناس امور تربیتی با بیان اینکه یکی از مصادیق جهاد اقتصادی، پرهیز از اسراف است، به تفاوت‌های فعالیت‌ اقتصادی با جهاد اقتصادی اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد: افرادی که جهاد اقتصادی می‌کنند از ویژگی‌هایی مانند ولایت‌مداری، شناخت دین، روحیه ایثار و از خود گذشتگی، عمل به هنگام و دشمن‌شناسی برخوردار هستند. 

وی، منفعت‌طلبی، خودمحوری و منحرف شدن از دایره ولایت را از آفت‌هایی دانست که ممکن است در جهاد اقتصادی گریبانگیر افراد شود.

این معلم ادامه می‌دهد: حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه به مالک اشتر می‌فرماید" نوک قلم‌هایتان را نازک بگیرید و سطرها را کنار یکدیگر بنویسید" این نگاه ریزبینانه حضرت بیانگر این است که باید در تمام ابعاد زندگی جهاد اقتصادی را بکار گیریم.

عبدالصمد خاطرنشان می‌کند: متأسفانه فرهنگ غرب تا حدودی به جامعه ما رسوخ کرده و باید افراد جهادگرانه به مبارزه با زیاده‌طلبی و انحصارگری افراد سودجو بروند و فرهنگ زیبای قناعت و ایثارگری را جایگزین رانت‌خواری و سودجویی کنند که آغاز نهادینه شدن این فرهنگ، بدون شک از مدارس شروع می‌شود و معلم در این بین نقش بسزایی را دارد.

* اخلاق، معنویت و عدالت سه محور اساسی در اقتصاد اسلامی

‌ مهدی توسلیان که مربی امور تربیتی است، بیان می‌کند: معتقدم که سه نگاه افراطی، تفریطی و نگاه متعادل و واقع‌بینانه به اقتصاد وجود دارد.

وی ادامه می‌دهد: نگاه افراطی را می‌توانیم به دو جریان لیبرالیستی و مارکسیسمی تقسیم کنیم؛ این دو جریان به دلیل قائل شدن به اصالت اقتصاد اگرچه با دو گفتمان متفاوت هستند اما بر روی یک ریل مشترک حرکت می‌کنند و آن ریل اخلاق‌زدایی از اقتصاد است؛ معنویت در این دو تفکر جایگاهی ندارد به طوری که پایبندی به اخلاق را ضد توسعه اقتصادی محسوب می‌کنند.

توسلیان، نگاه تفریطی به اقتصاد را به نگاه مرتاضانه تعبیر می‌کند و می‌افزاید: نگاه تفریطی و مرتاضانه به اقتصاد هم‌پای این جریان فکری البته با هواداران کمتری در طول تاریخ حضور مستمر داشته‌اند.

این کارشناس امور تربیتی اضافه می‌کند: در نگاه متعادل که همان مکتب اسلام است اقتصاد بر دو پایه اخلاق، معنویت و عدالت تأکید دارد به طوری که از یک طرف اسلام به مادیات اهمیت می‌دهد و از طرفی دیگر اخلاق را محور خود قرار داده است.

وی یکی از آفت‌های ممکن در بحث جهاد اقتصادی را تهی شدن از معنای واقعی و تبدیل شدن به شعار تبلیغاتی بی‌جان و جوهر میداند و میافزاید: به نظر بنده باید معنای پیشرفت مادی و به تعبیر فنی‌تر توسعه اقتصادی را با جهاد اقتصادی تفکیک کنیم؛ به یک تعبیر می‌توان گفت که توسعه اقتصادی سخت‌افزار و رشد معنوی نرم‌افزار یک جامعه است، البته هر کدام بدون دیگری ناقص و ابتر باقی می‌ماند.

وی ادامه می‌دهد: کارگزاران محترم باید فرازهایی از نامه حضرت علی(ع) به مالک اشتر را مورد تحلیل قرار بدهند. حضرت در همان ابتدای نامه، 4 محور بنیادین را متذکر می‌شوند، ایشان ابتدا می‌فرمایند بنیه مالی خود را از طریق اخذ خراج و مالیات تقویت کنید بعد از آن، برای آنکه دشمن چشم طمع به آب و خاک‌مان نداشته باشد بنیه دفاعی را تقویت کنیم و بعد از آن به ساماندهی معیشت مردم و آباد کردن شهرها بپردازیم.

توسلیان اضافه می‌کند: بعد از آنکه حضرت علی (ع) جنبه‌های سخت‌افزاری را مطرح می‌کنند، به جنبه‌های نرم‌افزاری که همان توصیه‌های اخلاقی است برای روشن شدن بحث می‌پردازند.

*نقش آموزش و پرورش، معلم و دانش‌آموز در جهاد اقتصادی

وی نقش معلم و آموزش و پرورش را در جهاد اقتصادی از دو منظر کمّی و کیفی میداند و تصریح می‌کند: از منظر سطح کمی، اگر آموزش و پرورش بتواند در تعداد مدارس و کلاس‌های درسی‌ را در کشور افزایش دهد و معلم بتواند راندمان قبولی خود را بالا ببرد و دانش‌آموزان هم بتوانند با نمرات عالی از سد کنکور عبور کنند و آمار دکتر و مهندس در کشور افزایش پیدا کند، می‌توانیم بگوییم که آموزش و پرورش سهم خود را در جهاد اقتصادی ایفا کرده است.

این معلم ادامه می‌دهد: از نگاه عمقی و کیفی با توجه به هم‌بافتی ماده و معنا یا به تعبیر دیگر یکپارچگی عالم شهود و غیب که حکایت از حقیقت واحد دارند، آموزش و پرورش نباید به یک کارگاه تولید آدم‌های مصنوعی و روبات‌های چشم و گوش بسته تبدیل شود بلکه باید انسان‌هایی را در بستر این نظام آموزشی متولد کند که در عالم حرف جدیدی را برای گفتن داشته باشند.

توسلیان اضافه می‌کند: جهاد اقتصادی را می‌توانیم با تألیف و تدوین کتب درسی در مبنای علم و توحید و با تعریف علوم انسانی و تجربی در مدارس نهادینه کنیم.

این مربی امور تربیتی می‌گوید: متأسفانه گرایش نسل امروز به علوم انسانی کاهش پیدا کرده است به نظر بنده برنامه‌ریزان کشور هم باید برنامه‌ای را برای گرایش جوانان به علوم انسانی بومی تدوین کنند.

به گزارش توانا، هنوز تا پایان سال 1390 بیش از 6 ماه فرصت باقی است و آغاز دوباره سال تحصیلی فرصت مناسبی است تا مشق "جهاد اقتصادی" در کلاس‌های درس تمرین شود.
انتهای پیام/