گروه زندگی: چشم به هم زدیم و یک سال دیگر گذشت، باز هم رسیدیم به شب یلدا. در آخرین شبِ فصل پاییز دور هم جمع میشویم و بلندترین شب سال را کنار هم صبح میکنیم تا در این شبهای سرد، دلمان را گرم میکنیم به بودن آدمهایی که دوستشان داریم. «یلدا یعنی همین که چند ثانیه بیشتر حواسمان به زندگی باشد» این جمله را خیلی شنیدهایم؛ شاید کلیشهای به نظر بیاید اما واقعا چقدر حواستان به حاشیه نرفتن همین جمله کلیشهای است. برخی از ما هر سال طبق عادت شب یلدا دور هم جمع میشویم اما هدف یلدا را فراموش میکنیم.
یلدا را با بریز و بپاشهای پر خرج برگزار میکنیم تا فقط عکسها و فیلمهایی لاکچری از خودمان در شبکه های مجازی به اشتراک بگذاریم، غافل از اینکه همه این مراسمها و آیینهایی که از گذشتههای دور به ما رسیده است باید بهانهای باشد تا درست زندگی کردن را بیاموزیم.
*این یلدا نیست
یلدا میزهای استیل بزرگ با روکشهایی از ترمه و ابریشم با ظرفهای هیولایی از میوههای رنگ و وارنگ و شیرینی و آجیلهای تزیینی، عکس پشت عکس و قیافههای بزک کرده و قهقههها و هیاهوهای تصنعی نیست. یلدا یک جشن ۷ هزارساله است که از اجدادمان رسیده تا پیامی به ما بدهد؛ به ما بگوید وقت تنگ است و باید قدر همان یک دقیقه بیشتر را هم بدانیم و بیشتر به همنوعان مان عشق بورزیم و مهربانی هدیه دهیم.
در این گزارش برایتان یک شب یلدای بی شیله پیله تدارک دیدهایم و یک آموزش هم آوردهایم تا بدانید با چیزهای دم دستی و ارزان دور ریختنی هم میتوان یک شب یلدای به یادماندنی رقم زد.
* هرچیزی را مهمان سفره یلدا نکنید
قدیمیها روی سفره یلدا باقالی با گلپر، کدو برشته، لبو، آجیل شب چره شامل دانههایی چون گندم و نخود برشته، تخمه هندوانه و کدو، کشمش، انجیر و توت خشک میچیدند. شما اگر خواستید انار و هندوانه هم بگذارید اما قول میدهیم همینها را هم نمیتوانید، بخورید. نیازی نیست از شیر مرغ تا جان آدمیزاد روی سفره یلدایتان باشد، مگر قسم خوردهایم که برای یک شب همه چیز بخوریم؟! هدف در این شب یک دقیقه بیشتر ماندن کنار یکدیگر است نه یک دقیقه بیشتر خوردن!
در این گزارش برایتان طرز تهیه یک شیرینی شمالی ارزان و کم هزینه را آوردهایم تا سفره یلدایتان رنگ و بوی یلدایی بگیرد. این شیرینی سنتی برنجک( بهار دانه) است که از خوراکی های بومی شمال کشور گیلان و مازندران است که به دو روش شور و شیرین تهیه میشود.
برنج را دو ساعت خیس کنید و بعد بپزید تا نرم شود.
طرز تهیه برنجک شمالی
یک پیمانه سرخالی برنج خام را شسته را دو ساعت خیس می دهیم. درست مانند زمانی که میخواهید پلو آبکش کنید، برنج خیس شده را داخل آب جوش بریزید تا بپزد. دقت کنید برنج این شیرینی سنتی نباید دون باشد. وقتی برنج نرم شد، یخ را هم اضافه میکنیم تا به برنج شوک وارد شود و قد بکشد. چند دقیقه بعد برنج را آبکش میکنید. آب برنج که رفت، آن را به سه قسمت تقسیم کنید، داخل یک ظرف کمی زعفران دم کرده، داخل یک ظرف هم کمی آب لبو بریزید و مخلوط کنید. سینی را چرب کنید و یک لایه از برنجک را داخل سینی یا یک پارچه تمیز پخش کنید و سینی را روی بخاری یا جلوی آفتاب یا روی شوفاژ بگذارید تا خشک شود.
