به خبرگزاری فارس از قزوین، محمدحسین رجبی دوانی در افتتاحیه نخستین همایش بین المللی قزوین شناسی پیش از اسلام که پیش از ظهر امروز در سالن بوستان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) استان قزوین برگزار شد، با اشاره به عظمت دیرپای تمدن ایران اظهار کرد: به جرات میتوان گفت تمدن ایران دیرپاترین و پرافتخارترین تمدنی است که در سطح جهان پدید آمده و آثار تمدنی پیش از تاریخ و پیش از آنکه در جاهای دیگر، تمدنهای بزرگ شناخته شده دیده و یافت شوند، در سرزمین ایران بوده است.
وی با بیان اینکه تمدن ایران تنها به این سرزمین و جغرافیای فعلی سیاسی آن محدود نمیشود، افزود: نفوذ فرهنگ و تمدن ایران بزرگ از چین، شبه قاره هند شبه جزیره آناتولی تا سواحل دریای مدیترانه و حتی یمن گسترش دارد. در یمن از عصر انوشیروان ساسانی، ایرانیان حضوری فعال و تعیین کننده در آن سرزمین داشتند و به درخواست مردم آن کشور برای مقابله با سلطه وابستگان به امپراتور روم و دولت مسیحی حبشی وارد یمن شدند. بر این اساس یمن جزو حوزه نفوذ تمدنی ایران قرار میگیرد و بعد از مدتی، یکی از ایالات ایران تلقی میشد.
این مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام ادامه داد: قبل از رحلت پیامبر اکرم صلی الله و در زمانی که در بستر بیماری بودند فردی ادعای پیامبری میکند که حضرت در حال اغما به هوش آمده و لبخند میزند و بیان میکند خدا اسود را به دست مردی پاک از خاندان پاک از بین برد. آن فرد، فیروز دیلمی شخصیت ایرانی بود و مورد تمجید حضرت قرار میگیرد.
عصر درخشان «آل بویه» اوج تمدن بشری بود
رئیس بنیاد ایرانشناسی با بیان اینکه امروز از بسیاری از تمدنها خبری نیست و یا بازمانده آنها در تمدن بشری نقش آفرینی ندارد که میتوان به ایتالیا و یونان اشاره کرد، تصریح کرد: تمدن درخشنده ایران در دوران باستان چنان بود که رقبای یونانی و رومی از این تمدن و عظمتهای آن به ویژه در عرصه کشور داری و سیاستهای بزرگ جهانی تقلید و استفاده میکردند و زمانی که ایران در دایره بزرگ اسلام قرار گرفت، درخشش فوق العادهای پیدا کرد.
رجبی دوانی عصر درخشان آل بویه به عنوان دولت شیعی ایران را اوج تمدن بشری دانست و افزود: در زمانی که اروپا دوران سیاه قرون وسطی را میگذراند در شرق یعنی ایران، مجموعه حکومت آل بویه حاکم بود که ابن سیناها ،محمد بن زکریاها و غیره متعلق به این دوران درخشان بودند. دوره صفویه هم از نظر فرهنگی و تمدنی بسیار ارزشمند بود. در دوران قاجار هم به رغم مشکلاتی که دولت داشت و در حالی که با بیلیاقتی برخی از پادشاهان قاجار قسمتهایی از خاک ایران تجزیه شد با این وجود از نظر فرهنگی، تمدنی و هنر بسیار دوران ارزشمندی بود، اما ایران در دوران سیاه پهلوی ها از عظمت دور میشود و کشوری وابسته، ضعیف و حقیر جلوه داده میشود که با پیروزی انقلاب اسلامی، عظمت خود را بازیافت.
