طرح پزشک خانواده در کوچه بن‌بست

به گزارش خبرگزاری فارس از آبادان، نزدیک به شش سال است که طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع در روستاهای کشورمان اجرا می‌شود و در طول این سال‌ها با فراز و نشیب بسیار مواجه شده است.
طرح پزشک خانواده در این شکل جدید از اواخر سال83  و اوایل سال 84 شروع شد و انگیزه اصلی‌اش این بود که وزارت بهداشت و سازمان بیمه خدمات درمانی در روستاها در قالب یک طرح کلان و مناسب، زمینه‌ای برای دسترسی روستائیان به خدمات بیشتر در حوزه سلامت فراهم کند، در عین حال در راستای ارتقای سلامت در کل کشور هم گامی بردارد.
اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع در کشور با هدف ارائه یک راهکار مناسب برای اصلاح نظام سلامت ملی در نظر گرفته و راه اندازی شد.
در طرح پزشک خانواده استفاده از عنوان افزایش دسترسی مردم روستا به خدمات بهداشت ـ درمانی در شبانه‌روز، خوب برای مردم جا نیفتاده و مردم از این طرح تصور خوبی ندارند و تصورشان این است پزشک موظف است به شکل شبانه‌روزی و بدون استراحت ارائه خدمات کند؛ بنابراین ذهنیت بدی از اصلاح شبانه‌روزی در ذهن مردم ایجاد شده است.
ماهیت برنامه پزشک خانواده نیز به گونه‌ای است که پزشک مورد نظر به‌عنوان پزشک تمامی اعضای خانواده، خواهد بود تا به این ترتیب قادر باشد وضعیت سلامت افراد زیر پوشش خود را نه‌تنها به عنوان یک فرد، بلکه به عنوان عضوی از یک خانواده و با اشراف بر روابط و مشکلات موجود در خانواده، مورد ارزیابی قرار دهد و به حل مشکلات سلامت آنان بپردازد.
در این طرح  در درجه اول پزشکان عمومی بیماران را ویزیت می‌کنند در پرونده‌ای سوابق بیماریها و شرح‌حال بیمار ذکر می‌شود و پزشک عمومی بعد از معاینات اولیه، بنابر نیاز، بیمار را به پزشک متخصص ارجاع میدهد.
نبود بیمارستان، رقم پایین تجهیزات پزشکی  مناسب در مراکز بهداشتی و درمانی، عدم
حضور مداوم برخی پزشکان متخصص در این مراکز، همچنین یک‌نوبته بودن برخی از این مراکز سبب شده که مردم مناطق محروم روستایی دچار خسارت مالی و روحی شوند.
ارگان‌های مرتبط با وجود تلاش در ارتقای سطح سلامت مردم به‌طور مستمر، هنوز امکانات مراکز درمانی و شرایط در اختیار پزشکان خالی از اشکال نیست زیرا امکانات و برنامه‌های بهداشتی هرگز حد و نهایتی ندارند.
 
* وجود 12 تیم سلامت در خرمشهر
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان خرمشهر اظهار داشت: در حال حاضر در شش مرکز بهداشتی درمانی این شهرستان 12 تیم سلامت فعال است.
احسان‌الله منفرد نیاکی افزود: در حال حاضر در شش مرکز بهداشتی درمانی شهری ـ روستایی و روستایی تیم سلامت فعالیت میکنند.
وی هدف از اجرای طرح پزشک خانواده را افزایش دسترسی مردم روستاها به خدمات بهداشتی درمانی در شبانه‌روز، کاهش هزینه‌های درمانی، تردد و سرگردانی روستاییان در مراکز درمانی متعدد شهری و بالا بردن شاخص‌های بهداشتی با زیر پوشش قرار دادن کامل مردم عنوان کرد و تصریح کرد: این طرح با پیگیریهای خوبی که صورت گرفته در شهرستان خرمشهر پیشرفت خوبی داشته است.
منفردنیاکی در خصوص خانه‌های بهداشت روستایی این شهرستان گفت: در حال حاضر 21 خانه بهداشت روستایی در سطح روستاها فعال است و 41 بهورز در آنها فعالیت دارند.
وی تعداد پزشک عمومی در تیم را 12 نفر اعلام داشت.
 
*برگزاری کلاس‌های آموزشی برای  پزشکان خرمشهری
رئیس شبکه بهداشت و درمان خرمشهر در ادامه در خصوص آموزش‌هایی که پزشکان می‌بینند گفت: دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز برنامه‌های آموزشی مدونی به منظور آموزش به همکارانی که نیاز به یادگیری دارند ارائه می دهد که پزشکان می‌توانند در این کلاس‌های آموزشی شرکت کنند.
وی افزود:همچنین در شبکه بهداشت و درمان خرمشهر در طی سال دوره‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف برای پزشکان برگزار می‌شود.
منفرد نیاکی در ادامه اظهار داشت: این دوره‌های آموزشی در زمینه‌های بهداشت، مسائل و قوانین اداری و دستورالعمل بیماری‌ها برگزار می شود.
وی افزود: هر یک از این دوره‌ها نیز امتیازهای خاص خود را برای پزشکان دارد که در پرونده‌های آنها نیز درج می‌شود.

