بیتوجهی دولت و مجلس به احیای دریاچه ارومیه

به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه طرح دو فوریتی انتقال آب به دریاچه ارومیه برای محافظت از آن پس از هفته‌ها انتظار در دستور کار جلسه علنی مجلس قرار گرفت و با مخالفت و بی‌توجهی نمایندگان با این بحران حیاتی مواجه شد.
اگر چه طراحان هشدار می‌دادند که در صورت عدم توجه به وضعیت وخیم دریاچه ارومیه این دریاچه تا دو سال دیگر خشک می‌شود و بیم باران‌های نمکی می‌رود اما نمایندگان به دو فوریت این طرح رای ندادند تا این موضوع به صورت عادی در مجلس بررسی شود.
در طول حیات مجلس هشتم این نخستین بی توجهی نسبت به منابع زیست محیطی کشور نیست و بارها شاهد بی‌توجهی نمایندگان مجلس به این مقوله مهم بودیم.

* گلین گداخ آغلیاخ اورمی گولون دولدوراخ
علی آرین فعال محیط زیست در این ارتباط با خبرنگار ما اظهار داشت: دور شدن از مدیریت مشارکتی در کشور سبب چنین نگرشی در بین نمایندگان مجلس شده است.
وی با اشاره به بی‌توجهی نمایندگان به طرح دو فوریتی نجات دریاچه ارومیه تصریح کرد: وقتی مسائل مهم‌تری مثل تعطیلات عید فطر هست دیگه جایی برای بررسی مسائل کم اهمیتی مثل خشک شدن دریاچه ارومیه نمی‌ماند.
این فعال محیط زیست با انتقاد از روند نجات دریاچه ارومیه افزود: عده‌ای از محققان کشور با همکاری مسئولان عالی رتبه در حال اجرای پروژه بزرگی به نام روش خشک کردن رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، دریاها و اقیانوس‌ها هستند که تابه حال به دلیل پیشرفت چشمگیری که داشته‌اند موفق به یافتن روش خشکاندن رودها و دریاچه‌ها شده‌اند و در این میان دلیلی ندارد فعالان محیط زیست یا رسانه‌ها مدام سرو صدا کرده و این پروژه محرمانه را لو دهند.
آرین ادامه داد: زمانی که در مجلس شورای اسلامی که خانه ملت است نمایندگانی با 20 تا 25 هزار رای انتخاب شوند طبیعتا آن نماینده به مانند یک عضو شورای اسلامی شهر عمل خواهد کرد و انتظاری بیش از آن از وی نخواهد بود و شکی نیست لازمه اصلاح آن اصلاح قانون انتخابات و انتخاب نمایندگان به صورت حداقل حوزه استانی خواهد بود که دیدگاه آنان به سمت دغدغه‌های ملی سوق یابد نه مثل اکنون که دیدگاه شهرستانی یا روستایی این راه یافتگان به مجلس کشور و مسایل کشور و مردم برایش مهم نیست.
وی با بیان اینکه هر نوع حرکت سمبولیک برای نجات دریاچه ارومیه توسط فعالان محیط زیست با برخور مسئولان و در بسیاری از موارد با برخورد نیروی قهریه مواجه می‌شود گفت: شعار رایج ما این است که می‌گوییم" گلین گداخ آغلیاخ اورمی گولون دولدوراخ ( بیایید گریه کنیم تا شاید دریاچه اورمیه پر شود ) ولی با اینکه این شعار که هیچگونه جنبه سیاسی ندارد و نظر و امنیت کشور و استان را بر هم نمی‌زند هم برخورد می‌شود.
آرین با اشاره به عوامل موثر در خشک شدن دریاچه ارومیه گفت: مافیای سدسازی که روی تمام رودخانه‌ها یک حوزه آبریز بسته و سد درست کرده‌اند و سد برایشان کافی نبود و آمده‌اند روی دریاچه پلی ایجاد کردند که فقط یک چهارم آن پل است و بقیه بیشتر شبیه سد است که جلوی حرکت‌های درون آبی دریاچه را گرفته‌اند و این یعنی بی توجهی محض به  خشک شدن دریاچه ارومیه.