وی با بیان اینکه ایران در تمدن بشری حرف بزرگی برای گفتن دارد و تمدن غرب از رنسانس به بعد به عنوان تمدن برتر جهانی و بهترین راه زندگی القا میشد و جوامع شرقی هم پذیرفته بودند، ادامه داد: انقلاب اسلامی تمدن غرب را به چالش کشید و در آستانه به شکست کشاندن آن هم است. به تعبیر مقام معظم رهبری، انقلاب اسلامی سبب شد نظام دو قطبی رایج در جهان به نظام سه قطبی و بعد از از بین رفتن ابرقدرت شرق، به نظام دو قطبی اسلام و استکبار تبدیل شود.
نخستین حوزه علمی شیعی در قزوین
رئیس بنیاد ایران شناسی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه قزوین افتخار آن را دارد که نخستین حوزه علمی شیعی را در خود پدید آورد، اذعان کرد: شاه اسماعیل صفوی و شاه طهماسب صفوی حق بسیاری به گردن ایران و شیعه دارند و در زمان صفویه وحدت ملی ایران به وجود آمد و مذهب شیعه اثنی عشری را رسمیت بخشید.
رجبی دوانی افزود: زمانی که شاه طهماسب صفوی قزوین را به عنوان پایتخت انتخاب کرد با عزت و احترام محقق کرکی از علمای شیعه جبل عامل در لبنان را به ایران دعوت کرد که به همراه گروه زیادی از علمای شیعه لبنان به ایران آمدند. گسترش تشیع در ایران به واسطه اقدام دولت صفویه به مرکزیت قزوین توسط علمای بزرگ شیعه لبنان صورت گرفت که یکی از پژوهشگران اسامی ۹۵ نفر از اساتید و علمای شیعه بزرگ که به ایران مهاجرت کردند را معرفی کرده است. شیخ بهایی هم ۴ ساله بود که به همراه پدرش به ایران آمد و در ایران، شیخ بهایی شد.
وی ادامه داد: اولین حوزه علمی شیعی توسط محقق کرکی از علمای لبنان در قزوین ایجاد شد و پس از آن از این خطه مبلغان به سایر شهرهای ایران گسیل داشته شدند. گرچه در زمان صفویه تشیع در ایران رسمیت بخشیده شد اما اقدامات علمای شیعه مهاجر به ایران و اقدامات انجام شده در قزوین سبب شد تشیع در دلهای ایرانیان رسوخ یابد و از خدمت بزرگ قزوین به عرصه تشیع در ایران نباید غافل شد.
این مسوول قدمت تمدن در کل منطقه قزوین را بالغ بر ۹۰۰۰ سال و ساخت قزوین را توسط اردشیر بابکان و ایجاد آثار آن را توسط باستان شناسان و کمک کننده این موضوعات به عرصه علمی دانست و تصریح کرد: در قزوین شناسی باید قزوین پیش از اسلام، دوران اسلامی و دوره انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گیرد و آموزهها و تمدن غنی تمدن استان و سایر مناطق کشور باید به جامعه تزریق شود و جوانان با پشتوانه گرانبهای تمدن و فرهنگ ایران آشنا شوند و به فرهنگ و خود افتخار کنند و به فکر بها دادن به فرهنگ بیگانگان و تقلید از آنان نباشند.
رئیس بنیاد ایران شناسی با ابراز تأسف از کوتاهیهای مسوولان و دستاندرکاران فرهنگی و کوتاهیها در عرصه رسانهای در خصوص عدم معرفی صحیح و شناساندن ارزشهای انقلابی، ملی، دینی، تمدنی، فرهنگی و هویت بزرگ ایرانی اسلامی در برابر هجمه گسترده غربی به ویژه پس از ایجاد فضای مجازی توضیح داد: برگزاری همایشهایی همچون قزوین شناسی باید به نحو احسن منعکس شود و خروجی مناسب داشته باشد تا جوانان از بحران هویتی که در آنها ایجاد شده خارج شوند و به فرهنگ و تمدن غنی ایرانی و اسلامی خود افتخار کنند.
پایان پیام/