باشگاه خبرنگاران توانا؛ اسماعیل دهقان: خودپالایی آب در طبیعت به توانایی ذاتی اکوسیستمهای طبیعی برای پاکسازی و بازیابی کیفیت آب در طول زمان اشاره دارد. این یک فرآیند پیچیده و پویا است که شامل مکانیسمهای مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی است که چرخه ای هماهنگ دارند. چنین فرآیندهای فیزیکی نقش مهمی در پاکسازی خود دارند؛ بهعنوان مثال، بدنههای آبی مانند رودخانهها و نهرها دارای جریان طبیعی هستند که به رقیق شدن و دفع آلایندهها کمک میکند. ته نشین شدن زمانی اتفاق میافتد که ذرات سنگین تری که در آب معلق هستند به ته نشسته و ذرات معلق را از بین برند. بسیاری از آلایندهها از طریق واکنشهای کاهش اکسیداسیون، هیدرولیز یا فوتولیز دچار تغییر شکل یا تخریب میشوند. مواد آلی محلول در اثر فعالیت میکروبی به ترکیبات سادهتری تجزیه میشوند و در نتیجه تأثیر بالقوه آن بر کیفیت آب کاهش مییابد. میکروارگانیسمهایی مانند باکتریها و جلبکها نقش حیاتی در تجزیه مواد آلی و تجزیه آلایندهها دارند. این میکروبها مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر را مصرف میکنند و غلظت آنها را در آب کاهش میدهند و از رشد بیش از اندازه جلبکها جلوگیری میکنند که میتواند منجر به کاهش کیفیت آب شود. افزون بر این، آبهای طبیعی اغلب از اکوسیستمهای آبی متنوع، از جمله گیاهان، حشرات، ماهیها و سایر موجودات حمایت میکنند. این موجودات با حذف جمعی آلایندهها، جذب مواد مغذی و حفظ تعادل اکولوژیکی به خودپالایی کمک می کنند. توجه به این نکته مهم است که ظرفیت خود پالایی بدنههای آبی میتواند تحتتاثیر عوامل مختلفی از جمله نوع و غلظت آلایندهها، دما، pH، سطح اکسیژن و سرعت جریان باشد. فعالیتهای انسانی، مانند تخلیههای صنعتی، رواناب کشاورزی و دفع نادرست زبالهها، میتوانند فرآیندهای تصفیه طبیعی را تحتتأثیر قرار دهند و منجر به آلودگی آب شود.
اهمیت فرآیند خود پالایی برای حفظ اکوسیستمها
فرآیند خودپالایی نقش مهمی در حفظ کیفیت آب و اکوسیستم دارد. این پدیده طبیعی با حذف آلایندهها به بازیابی و حفظ تعادل محیطهای آبی کمک می کند. خود پالایی مواد زائد آلی مانند گیاهان و جانوران مرده را با ترویج تجزیه آنها از طریق اعمال میکروارگانیسمها از بین میبرد. این میکروارگانیسمها مواد آلی را تجزیه میکند و منجر به آزاد شدن مواد مغذی ضروری میشود که از رشد موجودات آبزی حمایت میکند، خود پالایی برای بازیافت مواد مغذی در اکوسیستمهای آبی حیاتی است. از این طریق فعالیت باکتریها و سایر میکروارگانیسمها، مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر به اشکالی تبدیل میشوند که میتوانند توسط گیاهان آبزی مورد استفاده مجدد قرار گیرند، بنابراین از زنجیره غذایی کلی حمایت میکنند. خود پالایی به حذف مواد مضر و آلایندهها از بدن کمک میکند. میکروارگانیسمها مانند باکتریها نقش مهمی در تجزیه و تجزیه بسیاری از آلایندهها از جمله آفتکشها، فلزات سنگین و سموم آلی دارند. همان گونه که این مواد مضر متابولیزه یا تبدیل میشوند، غلظت آنها کاهش مییابد و تأثیر آنها بر زندگی آبزیان کاهش مییابد. خود پالایی اکسیژن رسانی به آب را تسهیل میکند. گیاهان آبزی و جلبکها از طریق فتوسنتز اکسیژن تولید میکنند که به حفظ سطح اکسیژن مناسب برای زنده ماندن موجودات آبزی کمک میکند. افزون بر این، تجزیه مواد آلی دیاکسید کربن آزاد میکند که میتواند از طریق موجودات فتوسنتزی بازیافت شود. خود پالایشی از حفظ تنوع زیستی در اکوسیستمها پشتیبانی میکند. با حذف آلایندهها و حفظ تعادل سالم مواد مغذی، خود پالایش محیطی را برای بقای طیف گستردهای از اشکال زندگی آبزی ایجاد میکند. این تنوع زیستی به نوبه خود به سلامت و ثبات کلی اکوسیستمها کمک میکند.