وی با اشاره به عدم آگاهی نمایندگان مجلس از وضعیت دریاچه ارومیه و راهکارهای پیشنهادی دولت و دیگر نمایندگان برای نجات این دریاچه که شان و منزلت دولت و مجلس با خشک شدن آن زیر سوال می‌رود اظهار داشت: در این میان حس وطن‌دوستی برخی نمایندگان مجلس هشتم به قدری است که در مخالفت خود با طرح دو فوریتی نجات دریاچه ارومیه اعلام می‌کنند که " چرا باید کل یک میلیارد تومان بودجه تخصیصی به مشکل غبارها و جریانهای آبی کشور به دریاچه ارومیه پرداخت شود؟"
با توجه به اینکه 60 درصد آب دریاچه ارومیه از دست رفته و با کاهش منابع لازم برای آن مواجه هستیم و اغلب کارشناسان محیط زیست از مدت‌ها پیش در این ارتباط تذکر داده بودند اما وعده‌های دولت برای حل این بحران تاکنون به سرانجام نرسیده است.
در این میان اگر نمایندگان مجلس هشتم با مسائل زیست محیطی بیگانه نبودند بدون شک خود را در این عاقبت شوم سهیم نمی‌کردند و به راهکارهای محیط زیستی برای کمک به حیات این دریاچه جنبه قانونی می‌بخشیدند.

* به هر قیمتی دریاچه ارومیه را نجات می‌دهیم
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در این ارتباط به خبرنگار فارس گفت: برای نجات دریاچه ارومیه به هیچ عنوان از مواضع خود کوتاه نیامده و در این زمینه عقب‌نشینی نمی‌کنیم.
نادر قاضی‌پور با بیان اینکه نمی‌گذاریم دریاچه ارومیه خشک شود، تصریح کرد: وجود مخالفان و موافقان برای یک طرح در مجلس امری عادی است و نمایندگان مخالف با ماهیت خود طرح ارائه شده مخالف نیستند ولی با دو فوریتی بودن ان مخالف هستند.
وی با بیان اینکه دلیل این مخالفت‌ها از عدم اطلاع نمایندگان از ارقام ریالی برای نجات دریاچه ارومیه ناشی می‌شود، افزود: بعد از پایان جلسه علنی مجلس نمایندگان مخالف اعتراف کردند طرح را قبول دارند ولی دو فوریتی بودن آن را قبول ندارند.
قاضی‌پور بیان کرد: با وزارت نیرو به این توافق رسیده‌ایم که در حوزه آذربایجان غربی از ارس آبرسانی شود.
وی با بیان اینکه یک طرح دیگر نیز در شهرستان پیرانشهر وجود دارد، گفت: بر اساس این طرح از  سد کانسپی تونل آب به نقده وارد می‌شود ولی برای اجرایی شدن این طرح نیازمند شش سال زمان هستیم ولی از جایی که اعتبارات به موقع تخصیص داده نمی‌شود در این زمینه نیز دچار مشکل می‌شویم.
این مسئول با بیان اینکه به مردم قول می‌دهم دریا را زنده نگه ‌داریم، افزود: اجازه نمی‌دهیم به حق و حقوق آذربایجان تجاوز شود.
قاضی‌پور در ارتباط با انتقال آب زرینه‌رود به آذربایجان شرقی برای استفاده آب شرب مردم تبریز اظهار داشت: زمانی که آب در این استان زیاد بود و دریاچه آب زیادی داشت با افزایش بارندگی و وارد شدن آب زرینه رود به دریاچه ارومیه شاهد تخریب زمین‌های کشاورزی می‌شدیم و تصمیم گرفته شد زرینه‌رود برای مصارف کشاورزی تبریز که در آن زمان با مشکل مواجه بودند انتقال یابد ولی حالا که دریاچه ارومیه نیاز به این آب دارد روا نیست آب زرینه‌رود به تبریز برود چرا که برای تامین آب شرب مردم تبریز منابع دیگری نیز وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه فاز دوم انتقال آب زرینه‌رود به آذربایجان غربی در دست اجراست، افزود: بر این اساس 15 متر مکعب در ثانیه آب از زرینه‌رود به آذربایجان شرقی می‌رود و این در حالی است که این میزان در حال حاضر دو متر مکعب در ثانیه است.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما نه مردم را تحریک می‌کنیم نه از اسلحه برای نجات دریاچه ارومیه استفاده می‌کنیم اما در چهار چوب قانون مشکل دریاچه ارومیه را رفع خواهیم کرد.
قاضی‌پور با انتقاد از روند کند اقدامات انجام گرفته برای نجات دریاچه ارومیه تصریح کرد: بروکراسی داخلی وزارت نیرو و استعلامات بین حوزه‌ای در داخل این وزارت و معاونت‌های آن سبب کندی اقدامات برای جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه شده است.

