خبرگزاری فارس- سمنان: «کوشکی»، نام یک یوزپلنگ ایرانی است که زندگی پرفرازونشیبی داشت؛ اما ماجرای او از کجا آغاز شد؟
از زمان‌های دور، یوزهای ایرانی از گزند دامداران و سگ‌های گله در امان نبوده‌اند و هرازگاهی شاهد تلفات یوزهای طبیعت در اثر حمله گروهی سگ‌های گله یا منفعت‌طلبی‌های چوپانان و برخی اهالی محلی در حومه محل زندگی یوزها بوده‌ایم.
یک دوستدار محیط‌زیست به همین دلایل، به فکر افتاد تا از این گونه‌های نادر در معرض خطر انقراض صیانت کند.
«محمدرضا کوشکی»، یکی از علاقه‌مندان به محیط‌زیست در حمایت از حیات‌وحش به دامداران اعلام کرد که اگر دام‌هایشان مورد حمله پلنگ، یوزپلنگ یا کفتار قرار گرفتند، اقدام به کشتن آنان نکنند و او، همه خسارت‌های وارده را پرداخت می‌کند.
خودش می‌گوید «خوشبختانه این برنامه نتیجه داد» و یوز «کوشکی» حاصل همین نتیجه است.
آقای کوشکی می‌گوید: «من تهران بودم که متوجه شدم یک توله یوز در منطقه رضاآباد توسط شخصی گرفته شده و قرار است پوست این حیوان به مبلغ هشت میلیون تومان به یک نفر در فیروزکوه فروخته شود»!
او ادامه می‌دهد «من پس از متوجه شدن موضوع و کسب صحت آن، سریعاً مبلغ پیشنهادی را به دارنده یوز پرداخت کردم و با هماهنگی محیط‌زیست استان سمنان و با حضور مسؤولان وقت محیط‌زیست استان به همراه لوک هانتر، مسؤول طرح یوز در ایران که از طرف سازمان ملل متحد مأمور بود و یک دامپزشک استرالیایی، یوز را تحویل محیط‌زیست دادیم»؛ این وقایع به گفته خود او برای اوایل سال 1386 است.
سازمان حفاظت محیط‌زیست بعدها این یوز را به پاس خیرخواهی و طبیعت‌دوستی آقای کوشکی به نام «کوشکی» نام‌گذاری کرد.
🔻 تصویری که سازمان محیط‌زیست از کوشکی منتشر کرده است
«کوشکی» و زندگی پرفرازونشیب!
«کوشکی» بی‌شک یکی از معدود یوزپلنگ‌هایی است که زندگی پرفرازونشیب و خاصی را تجربه کرد؛ از دوران تولگی تا بلوغ و طرح‌هایی که سازمان حفاظت محیط‌زیست روی این یوز ایرانی اجرا کرد و عموماً هم نتیجه نداد!
از بخش‌های قابل بررسی زندگی «کوشکی» که بگذریم، مهم‌ترین موضوع در زندگی این یوز ایرانی، «سن» او خواهد بود؛ به‌ویژه که ادعا شد کوشکی مسن‌ترین یوزپلنگ جهان بوده است!
مسؤولان سازمان حفاظت محیط‌زیست و مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان زمان مرگ کوشکی، عمر این یوز ایرانی را «16 سال» اعلام کرده بودند.
غلامرضا ابدالی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست گفته بود: «کوشکی در هنگام مرگ 16 ساله بوده است»؛ اینجا بیشتر بخوانید.
🔻 تصویری که سازمان محیط‌زیست زمان مرگ کوشکی منتشر کرد
مسؤولان سازمان حفاظت محیط‌زیست با تکیه بر همین عمر 16 ساله، به دستاوردی به نام «رکورد طول عمر یوزها در جهان» دائماً اشاره می‌کردند.
بهرام‌علی ظاهری، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان پیش‌تر در گفت‌وگویی تصویری با یکی از رسانه‌ها گفته بود: «امسال سن کوشکی تا 16 سال به ثبت رسید که این سن به‌عنوان رکورد جدیدی از بالاترین طول عمر یوزپلنگ در دنیا محسوب می‌شود؛ چراکه بالاترین طول عمری که تاکنون برای یک یوزپلنگ در دنیا ثبت شده، مربوط به یک یوزپلنگ آفریقایی در یک باغ‌وحش بوده که سن 15 سال و هفت ماه برای این یوزپلنگ آفریقایی به ثبت رسیده بود و این حدنصاب به‌اندازه چند ماه توسط کوشکی ـ یوزپلنگ ایرانی ـ افزایش یافت».
🔻 مصاحبه مدیرکل محیط‌زیست استان سمنان را با یکی از رسانه‌ها ببینید
(وقفه‌های بخش‌هایی از ویدئو مربوط به اصل فیلم منتشره در رسانه است)
کوشکی واقعاً 16 ساله بود؟
یک پرسش مهم درباره یوزپلنگ‌ها آن است که عمر یوزها در اسارت چه فرقی با طبیعت می‌کند؟
بهرام‌علی ظاهری، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان درباره میانگین عمر مفید یوزپلنگ‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس می‌گوید: یوزها در طبیعت حدود 12 سال عمر می‌کنند و میانگین عمر مفیدشان 12 سال است؛ اما در اسارت، با توجه به اینکه گوشت‌های آماده و سرویس‌دهی خوبی وجود دارد، روند سنی آنها شاید بیشتر شود.
ظاهری تصریح کرد: البته بنا به دلایلی همچون استرس، طول عمر برخی یوزها در اسارت نیز کمتر می‌شود؛ اما در بیشتر اوقات، سنشان افزایش پیدا می‌کند و به همین خاطر، نمی‌توانیم به‌طور دقیق بگوییم یوزها در اسارت چند سال عمر می‌کنند.
درباره کوشکی؛ اما وضع متفاوت‌تر هم بوده است. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان به فارس می‌گوید: اگر بهترین شرایط ایجاد شود، سن یوزها در اسارت از 12 سال بیشتر می‌شود. یوز «کوشکی» هم 14 سال و هفت ماه عمر کرد و بالاترین سن را در کل جهان در میان یوزها داشت.
🔻 مصاحبه مدیرکل محیط‌زیست استان سمنان با فارس را بشنوید
(این گفت‌وگو 2 هفته قبل انجام شده است)
بالأخره کدام یوز مسن‌تر است؟
سخنان مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان درباره سن کوشکی و تصریح او روی عدد «14 سال و هفت ماه» در حالی مطرح می‌شود که خود او و مسؤولان سازمان حفاظت محیط‌زیست در زمان مرگ کوشکی، روی «16 سال عمر» تأکید خاصی داشتند.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان آن زمان گفته بود «کوشکی امسال با ثبت 16 سال سن یک رکورد جدید جهانی را در طول عمر یوزپلنگ ثبت کرده است» و حالا باید دید با توجه به گفته‌های خود او، که یک یوزپلنگ آفریقایی با سن 15 سال و هفت ماه در یک باغ‌وحش آفریقایی عمر کرده، آیا همچنان کوشکی مسن‌ترین و رکورددار طول عمر یوزها در جهان محسوب می‌شود؟
پایان پیام/2249/م/