فرآیند خود پالایی در سیستمهای آب طبیعی
فرآیند خودپالایی در سیستمهای آب طبیعی پدیدهای جذاب و پیچیده است که از طریق فرآیندهای مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی رخ میدهد. این یک مکانیسم طبیعی است که بهوسیله آن آبها، مانند رودخانهها، دریاچهها و نهرها، خود را از آلودگی و آلودگی برآمده از فعالیتهای انسانی پاکسازی و بازیابی میکنند. برپایه داده های سازمان بهداشت جهانی (WHO)، غیرفعال شدن ویروسها در آب ناشی از نور خورشید میتواند در شرایط بهینه در عرض ۳ ساعت به حذف ۹۹.۹٪ کاهش آلاینده های مخرب شود. مراحل کلیدی درگیر در فرآیند خودپالایی بر این پایهاند:
میکروارگانیسم ها
بسیاری از محققان بر این باورند که خود تصفیه آب در طبیعت در درجه اول به دلیل وجود میکروارگانیسم ها انجام می شود. باکتری ها، ویروس ها و سایر میکروارگانیسم ها به تجزیه مواد آلی، مصرف آلاینده ها و تبدیل آنها به اشکال ساده تر کمک می کند. این فرآیند به عنوان تجزیه زیستی شناخته می شود و نقش مهمی در تصفیه آب دارد. مطالعات نشان میدهد که برخی از فرآیند خود پالایی میتوانند تا ۸۸ درصد از ترکیبات آلی مانند آفتکشها را در عرض ۳۰ روز تجزیه کنند و به حذف مواد مضر از محیط کمک کند.
فیلتراسیون طبیعی
سیستم های تصفیه طبیعی مانند تالاب ها و پوشش گیاهی نیز به تصفیه آب کمک می کند. گیاهان با به دام انداختن رسوبات و آلاینده ها کمک می کند، در حالی که خاک و سنگ ها با جذب و خنثی کردن آلاینده ها به عنوان فیلترهای طبیعی عمل می کند. این فرآیند به حذف سموم و بهبود کیفیت کلی آب کمک شایانی می کند.
رقیق سازی
رقیق شدن عامل دیگری در فرآیند خودپالایی است؛ در تودههای آبی بزرگتر مانند رودخانهها و اقیانوسها، حجم بالای آب، آلایندهها را رقیق میکند و غلظت آنها را در طول زمان کاهش میدهد. این امر به ویژه در مورد آلاینده هایی که به راحتی قابل تجزیه زیستی نیستند صحیح است. تودههای آب شیرین دارای الگوهای جریان طبیعی هستند که دائما آب جدید را از منابع بالادست وارد میکند و آلایندهها را رقیق و پراکنده میکند. این فرآیند به کاهش غلظت آلایندهها کمک و آنها را کم خطر میکند.
نور خورشید و اکسیژن رسانی
اشعه ماوراء بنفش (UV) اثر استریل کنندگی دارد و میتواند رشد میکروارگانیسمها از جمله باکتریها و ویروسهای بیماریزا را از بین ببرد یا از آن جلوگیری کند. نور خورشید همچنین تجزیه برخی از ترکیبات آلی را از طریق فتولیز تسهیل میکند و غلظت آنها را در آب کاهش میدهد. اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید می تواند باکتری ها و پاتوژن های مضر را از بین ببرد. علاوه بر این، حرکت آب و قرار گرفتن در معرض هوا به معرفی اکسیژن کمک می کند که به تجزیه هوازی آلاینده ها کمک می کند.
