ورق سیاه و تیرآهن مصالح اصلی سازه فولادی و بتن و میلگرد مهمترین مصالح سازه‌های بتنی محسوب می‌شوند. سازه های LSF هم عمدتا از اعضای پیش ساخته ای با جنس ورق گالوانیزه ایجاد می‌شوند. اگر چه دیگر مقاطع فولادی مانند نبشی، ناودانی، قوطی و پروفیل Z هم به صورت گسترده در این سازه ها کاربرد دارند. سازه های فولادی علاوه بر مصالح، از جنبه های متعدد دیگری هم با سازه بتنی و LSF تفاوت دارند. شناخت این تفاوت ها به شما کمک می‌کند متناسب با شرایط و هدفی که دارید، بهترین سازه را برای ساختمان مد نظر انتخاب کنید. مهمترین تفاوت های سازه فولادی با بتنی و LSF، عبارتند از:
- مصالح مورد استفاده
- تعداد طبقات قابل ساخت
- سرعت و عملیات ساختمانی
- وزن سازه
- طول عمر
- قیمت تمام شده
مصالح مورد استفاده
مهمترین وجه تفاوت سازه فولادی به دیگر انواع سازه، مصالح مورد استفاده آن ها می‌باشد. ورق سیاه و تیرآهن مصالح اصلی سازه های فولادی محسوب می‌شوند. در بخش اسکلت این سازه ها، از انواع تیرهای هاش و معمولی به عنوان ستون، تیر اصلی، تیر فرعی و تیرچه استفاده می‌گردد. بسته به ابعاد ساختمان، سایز تیرآهن ها متفاوت خواهد بود. این در حالی است که مصالح اصلی سازه های بتنی، در وهله اول بتن و بعد از آن میلگرد است. ستون‌ها و تیرهای اصلی در سازه های بتنی، عمدتا با بتن مسلح ایجاد می‌شوند. برای پوشش سقف هم تیرچه بلوک، فوم یا دیگر انواع سقف های سبک مورد استفاده قرار می‌گیرند. در نهایت، بخش های مختلف سازه LSF عمدتا از ورق گالوانیزه و مقاطع فولادی دیگر مانند نبشی، ناودانی، انواع پروفیل و قوطی ساخته می‌شوند.
تعداد طبقات قابل ساخت
سازه های فولادی از نظر تعداد طبقات محدودیتی ندارند. اما باید بر اساس شرایط محل ساختمان و تعداد طبقات، از مصالح استاندارد استفاده شود. به عبارت دیگر، هر چه تعداد طبقات در این سازه ها افزایش پیدا کند، باید به کیفیت ورق سیاه و سایز تیرآهن ها هم افزوده شود. سازه های بتنی هم از این نظر محدودیتی نداشته و امکان ساخت تعداد طبقات بالا با رعایت اصول مهندسی و فنی، وجود دارد. اما سازه های LSF از نظر تعداد طبقات محدود بوده و استفاده از آن ها برای ایجاد ساختمان هایی با ارتفاع کم مناسب است. بر اساس نشریه ۶۱۲ سازمان مدیریت و برنامه کشور و استاندارد ۲۸۰۰، امکان ایجاد ساختمان های تا ۵ طبقه با سازه های LSF وجود دارد. واضح است که طراحی سازه هر یک از تیپ‌های ساختمانی فوق با دیگری متفاوت است.
سرعت عملیات ساخت و ساز
سازه های LSF و فولادی هر دو جزو سازه های با سرعت اجرای بالا هستند. اما با توجه به پیش ساخته بودن اعضای LSF، سرعت اجرای این سازه حتی از نوع فولادی هم بیشتر است. سازه های بتنی هم از این نظر در رده آخر قرار می‌گیرند. از نظر عملیات اجرا هم به ترتیب سازه های LSF، فولادی و بتنی مزیت و برتری دارند. زیرا در سازه های ال اس اف، چند عملیات ساختمانی از جمله اسکلت، سقف و دیوارچینی به صورت همزمان انجام می‌شوند. در سازه های فولادی هم ابتدا اسکلت سازه به طور کامل تشکیل شده، سپس سقف اجرا گردیده و دیوارچینی انجام می‌گیرد. اما در سازه های بتنی، باید فرایند اسکلت و سقف یک طبقه کامل شود تا بتوان طبقه بعدی را شروع کرد.
وزن ساختمان، تفاوت اصلی سازه های فولادی، بتنی و LSF
سازه های LSF با توجه به مقاطع پیش ساخته سبک، کمترین وزن را در میان انواع سازه دارند. سازه های فولادی به دلیل استفاده از تیرآهن و ورق سیاه، وزن بیشتری داشته و در رده دوم قرار می‌گیرند. به طور کلی، وزن سازه فولادی حدودا بیش از دو برابر نوع LSF می‌باشد. سازه های بتنی هم به دلیل استفاده از حجم بالای بتن، بیشترین وزن را دارند. وزن این سازه ها هم حدود یک و نیم برابر سازه های اسکلت فلزی است.
طول عمر
انواع سازه های فولادی، بتنی و LSF در صورتی که به صورت اصولی و با مصالح مناسب ساخته شوند، طول عمر بالایی خواهند داشت. با وجود این، سازه های بتنی در کشورهای صنعتی بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ سال کارایی داشته و بیشترین طول عمر را دارند. عمر سازه های فولادی هم تا حدود ۱۵۰ سال تخمین زده می‌شود. در حالی که طول عمر سازه LSF نزدیک به ۶۰ سال خواهد بود. ضمن این که در اختیار داشتن اطلاعات کافی در رابطه با عوامل موثر بر افزایش و کاهش طول عمر سازه ها هم بسیار حائز اهمیت است. برای مثال، عدم توجه یا دسترسی به این اطلاعات باعث شده تا عمر مفید سازه های بتنی در ایران بین ۲۵ تا ۳۰ سال باشد.
قیمت تمام شده
قیمت تمام شده سازه ها به قیمت روز مصالح بستگی دارد. به طور کلی، قیمت سازه های بتنی و ال اس اف تقریبا برابر می‌باشد. اما قیمت سازه های فولادی به دلیل وزن بالای ورق سیاه و تیرآهن مورد استفاده، حدود ۲۰ درصد از دیگر انواع سازه بالاتر است. اما این را هم باید در نظر داشت که سرعت ساخت و ساز ساختمان هایی که با اسکلت فولادی ساخته می‌شوند، بسیار بیشتر است. زیرا اسکلت مورد نظر در کارخانه ساخته می شود و یکجا در محل ساختمان نصب می‌شود. در این صورت، سازنده باید هزینه ساخت را یکجا بپردازد که البته هزینه کمی هم نیست؛ اما در مقابل، با چالش‌های تغییر قیمت‌ها که متأسفانه کشور ما چند سالی است درگیر آن شده، مواجه نخواهد شد.
