به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، یکی از گیاهانی که از زمان‌های قدیم به عنوان یک داروی طبیعی برای درمان مشکلات قلبی- عروقی، عضلانی، آنفلوانزا، سرماخوردگی و سرفه استفاده می‌شده، گیاه زنجبیل بوده است، این گیاه به صورت دمنوش هم مصرف می‌شود و به درمان بسیاری از بیماری‌ها کمک می‌کند.
آشنایی مختصر یا گیاه زنجبیل
زنجبیل یا زنجفیل با نام علمی Zingiber officinal، یک ادویه و گیاه خوراکی و دارویی است که برگ‌های آن شبیه سرنیزه و ظاهرش شبیه نی است، گل‌های آن به رنگ سفید و سبز مایل به زرد است، اگر چه معمولاً از زنجبیل به عنوان ریشه آن گیاه نام برده می‌شود ولی در اصل، قسمت مورد استفاده گیاه، ساقه متورم شده زیرزمینی آن است که «ریزوم» نام دارد.
زنجبیل گیاهی 5 هزار ساله با پیشینه تاریخی و کهن و دارای طبع گرم و خشک است، در طب چینی باستانی و طب سرخپوستان از ریشه زنجبیل به عنوان تقویت‌کننده برای درمان بیماری‌های شایع آن دوران استفاده می‌شده است، گرچه زنجبیل، بومی نواحی آسیای جنوب شرقی است اما در سایر نقاط دنیا نیز به طور گسترده کشت شده است و در قرون وسطی از زنجبیل بیشتر در تهیه شیرینی استفاده می‌شده است، زنجبیل از مشهورترین و محبوب‌ترین ادویه‌های تاریخ ایران و جهان است.
خواص زنجبیل
زنجبیل دارای خاصیت ضد سرطانی است و به ویژه از سرطان روده بزرگ در انسان پیشگیری می‌کند و دمنوش آن برطرف کننده عطش و ادرارآور است؛ به علاوه زنجبیل درمان طبیعی تهوع، سردرد و گرفتگی‌های معده در بزرگسالان و کودکان است و برای تقویت سیستم ایمنی بدن نیز مفید است؛ مصرف منظم چای زنجبیل به درمان طبیعی و خانگی دفع سنگ کلیه کمک می‌کند.
زنجبیل دوستدار دستگاه گوارشی
زنجبیل از بهترین گیاهان دارویی برای معده و محرک دستگاه گوارش است که به ترشح صفرا و تحریک هضم بهتر غذا کمک کرده و دمنوش زنجبیل ناراحتی‌های معده را برطرف می‌کند، نوشیدن دمنوش آن قبل از غذا باعث افزایش اشتها و بعد از غذا باعث هضم غذا می‌شود و تقویت‌کننده معده است، همچنین به عنوان ضدنفخ و ضد تهوع به کار می‌رود و برای از بین‌بردن عفونت‌های معده و روده و درمان اسهال ناشی از مسمومیت غذایی از این دمنوش استفاده می‌شود.
برای درمان نفخ معده توصیه می‌شود در طول روز 2 یا 3 مرتبه، مقداری زنجبیل را میل کنید و برای درمان ناراحتی‌های دیگر معده، زنجبیل تازه را خرد کرده و روی آن نمک بپاشید، سپس در طول روز به طور مرتب این قطعات را بجوید، از اسموتی زنجبیل نیز برای درمان دل درد استفاده می‌شود، به این صورت که برش‌های نازک یک تکه زنجبیل تازه را به همراه 1 عدد سیب و 3 تا 5 عدد هویج کوچک خرد شده داخل مخلوط کن ریخته و قبل از مصرف 1 قاشق چایخوری آب لیمو به آن اضافه کنید.
تسکین‌دهنده بیماری‌های تنفسی
زنجبیل خلط‌آور است و با بیرون راندن مخاط خلطی از ریه‌ها، به درمان آسم، برونشیت و دیگر مشکلات تنفسی کمک می‌کند؛ دمنوش زنجبیل داروی بسیار مناسبی برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی و گلودرد است به صورتی که یک فنجان چای زنجبیل به درمان گرفتگی گلو و خواب بهتر کمک‌کننده است و استنشاق ذرات زنجبیل برای باز شدن راه‌های تنفسی و یک قاشق چایخوری آب زنجبیل و عسل برای رفع سرفه و گلو درد ناشی از سرماخوردگی مفید است و چای زنجبیل احتقان گلو و بینی را برطرف می‌کند.