فرآیندهای طبیعی
فرآیندهای طبیعی مانند رسوب، بارش، و جذب نیز به تصفیه آب کمک می کند. به عنوان مثال، ذرات معلق و آلایندهها میتوانند از طریق رسوب در کف تودههای آبی ته نشین شوند، در حالی که بارش، آلایندههای محلول را حذف میکند. با جریان یافتن آب به پاییندست، سرعت کاهش مییابد و به رسوبات اجازه میدهد در پاییندست ته نشین شوند. ذرات معلق از جمله آلایندههایی مانند سیلت، مواد آلی و فلزات سنگین بهتدریج در رسوبات ته نشین شده و تجمع مییابند. گیاهان آبزی، بهویژه پوشش گیاهی غوطهور، با جذب و بهکارگیری مواد مغذی اضافی مانند نیتروژن و فسفر، بهعنوان فیلترهای طبیعی عمل میکنند. این فرآیند فیلتراسیون دسترسی به این مواد مغذی برای رشد جلبکها را کاهش میدهد، از شکوفایی جلبکها جلوگیری میکند و کیفیت آب را حفظ میکند. این فرآیند می توانند سالانه حدود ۱.۵ میلیون تن نیتروژن را از آب شیرین حذف کنند.
توجه به این نکته مهم است که در حالی که طبیعت دارای مکانیسم های ذاتی تصفیه آب است، فعالیت های انسانی می تواند بر این سیستم ها غلبه کند و باعث آلودگی آب شود. از این رو، حفظ و محافظت از خواص طبیعی خود پالایشی بدنه های آبی با اتخاذ شیوه های پایدار و کاهش آلودگی برای ما بسیار مهم است. در حالی که سیستمهای آب طبیعی دارای قابلیتهای خودپالایی قابل توجهی هستند، توجه به این نکته مهم است که آنها محدودیتهایی دارند. سطوح آلودگی فراتر از یک آستانه معین میتواند بر این فرآیندها غلبه کند و منجر به تخریب و کاهش کیفیت آب شود. بنابراین، برای فعالیتهای انسانی بسیار مهم است که به اثرات بالقوه بر سیستمهای آبی توجه داشتهباشند و برای به حداقل رساندن آلودگی و حفاظت از این منابع طبیعی ارزشمند تلاش کند.
چالشها در فرآیندهای خودپالایی
فرآیندهای خود تصفیه آب در طبیعت برای حفظ سلامت و تعادل کلی اکوسیستمها حیاتی است. با این حال، چالشهای متعددی میتواند این فرآیندها را مختل کند و منجر به آلودگی و تخریب آب شود. برخی از چالشهای کلیدی در خود تصفیه آب در طبیعت بر این پایهاند:
فعالیتهای فزاینده انسانی مانند صنعتیشدن، کشاورزی و شهرنشینی به انتشار آلایندههای مختلف در بدنههای آبی کمک میکند. این آلایندهها شامل فلزات سنگین، آفتکشها، کودها و مواد شیمیایی صنعتی است. بارهای آلاینده بالا بر ظرفیت طبیعی خود تصفیه سیستمهای آبی غلبه میکند و منجر به آلودگی آب میشود.
ورودی بیش از اندازه مواد مغذی، در درجه اول نیتروژن و فسفر حاصل از رواناب کشاورزی و تخلیه فاضلاب، میتواند باعث اتروفیکاسیون شود. اوتروفیکاسیون منجر به رشد سریع جلبکها و گیاهان آبزی، کاهش سطح اکسیژن در بدنههای آبی و باعث مرگ ماهیها و عدم تعادل اکولوژیکی میشود.
رسوبات مانند سیلت و ماسه میتوانند از طریق فرسایش و رواناب از زمین وارد آبها شوند. رسوب بیش از اندازه میتواند راههای آبی را مسدود کند، زیستگاههای آبی را مختل کند و بر فرآیندهای خودپالایی تأثیر بگذارند، مانند کاهش نفوذ نور خورشید که برای فتوسنتز ضروری است.
آلایندههای آلی پایدار، مانند برخی آفتکشها و مواد شیمیایی صنعتی، پتانسیل تجمع زیستی و بزرگنمایی زیستی در زنجیرههای غذایی آبزی را دارند. همان گونه که آنها در زنجیره غذایی بهسمت بالا حرکت میکنند، این مواد سمی میتوانند به موجودات آبزی و شکارچیان آنها از جمله انسان آسیب برساند.