 * اجرای طرح پزشک خانواده در آبادان
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان آبادان نیز در ادامه اظهار داشت: با توجه به اجرای طرح پزشک خانواده، مردم در صورت بروز بیماری به پزشک خانواده خود مراجعه کرده و تمام موارد در پرونده‌ای به نام پرونده سلامت بیمار ثبت میشود.
مرتضی جعفری افزود: در مراجعه بعدی بیمار به پزشک تمام سوابق بیماری بررسی و دستورات پزشک با توجه به سوابق قبلی بیمار اتخاذ میشود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر در شهرستان آبادان 14 تیم سلامت در قالب ماما و پزشک فعال است  و در چند روز آینده نیز دو تیم سلامت دیگر به فعالیت می‌پردازد.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان آبادان با اشاره به اینکه تیم‌های سلامت بر اساس جمعیت روستاها تنظیم شده است، خاطرنشان کرد: در روستاهای با جمعیت زیاد دو تیم سلامت فعالیت میکنند.
 
* وضعیت بهداشتی منطقه نامطلوب است 
سمیرا مصباح در درمانگاه اروندکنار به‌عنوان پزشک عمومی ایفای نقش می‌کند و طرح 16 ماهه خود را از دی‌ماه سال 89 در این مرکز می‌گذراند.
این پزشک عمومی به تبعیت از همسرش که پزشک ارتوپد است از تهران به آبادان آمده و هم‌اکنون در این شهر ساکن است.
مصباح در خصوص دوره‌های آموزشی که می‌‌بیند، افزود: در شبکه بهداشت و درمان آبادان دوره‌های آموزشی بر حسب نیازهای بهداشتی و درمانی برگزار می‌شود که آموزش دهنده‌های آن پزشکان و متخصصان مربوطه به هر بحث آموزشی هستند.
وی تصریح کرد: گزارش این آموزش‌های بهداشتی را ماهانه به مرکز ارسال می‌کنیم.
این پزشک عمومی مرکز درمانی اروند کنار، مشکلات فعلی را مربوط به مردم منطقه اروندکنار دانست و گفت: پزشکانی که در این مرکز شاغل می‌شوند با مشکلاتی روبرو هستند.
وی ادامه داد: البته در برخی موارد حق را به شهروندان اروند‌کنار می‌دهیم اما این مردم از مرکز بهداشت و درمانی این منطقه گاهی انتظارات غیرمعقولی دارند که از حد لازم می گذرد.
به گفته مصباح برخی مراجعان به این مرکز تصور می‌کنند این مرکز باید امکانات بیمارستان را داشته باشد.
وی شیفت کاری مرکز را از ساعت7:30 صبح تا 14:30 بیان کرد و گفت: از ساعت 14:30 ظهر تا ساعت 7:30 صبح یک پزشک به صورت کشیک در مرکز می‌ماند.
این پزشک عمومی با بیان اینکه در این مرکز سه پزشک در شیفت روزانه فعالیت دارند، خاطرنشان کرد: تعداد کشیک‌های خود در هفته یک مرتبه بوده به‌طوری در نوبت کاری شب و بعداز ظهر یک پزشک همیشه در مرکز وجود دارد.
وی اضافه کرد: در حاشیه شهرها و مناطق روستایی دفع ناصحیح زباله‌ها، آب آشامیدنی ناسالم، تخلیه و دفع غیربهداشتی فاضلاب‌ها، به‌عنوان کانون‌های انتقال بیماری‌ها و انواع ویروس‌ها هستند.
مصباح افزود: مردم این نواحی افزون بر این شرایط غیربهداشتی، آلودگی هوا ناشی از گرد و غباری مواجه هستند که خود عامل انتقال صدها بیماری هستند که از مرزهای کشور به این مناطق می‌رسند.
به گفته وی در برخی از این مناطق به دلیل نبود پزشک در شیفت شب و عدم حضور تمام وقت در مراکز درمانی و بهداشتی و همچنین نبود بیمارستان در آن حوالی به ناچار در صورت بیماری یا هر مسئله اورژانسی باید به مرکز شهر بروند که هزینه زمانی و مادی را در بر دارد و برخی امکانات مادی لازم را ندارند.
پزشک عمومی دیگری که در درمانگاه ولی‌عصر(عج) در منیوحی طرح خود را می‌گذراند از تهران به همراه همسرش به آبادان آمده و در منزل سازمانی واگذار شده همسرش ساکن است.
نجمه سید آقامیری مشکلات خود را در این مرکز مربوط به معظلات این منطقه عنوان کرد و افزود: در این منطقه وضعیت مالی مردم معمولاً نامناسب است آب آشامیدنی، دفع زباله، پسماندها و فاضلاب‌ها نامناسب و غیربهداشتی است.
این پزشک عمومی ادامه داد: به‌منظور اصلاح و بهبود این شرایط غیربهداشتی و بیمار‌ی‌زا اقدامات این مرکز به همراه شبکه بهداشت و درمان انجام داده است، اما این مسائل تنها به طور مقطعی حل می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در عین حال زاد و ولد نیز در این منطقه زیاد است، گفت: مرکز درمانی دیگری نیز در 10 کیلومتری این مرکز قرار دارد و این مرکز از ساعت 7:30 تا 14 به مراجعان پاسخگو است.
به گفته آقامیری در مرکز درمانی اروند کنار یک روز در هفته از ساعت 14:30 تا 7:30 صبح فردا به صورت کشیک فعالیت می‌کنند.
امیدواریم طرح پزشک سلامت خانواده بزودی در آبادان و خرمشهر با معنای حقیقی اجرا و با همت هر چه بیشتر مسئولان، مشکلات در پیش‌روی پزشکان برای اجرای مناسب‌تر این طرح مرتفع شود.
انتهای پیام/غ10