اجزای موجود در زنجبیل که آن را به یک دارو ضد ویروسی عالی تبدیل کرده است، ویتامین C، کورکومین، اسید آمینه‌های مختلف، اسکالیک اسید و فلاونوئیدها هستند، با این ترکیبات و به دلیل دارا بودن خواص ضدالتهابی، ضدویروسی، آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتری، زنجبیل یک داروی عالی برای سرفه، آنفلوآنزا و سرماخوردگی است.
راهی طبیعی برای درمان سرگیجه و میگرن
برای رهایی از سرگیجه و حالت تهوع می‌توان از خواص زنجبیل استفاده کرد، جویدن یک قطعه کوچک از این ماده سرگیجه را کاهش می‌دهد، برای مقابله با طعم قوی زنجبیل، می‌توان همراه آن را با کمی عسل مخلوط کرد، زنجبیل با کاهش درد و التهاب در رگ‌های خونی به تسکین میگرن کمک کرده و استفاده موضعی از زنجبیل رقیق‌شده روی پیشانی دردهای شدید میگرنی را بهبود می‌بخشد.
ضد التهاب و مسکن قوی
خاصیت ضدالتهابی زنجبیل برای درمان التهاب مزمن عالی بوده و درد و ورم ناشی از التهاب را برطرف می‌کند و برای افرادی که ابتدای صبح احساس سفتی در بدن دارند، مفید است، افرادی که از بیماری‌های مفاصل همچون استئوآرتریت زانو، آرتریت روماتوئید، پوکی استخوان یا ناراحتی‌های عضلانی رنج می‌برند، زنجبیل را در رژیم غذایی خود بگنجانند و از خواص ضددرد و ضدالتهابی آن بهره‌مند شوند، همچنین مقداری روغن زنجبیل به وان حمام اضافه و در آن دراز بکشند و اگر از کشیدگی عضلات رنج می‌برند از مخلوط زنجبیل گرم و زردچوبه استفاده کنند.
زنجبیل از قلب مراقبت می‌کند
بسیاری از افراد مبتلا به مشکلات مختلف قلبی، زنجبیل را در رژیم غذایی خود برای حفظ سلامتی قرار می‌دهند، مکمل ریشه زنجبیل به دلیل کاهش کلسترول و فشار خون بالا برای سلامت قلب مفید بوده و چای زنجبیل از لخته‌شدن خون جلوگیری می‌کند.
زنجبیل ضامن سلامت پوست
زنجبیل از گیاهان معجزه‌آسا برای پوست است که به همین دلیل در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست از آن استفاده می‌شود البته پیش از گذاشتن هر گونه ماسک حاوی زنجبیل بر روی صورت و نواحی حساس بدن، با قرار دادن مقدار کمی از آن بر روی پوست دست خود به مدت حداقل 20 دقیقه، از نداشتن حساسیت نسبت به آن اطمینان حاصل کنید.
زنجبیل خاصیت ضدپیری دارد زیرا دارای بیش از 40 ترکیب آنتی‌اکسیدانی است که سموم بدن را از بین برده و با بهبود جریان خون به تغذیه و اکسیژن‌رسانی بهتر به پوست کمک می‌کنند، از سوی دیگر خواص آنتی‌اکسیدانی زنجبیل از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد روی پوست جلوگیری کرده و الاستیک پوست را بهبود می‌بخشد و برای درمان سریع چین و چروک پوست و کاهش علائم پیری مفید است، زنجبیل و آب زنجبیل تازه درد و سوزش زخم را از بین برده و به درمان سریع آن نیز کمک می‌کند.
زنجبیل به صورت چشمگیری آسیب‌های ناشی از آفتاب‌سوختگی و قرمزی پوست را از بین برده و پوست را به صورت طبیعی زیبا و صاف می‌کند و افرادی که از تیره و مات شدن چهره خود خسته شده‌اند حتما ماسک زنجبیل را امتحان کنند تا درخشندگی پوست خود را بازیابند.
زنجبیل درمانی برای آکنه، جوش و لک‌های پوستی
زنجبیل یک ضدعفونی‌کننده و پاک‌کننده قوی است که پوست را صاف و تمیز کرده و باکتری‌های پوست را از بین می‌برد و برای درمان آکنه و جوش و لک‌های پوست مفید است، همچنین به دلیل خواص ضدالتهابی برای پیشگیری و درمان آکنه و جوش معجزه می‌کند زیرا التهاب پوست از عوامل ایجاد آکنه و جوش‌های آزاردهنده پوستی است.
زنجبیل در از بین‌بردن زخم‌های سفید هم کاربرد دارد، زخم سفید زمانی رخ می‌دهد که پوست دچار تغییر رنگ شده و سفید یا بسیار روشن‌تر از رنگ طبیعی پوست می‌شود که زنجبیل این مشکل پوستی را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد، همچنین زنجبیل از گیاهان مؤثر برای کاهش و درمان سلولیت و علائم واریس پا است.