گونههای غیربومی وارد شده به آبها میتوانند تعادل طبیعی را مختل کنند، با گونههای بومی رقابت کنند و چرخه مواد مغذی و فرآیندهای اکولوژیکی را تغییر دهند. این اختلال میتواند بر ظرفیت خود تصفیهسازی سیستمهای آبی تأثیر بگذارند، زیرا گونههای مهاجم ممکن است نیازهای مغذی و نقشهای اکولوژیکی متفاوتی داشتهباشند.
تغییر الگوهای اقلیمی، از جمله تغییر رژیمهای بارش و دما، میتواند بر فرآیندهای خودپالایی بدنههای آبی تأثیر بگذارند. تغییرات آب و هوایی میتواند منجر به افزایش فراوانی و شدت رویدادهایی مانند خشکسالی، سیل و طوفان شود که بیشتر به آلودگی آب و کاهش کیفیت آب کمک میکند.
پرداختن به این چالشها نیازمند تلاشهای مشترک دولتها، صنایع، جوامع و افراد است. اجرای اقدامات مؤثر پیشگیری از آلودگی، اتخاذ شیوههای کشاورزی پایدار، تصفیه فاضلاب قبل از تخلیه و ارتقای آگاهی در مورد اهمیت نظارت بر آب، برخی از استراتژیهای کلیدی برای اطمینان از عدم به خطر افتادن فرآیندهای خود تصفیه آب در طبیعت هستند.
اقدامات کاهشی و جهت گیری های آینده
کاهش آلودگی آب و ترویج خود پالایی طبیعت مستلزم ترکیبی از اقدامات پیشگیرانه و جهت گیری های آینده است. اجرای مقررات و سیاستهای سختگیرانه برای کاهش آلودگی در منابع آبی ممکن است شامل مدیریت بهتر پسماندهای صنعتی، رواناب کشاورزی و آب طوفان شهری باشد. تشویق شیوههای کشاورزی پایدار، ترویج صنایع دوستدار محیط زیست و بهبود سیستمهای تصفیه فاضلاب گامهای حیاتی هستند.
تالابها با ایجاد زیستگاه برای گیاهان و جانوران متنوع که میتوانند بهطور طبیعی آلایندهها را فیلتر کند، نقش مهمی در پاکسازی آب دارند. نوآوری ها باید بر احیای و حفاظت از تالابها، مانند باتلاقها و دشتهای سیلابی تمرکز کنند تا ظرفیتهای خود پالایی آنها افزایش یابد. مناطق ساحلی مناطقی هستند که در کنار رودخانهها، دریاچهها و نهرها قرار دارند که بهعنوان حائل بین خشکی و آب عمل میکند. حفظ و کاشت پوشش گیاهی بومی در این مناطق میتواند به فیلتر آلایندهها، جلوگیری از فرسایش و بهبود کیفیت آب کمک کند. رویکردهای سبز در مناظر شهری ضروری است؛ این بدان معنا است که ساخت اسکلتهای گیاهی، باغهای بارانی، بامهای سبز و پیادهروهای نفوذپذیر است که میتوانند رواناب آب طوفان را جذب کرده و آلایندهها را بهطور طبیعی فیلتر کنند. سیستمهای گیاهی برای اصلاح آب مهم است، برخی از گونههای گیاهی مانند سنبل آبی و اردک، توانایی جذب فلزات سنگین و سایر آلایندهها را از بدنههای آبی دارند. ترکیب این گیاهان در سیستمهای تصفیه یا بهکارگیری آنها برای گیاه پالایی طبیعی یک رویکرد آینده نگر است. ترویج تنوع زیستی در اکوسیستمهای آبی میتواند فرآیندهای خود اصلاحی را تقویت کند. نگهداری از مجموعه متنوعی از موجودات، از جمله میکروارگانیسمها، جلبکها و گیاهان آبزی، به تجزیه طبیعی مواد آلی و تثبیت پویایی اکوسیستم کمک میکند.