برنجهای پخته را داخل یک سینی پخش کنید تا خشک شود.
بعد از اینکه برنج خشک شد، از الک یا توری را روی روغن بگذارید و داخل روغن داغ آن را سرخ کنید تا پف کند. دقت کنید زیر پنج ثانیه برنج را از روغن خارج کنید، بعد هم روی دستمال قرار بدهید تا روغن اضافه آن کشیده شود.
برنج ها را بعد از سرخ شدن روی یک دستمال پخش کنید تا روغن آن کشیده شود.
برنجک نمکی هوس کردید یا شیرین؟/ با برنج اضافه ناهار و شام هم میشود یک میان وعده لاکچری داشت!
حالا وقت تصمیم گیری است که هوس برنجک نمکی کردهاید یا برنجک شیرین! برای نمکی شدن برنجکتان باید داخل آب در حال جوش نمک بریزید، سپس برنج را به آن اضافه کنید، دقیقا مانند زمانی که میخواهید پلو برای ناهار یا شام آبکش کنید، برنجک را به آن اضافه کنید تا نمکی شود سپس آبکش کنید و در قالب بریزید و فشرده کنید. حالا شما یک برنجک نمکی که جایگزین خوبی برای پفک است دارید. برنجک به قدری بی شیله و پیله و خاکی است که حتی میتوان آن را با برنج اضافه ناهار و شامتان هم درست کنید. فقط کافیست اجازه دهید خشک شوند.
برای شیرین شدن برنجک باید شهد درست کنید.
اگر هم برنجک شیرین دوست دارید، شهد شیرین برای برنجک درست کنید. سه چهارم لیوان شکر، یک سوم لیوان آب و یک قاشق غذاخوری آب لیمو یا آب نارنج را در یک قابلمه با هم ترکیب کنید و قابلمه را روی حرارت بگذارید، بعد از اینکه شکر ترکیب شد، هم بزنید و اجازه بدهید با شعله کم بجوشد و به غلظت برسد. بعد از اینکه شهد به قوام رسید برنجها را با شهد ترکیب کنید و به قالب مورد نظرتان یا سینی منتقل کنید و خوب فشرده کنید تا کاملا منسجم شود. زمان بدهید تا خنک شوند سپس با یک چاقوی تیز به شکل دلخواه برش دهید.
برنجک را داخل قالب به خوبی فشرده کنید.
*ارزش غذایی بالای برنجک
کمتر کسی است که شمال کشور را با برنج ایرانی نشناسد. مازندرانیها از این خوراکی به عنوان شیرینی برای بزرگترها و یکی از تنقلات سنتی و مغذی برای کودکان و نوجوانان استفاده میکنند. این شیرینی سنتی به در روزهای سرد و پاییزی به ویژه در شب یلدا طرفداران بیشتری در شمال دارد.
این خوراکی خوشمزه به دلیل داشتن برنج دارای ارزش غذایی بالایی است.
برنجک در روزهای سرد طرفدار بیشتری دارد.
آموزش شیرینی ارزان یلداییمان به پایان رسید؛ در این شبیادتان باشد که یلدا آمده است تا با نفسهای زمستانی و سردش، آدمها را برای گرم شدن، به هم نزدیک کند. تا کینهها را بشوید و دلها را صافتر از همیشه کند. و چه میچسبد نوشیدنِ یک استکان چایِ داغ و یک دانه شیرینی سنتی که تو را به گذشتههای دور میبرد، در شبی سرد و برفی، وقتی عزیزترینهای زندگیات کنارت نشستهاند.
پایان پیام/