* دریاچه ارومیه به نخستین دریاچه شور جهان تبدیل شد
مدیرحفاظت از محیط زیست آذربایجان غربی ‌در نخستین جلسه شورای منطقه‌ای مدیریت جامع حوزه آبریز دریاچه ارومیه که با حضور معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست، قائم مقام معاون عمرانی وزارت کشور، معاون وزیر جهاد کشاورزی، استانداران سه استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و استاندار استان کردستان که در محل سالن جلسات سازمان بنادر و کشتیرانی آذربایجان غربی در دوم مرداد ماه سال جاری برگزار شده بود، گفت: شاهرگ حیاتی دریاچه ارومیه رودخانه زرینه‌رود است که این رودخانه به دست وزارت نیرو افتاده است.
وی تصریح کرد: زرینه‌رود شاهرگ حیاتی دریاچه ارومیه است که تبعات ناشی از انتقال آب آن به آذربایجان شرقی برای مصارف شرب، در احیای دریاچه ارومیه نادیده گرفته می‌شود.
این مسئول با اشاره به پسروی آب دریاچه ارومیه، افزود: پسروی آب در جنوب دریاچه ارومیه بیشتر از سایر نقاط است.
عباس‌نژاد سطح تراز آب دریاچه ارومیه در سال 1375 را یک هزار و 278 متر عنوان کرد و گفت: این میزان در سال جاری به یک هزار و 271 متر رسیده است.
وی با اشاره به تغییرات اقلیمی در منطقه گفت: در حال حاضر ارتفاع دریاچه ارومیه از سطح آب‌های آزاد یک هزار و 271 ممیز 20 متر است که این میزان حدود 2 هزار و 700 متر مساحت را شامل می‌شود.
مدیرحفاظت از محیط زیست آذربایجان غربی با اشاره به منابع تامین آب دریاچه ارومیه افزود: نزول آسمانی به صورت مستقیم در 5 هزار و 700 کیلومتر مربع از آب دریاچه ارومیه وارد می‌شود.
عباس‌نژاد ادامه داد: 40 درصد آب دریاچه ارومیه از طریق رودخانه زرینه‌رود تامین می‌شود به طوری که این رودخانه در شرایط نرمال 2 میلیارد و 200 میلیون‌ متر‌مکعب آب وارد دریاچه ارومیه می‌کند که در حال حاضر این میزان یک هزار و 300 میلیون متر مربع است.
وی گفت: دریاچه ارومیه زمانی دومین دریاچه شور از نظر غلظت نمک در واحد سطح بود ولی با بحران ایجاد شده و بالا رفتن غلظت آب در سطح این دریاچه شاهد هستیم دریاچه ارومیه به نخستین دریاچه شور جهان تبدیل شده است.
عباس‌نژاد از تبدیل به شوره‌زار شدن 300 کیلومتر از وسعت دریاچه ارومیه به شوره‌زار خبر داد و تصریح کرد: در زمان نرمال میزان شوری دریاچه ارومیه 280 گرم در لیتر بوده و این میزان در حال حاضر به 400 گرم در لیتر افزایش یافته است. 
این مسئول در ادامه از تشکیل کریستال‌های نمکی در اطراف دریاچه ارومیه خبر داد و اظهار داشت: در حال حاضر این کریستال‌ها بزرگ شده‌اند و تاثیر منفی در خشک شدن دریاچه ارومیه دارند.
عباس‌نژاد با اشاره به مهاجرت معکوس حیات وحش در دریاچه ارومیه تصریح کرد: در حال حاضر حیات ‌وحش دریاچه ارومیه دچار بحران شده است. 
مدیرحفاظت از محیط زیست آذربایجان غربی با اشاره به تبعات منفی خشک شدن دریاچه ارومیه و بالا رفتن غلظت نمک در این دریاچه افزود: در این راستا پرندگان و دیگر حیات وحش دریاچه ارومیه مهاجرت معکوس دارند.
بی‌توجهی نمایندگان مجلس هشتم نسبت به چنین آمار و ارقامی که برای محاسبه آنها کارشناسان و متخصصان ساعت‌های متمادی زمان هزینه کرده‌اند و مخالفت با طرح دو فوریتی نجات دریاچه ارومیه از بحران خشک شدن بی‌انصافی است چرا که نادیده گرفتن بحران دریاچه ارومیه در تمام سال‌های گذشته سبب شده این روند خشکی شتاب بیش‌تری بگیرد و هر روز بیش‌تر از روز قبل به کام مرگ فرو رود.
خشک شدن دریاچه ارومیه تنها از بین رفتن یک زیستگاه تفریحی و تفرجگاهی برای گردشگران نیست بلکه خشک شدن این دریاچه به گواه بسیاری از کارشناسان محیط زیست نابودی و از بین رفتن کشاورزی و مسموم شدن هوای شمالغرب کشور را به دنبال دارد.
-------------------------
گزارش از مریم رسولی
-------------------------
انتهای پیام/غ10