افزایش آگاهی عمومی در مورد آلودگی آب، تأثیر آن بر اکوسیستم، و اهمیت اقدامات خود اصلاحی برای موفقیت بلندمدت بسیار مهم است. کمپینهای آموزشی میتوانند رفتار مسئولانه، استفاده پایدار از آب و مشارکت جامعه در تلاشهای بازسازی را تشویق کند. تحقیقات و نوآوریهای جاری باید بر توسعه فناوریهای جدید متمرکز شود که به خود پالایی آب کمک میکند. این شامل بهبود فرآیندهای تصفیه آب، تکنیکهای زیست پالایی، و سیستمهای نظارت برای تشخیص زودهنگام آلودگی است. یک رویکرد جامع شامل کنترل منبع، احیای زیستگاه، زیرساخت سبز، گیاه پالایی، افزایش تنوع زیستی، آموزش و پیشرفتهای تکنولوژیکی میتواند بهطور جمعی از خود اصلاحی آب توسط طبیعت پشتیبانی کند. با اجرای این اقدامات کاهشی و جهتگیریهای آتی، میتوان بهسمت اکوسیستمهای آبی پاکتر و سالمتر تلاش کرد.
شیوههای مدیریت پایدار برای حمایت از خودپالایی
شیوههای مدیریت پایدار میتواند نقش مهمی در حمایت از خودپالایی آب در طبیعت داشتهباشد.نوارهای زمینی در امتداد سواحل رودخانهها، نهرها و دریاچهها هستند. حفظ پوشش گیاهی ساحلی سالم به فیلتر کردن آلایندهها و رسوبات قبل از ورود به بدنههای آبی کمک میکند. همچنین ایجاد شیوههای موثر مدیریت پسماند، از جمله بازیافت، کمپوست سازی و دفع مناسب مواد خطرناک، از آلودگی منابع آب توسط آلایندهها جلوگیری میکند. از سوی دیگر تشویق فرآیندهای طبیعی مانند تالابها، تالابهای ساخته شده و زیرساختهای سبز میتواند به فیلتر و تصفیه طبیعی آب کمک کند. این سیستمها از گیاهان و خاک برای حذف آلایندهها، سموم و مواد مغذی اضافی استفاده میکند. باید گفت کشاورزی منبع مهمی برای آلودگی آب بهدلیل روانابهای آفتکشها، کودها و فضولات حیوانی است. تشویق شیوههای کشاورزی پایدار، مانند کشاورزی دقیق، تناوب زراعی و استفاده کنترلشده از کودها، میتواند تأثیر بر کیفیت آب را به حداقل برساند.
نظارت و تنظیم دقیق فعالیتهای صنعتی برای جلوگیری از انتشار آلایندهها در بدنههای آبی ضرورت دارد؛ صنایع باید فناوریهای تصفیه پیشرفته را پیادهسازی کنند و فرآیندهای تولید پاکتر را اتخاذ کند تا ردپای محیطی خود را به حداقل برسانند. در مناطق شهری مقادیر قابل توجهی آلودگی را از طریق روان آبهای ایجاد می شود. اجرای زیرساختهای سبز، مانند پیادهروهای نفوذپذیر، باغهای بارانی و بامهای سبز، به کاهش حجم و بار آلاینده رواناب ورودی به بدنههای آبی کمک خواهد کرد. از این رو افزایش آگاهی در مورد اهمیت حفاظت از آب، پیشگیری از آلودگی و شیوههای مدیریت پایدار آب بسیار مهم است. مشارکت دادن جوامع از طریق کمپینهای آموزشی، کارگاههای آموزشی و مشارکت در فرآیندهای تصمیمگیری میتواند احساس مسئولیت ایجاد و مشارکت فعال را تشویق کند. این شیوههای مدیریت پایدار میتواند با کاهش ورودیهای آلودگی، افزایش فرآیندهای فیلتراسیون طبیعی و ارتقای سلامت کلی اکوسیستمهای آبی منجر به خودپالایی آب در طبیعت شود.
نتایج خودپالایی برای حفظ کیفیت آب
یکی از جنبههای کلیدی حصول اطمینان از آب پاک و ایمن از طریق فرآیند خود تصفیه است. خودپالایی به پدیدهای طبیعی اطلاق میشود که بدنههای آبی توانایی پاکسازی خود را از آلودگیها و بازگرداندن تعادل اکولوژیکی خود را داشته باشند. درک و ترویج اهمیت خودپالایی برای حفظ منابع آبی و حفاظت از اکوسیستمهای ظریفی که به آنها متکی هستند ضروری است. خود پالایی فرآیندی حیاتی برای حفظ کیفیت آب است که با پاکسازی طبیعی خود میتواند از اکوسیستمها، تنوع زیستی، دسترسی به آب پاک و سالم برای نسلهای کنونی و آینده اطمینان حاصل کند. ترویج شیوههای پایدار، کاهش آلودگی و حفظ منابع آب، همگی گامهای اساسی برای حمایت از خودپالایی و محیط زیست آب سالم هستند.
اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با چالشها چیست؟
برای حفظ توانایی خودپالایی طبیعت در مورد آب، چندین اقدام ضد چالش وجود دارد. حوزههای آبخیز برای حفظ سلامت بدنههای آبی ضروری هستند، از این رو اجرای اقدامات برای حفاظت و احیای پوشش گیاهی طبیعی در حوزههای آبخیز میتواند به کاهش فرسایش، بهبود کیفیت آب و افزایش ظرفیت خودپالایی نهرها و رودخانهها کمک کند. باید اذعان داشت تشویق کشاورزان به اتخاذ شیوههای کشاورزی پایدار میتواند استفاده از کودهای شیمیایی و آفتکشها را به حداقل برساند، فرسایش خاک را کاهش دهد و از آلودگی روانابهای کشاورزی به بدنههای آبی جلوگیری کند. اجرای روشهایی مانند تناوب زراعی، کشاورزی ارگانیک و آبیاری دقیق میتواند به روند بهبود طبیعی بدنههای آبی کمک کند.
اجرای مقررات و سیاستهای سختگیرانه برای صنایع و تاسیسات تصفیه فاضلاب میتواند ورودیهای آلودگی به بدنههای آبی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. این شامل تعیین محدودیت برای تخلیه آلایندهها، نیاز به تصفیه مناسب پسابها، و اجرای نظارت و بازرسی منظم برای اطمینان از انطباق است. کارشناسان معتقدند تالابها و حائلهای ساحلی ارزش اکولوژیکی بالایی دارند و از نقش اساسی در تصفیه آب بهره می برند. حفاظت و احیای این زیستگاهها میتواند ظرفیت خودپالایی بدنههای آبی را با کاهش رسوب، فیلتر کردن آلایندهها و بهبود نفوذ آب افزایش دهد.
مشارکت جوامع محلی و افزایش آگاهی در مورد اهمیت آب پاک میتواند به پرورش احساس مسئولیت و سرپرستی کمک کرده و اقدامات تشویقی مانند کاهش ضایعات، دفع مناسب زباله و استفاده مسئولانه از آب میتواند به حفظ توانایی شفابخش طبیعی بدنههای آبی کمک کند. باید گفت حمایت از تحقیقات و نوآوری در فناوریهای تصفیه آب میتواند منجر به توسعه روشهای کارآمدتر و مقرون به صرفه تر برای حذف آلایندهها از آب شود. این گونه میتوان ظرفیت خود پالایی طبیعی بدنههای آبی را افزایش دهد و راه حلهای پایداری برای مدیریت آب ارائه دهد. با اجرای این اقدامات و اتخاذ رویکردی جامع در مدیریت آب، میتوانیم از توانایی خوددرمانی طبیعت حمایت کرده و سلامت و پایداری منابع آبی خود را در درازمدت تضمین کنیم
نقش جامعه و دولت در حفظ منابع آب برای تضمین مدیریت پایدار و حفاظت از این منبع طبیعی ارزشمند حیاتی است. با پرداختن فعالانه به مسائل پیرامون کمبود آب، آلودگی و استفاده ناپایدار، جامعه و دولت میتوانند برای اجرای راه حلهای مؤثر همکاری کند. جامعه با صرفهجویی در مصرف و مشارکتهای اجتماعی در این زمینه و دولت با سیاست و مقررات کارآمد، توسعه زیر ساختها و مدیریت منابع آب باید با تقویت فرهنگ استفاده مسئولانه از آب، تشویق نوآوریهای فنآوری برای حفظ آب، و حمایت مالی و فنی از جوامع و صنایع برای اتخاذ شیوههای آب پایدار همکاری منسجم داشته باشند. در آن زمان می توان گفت که آب حفظ شده و به شایستگی به سود نسلهای آماده و آینده مدیریت شده است.
پایان پیام/