زنجبیل حافظ سلامت مو
زنجبیل تأثیر زیادی در سلامت و تقویت موها دارد، از جمله اینکه زنجبیل گردش خون در پوست سر را بهبود بخشیده و با تغذیه و تقویت فولیکول‌های مو به رشد موها کمک می‌کند، همچنین اسیدهای چرب موجود در زنجبیل برای ضخیم‌شدن موهای نازک نیز مفید بوده و باعث می‌شود موها پرپشت دیده شود.
زنجبیل گیاهی جادویی و حاوی ویتامین‌ها، روی و فسفر است که باعث درخشندگی موها شده و برای موهای خشک و شکننده معجزه می‌کند و ریشه و عصاره زنجبیل برای درمان ریزش مو مفید است، زنجبیل و روغن زنجبیل به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی برای درمان شوره سر عالی هستند و شستن موها با عصاره زنجبیل یا افزودن آن به شامپو راه عالی برای درمان موخوره است زیرا فولیکول‌های مو به دلیل قرار گرفتن در معرض آلودگی‌ها و گرمای بیش از حد، آسیب دیده و همین مورد در بروز موخوره و سایر مشکلات مو تأثیر نامطلوبی دارد.
زنجبیل مناسب برای بانوان
تحقیقات نشان داده است که زنجبیل حاوی ویتامین B6 است و برای درمان بیماری صبحگاهی و تهوع بانوان باردار عالی است، مصرف زنجبیل در دوران بارداری برای پیشگیری و درمان ناراحتی‌های شایع معده مانند نفخ و سوزش سر دل مفید است و به کاهش قند و کلسترول خون آن‌ها کمک می‌کند و خطر بروز اختلالات مادرزادی در جنین را کاهش می‌دهد؛ همچنین مصرف زنجبیل در آغاز دوره قاعدگی، علائم و درد را در برخی از بانوان کاهش می‌دهد و اثری مشابه داروهای مسکن دارد.
خواص زنجبیل برای مردان
خواص ضد درد زنجبیل برای ورزشکارانی که از دردهای عضلانی بعد از تمرینات شدید رنج می‌برند، عالی است و مصرف منظم مکمل زنجبیل و چای گرم زنجبیل باعث کاهش التهاب و آسیب عضلانی در بدنسازان می‌شود، زنجبیل حاوی مقادیر فراوانی منگنز است که برای سلامت عصب‌ها ضروری بوده که برای تولید و ترشح هورمون تستوسترون در باروری سالم مردان، حیاتی است.
پیشگیری و درمان سرطان با زنجبیل
زنجبیل به خاطر داشتن آنتی‌اکسیدان‌های فراوان یکی از بهترین خوراکی‌ها برای پیشگیری از سرطان است و به علاوه توانایی مبارزه با سلول‌های سرطانی مختلف از جمله سرطان ریه، تخمدان، سینه، پروستات و سرطان روده بزرگ را دارد و با دفع مواد سمی و ضایعات بدن، از مؤثرترین و ارزان‌ترین روش‌های پیشگیری از ابتلا به سرطان به شمار می‌رود؛ همچنین مصرف مکمل‌های ریشه زنجبیل یا آب زنجبیل قبل از انجام شیمی درمانی برای کاهش تهوع به همراه دیگر داروهای تهوع مفید است.
دیابت و زنجبیل
زنجبیل باعث کاهش سطح قند خون شده و مصرف منظم آن از بروز دیابت نوع 2، کلسترول خون و چاقی پیشگیری می‌کند، زنجبیل همچنین خطر ابتلا به نفروپاتی دیابتی(آسیب کلیه ناشی از قند خون بالا) را کاهش می‌دهد.
نقش زنجبیل در سلامت مغز
بیماری‌هایی همچون آلزایمر و پارکینسون ارتباط نزدیکی با استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن مغزی دارند، زنجبیل به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی قوی، نقش مهمی در حفظ سلامت مغز و پیشگیری از بیماری‌های شناختی ایفا می‌کند، علاوه بر این زنجبیل روند زوال سلول‌های مغز را کند کرده و با محافظت سلول‌ها از بروز آلزایمر جلوگیری می‌کند، مصرف منظم زنجبیل در مقادیر کم، با از بین بردن ذخایر چربی درون شریان‌ها و بهبود جریان خون از بروز سکته مغزی نیز پیشگیری می‌کند.
گردش خون بهتر با زنجبیل
زنجبیل از گیاهان با طبیعت گرم است که به حفظ حرارت بدن کمک کرده و عروق خونی را منبسط می‌کند و همین امر باعث بهبود جریان خون می‌شود و خاصیت گرمابخشی زنجبیل از بروز بیماری‌هایی همچون هیپوترمیا(افت شدید دمای بدن) جلوگیری و به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک می‌کند.
