باشگاه خبری توانا: کشور ایران از شش حوضهی آبریز اصلی تشکیل شدهاست. در تعریف آکادمیک حوضه آبریز آمده است که، محدوده یا منطقهای از زمین است که آب سطحی ناشی از باران و ذوب برف یا یخ بهسمت یک نقطه واحد جمع میشود، که معمولاً نقطه خروجی حوضه است، که در آنجا آبها به یک پیکرده آبی مثل یک رودخانه، دریاچه، مخزن سد، پایرود، تالاب، دریا یا اقیانوس میپیوندند. میزان بارش در میانگین 50 سال در ایران حدود 250 میلیمتر است این در حالی است که آمار سیزده ساله به 233 میلیمتر در سال کاهش پیدا کرده است. تراز آبی بهمعنای میزان تولید به میزان مصرف، بهصورت متناوب دچار رشد منفی شدهاست و این بحران از دلایل متعددی نشئت گرفته است. میزان استحصال آب تجدیدشونده بنا بر استاندارد جهانی حدود 40 که در ایران این میزان به دو برابر میرسد. از طرفی با توجه به اینکه در ایران تا 90 درصد از آبهای تجدیدشونده در کشاورزی هزینه میشود آبخوانهای زیر زمینی بهشدت دچار فقر شدهاند و به فرونشستهای عجیب منتج شدهاست.
لازم به ذکر است که فلات مرکزی یکی از شش حوضهی آبریز در کشور است که بر اساس دادهها حدود نیمی از تولید ناخالص کشور را بر عهده دارد به همین دلیل از اشتغال فزایندهتر و بالطبع از تراکم جمعیتی بیشتری برخوردار است. این میزان جمعیت و تولید ناخالص منتج به افزایش بهره وری از منابع طبیعی میشود. جغرافیای فلات مرکزی بهگونهای است که در طول سالیان طولانی بخشی از عمده کویرهای ایران در آن قرار دارد. یکی از بنیادهای زیستی که بیشترین فروکاهش داشته و رابطه تنگاتنگی با بقای انسان دارد آب است. بحران آب در اصفهان جدی است که نیازمند مدیریت منابع کشور به این حوزه بود.
ابر پروژه انتقال آب از سواحل جنوبی عمده مصرف برای صنایع و کشاورزی دارد که بخش عمده از خط یک و دو با هزینه کرد معادن و صنایع اجرایی شدهاست. خط یک نخستین پروژه انتقال آب از دریا به داخل کشور بهعنوان طولانیترین خط انتقال آب در کشور سال ۱۳۹۹ به طول حدود 825 کیلومتر از غرب بندرعباس افتتاح شد. آورد آب در این مسیرسالانه 150 میلیون متر مکعب آب برای صنایع و معادن کرمان و یزد با صرف بیشتر از 16 هزار میلیارد تومان هزینه است. این طرح که از 3 استان هرمزگان، کرمان و یزد میگذرد به طول ۳۰۵ کیلومتر از بندرعباس به سیرجان در آبان 1399 افتتاحشده، مرحله دوم به مقصد استانهای مرکزی کشور، مس سرچشمه کرمان و چادرملو و یزد به طول 525 کیلومتر ۲۴ اسفند 1399 مورد بهرهبرداری قرار گرفته که پیشرفت آنها 96 درصد اعلام شدهاست.
باید گفت در خط دوم، انتقال آب از خلیج فارس به اصفهان از مسیری به طول 940 کیلومتر عبور میکند که 520 کیلومتر آماده است، 420 کیلومتری حفاری شده و 214 آن لولهگذاری شدهاست. کل پروژه 50 درصد پیشرفت فیزیکی دارد. در مرحله نخست انتقال آب از دریای عمان ۷۰ میلیون مترمکعب و در مرحله دوم در مجموع ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب به اصفهان منتقل میشود.
آخرین هزینه اجرای مرحله نخست اجرای طرح را ۲۵.۵ هزار میلیارد تومان و مرحله دوم را ۱۱۳ هزار میلیارد تومان اعلام شدهاست. باید گفت که تمام هزینه اجرای این دو مرحله را صنایع بزرگ استان اصفهان تأمین خواهند کرد.
در همین رابطه وزیر نیرو گفت: حجم آب انتقالی خلیج فارس به استان اصفهان پس از تکمیل پروژه در مقام مقایسه معادل حدود ۷۰ درصد از آب آشامیدنی یا بخش قابلتوجهی از آب بخش کشاورزی استان است. وی در ادامه افزود با اجرای این پروژهها، منابع آب سطحی و زیرزمینی استان اصفهان بیشتر میتواند در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد و بدینترتیب گشایشی در منابع و مصارف منطقه رقم میخورد.
در رابطه تاثیر پروژه های انتقال آب روی اکوسیستم خلیجفارس و دریای مکران هم باید گفت با اجرای همه ی طرح های انتقال آب به کشور نسبت آن به کمتر از 10 درصد طرح های کشور های دیگر در خلیج فارس است و ازسویی دیگر یکی از فعالیت های جانبی این پروژه استحصال فلزات سنگین و نمک از شیرین کن ها و ایجاد ارش افزوده در این صنعت است که از مسائل محیط زیستی جلوگیری می کند و منتج به افزایش اشتغال خواهد شد. با این حال مدیریت منابع آبی کشور با اجرای ابر پروژههای انتقال آب در خط یک و دو بهدنبال گذار فلات مرکزی از خشکسالیهای ناشی از افزایش برداشت بوده است.
پایان پیام/