به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، وزیر بهداشت اخیرا در اصفهان درباره کاستیهای پژوهش علوم پزشکی در کشورمان بیاناتی داشتند و بهخصوص به دو موضوع مهم در سالهای اخیر یعنی طرح تحول سلامت و از آن مهمتر جهانگیری کرونا و نقشی که تحقیقات در این زمینه باید ایفا میکرد، گلایه کردند.
موضوع فوری جهان و کشور، کروناست. یکی از مهمترین منابع برای سیاستگذاری و برنامهریزی در برابر این جهانگیری مدلسازی است، این تعبیر مهم در بین عالمان این رشته مشهور است که هیچ مدلی صحیح نیست اما همه میتوانند کمک کنند.
توقع غیرواقعی از مدلسازی در برخی از کشورها منجر به سیاستگذاریهای غلط شده است. مثلا مدل ایمنی همگانی یا گلهای که تأکید داشت با ابتلای همگانی ویروس از بین میرود یا مدلی که نقش گرما را در کاهش انتقال ویروس برجسته کرده بود؛ همگی باعث اشتباهات بزرگی در بیعملی در کشورهای مختلف و از جمله کشور ما شد.
هیچ مدلی بهتنهایی نباید مبنای تصمیمگیری باشد و مهمتر اینکه سیاستگذار باید بدترین سناریوی محتمل را در نظر بگیرد و با خوشخیالی در آغاز تابستان اعلام نکند که با آمدن فصل گرما ویروس ضعیف میشود. متأسفانه ترازیابی جهانی کمتر مد نظر است.
در همان زمان که امثال این بیانات در جلسه ستاد ملی کرونای کشور بیان میشد و مبنای تصمیمسازی کشوری قرار میگرفت، مطالعات نیمکره جنوبی نشان داده بود که ویروس در برابر گرما مقاوم است و همان موقع مقالاتی منتشر میشد که نشانگر افزایش قدرت سرایت ویروس بودند.مهمتر اینکه مدلسازی درست احتیاج به دسترسی به اطلاعات دارد.
وقتی هنوز دسترسی به اطلاعات بیماری در کشور ما در انحصار گروه معدودی است، چگونه میتوان توقع داشت که عالمان این عرصه مدلسازی درست کنند؟ نتیجه این شرایط این خواهد بود همان ۱۰ مدل توسط عده معدودی تهیه شوند و نقد نشوند و مبنای تصمیمات اشتباه قرار گیرند.
متأسفانه در طول این جهانگیری عمده تمرکز تحقیقات در کشور ما بر مطالعات دوسوکور بر کارایی داروها بود؛ بهنحویکه تعداد کارآزماییهای بالینی ثبتشده در کشور ما در مورد ویروس کرونا، در سطح جهانی از بالاترینهاست.
نهفقط تعداد کارآزماییهای داخلی بلکه نرخ مشارکت در کارآزماییهای بینالمللی هم در کشور ما از بالاترینها بود بهنحویکه در مطالعه سازمان بهداشت جهانی در مورد داروی رمدسیویر بیش از یکچهارم آزمودنیها در مقطعی از کشور ما بودند.
به قلم دکتر کامران باقری لنکرانی
انتهای پیام/ ن