مبارزی قوی در مقابل کبد چرب و چاقی
خواص آنتی‌اکسیدانی زنجبیل و کاهش تری‌گلیسیرید خون به درمان کبد چرب کمک کرده و مصرف آن با کاهش التهاب و رشد و نمو سلول‌های سرطانی از بروز سرطان کبد پیشگیری می‌کند، همچنین زنجبیل به جذب مواد مغذی کمک می‌کند و سوخت و ساز بدن را نیز افزایش می‌دهد، زنجبیل یکی از مواد غذایی ایده‌آل برای افرادی است که قصد لاغر شدن دارند، زیرا اشتها را کاهش داده و باعث از بین‌‌رفتن چربی می‌شود، از سوی دیگر، افرادی که بیش از حد ضعیف هستند و می‌خواهند چاق شوند باید از زنجبیل و همچنین هر گونه مکمل‌های حاوی زنجبیل اجتناب کنند.
روغن زنجبیل
روغن زنجبیل از بهترین داروهای خانگی برای رفع سموم بدن به ویژه مسمومیت غذایی است و در درمان انواع بیماری‌های باکتریایی و عفونت‌های روده‌ای مؤثر است. تحقیقات نشان داده که روغن زنجبیل می تواند به درمان پوکی استخوان، اضطراب و افسردگی، بهبود هضم غذا، درمان عفونت و مشکلات تنفسی، کاهش التهاب و درمان درد قاعدگی و بهبود عملکرد کبد کمک کند.
مضرات زنجبیل
زنجبیل حاوی مواد محرک قدرتمندی است که می‌تواند باعث انقباضات زودرس شود، به همین جهت بانوان باردار به خصوص در ماه‌های آخر بارداری نباید از زنجبیل استفاده کنند زیرا ممکن است باعث سقط جنین شود.
برخی افراد پس از مصرف زنجبیل دچار سوزش خفیف یا ناراحتی معده، رفلاکس اسید و اسهال می‌شوند که باید با احتیاط از آن استفاده کنند؛ همچنین افراد مبتلا به سنگ صفرا، دیابت و اختلال لخته‌شدن خون لازم است قبل از مصرف زنجبیل با پزشک مشورت کنند زیرا ممکن است زنجبیل با آسپرین و داروهای رقیق‌کننده خون، فشار خون بالا و داروهای دیابت تداخل داشته باشد.
در موارد نادر مصرف زنجبیل ممکن است باعث بروز کهیر، سوزش دهان، تنگی نفس یا ورم شود و در صورت استعمال موضعی زنجبیل ممکن است باعث بروز تحریکات پوستی شود به همین دلیل قبل از استفاده روی بخش کوچکی از پوست تست شود.
زنجبیل برای سرعت بخشیدن به گردش خون به کار می‌رود اما برای افرادی که دچار بیماری‌هایی نظیر هموفیلی هستند نباید از زنجبیل استفاده کرد؛ همچنین کودکان با سن کمتر از 2 سال، نباید از زنجبیل استفاده کنند.
روش‌های مصرف زنجبیل در غذاها
از زنجبیل تازه یا پودر زنجبیل خشک می‌توان به عنوان ادویه طعم‌دهنده انواع غذاها استفاده کرد و به علاوه از ریشه زنجبیل تازه نیز برای تهیه انواع آب‌نبات، شیرینی زنجبیلی، بیسکویت و تنقلات تندمزه استفاده می‌شود، چای زنجبیل هم از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها به خصوص در کشورهای آسیایی است، آب زنجبیل نیز که با استفاده از دستگاه آبمیوه‌گیری به دست می‌آید در بسیاری از غذاهای آسیایی به کار می‌رود یا در اسموتی سبزیجات مختلف استفاده می‌شود.
روش تهیه دمنوش زنجبیل
برای تهیه دمنوش زنجبیل، ابتدا پوست زنجبیل را گرفته و آن را به صورت ورقه‌های نازک ببرید، مقداری آب جوش داخل یک قوری کوچک ریخته و ورقه‌های زنجبیل تازه را داخل آن بریزید و قوری را روی حرارت غیر مستقیم قرار دهید، حدود 15 تا 20 دقیقه صبر کنید تا دمنوش زنجبیل دم بکشد، می‌توانید از عسل یا نبات برای شیرین‌کردن دمنوش زنجبیل استفاده کنید، اضافه‌کردن مقداری آبلیمو به این دمنوش طعم تازه و جالبی را برایتان به ارمغان می‌آورد.
انتهای پیام/63088/ص30/
